مزار قائد
مزارِ قائد | |
---|---|
مقام | کراچی، پاکستان |
متناسقات | 24°52′31.53″N 67°02′27.88″E / 24.8754250°N 67.0410778°Eمتناسقات: 24°52′31.53″N 67°02′27.88″E / 24.8754250°N 67.0410778°E |
رقبہ | 61 ایکڑ (3100 m²) |
قیام | 2 جون , 1970 |
زائرین | 10,000 (اک دن وچ تقریباََ) (in BXBBDB JHDHGGFCB BAM U HI HAMN HI YAAM HKI KI AMM I AM YOUR MOTHER FUCKER BRO) |
حکمران ادارہ | مزارانتظامیہ بورڈ |
مزار قائد کراچی پاکستان وچ پاکستان دے موڈی محمد علی جناح دی قبر تھاں اے۔ ایتھے ای اوہدی بہن فاطمہ جناح تے پاکستان دا پہلا وزیراعظم لیاقت علی خان وی دبیا ہویا اے۔ ایہدا ڈیزائن یحیا مرچنٹ نے بنایا سی۔
مزار قائد توں مراد بانی پاکستان قائد اعظم محمد علی جناح دی آخری آرام گاہ اے، جو پاکستان دے تجارتی دار الخلافہ کراچی دے وسط وچ واقع اے۔ مزار پوری دنیا وچ کراچی دی پہچان اے، جس دی تعمیر 1960ء دے عشرے وچ مکمل ہوئی۔ مزار 54 مربع میٹر احاطہ اُتے مؤرش طرز دی سفید سنگ مرمری کماناں تے تانبا دی باڑاں توں بنایا گیا اے۔ گنبد دا اندرونی حصہ چین دی عوام دے تحفہ دے گئے فانوس دی وجہ توں حصہ سبز جھلک دیندا اے۔ مزار دے گرد اک پارک بنایا گیا اے، جس وچ نصب طاقتور ارتکازی روشنیاں رات دے وقت مزار دے سفید سنگ مرمر اُتے روشنی ڈالدی نيں۔ جگہ پرسکون اے تے دنیا دے عظیم شہراں وچوں اک دے مرکز دی عکاس اے۔ مزار دا گنبد کئی میل دور توں دیکھیا جا سکدا اے۔ مزار وچ پاکستان دے پہلے وزیر اعظم محترم لیاقت علی خان تے جناح دی بہن محترمہ فاطمہ جناح وی قائد دے نال دفن نيں۔ خاص مواقع خصوصاً 23 مارچ، 14 اگست، 11 ستمبر، 25 دسمبر، 8 جولائی تے 30 جولائی نوں مزار اُتے خصوصی تقاریب دا اہتمام کيتا جاندا اے۔ غیر ملکی معززین تے اعلیٰ عہدہ دار وی مزار دا دورہ کردے نيں۔ مزار قائد نوں ہن ملک دے قومی مزار دا درجہ دتا گیا اے۔
طرز تعمیر
[سودھو]مزار قائد دے عمارت نوں معروف معمار یحیی مرچنٹ نے ڈیزائن کيتا سی۔ جنہاں دا تعلق ترکی توں سی،
تعمیراتی مراحل
[سودھو]سید ہاشم رضا نے محترمہ فاطمہ جناح دے مشورہ توں موجودہ جگہ دا انتخاب کيتا ۔ ایہ جگہ اس لحاظ توں منفرد سی کہ شہر دے عین وسط وچ اک بلند مقام اُتے واقع سی تے شہر دی مرکزی شاہراہ دے کنارے تھی
اب ایتھے چھ وڈی سڑکاں آکے ملدی نيں۔موجودہ مقام اُتے تدفین دے بعد اس گل اُتے خصوصی توجہ دتی گئی کہ بانیء پاکستان دی قبر اُتے جو وی مزار بنایا جائے اوہ نہ صرف قائداعظم دے شایان شان ہوئے بلکہ انہاں دے عظیم تخیلات تے تصورات دی جیندی جاگتی تصویر ہو۔قائداعظم نوں کراچی وچ پرانی نمائش اُتے جس جگہ سپرد خاک کيتا گیا اوہ جگہ 144 ایکڑ رقبہ دا اک ہموار قطعہ اراضی اے اس رقبے اُتے اک اندازے دے مطابق دو لکھ مہاجرین نے جھونپڑیاں ڈال رکھی سن۔ قائداعظم دے انتقال دے وقت کراچی انتظامیہ دے سربراہ جناب ہاشم رضاصاحب سن ۔لیاقت علی خان صاحب نے ہاشم رضا صاحب توں کہیا کہ اوہ شہر وچ ایسی جگہ دا انتخاب کرن، جتھے قائد اعظم نوں سپردخاک کيتا جاسکے فیر کچھ روز بعد قائد دے مزار دے لئی جگہ تلاش کرلئی گئی سب توں وڈا مسئلہ ایہ سی کہ ایتھے قائد اعظم دی میت کیوں کر لیائی جائے، کیونجے ایتھے چاراں طرف دو لکھ جھونپڑیاں سن ، فیر ہاشم رضا صاحب نے لوکاں توں اپیل دی کہ ایہ جگہ قائد اعظم دی ابدی جگہ دے لئی منتخب دی جا چکی اے۔
ایتھے دے عوام نے بہت جلد اپنے قائد دے لئی جگہ خالی کردتی تے فیر قائد اعظم نوں موجودہ جگہ اُتے سپرد خاک کيتا گیا۔ ستمبر 1948ء توں فروری 1960ء تک بابائے قوم دا مزار شامیانے تلے رہیا۔مزار دے لئی کل چار نقشے تیار کیتے گئے سن ۔اک نقشہ ترک آرکیٹیکٹ اے واصفی ایگلی، دوسرا آرکیٹیکٹ نواب زین یار جنگ تے تیسرا برطانوی آرکیٹیکٹ راگلن اسکوائر نے تیار کيتا سی۔ ایہ تِناں نقشے رد کر دئیے گئے ۔بالآخر دسمبر 1959ماں مادر ملت محترمہ فاطمہ جناح دی خواہش اُتے نقشے دی تیاری دا کم اک آرکیٹیکٹ یحیےٰ مرچنٹ نوں دتا گیا۔مزار دے ڈیزائن دا بنیادی کم 28 جنوری1960کو مکمل ہوگیا سی۔ تعمیراتی کم دا باقاعدہ آغاز 8فروری 1960کو ہويا 31جولائی 1960کو اس وقت دے صدر فیلڈ مارشل جنرل محمد ایوب خان نے مزار دا سنگ بنیاد رکھیا 31مئی 1966کو مزار دا بنیادی ڈھانچہ مکمل ہوکے12جون 1970کو عمارت نوں سنگ مرمر توں آراستہ کرنے دا کم پائےتکمیل تک پہنچیا۔23دسمبر1970کو چین دے مسلماناں دی جانب توں بطور تحفہ بھیجیا گیا 81فٹ لمبا فانوس گنبد وچ نصب کر دیاگیا۔ مزار دی تعمیر اُتے اک کروڑ 48لکھ روپے دی لاگت آئی جو اس زمانے وچ اک خطیر رقم سی۔ مزار دا کل رقبہ 116ایکڑ مرکزی رقبہ 61ایکڑ اطراف دے 55ایکڑ اُتے مشتمل اے ۔مزار کے5دروازے نيں ایم اے جناح روڈ اُتے واقع دروازے دا ناں باب جناح، شاہراہ قائدین اُتے واقع گیٹ دا ناں باب قائدین ،مشرقی جانب واقع دروازے نوں باب تنظیم تے شمالی جانب واقع گیٹ نوں باب امام ، پرانی نمائش اُتے واقع گیٹ نوں باب اتحاد دا ناں دیاگیا اے۔ مزار دے مشرقی حصے وچ اک کمرے دے اندر پنج قبراں نيں۔ایہ قبراں معمولی افراد دی نئيں نيں بلکہ انہاں دے سیاسی سفر وچ شریک رفقائے کار کیتیاں ناں۔ انہاں وچ سب توں پرانی قبر لیاقت علی خان دی اے ،دوسری قبر سردار عبدالرب نشتر دی اے ،تیسری قبر محترمہ فاطمہ جناح دی اے، چوتھی قبر محمد نورالامین دی اے تے پنجويں قبر بیگم رعنا لیاقت علی خان دی اے۔[۱]
مزار قائد | |
تھاں |
کراچی پاکستان |
پسار | 16 ایکڑ |
بنیا | 2 جون 1970 |
لوکاں دا آن | 10000 ہر دن |
مزار دے مرکزی ہال وچ گنبد دے بیچ اک انتہائی خوبصورت فانوس لگایا گیا اے ایہ فانوس پاکستان دے عظیم دوست ملک چین دے سابق وزیر اعظم جناب چو این لیائی نے اپنے عوام دی طرف توں خاص طور اُتے مزار قائد دے لئی بطور تحفہ حکومت پاکستان نوں 20 جنوری 1971ء نوں پیش کيتا۔ فانوس دی لمبائی تقریباً پندرہ فٹ اے تے اس دا وزن تن ٹن اے فانوس دے نچلے حصے وچ لگے ہوئے ستارےآں دی تعداد ستاراں اے
ہور ویکھو
[سودھو]باہرلے جوڑ
[سودھو]- انگریزی ربط دے لئی کلک کروFor English link please click here
- پڑھو کراچی دے بارے وچ Archived 2019-06-30 at the وے بیک مشین
سانچہ:پاکستان دی قومی علامات سانچہ:سندھ دے ثقافتی ورثہ تھانواں
بارلے جوڑ
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: مزار قائد |