معدہ
| معدہ | |
| |
| جسم وچ خوراک دی نالی، معدہ تے نکی آندر | |
معدہ پٹھیاں دا بنا ہویا، کھوکھلا، تے ہاضمہ پربندھ دا چیڑا حصہ اے جو کج جنوراں دی ہاضمہ راہ دا اک اہم انگ اے۔ اے ریڑھ دی ہڈی آلے جنوراں، کنڈے آلے جنوراں، کیڑے مکوڑے تے مولسکاں وچ ہوندا اے۔ ایہدے وچ ہاضمے دا دوجا مرحلہ ہوندا اے، پہلا چبان دا مرحلہ منہ وچ ہو جاندا اے۔
معدہ خوراک دی نالی تے نکی آندر دے وچکار ہوندا اے۔ ایہ پروٹین نوں ہضم کرن آلے اینزائیم کڈدا اے جناں نوں پروٹیئیز آکھدے نیں۔ ایس توں علاوہ خوراک نوں ہضم کرن لئی تیز تیزاب وی بناندا اے۔
ناں
[سودھو]معدہ دا انگریزی شبد سٹمک، لاطینی شبد stomachus توں نکلیا اے جو یونانی شبد ( Greek: stomachos،στόμαχος) تے (stoma، στόμα) مطلب منہ توں نکلیا اے۔ میڈیکل وچ شبد "گیسٹرو" تے "گیسٹرک" ورتیا جاندا اے جو یونانی شبد (Greek، gaster γαστήρ) توں نکلیا اے۔
وکھالا
[سودھو]
معدہ، خوراک دی نالی تے ڈیوڈینم دے وچکار ہوندا اے۔ اے تڑھ دے خانے دا اتلا پاسہ بناندا اے۔ معدے دے اتے ڈایافرام تے تھلے لبلبہ ہوندا اے۔ معدے دے دو منہ ہوندے نیں جناں نوں "سفنکٹر" آکھی دا اے، اک "ایسوفیجیئل سفنکٹر" اے جو خوراک دی نالی پاسے ہوندا اے تے دوجا "پائیلورک سفنکٹر" اے جو نکی آندر پاسے ہوندا اے۔ معدے وچ پیراسمپھتیٹک تے آرتھو سیمپھتیٹک پلیکسس پھیلے ہوندے نیں جناں باجوں ایہدے وچ گیسٹرک جوس بندا اے تے خوراک دبن دا کم ہوندا اے۔
معدے دی خالی تھاں 45 توں 75 ملی لیٹر ہوندی اے پر خوراک نال اے اک لیٹر تک پھیلن دی طاقت رکھدا اے۔ اے دو توں تن لیٹر تک وی کھل سکدا اے۔ اک نوے جمے کاکے دا معدہ صرف 30 ملی لیٹر تک کھل سکدا اے۔
معدے دے چار حصے ہوندے نیں، ہر حصے وچ وکھرے کم تے وکھالے دے ولگن ہوندے نیں۔ اے حصے تھلے دتے گئے نیں:
| حصہ |
کم |
|---|---|
| · کارڈیا | ایتھے خوراک دی نالی توں خوراک آندی اے |
| · فنڈس | اے معدے دا اتلا مڑیا پاسہ اے |
| · کارپس | درمیانہ وڈا پاسہ |
| · پائیلورس | تھلواں پاہ جو خوراک نوں معدے توں باہر کڈدا اے |
ہاضمہ چ کم
[سودھو]چبایا ہویا نوالہ، خوراک دی نالی تو لنگدیا ہویاں، معدے وچ وڑدا اے۔ معدہ پروٹیئیز تے ہائیڈرو کلورک تیزاب بناندا اے۔ ہائیڈرو کلورک تیزاب جو بیکٹیریا نوں ماردا تے کم کردا اے تے پروٹیئیز لئی تیزابی پی ایچ(2) بناندا اے۔ معدے دے پٹھے سکڑدے نیں تے خوراک دا نوالہ دبن نال شیرے ورگا بن جاندا اے۔ اے شیرے ورگی خوراک معدے توں نکل کے نکی آندر دے پہلے حصے ڈیوڈینم وچ جا وڑدی اے جتھے خوراک دا ہاضمہ پورا ہوندا اے۔ معدہ خوراک نوں ہضم کرن لئی 40 منٹاں توں لے کے کئی کینٹے وی لا سکدا اے۔ معدے وچ اک لیٹر تک خوراک آ سکدی اے۔
معدے دے جوس وچ پیپسینوجن تے پرورینن وی بندے نیں۔ ہائیڈروکلورک تیزاب اناں نوں چالو کردا اے تے پیپسن تے رینن وچ پلٹاندا اے۔ رینن دا کم ددھ دی پروٹین کیزینوجن نوں کیزن وچ بدلنا تے پیپسن دا کم پروٹین نوں پولیپیپٹائیڈ وچ پلٹانا اے۔
بارلے جوڑ
[سودھو] |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: معدہ |
باہرلے انگ : - سر · متھا · مُکھ · اکھ · نک · بُلھ · ٹھوڈی · کن · ہتھ · انگلاں · انگوٹھا · چیچی · نون٘ہہ · لت · بان٘ہہ · جباڑھا · بال · پیر · گوڈا · گوڈے دی چپݨی · گٹا · چھاتی · کھل · موڈھا · دھوݨ · گھنڈی · سینا · پِنّی · ڈھڈ · دُھنّی · لَک · ڈھُوہ · پَٹ
اندرلے انگ : - کلیجا · دل · نکی آندر · گردے · معدہ · پھپھڑے · آنڈاتھیلی · پینکریاز · دماغ · ہڈی · وڈی آندر · پِتّا · لہو
مونہہ دے اندرلے انگ : - مون٘ہہ · جیبھ · دند · حلق · حلق دا کاں