نئیگ شریف
نئیگ شریف انگریزی (Naig Sharif)پاکستان دے صوبہ سندھ دے ضلع جامشورو دی تحصیل سیہون شریف وچ اک قدیم بستی تے پہاڑی وادی اے جو سندھ پاکستان دی خوبصورت وادیاں وچوں اک اے۔[۱] ہن ایہ بستی جیلانی خاندان دا مسکن تے اسلامی تبلیغ دا اک اہم مرکز اے۔ جیلانی خاندان دے مسکن بننے دے بعد اس بستی نوں نئیگ شریف کہیا گیا۔[۲][۳]
تاریخی پس منظر
[سودھو]نئیگ شریف سیہون شریف توں 45 کلومیٹر دے فاصلے اُتے مغرب وچ پہاڑون دی گود وچ واقع اے۔ ایہ بستی قدیم ترین بستی اے۔ نئیگ اُتے نئیگ ناں نئیگ دی وادی وچوں بہنے والے برساتی نالے نئیگ دی نسبت توں پيا۔ برطانوی ہندوستان دے آثار قدیمہ دے ماہر این جی مجمدارنے اپنی کتاب ایکسپلوریشنس انہاں سندھ وچ ذکر کردے ہوئے اس بستی نوں کیلکولیتھک دور دی بستی قرار دتا سی۔[۴] اس بستی دے گردونواح وچ کئی تاریخی مکانات نيں۔
قمبر علی شاہ جیلانی دا مزار
[سودھو]نئیگ شریف دے جیلانی خاندان دی سینہ بہ سینہ روایات دے مطابق سید پیر قمبر علی شاہ جیلانی نورانی اپنے والد سید پیر چتن شاہ جیلانی دے نال لعل شہباز قلندر دے دور وچ ایران توں عراق تے عراق توں قلات بلوچستان وچ رہائش اختیار کيتی۔ جتھے اج وی سید پیر چتن جیلانی دا مزار واقع اے۔ سید قمبر علی شاہ اوتھے توں نقل مکانی کر کے سندھ دی چھوٹی بستی نئیگ وچ سکونت اختیار کيتی تے مریداں دا حلقہ ودھایا۔ اس وقت اس دے مزار اُتے ماہِ ذو الحج وچ سالانہ عرس منعقد ہُندا اے۔ اس وقت قمبر علی شاہ جیلانی دا گادی نشین غلام شاہ جیلانی اے۔
علی توں منسوب چشمہ
[سودھو]نئیگ شریف وچ اک گہرے پانی دا چشمہ اے جسنوں کنواں وی کہیا جاندا اے۔ روایات وچ ایہ چشمہ حضرت علی بن ابی طالب توں منسوب کیتا جاندا اے۔ چشمے دا پانی شفاف تے منظر بہت خوبصورت اے۔ چشمے دا پانی شکم دے لئی مفید اے۔ زائرین تبرک دے طور وی پیندے نيں۔
شاہ عبد اللطیف بھٹائی دا تکیہ
[سودھو]نئیگ شریف وچ حضرت علی رضہ توں منسوب چشمے دے کنارے شاہ عبداللطیف بھٹائی دا تکیہ اے جس دے لئی روایات نيں کہ سیہون شریف توں لاہوت لامکاں جاندے ہوئے صوفیاں تے سنیاسیاں دے نال نئیگ شریف توں گزرے سن تے کنوے دے کنارے نماز ادا ورگی۔
مائی شاہ راوہی دا مزار
[سودھو]نئیگ شریف وچ مائی شاہ راوہی دا مزار اے جو عام و خاص دی زیارت دا مرکز اے۔ شاہ راوہی دا مزار سید پیر قمبر علی شاہ جیلانی دے مزار دے نیڑے اے۔
لکھمیر دی ماڑی
[سودھو]ماڑی محل نوں کہندے نيں۔ نئیگ شریف دے جنوب وچ اک وڈا ٹیلہ اے جو لکھمیر دی ماڑی توں مشہور اے۔ دراصل ایہ نئيگ شریف وچ پہلی رہائشی بستی سی جو لکھمیر نامی شخص توں منسوب اے۔ لکھمیر کیہڑی؟ اس سلسلے وچ تریخ خاموش اے۔ این جی مجمدار نے اس ٹیلے نوں قدیم ترین دسیا اے۔ انہاں دا خیال اے کہ ایہ ٹیلہ کئلکولیتھک دور دا اے۔ کن محققاں دا خیال اے دے ایہ بستی سندھ اُتے رائے خاندان (632ء-450ء) تے برہمن خاندان (712ء-632ء) دے دور وچ آباد سی۔ بعد وچ ایہ ویران ہوئے کے محض ٹیلے دی صورت وچ رہ گئی اے۔[۵]
اسٹوپا
[سودھو]نئیگ شریف وچ بدھ مذہب دا استوپ یا اسٹوپا (Stupa) اے جو بہت قدیم اے۔ سندھ دے حکمران رائے خندان بدھ مت دے پیروکار سن ۔ برہمن خاندان دے دور وچ اس علاقے وچ بدھ مذہب نوں مننے والے زیادہ سن ۔ ستوپ بددھ مذہب دی عبادت گاہ اے تے اس مذہب دی ہی نشان دہی کردا اے۔
آٹے دی چکی تے زراعت
[سودھو]نئیگ شریف وچ چشمے دے پانی اُتے چلنے والی قدیم چکی اے جو اج وی چشمے دے پانی اُتے چلدی اے مگر لوک کم استعمال کردے نيں۔ نئیگ شریف دی وادی بہت سرسبز تے شاداب اے، اس وچ کھجور دے باغات زیادہ نيں۔ پیپل تے دوسرے درخت اس وادی دے حسن دا مظہر نيں۔ ایتھے برساتی نالے نئیگ دے پانی اُتے ہر موسم وچ فصل اگائے جاندے نيں۔
حوالے
[سودھو]- ↑ «Naing». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۰۵-۱۴. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۴.
- ↑ Manchhar Lake water level rising after downpour – Daily Times
- ↑ https://www.sindhidunya.com/naing-mesmerizing-small-oasis/
- ↑ این جی مجمدار، ایکسپلوریشنس انہاں سندھ، انڈس بپلیکیشنس کراچی، 1931ء
- ↑ عزیز کنگرانی، کاچھو اک مطالعہ،انسٹی ٹیوٹ آف سندھولاجی جامشورو، 2009ء