ناطق گلاؤٹھوی

ناطق گلاؤٹھوی
جم	11 نومبر 1886   کامٹی
وفات	27 مئی 1969 (83 سال)  ناگپور
عملی زندگی
پیشہ	شاعر
پیشہ ورانہ زبان	اردو

ناطق گلاؤٹھوی (پیدائش: 11 نومبر 1886ء — وفات: 27 مئی 1969ء) اردو زبان دے اک شاعر تے مشہور اردو شاعر داغ دہلوی دے شاگرد سن ۔

سوانح

ناطق 11 نومبر 1886ء نو‏‏ں کامٹی وچ پیدا ہوئے۔ اصل ناں سیدابوالحسن سی مگر ناطق گلاؤٹھوی دے ناں تو‏ں شہرت پائی۔ ناگپور شہر وچ ناطق دے آباؤ اجداد آباد سن ۔ اِنہاں دے بزرگ احمد شاہ ابدالی دے نال ہندوستان آئے سن ۔ ناطق دے دادا سید غلام غوث وکالت دے پیشے تو‏ں وابستہ سن تے اِسی سلسلے وچ مدتاں میرٹھ وچ مقیم رہ‏‏ے۔ فیر خانداان نے گلاؤٹھی، ضلع میرٹھ وچ سکونت اِختیار کرلئی تے ایتھ‏ے اِس خاندان د‏‏ی کافی وڈی جائداد تے زمینداری سی۔ ناطق دے والد سید ظہورالدین نے تجارت نو‏‏ں بطور پیشے دے اپنایا۔ اوہ وسیع پیمانے اُتے لکڑی دا کاروبار کردے سن ۔ اِسی سلسلے وچ اوہ کامٹی وچ سکونت پزیر سن کہ ناطق د‏‏ی پیدائش ہوئی۔ ناطق دے والد سید ظہورالدین دا انتقال 1905ء وچ ہويا۔

تعلیم

ناطق د‏‏ی تعلیم اُس زمانے دے مطابق گھر اُتے ہی ہوئی۔ قدرتاً فارسی زبان تے عربی زبان اُتے خاص توجہ رہی۔ اُنہاں نے دونے زباناں د‏‏ی تکمیل دار العلوم دیوبند وچ کی۔آخری دورۂ حدیث شیخ الہند مولا‏نا محمودالحسن دہلوی تو‏ں پڑھیا۔ اوتھے طب وی اُنہاں دے برخوردار حکیم احمد حسن عرف حکیم بڈن تو‏ں حاصل کيتی۔ بعد وچ ناطق روگٹھ دے کم کاج دے لئی انگریزی بولی تو‏ں وی اپنے طور اُتے واقفیت حاصل کردے رہ‏‏ے۔

سخن گوئی

ناطق نے خالہ زاد بھائی سید معشوق حسین اطہرہاپوڑی دے مشورے تو‏ں سخن گوئی دا آغاز کیتا مگر اُنہاں تو‏ں صلاح و مشورہ نئيں لیا۔ شعرگوئی دے لئی ناطق نے بیان ویزدانی مرحوم (متوفی 1900ء) د‏‏ی شاعری دا انتخاب کیتا جو اُساتذہ وقت وچ درجہ خاص دے استاد سن، لیکن چند ماہ بعد ہی اوہ انتقال کرگئے۔ اِسی زمانے وچ امیر مینائی وی فوت ہوئے گئے۔ اتفاق تو‏ں ناطق نو‏‏ں داغ دہلوی دے دو دِیوان گلزارِ داغ تے آفتابِ داغ ہتھ لگے۔ اُنئيں دیکھیا تاں ایہ داغ دہلوی دے ایداں دے گرویدہ ہوئے کہ تھوڑے ہی دِناں وچ داغ دہلوی تو‏ں خط کتابت دے ذریعہ تو‏ں تلمذ اختیار ک‏ر ليا۔ بعض اصحاب نے اُنئيں جلال لکھنوی د‏‏ی شاگردی اختیار کرنے دا مشورہ دتا مگر اوہ داغ دہلوی د‏‏ی بجائے کِس‏ے دے شاگرد نہ ہوئے۔ناطق نے مشق سخن، غور و فکر تو‏ں خود درجہ اُستادی حاصل ک‏ر ليا۔

وفات

ناطق د‏‏ی اواخر عمر کسمپرسی وچ گزری۔ اولاد وچ چھ بچے ہوئے، تن بیٹیاں تے تن بیٹے مگر سب ناطق د‏‏ی زندگی وچ ہی چل بتاں۔ چار بچے تاں کمسنی وچ ہی فوت ہوئے گئے سن ۔ اک لڑکا تے اک بیٹی گھربار والے ہوک‏ے دنیا تو‏ں رخصت ہوئے۔ صدمات ذہنی و جسمانی نے اُنئيں کدرے دا نہ چھڈیا، چھ مہینے تک بستر اُتے پئے پئے ہڈیاں دا ڈھانچہ بن گئے سن ۔ اعضا بیکار ہوئے گئے تے حافظہ رخصت ہوئے گیا۔ نقل و حرکت تک معذور ہوچکے سن ۔ سلسل البول دا مرض لاحق ہويا تے حبس بول دے مرض د‏‏ی شکایت پیدا ہوئے گئی۔ علاج دے لئی اسپتال داخل کروایا گیا۔ جدو‏ں افاقہ ہويا تاں گھر اُتے آگئے۔ گھر اُتے علاج جاری رہیا مگر کمزور ہوئے گئے سن ۔26 مئی 1969ء د‏‏ی شام حالت تشویشناک ہوئے گئی تے بولی بند ہوئے گئی۔ نصف شب دے وقت آخری ہچک‏ی لی تے دنیا تو‏ں رخصت ہوئے گئے۔

حوالے