نوںھ
نوں ہتھ یا پیر دیاں انگلاں دے آخر تے اپر آلے پاسے پاۓ جاندے نے تے اے سخت قسم دی پروٹین جینوں کیراٹن کیندے نے اودھے نال بنے ہوندے نے۔ نوں انساناں، آگو مانساں تے میملاں وچ ہوندے نیں۔ نوں انج ہوندے نیں جیویں دوجے جنوراں وچ پنجے ہوندے نیں۔ جنوراں وچ کھر تے سینگھ وی کیراٹن توں بنے ہوندے نیں۔
وکھالہ[سودھو]
نوں دا وکھالہ ، نوں میٹرکس، نوں پلیٹ تے نوں بستر توں بندا اے۔
نوں میٹرکس او ٹشو اے جیدا بچاؤ، نوں کردا اے۔ اے نوں دا او حصہ اے جو نوں دے تھلے ہوندا اے اے تے ایہدے وچ نرو، لمف تے لعو نالیاں ہوندیاں نیں۔ ای نوں پلیٹ دے ولگن بنان دا کم کردا اے۔ نوں پلیٹ دی چوڑائی تے موٹائی دا پتہ نوں میٹرکس دے ناپ، لمائی تے موٹائی توں چلدا اے۔ تے انگلی دے سرے دی شکل دسدی اے جے نوں سدھا، مڑیا یا ڈنگا اے۔ میٹرکس اوہدوں تک اگے گا جدوں تک انوں سئی خوراک لبدی رئے گی۔ جدوں نوں پلیٹ لئی نوے ولگن بندے نیں، او پرانے نوں پلیٹ ولگناں نوں اگے تعکا ماردے نیں جیدی وجہ توں پرانے ولگن دب جاندے نیں جیدی وجہ توں ایہناں تھلے لعو نالیاں واضح ہو جاندیاں نیں، تے اوتوں ویکھن تے نوں گلابی رنگ دا دسدا اے۔
لیونولا (نکا چن)، نوں میٹرکس دا ویکھیا جان سکن آلا حصہ اے۔ ایہ دکھن آلے نوں دی بنیاد تے ہلال شکل وانگوں ہوندی اے۔ اے سب توں ود انگوٹھ وچ دسدی اے تے چیچی انگلی وچ نئی دسدی۔
نوں بستر او کھل اے جو نوں پلیٹ دے تھلے ہوندی اے۔ کھل ورگوں ایہدے وچ وی دو تہواں ہوندیاں نیں، ڈرمس تے ایپی ڈرمس۔ ڈرمس وچ جیوندا ٹشو ہوندا اے جیدے وچ لعو دی بریک نالیاں تے غدود ہوندے نیں۔ ایپیڈرمس، نوں پلیٹ دے تھلے ہوندی اے ،ایہ پلیٹ نال انگل سرے تک ہلدی اے۔
نوں سائنَس او تھاں اے جتھے نوں دی جڑ ہوندی اے۔ اے کھل دے تھلے نوں دی بنیاد اے۔ ایہ میٹرکس دے تھلے چھیتی اگن آلے تشو توں بندا اے۔
نوں پلیٹ ، نوں دا سخت حصہ اے، جو کیراٹن پروٹین دا بنیا ہوندا اے۔ مردہ تے دبے ولگناں دی بہت ساری تہواں ہوندیاں نیں جو نوں نوں سخت تے لچک آلا بناندیاں نیں۔ نوں توں مراد کدی کدی صرف ایس حصہ نوں وی سمجھیا جاندا اے۔
ازاد سرا نوں پلیٹ دا سب توں آخری سرا ہوندا اے جنوں کٹیا جاندا اے۔ جتھے نوں پلیٹ دا ازاد سرا تھلے کھل نا جڑدا اے اوتھے اک جھلی ہوندی اے جنوں ہائیپو نیچیئم آکھی دا اے۔
کم[سودھو]
- اک صحتمند نوں دا کم انگلی دے سرے تے آلے دوالے دے ٹشو دا بچاؤ کرنا اے۔
- اے انگلی دے سرے تے داب پین ویلے انوں حرکت کرن وچ وی مدد کردا اے۔ نوں انگلی نوں کسی شئے نوں چھون ویلے محسوس کرن وچ وی مدد کردا اے حالانکہ ایہدے وچ حسی سرے نئی ہوندے۔
- نوں شیواں نوں مضبوطی نال پھڑن وچ مدد کردا اے۔
اگائی[سودھو]
نوں دا اگن آلا حصہ کھل دے تھلے ہوندا اے جو نوں دا اکلوتا جیوندا حصہ ہوندا اے۔
میملاں وچ نوں دی اگائی تے لمائی دا تعلق انگلی دے آخری سرے دی لمائی نال ہوندا اے۔ انساناں وچ دوجی انگلی، چیچی انگلیدی نسبت چھیتی وددی اے تے ہتھ دی انگلاں ،پیر دی انگلاں مقابلے چھیتی وددیاں نیں۔
انساںاں وچ نوں اک مہینے وچ 3 ملی میٹر وددا اے۔ ہتھ دے نوں 3 توں 6 مہینے وچ پورا اگدے نیں تے پیراں دے نوں پورا اگن لئی 12 توں 18 مہینے لا دیندے نیں۔ نوں دی اگائی عمر، جنس، موسم، ورزش، خوراک تے وراثت نال ہوندی اے۔
بارلے جوڑ[سودھو]
 |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: نوں |
باہرلے انگ : · سر · متھا · مُکھ · اکھ · نک · بُلھ · ٹھوڈی · کن · ہتھ · انگلاں · انگوٹھا · چیچی · نوںھ · لت · باںھ · جباڑا · بال · پیر · گوڈا · گوڈے دی چپݨی · گٹا · چھاتی · کھل · موڈھا · گردݨ · سینا · پِنی · ڈھڈ · لَک
اندرلے انگ : · کلیجا · دل · نکی آندر · گردے · معدہ · لہو · پھپھڑے · انسانی ہاضما · آنڈاتھیلی · پینکریاز · دماغ · ہڈی · وڈی آندر · تلی · پِتا · خوراک نالی · لہو نالیاں
مونھ دے اندرلے انگ : · مونھ · جیبھ · دند · حݪق · حݪق دا کاں