چدھڑ
"جٹ" نال مڑ رجوع ؛ دیگر استعمال لئی ویکھو: جٹ (ضد ابہام).
اس گوت دا موڈھی چندڑ ہی سی۔ ایہہ طور راجپوت ہن۔ پانڈو بنس دے راجا رویلان دے پتر دا نام چندڑ سی۔ محمد غوری دے حملے سمیں سنّ 1193 وچ ایہہ راجپوتانہ توں پنجاب ولّ آئے۔ کجھ بہاولپور ولّ چلے گئے جتھے کہ اچّ شریف دے پیر شیر شاہ نے ایہناں نوں مسلمان بنایا۔ اتھوں اٹھ کے ایہہ راوی تے چناب دے کنڈھیاں دے نال-نال لاہور تے سیالکوٹ ول ودھدے چلے گئے۔ شروع وچ چندڑاں دیاں کھرلاں تے سیالاں نال کجھ لڑائیاں وی ہوئیاں۔ چندڑ اگے ودھدے چلے گئے ایہناں نوں کوئی روک نہیں سکیا۔ اس قبیلے دے لوک گنتی وچ وی کافی سن تے طاقتور وی سن۔
کجھ چندڑ پہلاں پہل پنجاب دے فیروزپور کھیتر وچ آکے آباد ہوئے۔ فروزپور وچ آکے مدکی دے نزدیک موڑھیگڈ کے چندڑ پنڈ وسایا۔ کجھ چندڑ بھائیچارے دے لوک فروزپور توں جالندھر دے نکودر کھیتر ول چلے گئے۔ بہت چندڑ جٹّ فروزپور توں امرتسر، گورداس پور تے لاہور ول چلے گئے۔ چناب تے راوی دے کھیتراں وچ کئی نویں پنڈ آباد کیتے۔ چندڑ سنگرور کھیتر وچ وی ہن۔ ساندلبار وچ چندڑاں دے 9 قبیلے؛ راجوکے، کاموکے، ماہنیکے، بلنکے، پاجیکے، دیوکے، ماجوکے، جپے تے لون آدی پرسدھ ہن۔ ایہناں دے پرسدھ پنڈ چندڑ، راجیانے، ڈھاباں، اوان والے آدی ہن۔ پچھمی پنجاب وچ چندڑ جٹّ سیالکوٹ، بہاولپور، لہور، گجرانوالہ، جہلم، شاہ پور، ملتان آدی وچ کافی سن۔ جھنگ تے ساہیوال وچ بہتے چندڑ جٹّ مسلمان بن گئے سن۔ جھنگ وچ راجپوت چندڑ وی کافی سن۔ چندڑ چنگے کاشتکار سن۔ پشوآں دی دیاں چوریاں وی گھٹّ کردے سن۔ انکھی تے لڑاکو سن۔ سہباں دا منگنا اک چندڑ جٹّ طاہر نال ہی ہویا سی۔ مرزے نوں چندڑاں نے ہی جنڈ ہیٹھ ماریا سی۔ سنگھ سبھا لہر دے موڈھی بھائی گرمکھ سنگھ پروفیسر صاحب چندڑ جٹّ ہی سی۔ چندڑ جٹاں دی کافی گنتی سکھاں وچ وی ہے۔ بہتے چندڑ جٹّ مسلمان ہو گئے سن۔ بابا چندڑ پیر دی یاد وچ مدکی توں تھوڑھی دور پنڈ چندر وکھے 13 بھادوں نوں ہر سال بہت بھاری میلہ لایا جاندا ہے۔ پنڈ چندڑ مدکی توں فریدکوٹ والی سڑک تے ستھت ہے۔ اس میلے وچ چندڑ بھائیچارے دے لوک دوروں دوروں آؤندے ہن۔
1881 دی مردم شماری وچ 26،404 چندڑاں نے اپنے آپ نوں جٹّ لکھوایا سی تے 17،7746 نے اپنے آپ نوں راجپوت لکھوایا سی۔ جٹّ زمیناں دی خاطر مسلمان بنے تے راجپوت چودھر دی خاطر مسلمان بنے۔ جٹاں تے راجپوتا دے گوت وی سانجھے ہن تے خون وی اک ہے۔ بہتے آریئے ہی ہن۔ طور راجپوت وی ہن تے جٹّ وی ہن۔ توراں دے اپگوت وی بہت ہن۔ چندڑ وی اپگوت ہی ہے۔ کئی راجپوت ذاتیاں وی بہت ہی پچھڑیا ہوئیاں ہن چندڑ جٹاں دا اگھا تے چھوٹا غوطہ ہے۔ پنجاب وچ بہتے جٹّ بھٹیاں، پرمارا، چوہاناں تے تنور قبیلیاں دی سنتان ہن۔
چندڑ، کھوسے، سیڑے، گرچے، نین، کندھولے تے ڈھنڈے آدی جٹّ طور بنسی ہن۔ ایہہ ستے ہی توراں دے ساکھا گوت ہن۔ تنور راجپوت بہتے راجستان دے جے پور کھیتر وچ ہن۔ تنور جٹّ پنجاب، ہریانہ تے اتر پردیش دے پچھمی کھیتر وچ دور دور تک آباد ہن۔ تنوراں دے اپگوت وی کافی ہن۔