کتاب الہند

کتاب الہند
(عربی وچ: تحقيق ما للهند من مقولة مقبولة في العقل أو مرذولة)
مصنف	البیرونی
اصل زبان	عربی
موضوع	ہندیات ،  تقابل ادیان ،  ہندو مت ،  ہندو تقویم ،  ہندو ،  ہندومت اور اسلام
ادبی صنف	انسائیکلوپیڈیا
تاریخ اشاعت	11ویں صدی

ابو ریحان البیرونی د‏‏ی ہندویات اُتے عربی بولی وچ پہلی شہرہ آفاق کتاب، جس دا پورا ناں تحقیق ما للھندمن مقولۃ مقبولۃ فی العقل او مرذولۃ ا‏‏ے۔ ایہ کتاب قدیم ہندوستان د‏‏ی تریخ، رسوم و رواج تے مذہبی روایات دے ذیل وچ صدیاں تو‏ں مورخین دا ماخذ رہی اے تے اج وی اسنو‏ں اوہی اہمیت حاصل ا‏‏ے۔ایڈورڈ سخاؤ نے سب تو‏ں پہلے اس دا جرمن ترجمہ شائع کيتا، بعد وچ Albiruni's India دے ناں تو‏ں انگریزی وچ پیش کیتا جدو‏ں کہ پہلا اردو ترجمہ سید اصغر حسین نے کیتا جو انجمن ترقی اردو تو‏ں شائع ہويا۔

کتاب الہند دا مواد حاصل کرنے دے لئی البیرونی نے سال ہا سال تک پنجاب وچ مشہور ہندو مراکز د‏‏ی سیاحت کیتی، سنسکرت ورگی مشکل بولی سیکھ کر قدیم سنسکرت ادب دا براہ راست خود مطالعہ کیتا۔ فیر ہر قسم د‏‏ی مذہبی، تہذیبی تے معاشرتی معلومات کو، جو اہل ہند دے بارے وچ اسنو‏ں حاصل ہوئيں اس کتاب وچ قلم بند کر دتا۔ اس کتاب وچ ہندو عقائد، رسم و رواج دا غیر جانبدرانہ تے تعصب تو‏ں پاک انداز وچ انداز وچ جائزہ لیا گیا ا‏‏ے۔ ایہ پہلی کتاب اے جس دے ذریعے عربی دان طبقہ تک ہندو مت دے عقائد و ہور معلومات اپنے اصل مآخذ دے حوالے تو‏ں پہنچیاں۔

کتاب ال ہند عربی وچ لکھی گئی البیرنی د‏‏ی اک کردی اے ۔اس دی بولی آسان تے واضع ا‏‏ے۔ ایہ اک وڈی گرنتھ اے جس وچ دھرم تے فلسفہ ،تیوہاراں ،فلکیات ،رسم رواجاں تے پرتھاواں ،سماجی جیون ،بھار تول تے ماپن ،مورتکلا ، قانون ، نال تول دے علم دا احاطہ کیتا گیا ا‏‏ے۔

البیرنی نے اپنے گرنتھ کتاب ال ہند دے وچ اک سٹائل دا استعمال کیتا اے ، جس وچ شروع وچ اک آدمی ہُندا سی ، فیر رہتلی پرمپراواں اُتے مشتمل ذکر سی۔ ایہ کتاب البیرونی نے باقاعدہ ہندستان دا سفر طے کر کے تے ایتھے رہ کے لوکاں نال میل کر کے تے ہندستان دے عالماں توں ہندوستانی علوم وچ مہارت حاصل کر کے لکھی سی ۔ ایہ دنیا دی کسے باہر دے دی ہندستان بارے پہلی کتاب سی ۔

ہور ویکھو

• البیرونی
• ہندستان دی تریخ دے زریعے
• ہندویات

حوالے