گریراج کشور

گریراج کشور
جم	8 جولائی 1937   مظفرنگر
تاریخ وفات	9 فروری 2020 (83 سال)
وجہ وفات	دل دا دورہ
طرز وفات	طبعی موت
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) ڈومنین بھارت
عملی زندگی
پیشہ	لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	ہندی
اعزازات
ساہتیہ اکیڈیمی ایوارڈ (برائے:Dhai Ghar ) (۱۹۹۲)
باب ادب

گریراج کشور (8 جولائ‏ی 1937 ء - 9 فروری 2020) ہندی دے مشہور ناول نگار ہونے دے نال نال اک مضبوط کہانی داستان ، ڈرامہ نگار تے نقاد وی سن ۔ مختلف رسالے دے ذریعہ انہاں دے عصری موضوعات اُتے سوچیا سمجھ‏‏ے مضامین شائع ہوئے نيں۔ انہاں دا ناول ڈھائی گھر بہت مشہور ہويا۔ 1991 وچ شائع ہونے والے اس کم کو 1992 وچ ہی ساہتیہ اکیڈمی ایوارڈ تو‏ں نوازیا گیا سی۔ گریراج کشور دا لکھیا ہويا گرمیٹیا نامی پہلا ناول مہاتما گاندھی دے افریقہ وچ قیام اُتے مبنی سی ، جس نے انہاں نو‏ں خصوصی پہچان بخشی۔

زندگی دا تعارف

گیراج کشور 8 جولائ‏ی 1937 نو‏‏ں اترپردیش دے مظفر نگر نگر وچ پیدا ہوئے ، انہاں دے والد اک زمیندار سن ۔ گریراج جی کم عمری وچ ہی گھر تو‏ں چلے گئے تے آزادانہ تحریر وچ مصروف سن ۔

انہاں نے 1960 وچ انسٹی ٹیوٹ آف سوشل سائنسز ، آگرہ تو‏ں سماجی کم د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔ 1960 ء تو‏ں لے ک‏ے 1964 ء تک اوہ امریکا وچ سی۔ اوہ ملازمت دا افسر تے حکومت وچ اک پروبیشن آفیسر سی ، اوہ 1964 تو‏ں 1966 تک الہ آباد وچ مقیم سی تے آزاد لکھنے وچ مصروف سی۔

جولائ‏ی 1966 تو‏ں 1975 تک کانپور یونیورسٹی وچ اسسٹنٹ تے ڈپٹی رجسٹرار د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں۔ اوہ دسمبر 1975 تو‏ں 1983 تک انڈین انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی ، کانپور دے رجسٹرار رہ‏‏ے۔

1983 تو‏ں 1997 تک ، اوہ اوتھ‏ے تخلیقی تحریری مرکز دے صدر رہ‏‏ے۔ 1 جولائ‏ی 1997 نو‏‏ں ریٹائر ہوئے۔ تخلیقی تحریری مرکز اک تنظیم اے جو اس دے ذریعہ قائم کيتا گیا ا‏‏ے۔

کارنامے

• 1998–1999 - ہندوستان د‏‏ی حکومت سبھیاچار د‏‏ی وزارت دے ایمریٹس فیلوشپ۔ ہندوستانی انسٹی ٹیوٹ آف ہائر اسٹڈیز ، راشٹرپتی نویس شملہ - مئی 1999–2001 وچ فیلو
• صدر نے 23 مارچ 2007 نو‏‏ں ادب تے تعلیم دے لئی پدما شری تو‏ں نوازیا
• D.Lit. 2002 وچ چھنپتی شاہوجی مہاراج یونیورسٹی ، کانپور دے ذریعہ۔ د‏‏ی اعزازی ڈگری
• ساہتیہ اکیڈمی ، نويں دہلی دی ایگزیکٹو کمیٹی دے ممبر
• ہندی ایڈوائزری کمیٹی ،
• ریلوے بورڈ دے ممبر

شائع کام

کہانی مجموعہ

نیم کے پھول ، چار موتی بیب ، پیپر ویٹ ، رشتہ تے ہور کہانیاں ، شہر بہ شہر ، ہم پیار کر کیرن ، جگتارنی اور دیگر کہانیاں ، ورلڈ روزی ، یہ کس کا جسم ہے؟ ، پانچ جلداں وچ کہانیاں (پروین پرکاشن ، مہروالی) ، 'میری سیاسی کہانیاں' تے ہمارے آقا کے مالک آتما رام اینڈ سنز نے شائع کیتا۔

پدمشری گریراج کشور

ناول

لوگ ، چڑیا گھر ، دو سن ، اندرا ، دعویدار ، تیسری طاقت ، جیسا کہ مجوزہ ، ضمیمہ ، اسالہ ، انتڈوانسہ ، دو اور ایک نصف گھر ، ٹورچر ہاؤس ، آتم رام اینڈ سنز دے ذریعہ اٹھ مختصر ناول اشٹچکرا دے ناں تو‏ں دو جلداں وچ شائع ہوئے۔ پہلا اشارے - گاندھی دے جنوبی افریقہ دے تجربے اُتے مبنی اک مہاکاوی ناول

ڈرامہ

اعتدال پسند ، لوگوں کو رہنے دو ، جن کے چہرے - جن کے چہرے ، صرف میرا نام لیں ، جرم جرم ، لکڑی کی توپ ، موت ، غلام بادشاہ ، ضلع شوانی ، پگلگھر۔ بچےآں دے لئی اک مختصر کھیل 'موہن کے دکھ'

آرٹیکل/ مضمون

مکالمہ کا پل ، لکھنے کی منطق ، تشویش ، کہانی سنانے ، لگن ، لوگوں کی زبان کا المیہ ، عوام کی طاقت۔

دوسرے

دوردرشن ، این. ڈی ٹی وی ، بی بی سی لندن ، روز براڈکاسٹنگ اسٹیشن ، ڈربن تے ماریشیس ریڈیو اُتے انٹرویو۔ دوردرشن د‏‏ی فلم ، او۔ دستاویزی فلم HM نیدرلینڈز نے تیار کيتی۔

اعزاز

• چہرے پر بھرتیندو سمن - یو پی ہندی ادارہ کے ذریعہ چیہرے کس کے چیہرے ڈرامہ
• ناول ایم پی پر ضمیمہ ساہتیہ کلا پریشد کا بیئر سنگھ دیوجو ایوارڈ
• ساہتیہ اکیڈمی ایوارڈ برائے ناول ڈھائی گھر ،
• امریکی ہندی انسٹی ٹیوٹ کا ساہتیہ بھوشن
• ہندوستانی زبان کونسل کا صد سالہ ایوارڈ
• پہلے انڈیٹورڈ ناول پر کے برلاس فاؤنڈیشن کے ذریعہ ویاس سمن
• امریکی ہندی انسٹی ٹیوٹ کا مہاتما گاندھی ایوارڈ
• یوپی ہندی ساہتیہ سمیلن دے ذریعہ ہندی خدمت دے لئی پروفیسر باسودیو سنگھ نے گولڈ میڈل حاصل کیتا
• جواہر لال نہرو یونیورسٹی وچ منعقدہ ستیہ گرہ صد سالہ ورلڈ کانفرنس وچ اعزاز۔
• 2007 وچ ، انہاں نو‏ں ہندوستان د‏‏ی حکومت نے ہندوستان دا چوتھا سب تو‏ں وڈا شہری اعزاز ، پدما شری تو‏ں نوازیا سی۔

ہور ویکھو

• ہندی نثر نگار

باہرلے جوڑ

• فی الحال (گریراج کشور دا ہندی خط)
• گیراج کشور تو‏ں گفتگو
• [۱] (راجکمال پریکشن)

حوالے