گل بابا
گل بابا | |
---|---|
(عثمانی ترک وچ: جعفر) | |
مقام پیدائش |
|
وفات | 2 ستمبر 1541 [۱]
|
شہریت | ترکی |
عملی زندگی | |
پیشہ | درویش ، شاعر ، لکھاری |
پیشہ ورانہ زبان | ترکی |
باب اسلام | |
ترمیم |
گل بابا (وفات 1541) ، جسنوں جعفر وی کہیا جاندا اے ، اک عثمانی بیکتاشی درویش شاعر تے سلطان سلیمان اعظم دا ساتھی سی ، جس نے محمد فاتح دے دور توں یورپ وچ متعدد مہماں وچ حصہ لیا۔
سیرت
[سودھو]مرزیفن (مارسیوین وچ ولایت سواس ، اناطولیہ)، [۲] دا رہنے والا ، اوہ قطب العارفین ولی الدین ابن یالینکیلیچ دا بیٹا سی۔ ہنگری وچ ، گل بابا نوں " گلاب دے باپ" دے ناں توں جانیا جاندا اے ، ترکی وچ انہاں دے ناواں دے معنی دا لفظی ترجمہ۔ کہیا جاندا اے کہ اس نے پھُل نوں ملک وچ متعارف کرایا سی۔ اُتے ، ایہ غالبا ترک ناں دے استعاراندی معنی دی اک غلط فہمی اے ، جس نے درویش دی اس حیثیت دا ذکر کيتا جو اس دے اللہ دے گہرے صوفیانہ علم توں اخذ کيتا گیا سی۔ عثمانیاں دے حملے دے وقت ، گلاب ، جنگلی تے گھریلو ، ہنگری وچ پہلے ہی موجود سن ۔
خیال کيتا جاندا اے کہ گل بابا 1515 دی عثمانی فتح دے بعد منعقدہ پہلی مسلمان مذہبی تقریب دے دوران بوڈا وچ فوت ہويا سی ، یا متبادل طور اُتے 21 اگست 1541 نوں شہر دی دیواراں دے تھلے لڑدے ہوئے ماریا گیا سی۔ سلیمان ، جو خلیفہ وی سن ، نے انہاں نوں شہر دا سرپرست ولی قرار دتا تے مشہور اے کہ تابوت اٹھانے والےآں وچوں اک تھا۔گل بابا دی اولاداں مرزی اوغلو خاندان نيں ، جنہاں وچوں کچھ ترابیزون ولایت دے پاشا سن ۔
مقبرہ
[سودھو]گل بابا دا ہشت پہلو مقبرہ ( تربت ) مکیٹ (مسجد) گلی ، بوڈاپسٹ اُتے واقع اے ، ایہ ضلع روضادومب دے ضلع وچ مارگریٹ پل توں اک چھوٹا جہا سفر اے۔ اسنوں ہنگری وچ عثمانی حکام نے بودا دے تیسرے پاشا دے حکم اُتے 1543 تے 1548 دے درمیان تعمیر کيتا سی ، تے اس وچ سطحی گنبد اے جو سیسہ پلیٹاں تے لکڑی دے ٹائلاں توں ڈھکا ہويا اے۔ [۳] گل بابا دی قبر نوں کوئی نقصان نئيں پہنچیا جدوں 1686 وچ بوڈا دی دوسری جنگ دے دوران ہیبسبرگ فوجاں نے اس علاقے اُتے قبضہ کيتا ، لیکن اسنوں یسوعیاں نے رومن کیتھولک چیپل وچ تبدیل کردتا ، جس نے اس دا ناں "سینٹ جوزف چیپل" رکھ دتا۔
یہ زمین بعد وچ جونوس واگنر دی ملکیت وچ آگئی ، جس نے اس جگہ نوں برقرار رکھنے تے سلطنت عثمانیہ توں آنے والے مسلمان حجاج نوں رسائی دی اجازت دتی ( ہنگری وچ اسلام دیکھو )۔ 1885 وچ ، عثمانی حکومت نے ہنگری دے اک انجینئر نوں قبر دی بحالی دے لئی ذمہ داری سونپی تے جدوں 1914 وچ کم مکمل ہويا تاں اسنوں قومی یادگار قرار دتا گیا۔ سائٹ نوں 1960 دی دہائی وچ تے بالآخر 2018 وچ دوبارہ بحال کيتا گیا۔ [۴] تے ہن ایہ جمہوریہ ترکی دی ملکیت اے۔ اکتوبر 2018 وچ اک وڈے پیمانے اُتے تزئین و آرائش دا کم مکمل کيتا گیا سی ، جدوں اس جگہ دا افتتاح ہنگری دے وزیر اعظم وکٹر اوربن تے ترک صدر رجب طیب ایردوان نے کيتا سی ۔
مورتاں
[سودھو]-
عمارت دا فضائی منظر
-
گل بابا دے تربت دا بیرونی منظر
-
گل بابا دے تربت دا اندرونی نظارہ
-
گل بابا دا تابوت
ہور دیکھیئے
[سودھو]حوالے
[سودھو]- ↑ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Gul-Baba — subject named as: Gül Baba — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۵ مارچ ۲۰۲۲ — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ Houtsma, M Th et al. (Eds.). (1993). E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936. Brill. سانچہ:آئی ایس بی این, p. 181.
- ↑ Peterson, Andrew (1994). Dictionary of Islamic Architecture. London: Routledge. سانچہ:آئی ایس بی این, p. 112.
- ↑ Peterjon Cresswell (11 October 2018). "Renovated Landmark Unveiled to Showcase Ottoman Budapes". welovebudapest.com. https://web.archive.org/web/20190514163939/https://welovebudapest.com/en/2018/10/10/renovated-landmark-unveiled-to-showcase-ottoman-budapest/. Retrieved on 14 May 2019.
باہرلے جوڑ
[سودھو]- مضامین جنہاں وچ لاطینی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ عثمانی ترک بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1541 دیاں موتاں
- 2 ستمبر دیاں موتاں
- بکتاشی
- ترک صوفیا
- عثمانی صوفیا
- ترک مسلمان
- مرزیفون دیاں شخصیتاں
- سلیمان اعظم
- بوداپست دے مصنفاں
- سفر حج
- صوفی شاعر
- سلطنت عثمانیہ دے مرد شاعر
- عثمانی سیاسی شخصیتاں
- سال پیدائش غیر موجود
- ترک صوفی اولیا