ال سالواڈور
ال سالواڈور وشکارلے امریکہ دا اک دیس اے۔ ایدے دکھن ول بحرالکاہل اے، لہندے ول گویٹے مالا تے چڑھدے اتر ول ہونڈراس اے۔ ایہدا رقبہ 21,040 مربع کلومیٹر اے۔ ایدی لوک گنتی 6,134,000 اے۔ ایتھے دی بولی ہسپانوی اے۔
| ال سالواڈور | |
|---|---|
 |
 |
.svg) |
|
| شعار | |
| ترانہ: | |
| زمین و آبادی | |
| متناسقات | 13°40′08″N 88°51′58″W / 13.668889°N 88.866111°W [۱] |
| پست مقام | بحرالکاہل (0 میٹر ) |
| رقبہ | 20742 مربع کلومیٹر |
| دارالحکومت | سان سلواڈور |
| سرکاری زبان | سپینی [۲] |
| آبادی | 5744113 (۲۰۰۷) |
| 2992539 (۲۰۱۹)[۳] |
| 3287678 (۲۰۱۹)[۳] |
| حکمران | |
| قیام اور اقتدار | |
| تاریخ | |
| یوم تاسیس | ۲ فروری ۱۸۴۱[۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰] |
| عمر کی حدبندیاں | |
| شادی کی کم از کم عمر | 18 years old |
| شرح بے روزگاری | 6 percent (۲۰۱۴)[۱۱] |
| دیگر اعداد و شمار | |
| کرنسی | ڈالر |
| ہنگامی فون نمبر | |
| منطقۂ وقت | متناسق عالمی وقت−06:00 |
| ٹریفک سمت | دائیں [۱۵] |
| ڈومین نیم | .sv |
| سرکاری ویب سائٹ | باضابطہ ویب سائٹ |
| آیزو 3166-1 الفا-2 | SV |
| بین الاقوامی فون کوڈ | +503 |
| |
ترمیم  | |
ال سلوا ڈور جسنوں سیور دی جمہوریہ وی کہندے نیں، وسطی امریکا دا سب توں چھوٹا تے سب توں زیادہ گنجان آباد ملک اے۔ اس وقت ایتھے تیزی نال صنعتی ترقی جاری اے۔ ال سلوا ڈور بحرِ الکاہل دے ساحل اُتے گوئٹے مالا تے ہونڈراس دے درمیان خلیج فونسیکا اُتے واقع اے۔
ال سلوا ڈور دی کل آبادی تقریباً 6,340,454 افراد اُتے مشتمل اے جو مقامی تے یورپی النسل دے اختلاط توں بنی اے۔ سان سلواڈور ملکی دار الحکومت تے سب توں وڈا شہر اے۔ 1892 توں 2001 تک ایتھے کولن نوں پیسے دے طور اُتے استعمال کر دے سن لیکن اس دے بعد امریکی ڈالر چلدا اے۔ ایتھے دے باشندیاں نوں سلواڈورین جاں وسطی امریکی کہندے نیں۔
تریخ
[سودھو]پری کولمبیئن دور وچ اس علاقے وچ بوہت سارے مقامی امریکی قبائل رہندے سن۔
پری کولمبیئن
[سودھو]ہسپانوی ایتھے پیڈرو ڈی الوراڈو تے اس دے بھائی گونزالو دے نال 1524 توں 1525 دے دوران موجودہ دور دے گوئٹے مالا توں آئے۔ نوآبادیاتی دور وچ ال سلواڈور گوئٹے مالا دے زیر انتظام سی۔
1811 توں 1814 تک ہسپانوی قبضے دے خلاف احتجاج ہُندے رہے تے بالاخر 15 ستمبر 1821 نوں اسنوں آزادی ملی۔ 5 جنوری 1822 نوں وسطی امریکی صوباں نے اہم شخصیتاں دی مرضی دے برخلاف میکسیکو دی ریاست وچ شمولیت اختیار کر لی۔ پر ایہ اتحاد 1838 نوں ختم ہویا۔
قبضہ، نوآبادی تے آزادی
[سودھو]ہسپانوی ایتھے پیڈرو ڈی الوراڈو تے اس دے بھائی گونزالو دے نال 1524 توں 1525 دے دوران موجودہ دور دے گوئٹے مالا توں آئے۔ نوآبادیاندی دور وچ ال سلواڈور گوئٹے مالا دے زیر انتظام سی۔
1811 توں 1814 تک ہسپانوی قبضے دے خلاف احتجاج ہُندے رہے تے بالاخر 15 ستمبر 1821 نوں اسنوں آزادی ملی۔ 5 جنوری 1822 نوں وسطی امریکی صوباں نے اہم شخصیتاں دی مرضی دے برخلاف میکسیکو دی ریاست وچ شمولیت اختیار کر لی۔ پر ایہ اتحاد 1838 نوں ختم ہویا۔
ہسپانوی دورِ حکومت
[سودھو]سولہواں صدی دے اوائل وچ ہسپانوی فاتحین نے اس علاقے وچ اپنی موجودگی ودھانے دے لئی بندرگاہاں دا سہارا لیا۔ انہاں نے اس علاقے نوں "ساڈے یسوح مسیح دا صوبہ، دنیا دے نجات دہندہ" قرار دتا۔ ہسپانوی وچ اسنوں "پرونشیا ڈی نوسترو سینور جیسس کرائسٹو، ال سلواڈور ڈیل منڈو" کہیا جادا سی جو بعد ازاں سکڑ کر محض ال سلواڈور رہ گیا۔ 1524 وچ پیڈرو ڈی الوراڈو نے اس علاقے وچ گوئٹے مالا توں اک مہم بھیجی لیکن اسنوں مقامی افراد نے 1526 وچ کڈ باہر کیتا۔ 1528 وچ بھیجی جانے والی دوسری مہم کامیاب رہی تے ہسپانویاں نے ایتھے اپنا پہلا شہر بسایا۔
1811 دے اختتام اُتے اندرونی تے بیرونی عوامل نے طبقہ اشرافیہ نوں ہسپانوی بادشاہت توں آزادی اُتے مجبور کیتا۔ اندرونی عوامل وچ طبقہ اشرافیہ دی خواہش کہ اوہ اس علاقے دے معاملات نوں ہسپانوی مداخلت دے بغیر چلا سکاں، اہم سی۔ بیرونی عوامل وچ فرانس تے امریکا دے کامیاب انقلاب سن۔ اس دے علاوہ نپولن دی جنگاں دے باعث سپین دی کمزور ہُندی ہوئی حکومت وی اہم سی۔
5 نومبر 1811 نوں ال سلواڈور دے پادری نے علم بغاوت بلند کیتا لیکن جلد ای بغاوت نوں دبا کر اہم باغی رہنماواں نوں گرفتار کر دے جیل بھیج دتا گیا۔ 1814 وچ اک تے بغاوت ہوئی تے اسنوں وی دبا دتا گیا۔ آخر کار 15 ستمبر 1821 نوں گوئٹے مالا وچ موجود بے چینی دے مدِ نظر ہسپانوی حکمراناں نے آزادی دے معاہدے اُتے دستخط کر دتے۔ اس معاہدے دے تحت گوئٹے مالا، ال سلواڈور، ہونڈراس، نکاراگوا تے کوسٹاریکا وغیرہ آزاد ہو گئے۔
1822 دے اوائل وچ انہاں تمام نو آزاد صوباں دے رہنما اکٹھے ہوئے تے فیصلہ کیتا کہ میکسیکو دی ریاست وچ شمولیت اختیار دی جائے۔ پر ال سلواڈور نے اس توں انکار کیتا۔ میکسیکو دی فوج نے ال سلواڈور اُتے قبضہ کر لیا۔ پر 19 مارچ 1823 نوں میکسیکو دی فوج دی واپسی دے نال ای ال سلواڈور دے حکمراناں نے میکسیکو وچ شمولیت نوں کالعدم قرار دے دتا۔
کافی توں ہونے والے بے پناہ منافع توں ساری زرخیز زمین چند خانداناں تک محدود ہو کے رہ گئی۔
انیسواں صدی دے دوسرے نصف وچ آنے والے تمام تر صدور طبقہ اشرافیہ توں تعلق رکھدے سن تے انہاں نے ہر ممکن طریقے توں کافی دی پیداوار نوں ودھایا تے کافی دی برآمد دے سلسلے وچ بنیادی ڈھانچے نوں ترقی دی۔ لیکن اس دے نال ای نال انہاں نے عام لوگاں توں زمیناں چھیننے تے انہاں انہاں دی اپنی زمیناں اُتے بیگار کرنے اُتے مجبور کیتا۔ 1912 وچ نیشنل گارڈ دا قیام عمل وچ آیا جو دیہاندی پولیس دا کم کردتی سی۔
ویہویں صدی
[سودھو]19واں صدی دے نصف توں کافی مقامی معیشت وچ اہم ستون دا کردار ادا کردتی آئی سی۔ ال سلواڈور دے صدر ٹومس ریگالڈو زبردستی 1898 وچ اقتدار وچ آئے تے 1903 نوں انہاں دا اقتدار ختم ہویا۔ پر انہاں نے اپنے جانشیناں دا تقرر کر دتا سی۔ 1913 تک ال سلواڈور سیاسی اعتبار توں مستحکم رہیا لیکن عوامی سطح اُتے حکومت نوں مقبولیت حاصل نئیں سی۔ صدر اراوجو نوں قتل کیتا گیا سی تے انہاں دے قتل توں متعلق بوہت سارے مفروضے پائے جاندے نیں۔
اراوجو دے بعد 1913 توں 1927 تک میلینڈیز تے کوئنونز خاندان دی حکمرانی رہی۔ انہاں دے بعد پیو روموری باسک جو حکومت دے سابقہ ویزر سن، صدر بنے تے 1930 وچ آزادانہ انتخابات دا اعلان کیتا۔ انتخابات دے نتیجے وچ یکم مارچ 1931 نوں ارترو اراوجو صدر بنے۔ پر انہاں دی حکومت محض نو مہینے چل سکی۔
اسی سال فرابنڈو مرتی جلاوطنی توں واپس آئے۔ انہاں توں ملنے دے لئی کچھ کمیونسٹ آئے۔ صدر رومیرو باسک نے 1930 دے انتخابات توں پہلے انہاں ملک توں باہر بھیج دتا کیونجے انہاں دی کمیونسٹ سرگرمیاں کسے توں پوشیدہ نہ سن۔ صدر اراوجو عوام وچ ناپسندیدہ بن گئے کیونجے عوام دی اکثریت زمیناں دی واپسی تے معاشی اصلاحات چاہتی سی۔ انہاں دی حکومت دے پہلے ای ہفتے حکومت مخالف مظاہرے شاہی محل دے سامنے شروع ہو گئے۔
جونیئر افسراں ول توں بغاوت دی تیاری کیتی گئی تے شاہی محل اُتے حملہ کر دتا گیا۔ صدر دی حامی افواج محض گھڑ سواراں دی پہلی رجمنٹ تے نیشنل پولیس اُتے مشتمل سن۔ جلد دسمبر 1931 دی رات نوں انہاں نے ہتھیار ڈال دتے۔ اس بغاوت دی اک وجہ صدر ول توں فوجیاں نوں کئی مہینے توں تنخواہ نہ دینا سی۔
نائب صدر دی مدد توں حکومت بنا دتی گئی۔ نائب صدر نے صدارتی انتخابات بعد وچ کرانے دا وعدہ کیتا۔ انتخابات توں چھ مہینے پہلے انہاں نے مستعفی ہو کے انتخابی مہم وچ حصہ لیا تے صدر منتخب ہوئے۔ انہاں پہلے 1935 توں 1939 تے فیر 1939 توں 1943 تک صدر منتخب کیتا گیا۔ 1944 وچ چوتھی بار صدر منتخب ہونے اُتے انہاں دے خلاف عام ہڑتال کیتی گئی۔ اس وجہ توں انہاں نے صدارتی عہدہ خالی کر دتا۔
پی ڈی سی تے پی سی این پارٹیاں
[سودھو]1960 وچ دو سیاسی جماعتاں بنائی گئاں تے اج وی اوہ متحرک نیں۔ انہاں دے ناں کرسچیئن ڈیموکریٹک پارٹی تے نیشنل کنسیلیشن پارٹی نیں۔ دوناں دے مطمح نظر اک لیکن اک جماعت سفید پوشاں جدونکہ دوسری فوجیاں دی نمائندگی کردتی اے۔
اکتوبر 1979 دی بغاوت
[سودھو]اکتوبر 1979 وچ اک فوجی بغاوت دے بعد انقلابی فوجی جنتا آف ال سلواڈور حکومت وچ آئی۔ اس حکومت نے کئی پرائیوٹ کمپنیاں قومیا لیں تے لوگاں دی ملکیت زمین دا بوہت وڈا حصہ وی ہتھیا لیا۔
چونکہ ایہ حکومت فوج نوں لوگاں نوں انہاں دے حقوق جداں کہ یونین بنانا، زرعی اصلاحات، بہتر تنخواہاں، صحت تے آزادئ اظہارِ رائے توں زیادہ عرصہ نہ روک سکی، اس لئی اسنوں تحلیل کر دتا گیا۔ اس دوران چھاپہ مار کارروائیاں ملک بھر وچ پھیل گئاں۔ حتٰی کہ سکول دے بچے وی اس وچ شامل ہونے لگے۔
امریکی حکومت نے کمیونسٹاں دے ودھدے ہوئے غلبے نوں روکنے دے لئی اک تے فوجی جنتا دی تشکیل دی مالی مدد دی پر انقلاب دی راہ ہموار ہو چکی سی۔ اس نواں جنتا دا نتیجہ اک تے خانہ جنگی دی صورت وچ نکلیا۔
خانہ جنگی(1980 تا 1992)
[سودھو]ال سلواڈور دی ایہ خانہ جنگی براہ راست حکومت تے بائاں بازو دے چار گروہاں تے اک کمیونسٹ گروہ دے درمیان لڑی گئی۔
اس جنگ وچ 75٫000 توں زیادہ افراد مارے گئے تے امریکی حکومت نے اس جنگ وچ گھٹ توں گھٹ 5 ارب ڈالر جھونکے۔ ایہ جنگ اصل وچ عالمی سرد جنگ دے تناظر وچ لڑی جا رہی سی۔ اس جنگ وچ کیوبا تے روس حکومت مخالف جدونکہ امریکا حکومت دے نال سی۔
16 جنوری 1992 نوں ال سلواڈور دے صدر تے چھاپہ ماراں دے رہنماواں نے امن معاہدے اُتے دستخط کیتے جس دے نال ای 12 سالہ خانہ جنگی اپنے اختتام نوں پہنچی۔
ویہویں صدی دا اختتام
[سودھو]1989 توں 2004 تک سلواڈورین لوگاں نے نیشنل رپبلک الائنس دی حمایت دی تے ہر انتخابات وچ اسی جماعت توں صدور منتخب کیتے۔ پر 2009 وچ ایہ رحجان بدل گیا تے ایف ایل ایم این پارٹی دے رکن نوں صدر چنا گیا۔
1990 دی دہائی توں ہونے والی معاشی اصلاحات دے نتیجے وچ سماجی حالت بہتر ہوئی، برآمدات وچ تنوع پیدا ہویا تے بین الاقوامی منڈی وچ ال سلواڈور بطور سرمایہ کار شریک ہونے لگیا۔ پر اس دے نال نال جرائم دی ودھدی ہوئی شرح اک اہم مسئلہ اے۔
21ویں صدی
[سودھو]بائاں بازو دی جماعت نے صدارتی انتخابات وچ اپنی مسلسل ناکامیاں توں تنگ آ کے چھاپہ مار رہنما دی بجائے اک اخبار نویس نوں صدارتی امیدوار بنا لیا۔ نتیجتاً 15 مارچ 2009 نوں اس جماعت دا پہلا امیدوار صدر منتخب ہویا۔
سیاست
[سودھو]1983 دا آئین ملک دا بنیادی قنون اے۔ اس دے مطابق ال سلواڈور جمہوری ملک اے۔ اس وچ حکومت صدر دی سربراہی وچ کم کردتی اے۔ پر کوئی وی صدر اپنے عہدے دی مدت دے ختم ہونے اُتے دوبارہ نئیں منتخب ہو سکدا۔ صدر دی معاونت کابینہ دے اراکین کر دے نیں۔ صدر نوں مسلح افواج دے سالار دی حیثیت ملی ہوئی اے۔
| ال سالواڈور | |
| Republic of El Salvador | |
| República de El Salvador | |
|
|
| راجگڑھ: | سان سالواڈور |
| تھاں: | 21,040 مربع کلومیٹر |
| لوک گنتی: | 6,134,000 |
| کرنسی: | ڈالر |
| بولی: | ہسپانوی |
| |
اس دے علاوہ ال سلواڈور وچ قنون ساز ادارہ اے جسنوں ال سلواڈور دا مقننہ کہندے نیں۔ اس دا اک ایوان ہُندا اے تے 84 ڈپٹی یعنی نائبین ہُندے نیں۔ تیسرے نمبر اُتے عدلیہ اے جس دی سربراہی سپریم کورٹ کردتی اے۔ سپریم کورٹ وچ 15 جج ہُندے نیں جن وچوں اک نوں عدلیہ نوں صدر چنا جاندا اے۔
ال سلواڈور دے سیاسی ڈھانچے وچ صدر نوں حکومت تے ملک دے سربراہ دی حیثیت ملی ہُندی اے۔ تمام تر اختیارات حکومت دے کول ہُندے نیں۔ قانون سازی دا عمل حکومت قنون ساز اسمبلی مل کر کر دے نیں۔ ایتھے دی عدلیہ آزاد اے۔
محکمے تے بلدیات
[سودھو]ال سلواڈور وچ کل 14 محکمے نیں جو اگے ہور 262 بلدیات وچ منقسم نیں۔
جغرافیہ
[سودھو]ال سلواڈور وسطی امریکا وچ واقع اے۔ اس دا کل رقبہ 21٫040 مربع کلومیٹر اے۔ اسنوں براعظم امریکا دے سب توں چھوٹے ملک دا درجہ ملیا ہویا اے۔ اس دی حداں وچ 320 مربع کلومیٹر آبی ذخائر موجود نیں۔
ایتھے توں کئی چھوٹے دریا گذرتے ہوئے سمندر تک جاندے نیں۔ سب توں وڈا دریا لِمپا دریا اے جس وچ کشتی رانی دے قابل اے۔
کئی جھیلاں آتش فشانی عمل دے نتیجے وچ بننے والے گڑھاں وچ موجود نیں۔ جھیل گوئجا ملک دی سب توں وڈی قدرتی جھیل اے۔
ال سلواڈور دی سرحداں ہونڈراس تے گوئٹے مالا توں ملدی نیں۔ ال سلواڈور وسطی امریکا دا واحد ملک اے جس دی حداں کریبئن سمندر توں نئیں ملتاں۔
موسم
[سودھو]ال سلواڈور دا موسم استوائی نوعیت دا اے تے ایتھے نم تے خشک موسم ہُندے نیں۔ درجہ حرارت بلندی دے نال بدلتے نیں تے موسم دی تبدیلی توں زیادہ تبدیل نئیں ہُندے۔ بحرِ الکاہل دے کنارے والے علاقے گرم نیں۔ وسطی سطح مرتفع تے پہاڑی علاقے زیادہ معتدل نیں۔ مئی توں اکتوبر تک بارش عام ہُندی اے۔ سارے سال دی تقریباً ساری ای بارش اسی دوران ہُندی اے۔ سالانہ بارش دی مقدار بعض علاقاں وچ 85 انچ توں زیادہ وی ہو سکدی اے۔ ال سلواڈور وچ سیر دے لئی سب توں بہترین وقت خشک موسم دے آغاز جاں اختتام اُتے اے۔ وسطی سطح مرتفع تے پہاڑاں دے سائے وچ موجود علاقاں وچ بارش نسبتاً کم ہُندی اے۔ عموماً ایہ بارش بحرِ الکاہل وچ ہونے والے ہویا دے کم دباؤ توں سہہ پہر دے وقت گرج چمک دے نال ہُندی اے۔
نومبر توں اپریل تک شمال مشرقی تجارتی ہوائاں موسم اُتے اثر انداز ہُندی نیں۔ انہاں مہینیاں وچ ہویا کریبئن توں چلتی اے تے ایتھے پہنچنے تک خشک ہو چکی ہُندی اے۔
قدرتی آفات
[سودھو]ال سلواڈور بحرِ الکاہل دے حلقہ آتشاں اُتے واقع اے تے ایتھے زیر زمین پلیٹاں متحرک رہتی نیں۔ اس وجہ توں ایتھے زلزلے تے آتش فشانی عمل بکثرت ہُندے رہندے نیں۔ حال ای مین 13 جنوری 2001 نوں آنے و الے زلزلے دی شدت ریکٹر سکیل 7.7 سی تے 800 توں زیادہ افراد ہلاک ہوئے سن۔ اک مہینے بعد آنے اولے زلزلے توں 255 لوک ہلاک ہوئے تے ملک بھر وچ تقریباً چوتھائی گھر تباہ ہوئے۔
سان سلواڈور دے علاقے وچ 1576، 1659، 1798، 1839، 1854، 1873، 1880، 1917، 1919، 1965، 1986، 2001 تے 2005 وچ زلزلے آئے نیں۔ 1986 دے زلزلے دی شدت ریکٹر سکیل اُتے 5.7 سی تے اس توں 1٫500 لوک ہلاک جدونکہ 10٫000 توں زیادہ زخمی ہوئے۔ اک لکھ توں زیادہ افراد بے گھر ہو گئے۔
ال سلواڈور دے محل وقوع دی بنا اُتے ایتھے دا موسم بحرِ الکاہل توں زیادہ متائثر ہُندا اے۔ ال نینو تے لا نینا دے عوامل توں ایتھے ہونے والے طوفان تے قحط سالی ہور شدید ہو جاندے نیں۔ 2001 دے موسم گرما وچ قحط سالی توں ملک دی 80 فیصد توں زیادہ فصلاں تباہ ہو گئی سن تے دیہاتاں وچ قحط پڑ گیا سی۔ 4 اکتوبر 2005 نوں ہونے والی شدید بارشاں توں سیلاب آئے جس توں گھٹ توں گھٹ 50 افراد ہلاک ہوئے۔
معیشت
[سودھو]بین الاقوامی مالیاندی فنڈ تے سی آئی اے دی ورلڈ فیکٹ بک دے مطابق خطے وچ ال سلواڈور دی معیشت کوسٹا ریکا تے پاناما دے بعد تیسری وڈی اے۔ فی کس آمدنی 4٫365 ڈالر سالانہ اے۔
اگرچہ ال سلواڈور دی زیادہ تر معیشت قدرتی آفات جداں کہ زلزلےآں تے ہری کین توں متائثر ہُندی رہی اے پر اس دی ترقی دی رفتار مستحکم اے۔
جی ڈی پی وچ خدمات دا شعبہ 64.1 فیصد دے نال سرِفہرست جدونکہ صنعتی شعبہ 24.7 فیصد دے نال دوسرے نمبر اُتے اے۔ زراعت 11 فیصد توں کچھ زیادہ اے۔
نوآبادیاندی دور وچ ال سلواڈور دی معیشت دا انحصار محض اک برآمد اُتے سی۔ اس دور وچ ایتھے توں نیل دوسرے ملکاں نوں بھیجیا جادا سی۔ پر مصنوعی نیل دی ایجاد توں ال سلواڈور نے نیل دی بجائے کافی دی برآمد ودھیا دی۔ اک وقت ایسا وی سی کہ سونا تے چاندی ایتھے دی اہم برآمدات سن۔
ال سلواڈور دے میکسیکو، چلی، ڈومینکن ریپبلک تے پاناما دے نال آزادانہ تجارت دے معاہدے نیں۔
حکومت نے بالواسطہ ٹیکساں دی وصولی اُتے زور ودھیا دتا اے۔ ستمبر 1992 وچ 10 فیصد دا وی اے ٹی نافذ ہونے دے بعد جولائی 1995 وچ 13 فیصد کر دتا اے۔
1997 توں ال سلواڈور وچ افراطِ زر دی شرح 3 فیصد سی جو ہن ودھ کر 5 فیصد ہو گئی اے۔ پر خطے وچ ہن وی ایہ شرح سب توں کم اے۔
آبادی دی خصوصیات
[سودھو]ال سلوا ڈور دے لوک
[سودھو]ال سلواڈور دی آبادی 1950 وچ 19 لکھ سی جو 1984 وچ 47 لکھ ہو چکی سی۔ چونکہ 1992 توں 2007 تک باقاعدہ مردم شماری نئیں ہوئی اس لئی مصدقہ اعداد و شمار مہیا نئیں۔ 2007 دی مردم شماری توں پہلے اندازہ لایا گیا سی کہ ملک دی کل آبادی 71 توں 72 لکھ دے درمیان اے۔ اس مردم شماری دے نتیجے وچ کل آبادی 71٫85٫218 اے۔
ملک دی تقریباً ساری ای آبادی یورپی النسل تے مقامی آبادی توں نکلی اے۔ اس وچ زیادہ تر ہسپانوری، فرانسیسی، جرمن، سوئس، انگریز، آئرش، اطالوی، ڈینش، سوئیہڈش، ناوریجیئن، ولندیزی تے وسطی یورپی ملکاں دے لوک شامل نیں۔ وسطی یورپی ملکاں دے لوک دوسری جنگِ عظیم دے نتیجے وچ ایتھے آئے۔
ہور لسانی گروہاں وچ عرب، یورپی، یہودی، شمالی امریکی، وسطی امریکی، جنوبی امریکی، کیریبئن تے معمولی تعداد وچ ایشیائی وی شامل نیں۔
ال سلواڈور وسطی امریکا دا واحد ملک اے جتھے افریقی نژاد باشندے نہ ہونے دے برابر نیں۔ اس دی وجہ ایہ اے کہ ایتھے بحرِ اوقیانوس دا ساحل نئیں لگتا۔ 1930 دے قنون دے مطابق ایتھے سیاہ فام، خانہ بدوش، ایشیائی تے عرب لوگاں دی آمد اُتے پابندی عائد کر دتی گئی سی۔ لبنانی، شامی، فلسطینی تے ترک افراد جو یورپی النسل سن، نوں ملک وچ آنے دی اجازت سی۔ ایہ قنون 1980 دی دہائی وچ کالعدم قرار دتا گیا۔ دار الحکومت سان سلواڈور وچ 21 لکھ دے قریب افراد رہندے نیں۔ ملک دی کل آبادی دا 42 فیصد دیہاتاں وچ رہندا اے۔ 1960 دی دہائی وچ شہراں دا رخ کرنے دا رحجان ودھیا تے لاکھاں افراد شہراں نوں منتقل ہوئے۔
2004 وچ ال سلواڈور دے 32 لکھ شہری ال سلواڈور دے باہر بالخصوص امریکا وچ رہدے سن۔
زبان
[سودھو]وسطی امریکی ہسپانوی سرکاری زبان اے تے تقریباً تمام آبادی اسنوں بول تے سمجھ سکدی اے۔ کچھ مقامی قبائل اپنی زباناں وی بولتے نیں لیکن ہسپانوی وی بول سکدے نیں۔
مذہب
[سودھو]2008 دے سروے دے ماطبق 52.6 فیصد آبادی کیتھولک جدونکہ 27.9 فیصد پروٹسٹنٹ سی۔
صحت
[سودھو]2005 توں 2010 دے دوران ال سلواڈور وچ شرح پیدائش وسطی امریکا وچ تیسرے نمبر اُتے سب توں کم سی جو 22.8 بچے فی ہزار سی۔ پر اسی عرصے وچ شرح اموات وسطی امریکا وچ سب توں زیادہ 5.9 فی ہزار سی۔ اس وقت مرداں دی اوسط حدِ عمر 68 جدونکہ خواتین دی اوسط حدِ عمر 74 سال اے۔ اک لکھ افراد دے لئی تقریباً 148 ڈاکٹر موجود نیں۔
جرائم
[سودھو]ماضی قریب وچ ال سلواڈور وچ جرائم دی شرح بوہت بلند رہی اے۔ انہاں جرائم وچ جرائم پیشہ گروہ تے 18 سال توں کم عمر دے نوجواناں دے جرائم وی شامل سن۔
اس وقت ال سلواڈور وچ قتل دی شرح انہاں چند گنے چنے ملکاں وچ دے برابر اے جو دنیا بھر وچ سب توں زیادہ اے۔ 2004 وچ قتلِ عمد دی شرح 41 فی اک لکھ افراد سی۔ 60 فیصد قتل جرائم پیشہ گروہاں نے کیتے سن۔ جنوری تے فروری 2005 وچ ال سلواڈور وچ 552 قتل ہوئے۔ اسی سال شرح جرائم وچ 7.5 فیصد دا اضافہ ہویا۔ پر اس وقت ایہ شرح کم ہو رہی اے۔
تعلیم
[سودھو]عوامی تعلیمی نظام اس وقت انتہائی مشکل دا شکار اے۔ اک جماعت وچ 50 تک بچے زیر تعلیم ہُندے نیں۔ اس لئی کھاندے یپتے گھراناں دے بچے پرائیوٹ سکولاں وچ پڑھتے نیں۔ غریباں دے بچاں دے لئی سرکاری سکول ای ہُندے نیں۔
ال سلواڈور وچ ہائی سکول تک تعلیم مفت اے۔ 9 سال دے بنیادی سکول دے بعد دو جاں تن سال دے لئی ہائی سکول جاندے نیں۔ دو سالہ ہائی سکول دے بعد طلبہ یونیورسٹی دے لئی تیار ہُندے نیں تے تن سالہ ہائی سکول دے بعد انہاں ووکیشنل سرٹیفکیٹ مل جاندا اے۔ اس دے بعد اوہ چاہاں تو یونیورسٹی وچ تعلیم جاری رکھ سکدے نیں جاں نوکری کر سکدے نیں۔
ثانوی تعلیم بوہت مہنگی ہُندی اے۔
ال سلواڈور وچ بوہت ساری پرائیوٹ یونیورسٹیاں موجود نیں۔
فہرست متعلقہ مضامین ایل سیلواڈور
[سودھو] |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: ال سالواڈور |
سانچہ:شمال امریکی دیس سانچہ:امریکین دیس
· کینیڈا · امریکہ · میکسیکو · کیوبا · گویٹے مالا · ہیٹی · پانامہ · ہونڈراس · باہاما · گریناڈا · ال سالواڈور · ڈومینیکن · کوسٹا ریکا · باربادوس · سینٹ لوشیا ·
- ↑ "صفحہ سانچہ:نام صفحہ في خريطة الشارع المفتوحة". https://www.openstreetmap.org/relation/1520612. Retrieved on ۲۸ اکتوبر ۲۰۲۴.
- ↑ باب: 62
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ ۳.۴ ۳.۵ ۳.۶ ۳.۷ ناشر: World Bank Open Data
- ↑ http://www.cervantesvirtual.com/portales/constituciones_hispanoamericanas/obra-visor/constitucion-politica-de-la-republica-de-el-salvador-de-1841/html/6eed6025-cfce-44e4-b9b9-171ab7fd9e8b_2.html#I_1_
- ↑ https://ri.ues.edu.sv/id/eprint/18071 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۵ ستمبر ۲۰۲۲ — صفحہ: 82
- ↑ http://sb.ues.edu.sv/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=49455 — صفحہ: 297
- ↑ https://www.elsalvadormipais.com/independencia-de-el-salvador-breve-historia
- ↑ https://elmapadesebas.com/historia-de-el-salvador/
- ↑ https://www.laprensagrafica.com/opinion/Independencia-y-Union-de-Centroamerica.-Un-proyecto-historico-frustrado-20210912-0059.html — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۵ ستمبر ۲۰۲۲
- ↑ http://www.redicces.org.sv/jspui/bitstream/10972/27/1/Historia_de_las_Ideas_Politicas_en_El%20Salvador_%20Dr.Jorge_Barraza.pdf — صفحہ: 317
- ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
- ↑ El Salvador, primer país del mundo en reconocer al Bitcoin como moneda de curso legal — شائع شدہ از: ۹ جون ۲۰۲۱
- ↑ El Salvador's dangerous gamble on bitcoin — شائع شدہ از: ۷ ستمبر ۲۰۲۱
- ↑ International Numbering Resources Database — اخذ شدہ بتاریخ: ۳ جولائی ۲۰۱۶ — مدیر: International Telecommunication Union
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr
- صفحات مع خاصیت P242
- مضامین جنہاں وچ ہسپانوی بولی دا متن شامل اے
- صفحات مع خاصیت P1451
- متناسقات ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- مرجع جغرافي من ويكي بيانات
- صفحات مع خاصیت P1589
- صفحات مع خاصیت P2046
- صفحات مع خاصیت P36
- صفحات مع خاصیت P37
- صفحات مع خاصیت P1082
- صفحات مع خاصیت P571
- صفحات مع خاصیت P3000
- صفحات مع خاصیت P1198
- صفحات مع خاصیت P38
- صفحات مع خاصیت P2852
- صفحات مع خاصیت P421
- صفحات مع خاصیت P1622
- صفحات مع خاصیت P78
- صفحات مع خاصیت P856
- صفحات مع خاصیت P297
- صفحات مع خاصیت P474
- صفحات مع ویکی ڈیٹا حوالے
- مقام نقشہ ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- ایل سیلواڈور
- 1821ء وچ قائم ہونے والے دیس تے علاقے
- آزاد خیال جمہوریتاں
- اقوام متحدہ دے رکن دیس
- بحر الکاہل دے کنارے واقع دیس
- جمہوریتاں
- سابقہ ہسپانوی مستعمرات
- شمال امریکی دیس
- وسط امریکی دیس
- ہسپانوی زبان بولنے والے دیس تے علاقے
- شمالی امریکا وچ 1821ء دیاں تاسیساں
- اتلے امریکی دیس
- مضامین جنہاں وچ انگریزی بولی دا متن شامل اے
- نقشیاں نال صفحے