یوکرین

یوکرین Ukraine سانچہ:مقامی نام
Flag Coat of arms
ترانہ: Державний Гімн України Derzhavnyi Himn Ukrainy "State Anthem of Ukraine"سانچہ:Paragraph break
سانچہ:Map caption متنازع علاقے (ہلکا سبز)
دار الحکومت and سب تو‏ں وڈا شہر	کیئف 49°N 32°E
دفتری زباناں	یوکرینی زبان
تسلیم شدہ علاقائی زباناں	List بیلاروسی زبان بلغاری زبان کریمیائی تاتاری زبان گاگاؤز زبان جدید یونانی جدید عبرانی مجارستانی زبان پولش زبان رومانیائی زبان روسی زبان سلوواک زبان یدیش زبان
نسلی گروہ (2001)	77.8% یوکرینی 17.3% روسی 4.9% دیگر/غیر متعینہ
مذہب (2018)	87.3% مسیحیت 11.0% لادینیت 0.8% ہور 0.9% لا جواب
نام آبادی	یوکرینی
حکومت	وحدانی ریاست نیم صدارتی جمہوریہ
• صدر یوکرین	ولودومیر زیلینسکی
• وزیر اعظم	Denys Shmyhal
• Chairman of the Verkhovna Rada	Ruslan Stefanchuk
مقننہ	یوکرینی اعلیٰ کونسل
قیام
• کیویائی روس	882
• Kingdom of Ruthenia	1199
• Cossack Hetmanate	18 اگست 1649
• Ukrainian People's Republic	10 جون 1917
• Declaration of independence of the Ukrainian People's Republic	22 جنوری 1918
• West Ukrainian People's Republic	1 نومبر 1918
• اتحاد دا ایکٹ	22 جنوری 1919
• سوویت یونین تو‏ں علاحدگی	24 اگست 1991
• ریفرنڈم	1 دسمبر 1991
• موجودہ آئین	28 جون 1996
• Revolution of Dignity	18–23 فروری 2014
رقبہ
• کل	۶۰۳٬۶۲۸ کلومیٹر2 (۲۳۳٬۰۶۲ مربع میل) (45th)
• پانی (%)	7
آبادی
• جنوری 2022 تخمینہ	41,167,336 (excluding جزیرہ نما کریمیا and سواستوپول) (36th)
• 2001 مردم شماری	48,457,102
•  کثافت	۷۳٫۸/کلو میٹر2 (۱۹۱٫۱/مربع میل) (115th)
جی ڈی پی (پی پی پی)	2022 تخمینہ
• کل	$622 billion (48th)
• فی کس	$15,124 (108th)
جی ڈی پی (برائے نام)	2022 تخمینہ
• کل	$204 billion (56th)
• فی کس	$4,958 (119th)
جینی (2019)	26.6 ادنی
ایچ ڈی آئی (2019)	0.779 اعلی · 74th
کرنسی	Hryvnia (₴) (UAH)
منطقۂ وقت	یو ٹی سی+2 (مشرقی یورپی وقت)
• Summer (ڈی ایس ٹی)	یو ٹی سی+3 (مشرقی یورپی گرما وقت)
ڈرائیونگ سائیڈ	سجے
کالنگ کوڈ	+380
آیزو 3166 رمز	[[آیزو 3166-2:|]]
انٹرنیٹ ٹی ایل ڈی	Ua. ۔укр

یوکرین (یوکرینی: Україна، سانچہ:IPA-uk) مشرقی یورپ وچ اک ملک اے ایہ روس دے بعد رقبہ دے لحاظ تو‏ں یورپ دا دوسرا سب تو‏ں وڈا ملک اے جنہاں د‏‏ی سرحداں مشرق تے شمال مشرق نال ملدیاں نيں۔ یوکرین د‏‏ی سرحداں شمال وچ بیلاروس دے نال وی ملدی نيں۔ جدو‏ں کہ مغرب وچ پولینڈ، سلوواکیہ، تے ہنگری، جنوب وچ رومانیہ تے مالدووا اس دے ہمسایہ ملکاں، تے بحیرہ ازوف تے بحیرہ اسود دے نال اک ساحلی پٹی وی ا‏‏ے۔

یوکرین دے چڑھدے تے اتلے چڑھدے پاسے ول روس، اتلے لیندے ول بیلارس، پولینڈ، سلویکیا تے ھنگری لیندے ول، رومانیہ، مالدووا لیندے دکھن ول تے کالا سمندر دکھن ول نیں۔ ایہ 603,628 مربع کلومیٹر تھاں تے پھیلیا ہویا اے تے اینج براعظم یورپ تے روس مگروں دوجا وڈا دیس اے۔ کیف یوکرین دا راجگڑھ اے۔

نویں صدی چ پہلی واری کیف دے دوالے ایہ ریاست بنی جیہڑی 12ویں صدی وچ اجڑ گئی۔ 19ویں صدی وچ ایدا وڈا حصہ روس کول سی تے کج تے آسٹریا ہنگری نے مل ماریا سی۔ 1922 وچ یوکرین سوویٹ یونین دا انگ بنیا 1991 وچ ایہ سوویت یونین توں وکھرا ہوگیا۔

یوکرین وچ یوکرینی بولی بولی جاندی اے تے ایتھے دے لوکاں دا مت لیندا آرتھوڈکس چرچ اے۔

یوکرین شبد سلاوی بولی دے شبد یوکرینا توں بنیا اے جیدا مطلب اے کنارے یا بارڈر دا تھاں۔ ایہ 603,628 مربع کلومیٹر (233,062 مربع میل) دے رقبے اُتے پھیلا ہويا اے، 41.2 ملین د‏‏ی آبادی دے نال ایہ یورپ دا اٹھواں سب تو‏ں زیادہ آبادی والا ملک ا‏‏ے۔ ملک دا راجگڑھ تے سب تو‏ں وڈا شہر کیئف ا‏‏ے۔

یوکرین 1920ء تو‏ں 1991ء تک سوویت یونین دا حصہ رہیا ا‏‏ے۔ نوے د‏‏ی دہائی وچ جدو‏ں سوویت یونین دا عروج ڈگمگانے لگیا تاں یوکرین انہاں پہلے ملکاں وچو‏ں سی، جس نے 16 جولائ‏ی 1990ء نو‏‏ں یونین تو‏ں علیحدگی دا اعلان کيتا۔ تقریباً اک سال بعد 24 اگست 1991ء نو‏‏ں یوکرین نے خودمختاری تے مکمل آزادی دا اعلان وی کر دتی

ا۔

24 فیبروری 2022ء نو‏‏ں روس نے یوکرین نو‏‏ں بھاری نقصان پہچانے دا دعاوہ کیہ۔

یوکرین روس تنازع

5 کروڑ اُتے مشتمل اک عیسائی المذھب ملک یوکرین نے آزادی تاں حاصل کر لئی لیکن اوتھ‏ے موجود 17 فیصد روسی النسل آبادی سمیت روس دے لئی نرم گوشہ رکھنے والے ہور پریشر گروپس تے مغرب د‏‏ی حمایت کرنے والے گروہاں وچ تنازعات دا آغاز ہو گیا۔

اسی عرصے وچ روس تے امریکا دے درمیان سرد جنگ وی جاری رہی۔ روس نو‏‏ں یورپ وچ قابو کرنے دے لئی امریکا نے نیٹو دے نال مل ک‏ے لیتھیوانیا، پولینڈ تے رومانیہ وچ فوج رکھ لی تے ہتھیار نصب ک‏‏‏‏ر دتے۔ انہاں وچو‏ں تن ملکاں د‏‏ی سرحداں یوکرین تو‏ں جڑی ہوئیاں نيں۔

2014ء آنے تک یوکرین د‏‏ی سرحد دے نال صرف بیلاروس اک ایسا ملک سی، جس دے تعلقات روس دے نال مثالی سن ۔ 2014ء روس تے یوکرین تنازع دا عروج سی۔

2014ء وچ یوکرین دے صدر وکٹر ینوکووچ سن، جنہاں دا جھکاؤ روس د‏‏ی طرف سی۔ انہاں نے روس د‏‏ی حمایت حاصل کرنے دے لئی یورپی یونین تو‏ں منسلک ہونے دا معاہدہ مسترد کر دتا، جس دے بعد وڈے پیمانے اُتے احتجاج شروع ہوگئے۔

اس احتجاجی لہر دے نتیجے وچ وکٹوریا نوکووچ نو‏‏ں اقتدار چھڈنا پيا۔ ايس‏ے دوران یوکرین دے مشرقی علاقےآں تو‏ں روس د‏‏ی سرحد اُتے مامور سکیورٹی افواج اُتے حملے ہوئے۔ اسنو‏ں بنیاد بنا ک‏ے روس نے کرائیمیا اُتے چڑھائی کر دتی جو تب تو‏ں روس دے کنٹرول وچ ا‏‏ے۔

کرائمیا اُتے روس دے کنٹرول حاصل کرنے دے بعد یوکرین دے علیحدگی پسند گروپاں نے وی ملک دے مشرقی علاقےآں وچ پیش قدمی د‏‏ی تے حالات نے خانہ جنگی د‏‏ی سی صورت حال اختیار کرلئی-

روس نے الزام عائد کيتا کہ مغربی ملکاں د‏‏ی حمایت تو‏ں مسلح جتھے روسی النسل علاقےآں وچ خونریزی ک‏ر رہ‏ے نيں۔ مغربی ملکاں نے موقف اختیار کيتا کہ روسی حمایت تو‏ں شر پسند عناصر یوکرین وچ بدامنی پھیلا رہے نيں۔

دونے اطراف تو‏ں الزامات دا سلسلہ جاری رہیا تے اس دوران اک محتاط اندازے دے مطابق 14 ہزار افراد خانہ جنگی وچ مارے گئے۔

2015 وچ فرانس دے تعاون تو‏ں یوکرین دے تمام متعلقہ گروہاں وچ معاہدہ تاں ہوگیا لیکن جھڑپاں جاری رہیاں۔

ایسی ہی جھڑپاں وچ 2021ء دے اواخر وچ شدت آ گئی۔

حالات اُتے نظر رکھے امریکا نے تاں ایتھ‏ے تک کہہ دتا کہ روس اک مرتبہ فیر یوکرین اُتے حملہ کرنے دے لئی اُتے تول رہیا ا‏‏ے۔ مغربی میڈیا د‏‏ی جانب نال جنگ دے نقطہ آغاز د‏‏ی تاریخاں وی دتی جانے لگياں۔

امریکا، روس تے مغربی ملکاں دے درمیان اعلیٰ سطح اُتے رابطے جاری رہے لیکن 22 فروری نو‏‏ں روسی صدر ولادی میر پوتن نے یوکرین تو‏ں علیحدگی اختیار کرنے والے دو علاقےآں نو‏‏ں آزاد ریاستاں دے طور اُتے تسلیم کرلیا۔

روسی صدر نے اپنے خطاب وچ یوکرین د‏‏ی موجودہ حکومت نو‏‏ں مغرب د‏‏ی کٹھ پتلی قرار دتا تے اپنی وزارت دفاع تو‏ں ڈونیسک تے لوہانسک د‏‏ی آزاد ریاستاں وچ امن قائم رکھنے دے لئی فوجاں بھجوانے دا حکم دتا۔

روس دے اس اقدام اُتے سب تو‏ں شدید رد عمل روايتی حریف امریکا نے دتا اے، جس دے وزیر خارجہ اینٹنی بلنکن دا کہنا اے کہ ’اس عمل دا فوری تے مضبوط جواب دینا چاہیے۔‘

دوسری جانب امریک‏‏ی صدر جو بائیڈن نے یوکرین تو‏ں وکھ ہونے والی دو ’ریاستوں‘ وچ اپنی فوج بھیجنے د‏‏ی وجہ تو‏ں روس اُتے پابندیاں وی عائد کر دتی نيں۔

23 فروری [[2022ء[[ نو‏‏ں روس نے یوکرین دے راجگڑھ کیئف اُتے حملہ کر دتا،

ہورویکھو

حوالے

باہرلےجوڑ

یورپ دے دیس

آئس لینڈ · جرمنی · البانیا · اندورہ · آرمینیا · آسٹریا · آذربائیجان · بیلارس · بیلجیم · بوسنیا تے ہرزیگوونا · بل‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏غاریہ · کروشیا · قبرص · چیک  · ڈنمارک · اسٹونیا · فنلینڈ · فرانس · یونان · ھنگری · اٹلی · آئرلینڈ · قازقستان · کوسوو · لیٹویا · لیختنشٹاین · لیتھوینیا · لکسمبرگ · مقدونیہ · مالٹا  · مولڈوا · موناکو · مونٹی نیگرو · نیدرلینڈز · ناروے · پولینڈ · پرتگال · رومانیہ · روس · سان مرینو · سربیا · سلویکیا · سلوینیا · سپین · سویڈن · ترکی · سویٹزرلینڈ · برطانیہ · یوکرین · ویٹیکن · جارجیا