اعتماد الدولہ قمر الدین خاں
| اعتماد الدولہ قمر الدین خاں | |
|---|---|
 |
|
| تاریخ پیدائش |
|
| تاریخ وفات | 21 مارچ 1748
|
| اولاد | معین الملک ، انتظام الدولہ |
| والد | محمد امین خاں تورانی |
ترمیم  | |
اعتماد الدولہ قمر الدین خاں – میر محمد فاضل (وفات: ۲۱ مارچ ء) مغلیہ سلطنت دا صدرِ اعظم سی جس دا تعلق ترک مغل اشرافیہ توں سی۔اعتماد الدولہ دا والد محمد امین خاں تورانی وی مغلیہ سلطنت دا صدرِ اعظم سی۔
سوانح[سودھو]
ابتدائی حالات[سودھو]
قمر الدین خاں دا ناں میر محمد فاضل تے خطابِ شاہی اعتماد الدولہ اے۔ کسی وی تریخ دی کتاب وچ قمر الدین خاں دے ابتدائی حالات میسر نئيں آ سکے۔ صمصام الدولہ شاہنواز خان نے مآثر الامراء وچ وی ابتدائی حالات نئيں لکھے، محض دربار توں وابستگی تے درباری مناصب و مراتب دے احوال ہی لکھے نيں۔
مغل دربار وچ رسائی[سودھو]
قمر الدین خاں مغل شہنشاہ اورنگزیب عالمگیر دے آخر زمانۂ حکومت وچ مغل دربار توں وابستہ ہويا۔ مناسب عہدہ تے قمر الدین خاں دا خطاب اورنگزیب عالمگیر توں تفویض ہويا۔ مغل شہنشاہ محمد فرخ سِیَر دے عہدِ حکومت وچ عمدہ منصب تے احدیاں دی بخشی گری اُتے مقرر ہويا۔ محمد فرخ سِیَر دے چوتھے سالِ جلوس (۱۷۱۶ء) وچ صوبہ لاہور دے ناظم (گورنر) عبدالصمد دلیر جنگ دے نال سکھاں دے خلاف مہم اُتے مقرر ہويا۔ مغل شہنشاہ محمد شاہ دے پہلے سال جلوس (۱۷۱۹ء) سادات بارہہ نال تعلق رکھنے والے حسین علی خان دے مرنے دے بعد جدوں کہ اُس دے بھانجے غیرت خاں نے سادات بارہہ دے لوکاں نوں لے کے شاہی لشکر اُتے چڑھائی دی تاں قمر الدین خاں نے شہرت حاصل کيتی تے بہادری دکھادی اِس دے بعد چھ ہزاری ذات، چھ ہزار سوار دا منصب، بخشی گری دے نال نال داروغہ غسل خانہ اُتے مقرر ہويا۔ ۱۷۲۱ء وچ جدوں قمر الدین خاں دے والد محمد امین خاں تورانی دی وفات ہوئی تاں محمد شاہ نے بھانويں دکن توں نظام الملک آصف جاہ نوں اپنے حضور بلوایا سی مگر قمر الدین خاں دے منصب وچ اِضافہ ہويا تے اعتماد الدولہ دا خطاب دتا گیا۔ نظام الملک آصف جاہ نے جدوں حالات موافق نہ دیکھے تاں اوہ محمد شاہ دی حضوری توں دل برداشتہ ہوکے کسی بہانے توں واپس دکن چلا گیا۔ قمر الدین خاں ۱۱۳۷ھ مطابق ۱۷۲۵ء وچ منصبِ وزارت اُتے فائز ہويا تے مدتاں اِس عیش و آرام وچ زندگی بسر کيتی۔ [۱]
وفات[سودھو]
متعدد ماخذات وچ تحریر اے کہ قمر الدین خاں دی وفات احمد شاہ ابدالی دے حملہ ہندوستان دے دوران توپ دا گولہ لگنے نال ہوئی مگر صمصام الدولہ شاہنواز خان نے قمر الدین خاں دے متعلق موت دا بیان لکھدے ہوئے اِسنوں قتل قرار دِیا اے جو اُس دے کسی رشتہ دار نے کيتا سی۔ [۲]
ہور ویکھو[سودھو]
حوالے[سودھو]
- ↑ صمصام الدولہ شاہنواز خان: مآثر الامراء، جلد 1، صفحہ 250۔
- ↑ صمصام الدولہ شاہنواز خان: مآثر الامراء، جلد 1، صفحہ 251۔