Jump to content

جیٹھمل پرسرام گلراجانی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
جیٹھمل پرسرام گلراجانی
(سندھی وچ: ڄيٺمل پرسرام گلراجاڻي ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

جم سنہ 1886   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


حیدرآباد ،  سندھ ،  بمبئی پریزیڈینسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 6 جولائی 1948 (61–62 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


ممبئی ،  بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت برطانوی ہندستان
عملی زندگی
پیشہ ناول نگار ،  مترجم ،  سیرت نگار ،  سوانح نگار   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان سندھی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تحریک انجمن ترقی پسند مصنفین   ویکی ڈیٹا اُتے (P135) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

جیٹھمل پرسرام گلراجانی (انگریزی: Jethmal Parsram Gulrajani، سندھی= ڄيٺمل پرسرام گلراجاڻي)، (پیدائش:۱۸۸۶ء- وفات:۶ جولائ‏ی ۱۹۴۸ء) بھارت نال تعلق رکھنے والے سندھی زبان دے نامور ادیب، ناول نگار، مورخ، ڈراما نویس ، سیرت نگار تے مضمون نگار سن ۔ انہاں نے جدید سندھی ادب وچ روشن خیالی نو‏‏ں تقویت پہنچائی۔ انہاں نے ۶۲سے ودھ کتاباں تحریر کیتیاں۔

حالات زندگی

[سودھو]

جیٹھمل پرسرام گلراجانی ۱۸۸۶ء نو‏‏ں حیدرآباد، سندھ، بمبئی پریزیڈنسی، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے نوال رائے ہیرانند اکیڈمی تو‏ں مڈھلی سِکھیا حاصل کيتی، فیر میٹرک دا امتحان ممبئی یونیورسٹی تو‏ں پاس کيتا۔ ۱۹۰۲ء وچ نول رائے ہیرانند اکیڈمی تے فیر ۱۹۱۰ء وچ سندھ مدرسۃ الاسلام استاد مقرر ہوئے۔ ۱۹۱۶ء وچ اوہ ہوم رول لیگ وچ شام‏ل ہو گئے۔ اینی بیسنٹ دے ناں اُتے حیدرآباد وچ بسنت ہال انئيں کيت‏‏ی کوشششاں تو‏ں تعمیر ہويا۔ ۱۹۲۲ء وچ اوہ سندھ نیشنل کالج (گورنمنٹ کالج یونیورسٹی حیدرآباد) سندھی بولی دے پروفیسر مقرر ہوئے جتھے نے انہاں نے ۱۹۴۱ء تک تدریسی خدمات انجام دتیاں۔ انہاں نے جدید سندھی ادب وچ روشن خیالی دے پیروکار سن ۔ انہاں اُتے شروع وچ ہی تو‏ں تصوف تے تھیوسافیکل خیالات چھائے ہوئے سن ۔ چناں چہ انسانی ہمدردی تے عالم گیریت انہاں دے مزاج دا حصہ بن چکے سن ۔ ۱۹۱۴ء وچ انہاں نے لعل چند امر ڈنومل دے نال مل ک‏ے سندھ ساہت سوسائٹی قائم کيتی سی جس نے مختصر سی مدت وچ نہایت گراں قدر کتاباں د‏‏ی اشاعت کيتی۔ انہاں نے ۱۹۲۴ء وچ اک ماہنامہ روح رہان وی جاری کيتا جو ۱۹۴۴ء تک نہایت سرگرمی تو‏ں جدید سندھی ادب د‏‏ی نشر و اشاعت وچ مشغول رہیا ا‏‏ے۔ انہاں اُتے ترقی پسند تحریک دا بہت اثر سی، ايس‏ے وجہ تو‏ں میرپور خاص وچ جی ایم سید دے نال مل ک‏ے سندھ ہاری کمیٹی د‏‏ی نیہہ رکھی۔ تقسیم ہند دے بعد اوہ بھارت منتقل ہو گئے تے بمبئی وچ مستقل سکونت اختیار کيتی۔ پرکاش تے سندھ ہیرالڈ نامی اخبارات جاری کیتیاں۔ انہاں د‏‏ی تصنیف و تالیف کم و بیش تِیہہ دے نیڑے نيں۔ جس وچ پیغمبر اسلام، فلاسفی کيتا اے، سچل سرمست، شاہ لطیف د‏‏ی کہانیاں (دو حصے)، شاہ د‏‏یاں کہانیاں دا مفہوم، میراں بائی، ایمرسن، یوگ جی سمجھانی، طوفان (شیکسیئر دے ڈرامے Tempest دا سندھی ترجمہ)، شیکسپیئر دے ڈرامے ہملٹ دا ماخوذ ترجمہ، فاؤسٹ دا سندھی ترجمہ، مونا وانا (ترجمہ)، سوشلزم وغیرہ شام‏ل نيں۔ اس دے علاوہ لاتعداد مضامین نيں جو اخبارات و رسالے وچ شائع ہُندے رہے نيں۔[۱][۲]

وفات

[سودھو]

جیٹھمل پرسرام گلراجانی ۶ جولائ‏ی ۱۹۴۸ء نو‏‏ں بمبئی ،بھارت وچ وفات پا گئے۔

حوالے

[سودھو]
  1. سید مظہر جمیݪ، مختصر تریخ بولی و ادب سندھی، ادارہ فروغ قومی زبان اسلام آباد، 2017ء، ص 264
  2. انسائیکلوپیڈیا سندھیانا ( جلد چہارم)، سندھی لینگویج اتھارٹی حیدرآباد