جیٹھمل پرسرام گلراجانی
جیٹھمل پرسرام گلراجانی | |
---|---|
(سندھی وچ: ڄيٺمل پرسرام گلراجاڻي) | |
جم | سنہ 1886 |
وفات | 6 جولائی 1948 (61–62 سال) |
شہریت | برطانوی ہندستان |
عملی زندگی | |
پیشہ | ناول نگار ، مترجم ، سیرت نگار ، سوانح نگار |
پیشہ ورانہ زبان | سندھی |
تحریک | انجمن ترقی پسند مصنفین |
باب ادب | |
ترمیم |
جیٹھمل پرسرام گلراجانی (انگریزی: Jethmal Parsram Gulrajani، سندھی= ڄيٺمل پرسرام گلراجاڻي)، (پیدائش:۱۸۸۶ء- وفات:۶ جولائی ۱۹۴۸ء) بھارت نال تعلق رکھنے والے سندھی زبان دے نامور ادیب، ناول نگار، مورخ، ڈراما نویس ، سیرت نگار تے مضمون نگار سن ۔ انہاں نے جدید سندھی ادب وچ روشن خیالی نوں تقویت پہنچائی۔ انہاں نے ۶۲سے ودھ کتاباں تحریر کیتیاں۔
حالات زندگی
[سودھو]جیٹھمل پرسرام گلراجانی ۱۸۸۶ء نوں حیدرآباد، سندھ، بمبئی پریزیڈنسی، برطانوی ہندوستان وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے نوال رائے ہیرانند اکیڈمی توں مڈھلی سِکھیا حاصل کيتی، فیر میٹرک دا امتحان ممبئی یونیورسٹی توں پاس کيتا۔ ۱۹۰۲ء وچ نول رائے ہیرانند اکیڈمی تے فیر ۱۹۱۰ء وچ سندھ مدرسۃ الاسلام استاد مقرر ہوئے۔ ۱۹۱۶ء وچ اوہ ہوم رول لیگ وچ شامل ہو گئے۔ اینی بیسنٹ دے ناں اُتے حیدرآباد وچ بسنت ہال انئيں کيتی کوشششاں توں تعمیر ہويا۔ ۱۹۲۲ء وچ اوہ سندھ نیشنل کالج (گورنمنٹ کالج یونیورسٹی حیدرآباد) سندھی بولی دے پروفیسر مقرر ہوئے جتھے نے انہاں نے ۱۹۴۱ء تک تدریسی خدمات انجام دتیاں۔ انہاں نے جدید سندھی ادب وچ روشن خیالی دے پیروکار سن ۔ انہاں اُتے شروع وچ ہی توں تصوف تے تھیوسافیکل خیالات چھائے ہوئے سن ۔ چناں چہ انسانی ہمدردی تے عالم گیریت انہاں دے مزاج دا حصہ بن چکے سن ۔ ۱۹۱۴ء وچ انہاں نے لعل چند امر ڈنومل دے نال مل کے سندھ ساہت سوسائٹی قائم کيتی سی جس نے مختصر سی مدت وچ نہایت گراں قدر کتاباں دی اشاعت کيتی۔ انہاں نے ۱۹۲۴ء وچ اک ماہنامہ روح رہان وی جاری کيتا جو ۱۹۴۴ء تک نہایت سرگرمی توں جدید سندھی ادب دی نشر و اشاعت وچ مشغول رہیا اے۔ انہاں اُتے ترقی پسند تحریک دا بہت اثر سی، ايسے وجہ توں میرپور خاص وچ جی ایم سید دے نال مل کے سندھ ہاری کمیٹی دی نیہہ رکھی۔ تقسیم ہند دے بعد اوہ بھارت منتقل ہو گئے تے بمبئی وچ مستقل سکونت اختیار کيتی۔ پرکاش تے سندھ ہیرالڈ نامی اخبارات جاری کیتیاں۔ انہاں دی تصنیف و تالیف کم و بیش تِیہہ دے نیڑے نيں۔ جس وچ پیغمبر اسلام، فلاسفی کيتا اے، سچل سرمست، شاہ لطیف دی کہانیاں (دو حصے)، شاہ دیاں کہانیاں دا مفہوم، میراں بائی، ایمرسن، یوگ جی سمجھانی، طوفان (شیکسیئر دے ڈرامے Tempest دا سندھی ترجمہ)، شیکسپیئر دے ڈرامے ہملٹ دا ماخوذ ترجمہ، فاؤسٹ دا سندھی ترجمہ، مونا وانا (ترجمہ)، سوشلزم وغیرہ شامل نيں۔ اس دے علاوہ لاتعداد مضامین نيں جو اخبارات و رسالے وچ شائع ہُندے رہے نيں۔[۱][۲]
وفات
[سودھو]جیٹھمل پرسرام گلراجانی ۶ جولائی ۱۹۴۸ء نوں بمبئی ،بھارت وچ وفات پا گئے۔
حوالے
[سودھو]- ↑ سید مظہر جمیݪ، مختصر تریخ بولی و ادب سندھی، ادارہ فروغ قومی زبان اسلام آباد، 2017ء، ص 264
- ↑ انسائیکلوپیڈیا سندھیانا ( جلد چہارم)، سندھی لینگویج اتھارٹی حیدرآباد
- مضامین جنہاں وچ سندھی بولی دا متن شامل اے
- ٹُٹے ہوئے جوڑاں آلے صفحے
- 1886 دے جم
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1948 دیاں موتاں
- 6 جولائی دیاں موتاں
- تحریک ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- صفحات تستخدم قالب:صندوق معلومات كاتب مع وسائط غير معروفة
- ۱۸۸۶ دے جم
- ۱۹۴۸ دیاں موتاں
- ویہويں صدی دے بھارتی مرد مصنف
- ویہويں صدی دے ہندوستانی اسکالر
- سندھی شخصیتاں
- حیدرآباد، سندھ دیاں شخصیتاں
- سندھی مصنف
- ممبئی دے مصنف
- سندھ دے مصنف
- ممبئی وچ وفات پانے والیاں شخصیتاں
- بھارتی مرد مضمون نگار
- بھارتی مرد ڈراما نگار تے ڈراما نویس