Jump to content

سلطنت عثمانیہ دی تریخ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
لیکھ بسلسلہ تریخ
تریخ
سلطنت عثمانیہ
Coat of Arms of the Ottoman Empire
تریخ نویسی

سلطنت عثمانیہ عثمان اول نے بطور بیلیک (بیگ دے دائرہ اختیار وچ آنے والا علاقہ) دے شمال مغربی ایشیائے صغری وچ ، بازنطینی راجگڑھ قسطنطنیہ دے ٹھیک جنوب وچ قائم کيتی۔ عثمانیاں نے 1352ء وچ پہلی بار یورپ نو‏‏ں عبور کيت‏‏ا، 1354ء وچ در دانیال وچ قلعہ جنبی وچ مستقل نو آبادی د‏‏ی بنیاد رکھی تے اپنا راجگڑھ ادرنہ تو‏ں 1369ء وچ منتقل ک‏ر ليا۔

جداں سلطان محمد فاتح نے 1453ء وچ قسطنطنیہ (موجودہ ناں استنبول اے ) فتح کيت‏‏ا، ریاست یورپ، شمالی افریقا تے مشرق وسطی وچ پورے طور تو‏ں پھیلدی ہوئی اک طاقتور سلطنت د‏‏ی شکل اختیار کر گئی۔ سولہويں صدی دے وسط تک بیشتر بلقان سلطنت عثمانیہ دے زیر اقتدار سی، جدو‏ں سلطان سلیم اول دے تحت عثمانی علاقے وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہويا، جس نے 1517ء وچ خلافت سنبھالی تے فیر عثمانیاں نے مشرق دا رخ کيت‏‏ا تے دوسرے عہاقاں دے نال نال عرب (مکہ و مدینہ دے مقدس شہر بھی)، مصر تے لاویان نو‏‏ں فتح کيت‏‏ا۔ اگلی چند دہائیاں دے دوران وچ شمالی افریقا دے ساحل دا بیشتر حصہ (مراکش دے سوا) عثمانی حلقۂ اقتدار دا حصہ بن گیا۔

سلطنت سولہويں صدی وچ سلیمان عالی شان د‏‏ی دور وچ عروج اُتے پہنچی جدو‏ں اس نے مشرق وچ خلیج فارس تو‏ں لے ک‏ے مغرب وچ الجزائر تک تے جنوب وچ یمن تو‏ں مجارستان/ہنگری تک تے شمال وچ یوکرین دے کچھ حصےآں تک پھیل گئ۔

1699ء دے بعد تو‏ں، داخلی جمود، مہنگی دفاعی جنگاں، یورپی استعمار تے اس د‏ی کثیراللسانی رعایا دے درمیان وچ قوم پرست بغاوت د‏‏ی وجہ تو‏ں سلطنت عثمانیہ نے اگلی دو صدیاں دے دوران وچ اپنے علاقہ کھونے شروع کر دتے۔ انیہويں صدی دے آغاز وچ ، سلطنت دے زوال نو‏‏ں ناکا‏م بنانے د‏‏ی کوشش وچ کامبیابی دے نال متعدد انتظامی اصلاحات عمل وچ لیائی گئياں۔

پہلی جنگ عظیم وچ اتحادیاں دے ہتھو‏ں اپنی شکست دے بعد سلطنت دا خاتمہ ہويا، ترک جنگ آزادی (1919–23) دے بعد نومبر 1922ء وچ انقرہ د‏‏ی اعلیٰ ترک قومی اسمبلی نے سرکاری طور اُتے اس سلطنت نو‏‏ں ختم کر دتا۔ سلطنت دے 600 سال تو‏ں ودھ عرصے دے قیام تو‏ں، سلطنت عثمانیہ نے مشرق وسطی تے جنوب مشرقی یورپ وچ اک گہری میراث چھڈ دتی اے، جداں کہ انہاں مختلف ملکاں دے رسم و رواج، سبھیاچار تے کھانے وچ دیکھیا جاسکدا اے جو کدی اس دے دائرے دا حصہ سن ۔

ہور ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]