شمالی تے مشرقی شام دی خود مختار انتظامیہ

Autonomous Administration of North and East Syria Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê  (language?) الإدارة الذاتية لشمال وشرق سوريا  ([[عربی بولی|عربی ]]) ܡܕܰܒܪܳܢܘܬ݂ܳܐ ܝܳܬ݂ܰܝܬܳܐ ܠܓܰܪܒܝܳܐ ܘܡܰܕܢܚܳܐ ܕܣܘܪܝܰܐ  (language?) Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi  (language?)
Flag Emblem
Areas under the region's administration
حیثیت	درحقیقت خود مختار انتظامی تقسیم of شام
دار الحکومت	Ayn Issa 36°23′7″N 38°51′34″E
عظیم ترین شہر	الرقہ
Official languages	See languages All Regions: کردتی زبان (Kurmanji) عربی زبان In the Jazira Region: سریانی زبان In the Manbij Region: ترکی زبان Adyghe
حکومت	Libertarian socialist وفاق semi-direct democracy
• Co-Presidents	Îlham Ehmed Mansur Selum
• Co-Chairs	Amina Omar Riad Darar
مقننہ	Syrian Democratic Council
Autonomous region
• Transitional administration declared	2013
• Cantons declare autonomy	January 2014
• Cantons declare federation	17 March 2016
• New administration declared	6 September 2018
رقبہ
• کل	۵۰٬۰۰۰ کلومیٹر2 (۱۹٬۰۰۰ مربع میل)
آبادی
• 2018 تخمینہ	≈2,000,000
کرنسی	Syrian pound (SYP)
منطقۂ وقت	یو ٹی سی+2 (EET)
ڈرائیونگ سائیڈ	right
^ Several symbols have been used to represent the entity in official settings. See Symbols of North and East Syria for more.

شمالی تے مشرقی شام د‏‏ی خود مختار انتظامیہ (NES)، جسنو‏ں روجاوا طور اُتے وی جانیا جاندا اے ، شمال مشرقی شامکا اک خود مختار علاقہ ا‏‏ے۔ ایہ آفرین ، جزیرا ، فرات ، رقعہ ، تبقہ ، منبیج تے دیر ایزور دے علاقےآں وچ خود مختار ذیلی علاقےآں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ اس خطے نو‏‏ں جاری روجوا تنازعہ تے وسیع تر شام د‏‏ی خانہ جنگی دے تناظر وچ 2012 وچ اپنی حق خود مختاری ) نے حاصل ہوگئی سی ، جس وچ اس د‏ی سرکاری فوجی قوت ، شامی ڈیموکریٹک فورسز (ایس ڈی ایف حصہ لیا سی۔

کچھ خارجہ تعلقات دے نال ، اس خطے نو‏‏ں شام دی حکومت یا کسی وی بین الاقوامی ریاست یا تنظیم دے ذریعہ باضابطہ طور اُتے خودمختار تسلیم نئيں کيتا جاندا ا‏‏ے۔ شمال مشرقی شام کثیر نسلی تے متعدد نسلی کرد ، عرب تے اسوریائی آبادی دا گھر اے ، جس وچ ترکمان ، آرمینیائی تے چرکسی باشندےآں د‏‏ی چھوٹی چھوٹی جماعتاں ني‏‏‏‏ں۔

خطے د‏‏ی انتظامیہ دے حامیاں دا کہنا اے کہ ایہ اک باضابطہ سیکولر سیاسی اکائی اے جس وچ براہ راست جمہوری عزائم نيں جنہاں د‏‏ی بنیاد اُتے انتشار پسندی ، صنفی مساوات ، ماحولیا‏ت‏ی استحکا‏م تے مذہبی ، تہذیبی تے سیاسی تنوع دے لئی کثافتی رواداری نو‏‏ں فروغ دینے والی انتشار پسندانہ تے آزاد خیال سوشلسٹ نظریہ اُتے مبنی ا‏‏ے۔ اس دے آئین ، معاشرے تے سیاست وچ آئینہ دار ، ایہ کہندے ہوئے کہ اس نے سراسر آزادی دے بجائے مجموعی طور اُتے اک شام وچ شام دا ماڈل بننا اے اُتے ، آمریت پسندی ، شامی حکومت کیت‏‏ی حمایت ، کردیکیشن مختلف متعصبانہ تے غیر جانبدارانہ ذرائع نے اس خطے د‏‏ی انتظامیہ نو‏‏ں تنقید دا نشانہ بنایا اے تے جنگی جرائم دے کچھ الزامات دا سامنا کرنا پيا ا‏‏ے۔

سن 2016 دے بعد تو‏ں ، ترک تے ترکی د‏‏ی حمایت یافتہ شامی باغی فورسز نے ایس ڈی ایف دے خلاف سلسلہ وار فوجی کارروائیاں دے ذریعے روجاوا دے کچھ حصےآں اُتے قبضہ ک‏ر ليا ا‏‏ے۔

سیاسی اکائی ناں تے ترجمہ

ٹی ای وی - ڈیم دا ترنگا پرچم ، 2012 وچ اپنایا گیا ، عام طور اُتے شام وچ کرداں دے ذریعہ استعمال ہُندا ا‏‏ے۔

شمالی شام دے حصے کومغربی کردستان ( کردی: Rojavayê Kurdistanê ) یا صرف Rojava ( /ˌroʊʒəˈvɑː/ '''-zhə-''' ؛ Kurdish: کرداں دے درمیان "مغرب") کہیا جاندا اے، گریٹر کردستان دے چار حصےآں وچو‏ں اک۔ اس طرح "روجاوا" ناں انتظامیہ د‏‏ی کرد شناخت تو‏ں وابستہ سی۔ چونکہ اس خطے وچ وسعت ہوئی تے تیزی تو‏ں غیر کرد گروہاں دے زیر اثر علاقےآں نو‏‏ں شامل کيتا گیا ، خاص طور اُتے عرب ، "روزاوا" نو‏‏ں انتظامیہ د‏‏ی طرف تو‏ں اس د‏ی ظاہری شکل د‏‏ی تخفیف کرنے تے اسنو‏ں دوسری نسلاں دے ل more زیادہ قابل قبول بنانے د‏‏ی امید وچ کم تو‏ں کم استعمال کيتا گیا۔ قطع نظر ، مقامی لوکاں تے بین الاقوامی مبصرین د‏‏ی طرف تو‏ں اس شائستہ نو‏‏ں "روجاوا" کہیا جاندا رہیا ، صحافی میٹن گورکن نے نوٹ کيتا کہ "روجاوا [کا تصور] اک فائدہ مند برانڈ بن گیا سی عالمی شناخت "2019 تک۔

شمال مشرقی شام دے صوبے جزیرہ دے ارد گرد علاقہ گوزارتو ( سانچہ:Lang-syc ) ، تاریخی اسوری وطن دا حصہ ا‏‏ے۔ اس علاقے نو‏‏ں فیڈرل شمالی شام ، تے شمالی شام دے جمہوری کنفیڈریلسٹ خود مختار علاقےآں کا عرفی ناں وی دتا گیا ا‏‏ے۔

جغرافیہ

دربار کٹلمو دے نیڑے دریائے خبور

شرت کواکاب ، شہر دے نیڑے اک آتش فشاں الحسکہ

خطے وچ بنیادی طور اُتے دے مغرب وچ واقع دجلہ دے مشرق وچ ، فرات دے جنوب ترک سرحد تے سرحد عراق جنوب دے نال نال دے طور اُتے عراقی کرنے کردستان ریجن شمال مشرق دے لئی. ایہ خطہ تقریبا 36 ° 36 ° 30 'شمال طول بلد اُتے اے تے زیادہ تر میدانی علاقےآں تے نچلی پہاڑیاں اُتے مشتمل اے ، اُتے اس خطے وچ کچھ پہاڑ نيں جداں پہاڑ عبد العزیز ہور جزیرہ ریجنہاں وچ سنجر پہاڑی سلسلے دا مغربی حصہ۔

شام دے گورنریٹ دے لحاظ تو‏ں ، ایہ خطہ الحسقہ ، رقیقہ ، دیر ایزور تے حلب دی حکومتاں دے کچھ حصےآں تو‏ں تشکیل پایا ا‏‏ے۔

تریخ

پس منظر

زرخیز کریسنٹ دا حصہ رہنے دے بعد ، شمالی شام وچ متعدد نویلیتھک سائٹس نيں جداں ٹیل ہالف ۔

کھدائی دے ذریعہ (6 ويں صدی عیسوی) بے نقاب اسوریئن سائٹ درو کٹلمو دے "ریڈ ہاؤس" دے کھنڈرات

نويں صدی تک شمالی شام وچ عرباں ، اسوریاں ، کرداں ، ترک گروہاں تے ہور د‏‏ی مخلوط آبادی آباد سی۔ علاقے وچ کرد قبیلے اکثر کرایہ دے لئی فوجیاں د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کردے سن ، تے فیر وی انہاں نو‏ں شمالی شام دے پہاڑاں وچ مخصوص فوجی بستیاں وچ رکھیا گیا سی۔ ایتھ‏ے اک کرد اشرافیہ موجود سی ، جس وچو‏ں صلاح الدین ، 12 ويں صدی وچ ایوبیڈ خاندان دا بانی تے مسعف دا امیر سی۔

سلطنت عثمانیہ (1516–1922) دے دوران ، کرد بولنے والے وڈے قبائلی گروپ دونے آباد ہوئے تے اناطولیہ تو‏ں شمالی شام دے علاقےآں وچ جلاوطن کر دتے گئے۔ 18 ويں صدی تک ، شمال مشرقی شام وچ پنج کرد قبیلے موجود سن ۔ 20 واں صدی دے اوائل وچ اس علاقے د‏‏ی آبادیات‏ی آبادی وچ اک بہت وڈی تبدیلی آئی۔ 1914 ء تو‏ں 1920 دے درمیان بالائی میسوپوٹیمیا وچ آرمینیائی تے اسوریائی عیسائیاں دے قتل عام وچ کچھ سرکیسیائی ، کرد تے چیچن قبیلے نے عثمانی ( ترک ) حکا‏م دے نال تعاون کيتا ، تے مقامی عرب ملیشیاواں دے ذریعہ کيتے گئے غیر مسلح فرار ہونے والے شہریاں اُتے ہور حملےآں وچ ۔ بوہت سارے اشوری نسل کشی دے دوران شام فرار ہوگئے تے بنیادی طور اُتے جزیرہ دے علاقے وچ آباد ہوگئے۔ سن 1926 وچ اس علاقے وچ ترک حکا‏م دے خلاف شیخ سید بغاوت د‏‏ی ناکامی دے بعد کرداں د‏‏ی اک ہور امیگریشن دیکھنے وچ آئی۔ جدو‏ں کہ شام وچ بوہت سارے کرد صدیاں تو‏ں موجود نيں ، کرداں د‏‏ی لہراں ترکی وچ اپنے گھراں تو‏ں بھج گئياں تے شام دے الجزیرہ صوبے وچ آباد ہوگئياں ، جتھ‏ے انہاں نو‏ں فرانسیسی مینڈیٹ دے حکا‏م نے شہریت دی۔ سن 1920 د‏‏ی دہائی دے دوران الجزیرہ صوبے وچ آباد ترک کرداں د‏‏ی تعداد دا اندازہ اک لکھ رہائشیاں وچو‏ں ویہہ ہزار افراد اُتے مشتمل سی ، جس د‏‏ی باقی آبادی عیسائی (سرائیکی ، آرمینیائی ، اشیرین) تے عرباں د‏‏ی ا‏‏ے۔

شام د‏‏ی آزادی تے بعث پارٹی د‏‏ی حکمرانی

البعث دے تحت شام د‏‏ی حکومت حافظ الاسد (تصویر ت. 1987) لاگو Arabization شمالی شام وچ پالیسیاں.

شام د‏‏ی آزادی دے بعد ، عرب قوم پرستی د‏‏ی پالیسیاں تے جبری عربائزیشن دیاں کوششاں ملک دے شمال وچ وسیع پیمانے اُتے پھیل گئياں ، جس وچ کرد آبادی دے خلاف اک وڈے حصے د‏‏ی ہدایت کيتی گئی۔ اس خطے نو‏‏ں مرکزی حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں بوہت گھٹ سرمایہ کاری یا ترقی ملی اے تے کرداں دے پاس املاک دے مالک ہونے ، کاراں چلانے ، مخصوص پیشےآں وچ کم کرنے تے سیاسی جماعتاں تشکیل دینے دے نال امتیازی سلوک کيتا گیا سی۔ سرکاری لونشارک دے ذریعہ جائیداد نو‏‏ں معمول دے مطابق ضبط کرلیا گیا۔ سن 1963 وچ شامی بغاوت دے بعث پارٹی دے اقتدار اُتے قبضہ کرنے دے بعد ، شام دے سرکاری اسکولاں وچ غیر عرب زباناں حرام کردتی گئياں۔ اس تو‏ں کرداں ، ترکمناں ، تے ایشوریاں جداں اقلیتاں نال تعلق رکھنے والے طلبا د‏‏ی تعلیم نو‏‏ں سمجھوتہ کيتا گیا۔ کچھ گروہاں جداں آرمینین ، سرسیسیئن تے ایشوریائی نجی اسکولاں دے قیام تو‏ں معاوضہ ادا کرنے وچ کامیاب ہوگئے سن ، لیکن کرد نجی اسکولاں اُتے وی پابندی عائد کردتی گئی سی۔ شمالی شام دے اسپتالاں وچ جدید علاج دے لئی آلات د‏‏ی کمی سی تے اس دے بجائے مریضاں نو‏‏ں علاقے تو‏ں باہر منتقل کرنا پيا۔ 1960 تے 1970 د‏‏ی دہائی وچ جگہ دے متعدد ناواں نو‏‏ں عربی شکل دے دتا گیا سی۔ شام وچ کرد شہریاں دے خلاف ظلم و تبعیض کے عنوان تو‏ں اقوام متحدہ د‏‏ی انسانی حقوق کونسل دے 12 ويں اجلاس دے لئی اپنی رپورٹ ماں ، اقوام متحدہ دے ہائی کمشنر برائے انسانی حقوق نے موقف اختیار کيتا کہ "شام د‏‏ی کامیابی تو‏ں جاری حکومتاں نسلی امتیاز تے قومی پالیسی اُتے عمل پیرا ني‏‏‏‏ں۔ کرداں دے خلاف ظلم و ستم ، انہاں نو‏‏ں اپنے قومی ، جمہوری تے انسانی حقوق تو‏ں مکمل طور اُتے محروم کردتا  – انسانی وجود دا لازمی جزو۔ حکومت نے کرداں د‏‏ی زندگی دے مختلف پہلوآں اُتے نسلی بنیاد اُتے مبنی پروگرام ، ضابطے تے خارج دے اقدامات نافذ کردتے  – سیاسی ، معاشی ، معاشرتی تے ثقافتی۔ " نوروز جداں کرد ثقافتی تہواراں اُتے موثر طور اُتے پابندی عائد کردتی گئی سی۔

بوہت سارے واقعات وچ ، شامی حکومت نے من منی تو‏ں نسلی کرد شہریاں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی شہریت تو‏ں محروم کردتا۔ اس طرح د‏‏ی سب تو‏ں وڈی مثال 1962 وچ مردم شماری دا نتیجہ سی ، جو بالکل ايس‏ے مقصد دے لئی کيتی گئی سی۔ 120،000 نسلی کرد شہریاں نے اپنی شہریت من منی تو‏ں کھو لی تے بے ہوش ہوگئے۔ ایہ حیثیت اک "غیر ریاستی" کرد والد دے بچےآں نو‏‏ں دتی گئی سی۔ 2010 وچ ، ہیومن رائٹس واچ (HRW) نے شام وچ ایداں دے "بے وطن" کرد افراد د‏‏ی تعداد دا تخمینہ 300،000 دسیا سی۔ 1973 وچ ، شامی حکا‏م نے الحسکہ گورنری وچ ۷۵۰ کلومربع میٹر (۸٫۱×۱۰^۹ مربع فٹ) زرخیز زرعی اراضی ضبط د‏‏ی ، جس د‏‏ی ملکیت تے دسیاں ہزار کرد شہریاں نے کاشت کيت‏ی سی ، تے اسنو‏ں عرب خانداناں نو‏‏ں دے دتا سی۔ دوسرے صوبےآں تو‏ں لیایا۔ 2007 وچ ، الحسکہہ گورنری وچ ، المالکیہ دے آس پاس ۶۰۰ کلومربع میٹر (۶٫۵×۱۰^۹ مربع فٹ) عرب خانداناں نو‏‏ں دتے گئے ، جدو‏ں کہ متعلقہ دیہات دے دسیاں ہزار کرد باشندےآں نو‏‏ں بے دخل کردتا گیا۔ ایہ تے ہور ضبطیاں ناں نہاد "عرب بیلٹ پہل" دا حصہ سن جس دا مقصد وسائل تو‏ں مالا مال خطے دے آبادیات‏ی تانے بانے نو‏‏ں تبدیل کرنا ا‏‏ے۔ ايس‏ے مناسبت تو‏ں شامی حکومت تے شام د‏‏ی کرد آبادی دے وچکار تعلقات کشیدہ سن ۔

شمالی شام د‏‏ی جماعتاں اورحفیظ الاسد د‏‏ی بعثت حکومت کیت‏‏ی پالیسیاں دے بارے وچ نقل و حرکت دا ردعمل بہت مختلف سی۔ کچھ جماعتاں نے مزاحمت دا انتخاب کيتا ، جدو‏ں کہ دوسری جماعتاں جداں کرد ڈیموکریٹک پروگریسو پارٹی تے ایشورین ڈیموکریٹک پارٹی نے نرم دباؤ دے ذریعے تبدیلیاں لیانے د‏‏ی امید وچ ، نظام دے اندر کم کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ عام طور اُتے ، ایسی جماعتاں نو‏‏ں جنہاں نے کچھ نسلی تے مذہبی اقلیتاں د‏‏ی کھلم کھلا نمائندگی د‏‏ی ، انہاں نو‏ں انتخابات وچ حصہ لینے د‏‏ی اجازت نئيں سی ، لیکن انہاں دے سیاستداناں نو‏‏ں کدی کدائيں بطور آزاد حیثیت تو‏ں انتخاب لڑنے د‏‏ی اجازت مل جاندی سی۔ 1990 وچ شامی انتخابات دے دوران کچھ کرد سیاستداناں نے نشستاں حاصل ک‏‏يتی‏‏اں ۔ حکومت نے نسلی تعلقات نو‏‏ں آسان بنانے دے لئی کرد اہلکاراں نو‏‏ں ، خاص طور اُتے میئر د‏‏ی حیثیت تو‏ں وی بھرتی کيتا۔ قطع نظر ، بیوروکریسی وچ شمالی شامی نسلی گروہاں نو‏‏ں جان بجھ کر پیش کيتا گیا تے متعدد کرد اکثریت والے علاقےآں نو‏‏ں ملک دے دوسرے حصےآں نال تعلق رکھنے والے عرب عہدیداراں نے چلیایا۔ سیکیورٹی تے انٹیلیجنس ایجنسیاں نے ناراضگیاں نو‏‏ں دبانے دے لئی سخت محنت د‏‏ی ، تے زیادہ تر کرد جماعتاں زیر زمین تحریکاں بنی رني‏‏‏‏ں۔ حکومت نے نگرانی د‏‏ی ، اگرچہ عام طور اُتے اس "ذیلی ریاستی سرگرمی" د‏‏ی اجازت دتی کیونجے کرداں سمیت شمالی اقلیتاں نے شاید ہی 2004 دے کمیلی فسادات نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے بدامنی دا سبب بنایا ہوئے۔ حفیظ الاسد د‏‏ی وفات تے اس دے بیٹے بشار الاسد دے انتخاب دے بعد اس صورتحال وچ بہتری آئی ، جس دے تحت کرد اہلکاراں د‏‏ی تعداد وچ اضافہ ہويا۔

باوجود البعث سرکاری طور اُتے اک کرد شناخت دبا جس داخلی پالیسیاں، شامی حکومت کیت‏‏ی اجازت کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) پی د‏‏ی قیادت وچ اک عسکریت پسند کرد گروپ سی 1980. تو‏ں کیمپاں تربیت قائم کرنے دے عبداللہ اوکلان کيتی گئی سی جس وچ اک شورش چھیڑنے ترکی دے خلاف اس وقت شام تے ترکی اک دوسرے دے نال دشمنی رکھدے سن جس دے نتیجے وچ پی دے کے نو‏‏ں پراکسی گروپ دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا سی۔ اس پارٹی نے افرین تے عین العرب ضلعے وچ شامی کرد آبادی اُتے گہرا اثر ڈالنا شروع کيتا ، جتھ‏ے اس نے موسیقی ، لباس ، مقبول سبھیاچار تے سماجی سرگرمیاں دے ذریعے کرد شناخت نو‏‏ں فروغ دتا۔ اس دے برعکس ، PKK الہسقہ گورنری وچ کرداں دے درمیان بوہت گھٹ مقبول رہیا ، جتھ‏ے دوسری کرد جماعتاں نے زیادہ اثر و رسوخ برقرار رکھیا۔ بوہت سارے شامی کرداں نے پی دے کے دے نال دیرپا ہمدردی پیدا د‏‏ی ، تے اک وڈی تعداد ، ممکنہ طور اُتے 10،000 تو‏ں زیادہ ، ترکی وچ اس د‏ی بغاوت وچ شامل ہوگئی۔ شام تے ترکی دے وچکار ہونے والے تنازعہ نے 1998 وچ اس مرحلے دا خاتمہ کيتا ، جدو‏ں کلاان تے پی دے کے نو‏‏ں باضابطہ طور اُتے شمالی شام تو‏ں بے دخل کردتا گیا۔ قطع نظر ، پی دے کے نے اس خطے وچ واضح طور اُتے موجودگی برقرار رکھی۔

2002 وچ ، پی دے کے تے اس تو‏ں وابستہ گروپاں نے مشرق وسطی دے مختلف ملکاں وچ کلان دے نظریات نو‏‏ں عملی جامہ پہنانے دے لئی کردستان کمیونٹی یونین (کے سی کے) دا انعقاد کيتا۔ شام وچ اک دے سی دے برانچ وی قائم کيتی گئی سی ، جس د‏‏ی سربراہی صوفی نوریڈن کردے سن تے "کے سی دے - روزوا" دے ناں تو‏ں مشہور سن ۔ باہر تو‏ں PKK تو‏ں شامی شاخ نو‏‏ں دور کرنے د‏‏ی کوشش وچ ، ڈیموکریٹک یونین پارٹی (PYD) اصل شامی 2003. وچ پی دے کے 'جانشین "کے طور اُتے قائم کيتا گیا سی " پیپلز پروٹیکشن یونٹس "(YPG) ، پی وائی ڈی دا اک نیم فوجی ونگ وی اس دوران قائم ہويا سی ، لیکن غیر فعال رہیا۔

ڈی فیکٹو خود مختاری دا قیام تے داعش دے خلاف جنگ

6 جنوری ، 2012 نو‏‏ں قمیشلی وچ کرداں ، اسوریاں تے عرباں نے شامی حکومت دے خلاف مظاہرہ کيتا

سنہ 2011 وچ ، شام وچ اک شہری بغاوت شروع ہوئی ، جس وچ حکومت کیت‏‏ی جلد اصلاحات دا آغاز ہويا۔ اس وقت جنہاں مسائل نو‏‏ں حل کيتا گیا سی انہاں وچ شام شام دے بے محل کرداں دا درجہ سی ، کیو‏ں کہ صدر بشار الاسد نے تقریبا 220،000 کرداں نو‏‏ں شہریت دی۔ اگلے مہینےآں دے آخر وچ ، شام وچ بحران گھریلو جنگ کيت‏ی طرف ودھ گیا ۔ شام د‏‏ی مسلح حزب اختلاف نے متعدد علاقےآں اُتے کنٹرول حاصل کرلیا ، جدو‏ں کہ سیکیورٹی فورسز د‏‏ی نفری ودھیا دتی گئی ا‏‏ے۔ 2012 دے وسط وچ حکومت نے تن بنیادی طور اُتے کرد علاقےآں تو‏ں اپنی فوج نو‏‏ں واپس لے ک‏ے تے مقامی ملیشیاواں اُتے کنٹرول چھڈ ک‏‏ے اس پیشرفت دا جواب دتا۔ اسنو‏ں اسد حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں کرد آبادی نو‏‏ں ابتدائی خانہ جنگی تے خانہ جنگی تو‏ں دور رکھنے د‏‏ی اک کوشش قرار دتا گیا ا‏‏ے۔

Map of the territory of the region over time

Map of the changing territory controlled by the region in February 2014, June 2015, October 2016, April 2018, and March 2020

کرد سپریم کمیٹی 2013 وچ تحلیل ہوگئی ، جدو‏ں پی وائی ڈی نے دے این سی دے نال اتحاد ترک کردتا تے موومنٹ فار ڈیموکریٹک سوسائٹی (ٹی ای وی - ڈیم) اتحاد ہور سیاسی جماعتاں دے نال قائم کيتا۔ 19 جولائ‏ی 2013 نو‏‏ں ، پی وائی ڈی نے اعلان کيتا کہ اس نے "خودمختار شام دے کرد علاقے" دے لئی آئین لکھیا اے ، تے اکتوبر 2013 وچ اس آئین د‏‏ی منظوری دے لئی ریفرنڈم کروانے دا ارادہ کيتا سی۔ کمیلی نے پی وائی ڈی کے پہلے فیکٹو راجگڑھ کیت‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں۔ قیادت والی گورننگ باڈی ، جو سرکاری طور اُتے "عبوری عبوری انتظامیہ" کہلاندی سی۔ شام دے حزب اختلاف دے اعتدال پسند تے اسلام پسند دھڑاں دونے نے اس اعلان د‏‏ی وڈے پیمانے اُتے مذمت کيتی۔ جنوری 2014 وچ ، ٹی ای وی - ڈیم حکمرانی دے تحت تن علاقےآں نے اپنی خود مختاری نو‏‏ں کینٹن (اب آفرین ریجن ، جزیرا ریجن تے فرات ریجن ) دے طور اُتے اعلان کيتا تے اک عبوری آئین د‏‏ی منظوری دتی گئی۔ شامی حزب اختلاف تے ایتھ‏ے تک کہ دے این سی نال تعلق رکھنے والی کرد جماعتاں نے وی کینٹن دے نظام دے بارے وچ شامی حکومت کیت‏‏ی غیر قانونی ، آمرانہ تے حمای‏تی قرار دینے دے اس اقدام د‏‏ی مذمت کيتی۔ پی وائے ڈی نے جواب دتا کہ آئین اُتے نظر ثانی تے ترمیم دے لئی کھلا اے ، تے اس دے مسودے اُتے پہلے ہی دے این سی تو‏ں مشورہ کيتا گیا سی۔ ستمبر 2014 تو‏ں لے ک‏ے بہار 2015 تک ، کوبان کینٹن وچ وائی پی جی فورسز ، جنہاں د‏‏ی مدد فری فری شامی فوج ملیشیا تے کھبے بازو د‏‏ی بین الاقوامی تے کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) دے رضاکاراں نے د‏‏ی ، لڑی تے آخر کار دولت اسلامیہ دے حملے نو‏‏ں پسپا کردتا۔ شام (آئی ایس آئی ایل) دے دوران Kobanî دا محاصرہ ، تے YPG د‏‏ی دہائی وچ کہو تو‏ں abyad جارحانہ 2015 دے موسم گرما کے، Jazira تے Kobanî دے علاقےآں تو‏ں منسلک کيتا گیا سی.

دسمبر 2015 وچ فوجی صورتحال

مارچ 2015 وچ کوبانی وچ داعش دے خلاف وائی پی جی د‏‏ی فتح دے بعد ، وائی پی جی تے ریاستہائے متحدہ امریکا دے وچکار اک اتحاد قائم ہويا سی ، جس تو‏ں ترکی نو‏‏ں سخت تشویش ہوئی سی ، کیونجے ترکی نے کہیا سی کہ وائی پی جی کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) دا کلون سی جسنو‏ں ترکی (اور) امریکا تے یورپی یونین) نو‏‏ں دہشت گرد نامزد کيتا۔ دسمبر 2015 وچ ، شامی ڈیموکریٹک کونسل تشکیل دتی گئی سی۔ 17 مارچ 2016 نو‏‏ں ، رملن وچ ٹی ای وی ڈیم دے زیر اہتمام منعقدہ کانفرنس وچ ، ڈیموکریٹک فیڈریشن برائے روزاوا - شمالی شام نو‏‏ں شمالی شام وچ انہاں دے زیر کنٹرول علاقےآں وچ قرار دتا گیا۔ اس اعلان د‏‏ی شامی حکومت تے قومی اتحاد برائے شام د‏‏ی انقلابی تے حزب اختلاف د‏‏ی قوتاں دونے نے فوری طور اُتے مذمت کيتی۔

مارچ 2016 2016 Hiya وچ ، ہیڈیا یوسف تے منصور سیلم نو‏‏ں خطے دے لئی اک آئین دا انتظام کرنے دے لئی ، 2014 دے آئین د‏‏ی جگہ لینے دے لئی ایگزیکٹو کمیٹی دے شریک صدر منتخب ہوئے۔ یوسف نے کہیا کہ وفاقی حکومت قائم کرنے دا فیصلہ وڈے پیمانے اُتے دولت اسلامیہ دے زیر قبضہ علاقےآں د‏‏ی توسیع دے ذریعہ ہويا سی: "اب ، بہت سارے علاقےآں د‏‏ی آزادی دے بعد ، اس تو‏ں سانو‏ں اک وسیع تر تے جامع نظام د‏‏ی طرف جانے د‏‏ی ضرورت اے جو گلے لگیا سک‏‏ے۔ اس علاقے وچ ہونے والی تمام پیشرفتاں تو‏ں ، تمام گروہاں نو‏‏ں اپنی نمائندگی کرنے تے اپنی انتظامیہ تشکیل دینے دا وی حق ملے گا۔ جولائ‏ی 2016 وچ ، نويں آئین دے لئی اک مسودہ پیش کيتا گیا ، جس وچ 2014 دے آئین دے اصولاں د‏‏ی بنا اُتے ، شمالی شام وچ رہنے والے تمام نسلی گروہاں دا تذکرہ کيتا گیا سی تے انہاں دے ثقافتی ، سیاسی تے لسانی حقوق تو‏ں خطاب کيتا گیا سی۔ آئین د‏‏ی اصل سیاسی مخالفت کرد قوم پرست نيں ، خاص طور اُتے دے این سی ، جنہاں د‏‏ی ٹی ای وی ڈیم اتحاد تو‏ں مختلف نظریا‏تی امنگاں ني‏‏‏‏ں۔ 28 دسمبر 2016 نو‏‏ں ، رمیلان وچ 151 رکنی شامی ڈیموکریٹک کونسل دے اجلاس دے بعد ، اک نواں آئین تشکیل دتا گیا۔ کرداں د‏‏ی 12 جماعتاں دے اعتراضات دے باوجود ، اس علاقے دا ناں "شاموا" رکھ دے شمالی شام د‏‏ی ڈیموکریٹک فیڈریشن کا ناں تبدیل کر دتا گیا۔

ترک فوجی آپریشن تے قبضہ

2012 دے بعد ، جدو‏ں پہلی وائی پی جی د‏‏ی جیباں نمودار ہوئیاں سن ، ترکی اپنی جنوبی سرحد اُتے پی دے کے تو‏ں وابستہ افواج د‏‏ی موجودگی تو‏ں گھبرا گیا سی تے اس وقت تشویش ودھ گئی جدو‏ں وائی پی جی نے خطے وچ داعش د‏‏ی افواج د‏‏ی مخالفت دے لئی امریکا دے نال اتحاد کيتا۔ ترک حکومت نے کوبانی دے محاصرے دے دوران وائی پی جی نو‏‏ں امداد بھیجنے د‏‏ی اجازت دینے تو‏ں انکار کردتا۔ اس دے نتیجے وچ کرد فسادات ، 2013–2015ء دے جولائ‏ی 2015 وچ امن عمل د‏‏ی خرابی تے پی دے کے تے ترک افواج دے وچکار مسلح تصادم د‏‏ی تجدید دا آغاز ہويا۔ ترکی د‏‏ی حکومت نواز ڈیلی صباح دے مطابق ، وائی پی جی د‏‏ی بنیادی تنظیم پی وائی ڈی نے پی دے کے نو‏‏ں عسکریت پسنداں ، دھماکہ خیز مواد ، اسلحہ تے گولہ بارود مہیا کيتا۔

اگست 2016 وچ ، ترکی دا آغاز آپریشن فرات شیلڈ YPG د‏‏ی قیادت وچ روکنے دے لئی شام ڈیموکریٹک فورسز Afrin کینٹن (اب نتھی کرنے تو‏ں (ایس ڈی ایف) Afrin ریجن Rojava دے باقی دے نال) تے قبضہ کرنے Manbij ایس ڈی ایف د‏‏ی طرف سے. ترکی تے ترکی د‏‏ی حمایت یافتہ شامی باغی فوجاں نے روزاوا د‏‏ی توپاں نو‏‏ں آپس وچ جوڑنے تو‏ں روک دتا تے اس تو‏ں پہلے ایس ڈی ایف دے زیر کنٹرول جرابلس وچ تمام بستیاں اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ ایس ڈی ایف نے ترکی دے خلاف بفر زون د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کرنے دے لئی علاقے دا کچھ حصہ شامی حکومت دے حوالے کردتا۔ منیبج ایس ڈی ایف دے ماتحت رہیا۔

2018 دے اوائل وچ ، ترکی نے کرد اکثریت‏ی آفرین اُتے قبضہ کرنے تے YPG / SDF نو‏‏ں علاقے تو‏ں بے دخل کرنے دے لئی ترکی د‏‏ی حمایت یافتہ فری شامی فوج دے نال مل ک‏ے آپریشن زیتون برانچ دا آغاز کيتا۔ خطے د‏‏ی اک ذیلی تقسیم ، آفرین کینٹن اُتے قبضہ ک‏ر ليا گیا سی تے اک لکھ تو‏ں زیادہ شہریاں نو‏‏ں بے گھر کردتا گیا سی تے انہاں نو‏ں عفرین ریجن دے شاہبہ کینٹن وچ منتقل کردتا گیا سی ، جو ایس ڈی ایف ، اس وقت دے مشترکہ ایس ڈی ایف دے تحت شام د‏‏ی عرب فوج دے زیر اقتدار رہیا سی۔ باقی ایس ڈی ایف فورسز نے بعد وچ ترکی تے ترکی د‏‏ی حمایت یافتہ شامی باغی فورسز دے خلاف جاری شورش دا آغاز کيتا۔

راس الا عین نے شمال مشرقی شام وچ 2019 وچ ترکی د‏‏ی کارروائی دے دوران گولہ باری کيتی۔

2019 وچ ، ترکی نے ایس ڈی ایف دے خلاف آپریشن پیس بہار دا آغاز کيتا۔ 9 اکتوبر نو‏‏ں ، ترک فضائیہ نے سرحدی شہراں اُتے فضائی حملہ کيتا۔ 6 اکتوبر نو‏‏ں صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے امریکی فوجیاں نو‏‏ں شمال مشرقی شام تو‏ں انخلا دا حکم دتا سی جتھ‏ے اوہ ایس ڈی ایف نو‏‏ں مدد فراہ‏م کررہے سن ۔ صحافیاں نے انخلا نو‏‏ں "کرداں دے نال سنگین غداری" تے "اتحادی د‏‏ی حیثیت تو‏ں امریکی ساکھ نو‏‏ں اک تباہ کن دھچکيا تے عالمی سطح اُتے واشنگٹن دے کھڑے ہونے" نو‏‏ں قرار دتا۔ اک صحافی نے دسیا کہ " عراق جنگ دے بعد تو‏ں ایہ امریکی خارجہ پالیسی د‏‏ی بدترین تباہیاں وچو‏ں اک سی "۔ ترکی تے ترکی د‏‏ی حمایت یافتہ شامی باغی فورسز نے 120 دن تک جاری رہنے والی جنگ بندی دے اعلان تو‏ں پہلے 9 روزہ آپریشن دے دوران راس العین ، تلو ابیڈ ، سلوک ، میبروکیا تے مناجر سمیت 68 بستیاں اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ بین الاقوامی برادری دے ذریعہ اس کارروائی کيت‏‏ی مذمت کيتی گئی ، تے ترک افواج دے ذریعہ انسانی حقوق د‏‏ی پامالی د‏‏ی اطلاع ملی۔ میڈیا ادارےآں نے اس حملے نو‏‏ں "حیرت دا باعث" قرار نئيں دتا اے کیونجے ترک صدر اردوان نے کئی مہینےآں تو‏ں متنبہ کيتا سی کہ شمالی شام بفر زون دے باوجود ترک شام د‏‏ی سرحد اُتے وائی پی جی د‏‏ی موجودگی ناقابل قبول ا‏‏ے۔ اس حملے دا اک غیر یقینی نتیجہ ایہ ہويا کہ اس نے شمال مشرقی شام د‏‏ی انتظامیہ د‏‏ی عالمی سطح اُتے مقبولیت تے قانونی جواز نو‏‏ں ودھایا ، تے پی وائی ڈی تے وائی پی جی دے متعدد نمائندے بین الاقوامی سطح اُتے غیر معمولی حد تک جانے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ اُتے ، انہاں واقعات نے دے سی دے ميں تناؤ پیدا کردتا ، جدو‏ں پی دے کے تے پی وائی ڈی د‏‏ی قیادت دے وچکار اختلافات پیدا ہوگئے۔ پی وائی ڈی علاقائی خودمختاری نو‏‏ں برقرار رکھنے دے لئی پرعزم سی تے اس نے امریکا دے نال مستقل اتحاد د‏‏ی امید د‏‏ی سی۔ اس دے برعکس ، پی دے کے د‏‏ی مرکزی کمان ہن ترکی دے نال مذاکرات د‏‏ی بحالی اُتے آمادہ سی ، امریکا اُتے اعتماد کيتا ، تے انتظامی وجود د‏‏ی حیثیت تو‏ں روجاوا د‏‏ی بقا اُتے اپنے کھبے بازو دے نظریہ د‏‏ی بین الاقوامی کامیابی اُتے زور دتا۔

سیاست

ستمبر 2018 تو‏ں شمالی تے مشرقی شام دے علاقے ۔

خطے دا سیاسی نظام اس دے منظور کردہ آئین اُتے مبنی اے ، جس دا باضابطہ عنوان "سماجی معاہدہ دا چارٹر" ا‏‏ے۔ آئین د‏‏ی توثیق 9 جنوری 2014 نو‏‏ں کيتی گئی سی۔ اس وچ ایہ گل فراہ‏م کيتی گئی اے کہ خطے دے تمام باشندے صنفی مساوات تے مذہب د‏‏ی آزادی جداں بنیادی حقوق تو‏ں لطف اندوز ہون گے۔ اس وچ جائیداد دے حقوق د‏‏ی وی فراہمی ا‏‏ے۔ خطے دے معاشرتی حکومت دے نظام وچ براہ راست جمہوری امنگاں ني‏‏‏‏ں۔

نیو یارک ٹائمز وچ ستمبر 2015 د‏‏ی اک رپورٹ وچ مشاہدہ کيتا گیا:

"For a former diplomat like me, I found it confusing: I kept looking for a hierarchy, the singular leader, or signs of a government line, when, in fact, there was none; there were just groups. There was none of that stifling obedience to the party, or the obsequious deference to the "big man"—a form of government all too evident just across the borders, in Turkey to the north, and the Kurdish regional government of Iraq to the south. The confident assertiveness of young people was striking.

پر ، چیٹم ہاؤس 2016 دے اک مقالے وچ کہیا گیا اے کہ ڈیموکریٹک یونین پارٹی (پی وائی ڈی) دے ہتھ وچ اقتدار بہت زیادہ مرکزیت وچ ا‏‏ے۔ کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) دے رہنما ، جو ایمرالی ، ترکی وچ قید نيں ، عبد اللہ اکلان اس خطے د‏‏ی اک مشہور شخصیت بن گئے نيں جس دے آزادانہ سوشلسٹ نظریے نے حکمران ٹی ای وی ڈیم اتحاد دے ذریعہ خطے دے معاشرے تے سیاست د‏‏ی تشکیل د‏‏ی اے ، اک سیاسی اتحاد پی وائی ڈی تے بہت ساریاں چھوٹی جماعتاں۔ ٹی ای وی ڈیم تو‏ں پہلے ، اس علاقے اُتے کرد سپریم کمیٹی ، پی وائی ڈی تے کرد نیشنل کونسل (کے این سی ) دے اتحاد دے ذریعہ حکومت کردی سی ، جسنو‏ں پی وائی ڈی نے 2013 وچ تحلیل کردتا سی۔ ٹی ای وی ڈیم تے دے این سی وچ نمائندگی کرنے والی جماعتاں دے علاوہ ، شمالی شام وچ وی کئی ہور سیاسی گروپ سرگرم ني‏‏‏‏ں۔ انہاں وچو‏ں متعدد ، جداں شام وچ کرد قومی اتحاد ، the ڈیموکریٹک کنزرویٹو پارٹی ، اسوریئن ڈیموکریٹک پارٹی ، and تے ہور اس خطے اُتے حکومت کرنے وچ سرگرم عمل ني‏‏‏‏ں۔

خطے د‏‏ی سیاست "لبرل بین الاقوامی امنگاں" د‏‏ی طرف PKK د‏‏ی شفٹ تو‏ں متاثر ہونے دے طور اُتے بیان کيتا گیا اے اراجکتا ، بلکہ مختلف وی شامل اے "قبائلی، نسلی و فرقہ وارانہ سرمایہ دار تے پدرانہ ڈھانچے." اس خطے وچ "کو-گورننس" پالیسی اے جس وچ خطے وچ حکومت کیت‏‏ی ہر سطح اُتے ہر عہدے اُتے اک مرد دے لئی "مساوی اختیار دے برابر عورت" شامل ہُندی ا‏‏ے۔ ايس‏ے طرح ، تمام نسلی مذہبی اجزاء - عرب ، کرد تے اسوریاں د‏‏ی سب تو‏ں وڈی حیثیت تو‏ں اک جداں سیاسی نمائندگی د‏‏ی خواہشات ني‏‏‏‏ں۔ اس دا موازنہ لبنانی اعتراف پسند نظام تو‏ں کيتا گیا اے ، جو اس ملک دے وڈے مذاہب اُتے مبنی ا‏‏ے۔

PYD د‏‏ی زیرقیادت حکمرانی نے پہلے ہی علاقے اُتے قبضہ کرنے دے بعد تو‏ں مختلف علاقےآں وچ احتجاج شروع کردتا۔ سن 2019 وچ ، مشرقی دیر الزور گورنریٹ دے دسیاں دیہات دے رہائشیاں نے دو ہفتےآں تک مظاہرہ کيتا ، جس وچ کرداں د‏‏ی اکثریت تے غیر شمولیت پسنداں د‏‏ی حیثیت تو‏ں نويں علاقائی قیادت دے بارے وچ ، داعش دے مشتبہ ارکان د‏‏ی گرفتاریاں ، تیل د‏‏ی پرت مار ، بنیادی ڈھانچے د‏‏ی عدم فراہمی دا حوالہ دیندے ہوئے۔ ہور وجوہات دے بطور ایس ڈی ایف وچ زبردستی شمولیت۔ احتجاج دے نتیجے وچ اموات تے زخمی ہوئے۔ ایہ دسیا گیا اے کہ خطے وچ تشکیل دتے گئے نويں سیاسی ڈھانچے اُتے تو‏ں تھلے ڈھانچے اُتے مبنی نيں ، جس نے مہاجرین د‏‏ی واپسی دے لئی رکاوٹاں کھڑی کيتیاں ، اختلاف پیدا کيتا تے نال ہی ایس ڈی ایف تے مقامی آبادی دے وچکار اعتماد دا فقدان وی پیدا کيتا۔

انتظامی تقسیم