شمالی تے مشرقی شام دی خود مختار انتظامیہ
Autonomous Administration of North and East Syria | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Areas under the region's administration | |||||
حیثیت | درحقیقت خود مختار انتظامی تقسیم of شام | ||||
دار الحکومت | Ayn Issa[۱] 36°23′7″N 38°51′34″E / 36.38528°N 38.85944°E | ||||
عظیم ترین شہر | الرقہ | ||||
Official languages | See languages
All Regions: In the Jazira Region: In the Manbij Region: | ||||
حکومت | Libertarian socialist وفاق semi-direct democracy | ||||
Îlham Ehmed[۲]
Mansur Selum[۳] | |||||
Amina Omar Riad Darar[۴] | |||||
مقننہ | Syrian Democratic Council | ||||
Autonomous region | |||||
• Transitional administration declared | 2013 | ||||
• Cantons declare autonomy | January 2014 | ||||
• Cantons declare federation | 17 March 2016 | ||||
• New administration declared | 6 September 2018 | ||||
رقبہ | |||||
• کل | ۵۰٬۰۰۰ کلومیٹر2 (۱۹٬۰۰۰ مربع میل)[۵] | ||||
آبادی | |||||
• 2018 تخمینہ | ≈2,000,000[۶] | ||||
کرنسی | Syrian pound (SYP) | ||||
منطقۂ وقت | یو ٹی سی+2 (EET) | ||||
ڈرائیونگ سائیڈ | right | ||||
|
شمالی تے مشرقی شام دی خود مختار انتظامیہ (NES)، جسنوں روجاوا طور اُتے وی جانیا جاندا اے ، [lower-alpha ۱] شمال مشرقی شامکا اک خود مختار علاقہ اے۔ [۱۲] [۱۳] ایہ آفرین ، جزیرا ، فرات ، رقعہ ، تبقہ ، منبیج تے دیر ایزور دے علاقےآں وچ خود مختار ذیلی علاقےآں اُتے مشتمل اے۔ [۱۲] [۱۴][۱۵] اس خطے نوں جاری روجوا تنازعہ تے وسیع تر شام دی خانہ جنگی دے تناظر وچ 2012 وچ اپنی حق خود مختاری ) نے حاصل ہوگئی سی ، جس وچ اس دی سرکاری فوجی قوت ، شامی ڈیموکریٹک فورسز (ایس ڈی ایف حصہ لیا سی۔ [۱۶][۱۷]
کچھ خارجہ تعلقات دے نال ، اس خطے نوں شام دی حکومت یا کسی وی بین الاقوامی ریاست یا تنظیم دے ذریعہ باضابطہ طور اُتے خودمختار تسلیم نئيں کيتا جاندا اے۔ شمال مشرقی شام کثیر نسلی تے متعدد نسلی کرد ، عرب تے اسوریائی آبادی دا گھر اے ، جس وچ ترکمان ، آرمینیائی تے چرکسی باشندےآں دی چھوٹی چھوٹی جماعتاں نيں۔ [۱۲] [۱۳]
خطے دی انتظامیہ دے حامیاں دا کہنا اے کہ ایہ اک باضابطہ سیکولر سیاسی اکائی اے [۱۲] [۱۸][۱۹] جس وچ براہ راست جمہوری عزائم نيں جنہاں دی بنیاد اُتے انتشار پسندی ، صنفی مساوات ، ماحولیاتی استحکام تے مذہبی ، تہذیبی تے سیاسی تنوع دے لئی کثافتی رواداری نوں فروغ دینے والی انتشار پسندانہ تے آزاد خیال سوشلسٹ نظریہ اُتے مبنی اے۔ [۱۳] [۱۲] اس دے آئین ، معاشرے تے سیاست وچ آئینہ دار ، ایہ کہندے ہوئے کہ اس نے سراسر آزادی دے بجائے مجموعی طور اُتے اک شام وچ شام دا ماڈل بننا اے [۲۰][۲۱] اُتے ، آمریت پسندی ، شامی حکومت کیتی حمایت ، [۱۲] کردیکیشن [۲۲] مختلف متعصبانہ تے غیر جانبدارانہ ذرائع نے اس خطے دی انتظامیہ نوں تنقید دا نشانہ بنایا اے تے جنگی جرائم دے کچھ الزامات دا سامنا کرنا پيا اے۔
سن 2016 دے بعد توں ، ترک تے ترکی دی حمایت یافتہ شامی باغی فورسز نے ایس ڈی ایف دے خلاف سلسلہ وار فوجی کارروائیاں دے ذریعے روجاوا دے کچھ حصےآں اُتے قبضہ کر ليا اے۔
سیاسی اکائی ناں تے ترجمہ
[سودھو]شمالی شام دے حصے کومغربی کردستان ( کردی: Rojavayê Kurdistanê ) یا صرف Rojava ( /ˌroʊʒəˈvɑː/ '''-zhə-''' ؛ Kurdish: کرداں دے درمیان "مغرب") کہیا جاندا اے، [۲۳] [۱۲] [۲۴] گریٹر کردستان دے چار حصےآں وچوں اک۔ [۲۵] اس طرح "روجاوا" ناں انتظامیہ دی کرد شناخت توں وابستہ سی۔ چونکہ اس خطے وچ وسعت ہوئی تے تیزی توں غیر کرد گروہاں دے زیر اثر علاقےآں نوں شامل کيتا گیا ، خاص طور اُتے عرب ، "روزاوا" نوں انتظامیہ دی طرف توں اس دی ظاہری شکل دی تخفیف کرنے تے اسنوں دوسری نسلاں دے ل more زیادہ قابل قبول بنانے دی امید وچ کم توں کم استعمال کيتا گیا۔ [۱۲] قطع نظر ، مقامی لوکاں تے بین الاقوامی مبصرین دی طرف توں اس شائستہ نوں "روجاوا" کہیا جاندا رہیا ، [۱۰][۲۶] صحافی میٹن گورکن نے نوٹ کيتا کہ "روجاوا [کا تصور] اک فائدہ مند برانڈ بن گیا سی عالمی شناخت "2019 تک۔
شمال مشرقی شام دے صوبے جزیرہ دے ارد گرد علاقہ گوزارتو ( سانچہ:Lang-syc ) ، تاریخی اسوری وطن دا حصہ اے۔ اس علاقے نوں فیڈرل شمالی شام ، تے شمالی شام دے جمہوری کنفیڈریلسٹ خود مختار علاقےآں کا عرفی ناں وی دتا گیا اے۔ [۱۲]
جغرافیہ
[سودھو]خطے وچ بنیادی طور اُتے دے مغرب وچ واقع دجلہ دے مشرق وچ ، فرات دے جنوب ترک سرحد تے سرحد عراق جنوب دے نال نال دے طور اُتے عراقی کرنے کردستان ریجن شمال مشرق دے لئی. ایہ خطہ تقریبا 36 ° 36 ° 30 'شمال طول بلد اُتے اے تے زیادہ تر میدانی علاقےآں تے نچلی پہاڑیاں اُتے مشتمل اے ، اُتے اس خطے وچ کچھ پہاڑ نيں جداں پہاڑ عبد العزیز ہور جزیرہ ریجنہاں وچ سنجر پہاڑی سلسلے دا مغربی حصہ۔
شام دے گورنریٹ دے لحاظ توں ، ایہ خطہ الحسقہ ، رقیقہ ، دیر ایزور تے حلب دی حکومتاں دے کچھ حصےآں توں تشکیل پایا اے۔
تریخ
[سودھو]پس منظر
[سودھو]نويں صدی تک شمالی شام وچ عرباں ، اسوریاں ، کرداں ، ترک گروہاں تے ہور دی مخلوط آبادی آباد سی۔ علاقے وچ کرد قبیلے اکثر کرایہ دے لئی فوجیاں دی حیثیت توں کم کردے سن ، [۲۷] تے فیر وی انہاں نوں شمالی شام دے پہاڑاں وچ مخصوص فوجی بستیاں وچ رکھیا گیا سی۔ [۲۸] ایتھے اک کرد اشرافیہ موجود سی ، جس وچوں صلاح الدین ، 12 ويں صدی وچ ایوبیڈ خاندان دا بانی تے مسعف دا امیر سی۔
سلطنت عثمانیہ (1516–1922) دے دوران ، کرد بولنے والے وڈے قبائلی گروپ دونے آباد ہوئے تے اناطولیہ توں شمالی شام دے علاقےآں وچ جلاوطن کر دتے گئے۔ 18 ويں صدی تک ، شمال مشرقی شام وچ پنج کرد قبیلے موجود سن ۔ [۲۸] 20 واں صدی دے اوائل وچ اس علاقے دی آبادیاتی آبادی وچ اک بہت وڈی تبدیلی آئی۔ 1914 ء توں 1920 دے درمیان بالائی میسوپوٹیمیا وچ آرمینیائی تے اسوریائی عیسائیاں دے قتل عام وچ کچھ سرکیسیائی ، کرد تے چیچن قبیلے نے عثمانی ( ترک ) حکام دے نال تعاون کيتا ، تے مقامی عرب ملیشیاواں دے ذریعہ کيتے گئے غیر مسلح فرار ہونے والے شہریاں اُتے ہور حملےآں وچ ۔ [۲۹][۳۰] بوہت سارے اشوری نسل کشی دے دوران شام فرار ہوگئے تے بنیادی طور اُتے جزیرہ دے علاقے وچ آباد ہوگئے۔ [۳۱] سن 1926 وچ اس علاقے وچ ترک حکام دے خلاف شیخ سید بغاوت دی ناکامی دے بعد کرداں دی اک ہور امیگریشن دیکھنے وچ آئی۔ [۳۲] جدوں کہ شام وچ بوہت سارے کرد صدیاں توں موجود نيں ، [۳۳][۳۴] کرداں دی لہراں ترکی وچ اپنے گھراں توں بھج گئياں تے شام دے الجزیرہ صوبے وچ آباد ہوگئياں ، جتھے انہاں نوں فرانسیسی مینڈیٹ دے حکام نے شہریت دی۔ سن 1920 دی دہائی دے دوران الجزیرہ صوبے وچ آباد ترک کرداں دی تعداد دا اندازہ اک لکھ رہائشیاں وچوں ویہہ ہزار افراد اُتے مشتمل سی ، جس دی باقی آبادی عیسائی (سرائیکی ، آرمینیائی ، اشیرین) تے عرباں دی اے۔ :458
شام دی آزادی تے بعث پارٹی دی حکمرانی
[سودھو]شام دی آزادی دے بعد ، عرب قوم پرستی دی پالیسیاں تے جبری عربائزیشن دیاں کوششاں ملک دے شمال وچ وسیع پیمانے اُتے پھیل گئياں ، جس وچ کرد آبادی دے خلاف اک وڈے حصے دی ہدایت کيتی گئی۔ [۱۲] اس خطے نوں مرکزی حکومت کیتی طرف توں بوہت گھٹ سرمایہ کاری یا ترقی ملی اے تے کرداں دے پاس املاک دے مالک ہونے ، کاراں چلانے ، مخصوص پیشےآں وچ کم کرنے تے سیاسی جماعتاں تشکیل دینے دے نال امتیازی سلوک کيتا گیا سی۔ سرکاری لونشارک دے ذریعہ جائیداد نوں معمول دے مطابق ضبط کرلیا گیا۔ سن 1963 وچ شامی بغاوت دے بعث پارٹی دے اقتدار اُتے قبضہ کرنے دے بعد ، شام دے سرکاری اسکولاں وچ غیر عرب زباناں حرام کردتی گئياں۔ اس توں کرداں ، ترکمناں ، تے ایشوریاں جداں اقلیتاں نال تعلق رکھنے والے طلبا دی تعلیم نوں سمجھوتہ کيتا گیا۔ کچھ گروہاں جداں آرمینین ، سرسیسیئن تے ایشوریائی نجی اسکولاں دے قیام توں معاوضہ ادا کرنے وچ کامیاب ہوگئے سن ، لیکن کرد نجی اسکولاں اُتے وی پابندی عائد کردتی گئی سی۔ [۳۵] شمالی شام دے اسپتالاں وچ جدید علاج دے لئی آلات دی کمی سی تے اس دے بجائے مریضاں نوں علاقے توں باہر منتقل کرنا پيا۔ 1960 تے 1970 دی دہائی وچ جگہ دے متعدد ناواں نوں عربی شکل دے دتا گیا سی۔ شام وچ کرد شہریاں دے خلاف ظلم و تبعیض کے عنوان توں اقوام متحدہ دی انسانی حقوق کونسل دے 12 ويں اجلاس دے لئی اپنی رپورٹ ماں ، اقوام متحدہ دے ہائی کمشنر برائے انسانی حقوق نے موقف اختیار کيتا کہ "شام دی کامیابی توں جاری حکومتاں نسلی امتیاز تے قومی پالیسی اُتے عمل پیرا نيں۔ کرداں دے خلاف ظلم و ستم ، انہاں نوں اپنے قومی ، جمہوری تے انسانی حقوق توں مکمل طور اُتے محروم کردتا – انسانی وجود دا لازمی جزو۔ حکومت نے کرداں دی زندگی دے مختلف پہلوآں اُتے نسلی بنیاد اُتے مبنی پروگرام ، ضابطے تے خارج دے اقدامات نافذ کردتے – سیاسی ، معاشی ، معاشرتی تے ثقافتی۔ " [۳۶] نوروز جداں کرد ثقافتی تہواراں اُتے موثر طور اُتے پابندی عائد کردتی گئی سی۔ [۳۷]
بوہت سارے واقعات وچ ، شامی حکومت نے من منی توں نسلی کرد شہریاں نوں انہاں دی شہریت توں محروم کردتا۔ اس طرح دی سب توں وڈی مثال 1962 وچ مردم شماری دا نتیجہ سی ، جو بالکل ايسے مقصد دے لئی کيتی گئی سی۔ 120،000 نسلی کرد شہریاں نے اپنی شہریت من منی توں کھو لی تے بے ہوش ہوگئے۔ [۳۷] [۳۷] ایہ حیثیت اک "غیر ریاستی" کرد والد دے بچےآں نوں دتی گئی سی۔ 2010 وچ ، ہیومن رائٹس واچ (HRW) نے شام وچ ایداں دے "بے وطن" کرد افراد دی تعداد دا تخمینہ 300،000 دسیا سی۔ [۳۸] [۳۷] [۳۸] [۳۷] 1973 وچ ، شامی حکام نے الحسکہ گورنری وچ ۷۵۰ کلومربع میٹر (۸٫۱×۱۰۹ مربع فٹ) زرخیز زرعی اراضی ضبط دی ، جس دی ملکیت تے دسیاں ہزار کرد شہریاں نے کاشت کيتی سی ، تے اسنوں عرب خانداناں نوں دے دتا سی۔ دوسرے صوبےآں توں لیایا۔ [۳۶][۳۵] 2007 وچ ، الحسکہہ گورنری وچ ، المالکیہ دے آس پاس ۶۰۰ کلومربع میٹر (۶٫۵×۱۰۹ مربع فٹ) عرب خانداناں نوں دتے گئے ، جدوں کہ متعلقہ دیہات دے دسیاں ہزار کرد باشندےآں نوں بے دخل کردتا گیا۔ ایہ تے ہور ضبطیاں ناں نہاد "عرب بیلٹ پہل" دا حصہ سن جس دا مقصد وسائل توں مالا مال خطے دے آبادیاتی تانے بانے نوں تبدیل کرنا اے۔ ايسے مناسبت توں شامی حکومت تے شام دی کرد آبادی دے وچکار تعلقات کشیدہ سن ۔ [۳۷]
شمالی شام دی جماعتاں اورحفیظ الاسد دی بعثت حکومت کیتی پالیسیاں دے بارے وچ نقل و حرکت دا ردعمل بہت مختلف سی۔ کچھ جماعتاں نے مزاحمت دا انتخاب کيتا ، جدوں کہ دوسری جماعتاں جداں کرد ڈیموکریٹک پروگریسو پارٹی [۱۲] تے ایشورین ڈیموکریٹک پارٹی [۳۹] نے نرم دباؤ دے ذریعے تبدیلیاں لیانے دی امید وچ ، نظام دے اندر کم کرنے دی کوشش کيتی۔ [۴۰] عام طور اُتے ، ایسی جماعتاں نوں جنہاں نے کچھ نسلی تے مذہبی اقلیتاں دی کھلم کھلا نمائندگی دی ، انہاں نوں انتخابات وچ حصہ لینے دی اجازت نئيں سی ، لیکن انہاں دے سیاستداناں نوں کدی کدائيں بطور آزاد حیثیت توں انتخاب لڑنے دی اجازت مل جاندی سی۔ [۱۲] 1990 وچ شامی انتخابات دے دوران کچھ کرد سیاستداناں نے نشستاں حاصل کيتیاں ۔ [۴۱] حکومت نے نسلی تعلقات نوں آسان بنانے دے لئی کرد اہلکاراں نوں ، خاص طور اُتے میئر دی حیثیت توں وی بھرتی کيتا۔ قطع نظر ، بیوروکریسی وچ شمالی شامی نسلی گروہاں نوں جان بجھ کر پیش کيتا گیا تے متعدد کرد اکثریت والے علاقےآں نوں ملک دے دوسرے حصےآں نال تعلق رکھنے والے عرب عہدیداراں نے چلیایا۔ [۱۲] سیکیورٹی تے انٹیلیجنس ایجنسیاں نے ناراضگیاں نوں دبانے دے لئی سخت محنت دی ، تے زیادہ تر کرد جماعتاں زیر زمین تحریکاں بنی رنيں۔ حکومت نے نگرانی دی ، اگرچہ عام طور اُتے اس "ذیلی ریاستی سرگرمی" دی اجازت دتی کیونجے کرداں سمیت شمالی اقلیتاں نے شاید ہی 2004 دے کمیلی فسادات نوں چھڈ کے بدامنی دا سبب بنایا ہوئے۔ [۱۲] حفیظ الاسد دی وفات تے اس دے بیٹے بشار الاسد دے انتخاب دے بعد اس صورتحال وچ بہتری آئی ، جس دے تحت کرد اہلکاراں دی تعداد وچ اضافہ ہويا۔ [۳۷]
باوجود البعث سرکاری طور اُتے اک کرد شناخت دبا جس داخلی پالیسیاں، شامی حکومت کیتی اجازت کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) پی دی قیادت وچ اک عسکریت پسند کرد گروپ سی 1980. توں کیمپاں تربیت قائم کرنے دے عبداللہ اوکلان کيتی گئی سی جس وچ اک شورش چھیڑنے ترکی دے خلاف اس وقت شام تے ترکی اک دوسرے دے نال دشمنی رکھدے سن جس دے نتیجے وچ پی دے کے نوں پراکسی گروپ دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا سی۔ [۱۲] [۲۶] اس پارٹی نے افرین تے عین العرب ضلعے وچ شامی کرد آبادی اُتے گہرا اثر ڈالنا شروع کيتا ، جتھے اس نے موسیقی ، لباس ، مقبول سبھیاچار تے سماجی سرگرمیاں دے ذریعے کرد شناخت نوں فروغ دتا۔ اس دے برعکس ، PKK الہسقہ گورنری وچ کرداں دے درمیان بوہت گھٹ مقبول رہیا ، جتھے دوسری کرد جماعتاں نے زیادہ اثر و رسوخ برقرار رکھیا۔ بوہت سارے شامی کرداں نے پی دے کے دے نال دیرپا ہمدردی پیدا دی ، تے اک وڈی تعداد ، ممکنہ طور اُتے 10،000 توں زیادہ ، ترکی وچ اس دی بغاوت وچ شامل ہوگئی۔ [۱۲] شام تے ترکی دے وچکار ہونے والے تنازعہ نے 1998 وچ اس مرحلے دا خاتمہ کيتا ، جدوں کلاان تے پی دے کے نوں باضابطہ طور اُتے شمالی شام توں بے دخل کردتا گیا۔ قطع نظر ، پی دے کے نے اس خطے وچ واضح طور اُتے موجودگی برقرار رکھی۔ [۱۲]
2002 وچ ، پی دے کے تے اس توں وابستہ گروپاں نے مشرق وسطی دے مختلف ملکاں وچ کلان دے نظریات نوں عملی جامہ پہنانے دے لئی کردستان کمیونٹی یونین (کے سی کے) دا انعقاد کيتا۔ شام وچ اک دے سی دے برانچ وی قائم کيتی گئی سی ، جس دی سربراہی صوفی نوریڈن کردے سن تے "کے سی دے - روزوا" دے ناں توں مشہور سن ۔ باہر توں PKK توں شامی شاخ نوں دور کرنے دی کوشش وچ ، [۲۶] ڈیموکریٹک یونین پارٹی (PYD) اصل شامی 2003. وچ پی دے کے 'جانشین "کے طور اُتے قائم کيتا گیا سی [۱۲] " پیپلز پروٹیکشن یونٹس "(YPG) ، پی وائی ڈی دا اک نیم فوجی ونگ وی اس دوران قائم ہويا سی ، لیکن غیر فعال رہیا۔
ڈی فیکٹو خود مختاری دا قیام تے داعش دے خلاف جنگ
[سودھو]سنہ 2011 وچ ، شام وچ اک شہری بغاوت شروع ہوئی ، جس وچ حکومت کیتی جلد اصلاحات دا آغاز ہويا۔ اس وقت جنہاں مسائل نوں حل کيتا گیا سی انہاں وچ شام شام دے بے محل کرداں دا درجہ سی ، کیوں کہ صدر بشار الاسد نے تقریبا 220،000 کرداں نوں شہریت دی۔ [۴۲] اگلے مہینےآں دے آخر وچ ، شام وچ بحران گھریلو جنگ کيتی طرف ودھ گیا ۔ شام دی مسلح حزب اختلاف نے متعدد علاقےآں اُتے کنٹرول حاصل کرلیا ، جدوں کہ سیکیورٹی فورسز دی نفری ودھیا دتی گئی اے۔ 2012 دے وسط وچ حکومت نے تن بنیادی طور اُتے کرد علاقےآں [۴۳] [۴۴] توں اپنی فوج نوں واپس لے کے تے مقامی ملیشیاواں اُتے کنٹرول چھڈ کے اس پیشرفت دا جواب دتا۔ اسنوں اسد حکومت کیتی طرف توں کرد آبادی نوں ابتدائی خانہ جنگی تے خانہ جنگی توں دور رکھنے دی اک کوشش قرار دتا گیا اے۔
کرد سپریم کمیٹی 2013 وچ تحلیل ہوگئی ، جدوں پی وائی ڈی نے دے این سی دے نال اتحاد ترک کردتا تے موومنٹ فار ڈیموکریٹک سوسائٹی (ٹی ای وی - ڈیم) اتحاد ہور سیاسی جماعتاں دے نال قائم کيتا۔ [۴۵] 19 جولائی 2013 نوں ، پی وائی ڈی نے اعلان کيتا کہ اس نے "خودمختار شام دے کرد علاقے" دے لئی آئین لکھیا اے ، تے اکتوبر 2013 وچ اس آئین دی منظوری دے لئی ریفرنڈم کروانے دا ارادہ کيتا سی۔ کمیلی نے پی وائی ڈی کے پہلے فیکٹو راجگڑھ کیتی حیثیت توں خدمات انجام دتیاں۔ قیادت والی گورننگ باڈی ، [۳۷] جو سرکاری طور اُتے "عبوری عبوری انتظامیہ" کہلاندی سی۔ [۱۲] شام دے حزب اختلاف دے اعتدال پسند تے اسلام پسند دھڑاں دونے نے اس اعلان دی وڈے پیمانے اُتے مذمت کيتی۔ [۳۷] جنوری 2014 وچ ، ٹی ای وی - ڈیم حکمرانی دے تحت تن علاقےآں نے اپنی خود مختاری نوں کینٹن (اب آفرین ریجن ، جزیرا ریجن تے فرات ریجن ) دے طور اُتے اعلان کيتا تے اک عبوری آئین دی منظوری دتی گئی۔ شامی حزب اختلاف تے ایتھے تک کہ دے این سی نال تعلق رکھنے والی کرد جماعتاں نے وی کینٹن دے نظام دے بارے وچ شامی حکومت کیتی غیر قانونی ، آمرانہ تے حمایتی قرار دینے دے اس اقدام دی مذمت کيتی۔ [۱۲] پی وائے ڈی نے جواب دتا کہ آئین اُتے نظر ثانی تے ترمیم دے لئی کھلا اے ، تے اس دے مسودے اُتے پہلے ہی دے این سی توں مشورہ کيتا گیا سی۔ [۱۲] ستمبر 2014 توں لے کے بہار 2015 تک ، کوبان کینٹن وچ وائی پی جی فورسز ، جنہاں دی مدد فری فری شامی فوج ملیشیا تے کھبے بازو دی بین الاقوامی تے کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) دے رضاکاراں نے دی ، لڑی تے آخر کار دولت اسلامیہ دے حملے نوں پسپا کردتا۔ شام (آئی ایس آئی ایل) دے دوران Kobanî دا محاصرہ ، [۳۷] تے YPG دی دہائی وچ کہو توں abyad جارحانہ 2015 دے موسم گرما کے، Jazira تے Kobanî دے علاقےآں توں منسلک کيتا گیا سی. [۳۷]
مارچ 2015 وچ کوبانی وچ داعش دے خلاف وائی پی جی دی فتح دے بعد ، وائی پی جی تے ریاستہائے متحدہ امریکا دے وچکار اک اتحاد قائم ہويا سی ، جس توں ترکی نوں سخت تشویش ہوئی سی ، کیونجے ترکی نے کہیا سی کہ وائی پی جی کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) دا کلون سی جسنوں ترکی (اور) امریکا تے یورپی یونین) نوں دہشت گرد نامزد کيتا۔ [۴۳] دسمبر 2015 وچ ، شامی ڈیموکریٹک کونسل تشکیل دتی گئی سی۔ 17 مارچ 2016 نوں ، رملن وچ ٹی ای وی ڈیم دے زیر اہتمام منعقدہ کانفرنس وچ ، ڈیموکریٹک فیڈریشن برائے روزاوا - شمالی شام نوں شمالی شام وچ انہاں دے زیر کنٹرول علاقےآں وچ قرار دتا گیا۔ اس اعلان دی شامی حکومت تے قومی اتحاد برائے شام دی انقلابی تے حزب اختلاف دی قوتاں دونے نے فوری طور اُتے مذمت کيتی۔ [۴۶]
مارچ 2016 2016 Hiya وچ ، ہیڈیا یوسف تے منصور سیلم نوں خطے دے لئی اک آئین دا انتظام کرنے دے لئی ، 2014 دے آئین دی جگہ لینے دے لئی ایگزیکٹو کمیٹی دے شریک صدر منتخب ہوئے۔ یوسف نے کہیا کہ وفاقی حکومت قائم کرنے دا فیصلہ وڈے پیمانے اُتے دولت اسلامیہ دے زیر قبضہ علاقےآں دی توسیع دے ذریعہ ہويا سی: "اب ، بہت سارے علاقےآں دی آزادی دے بعد ، اس توں سانوں اک وسیع تر تے جامع نظام دی طرف جانے دی ضرورت اے جو گلے لگیا سکے۔ اس علاقے وچ ہونے والی تمام پیشرفتاں توں ، تمام گروہاں نوں اپنی نمائندگی کرنے تے اپنی انتظامیہ تشکیل دینے دا وی حق ملے گا۔ [۴۷] جولائی 2016 وچ ، نويں آئین دے لئی اک مسودہ پیش کيتا گیا ، جس وچ 2014 دے آئین دے اصولاں دی بنا اُتے ، شمالی شام وچ رہنے والے تمام نسلی گروہاں دا تذکرہ کيتا گیا سی تے انہاں دے ثقافتی ، سیاسی تے لسانی حقوق توں خطاب کيتا گیا سی۔ [۴۸][۴۹] آئین دی اصل سیاسی مخالفت کرد قوم پرست نيں ، خاص طور اُتے دے این سی ، جنہاں دی ٹی ای وی ڈیم اتحاد توں مختلف نظریاتی امنگاں نيں۔ [۵۰] 28 دسمبر 2016 نوں ، رمیلان وچ 151 رکنی شامی ڈیموکریٹک کونسل دے اجلاس دے بعد ، اک نواں آئین تشکیل دتا گیا۔ کرداں دی 12 جماعتاں دے اعتراضات دے باوجود ، اس علاقے دا ناں "شاموا" رکھ دے شمالی شام دی ڈیموکریٹک فیڈریشن کا ناں تبدیل کر دتا گیا۔
ترک فوجی آپریشن تے قبضہ
[سودھو]2012 دے بعد ، جدوں پہلی وائی پی جی دی جیباں نمودار ہوئیاں سن ، ترکی اپنی جنوبی سرحد اُتے پی دے کے توں وابستہ افواج دی موجودگی توں گھبرا گیا سی تے اس وقت تشویش ودھ گئی جدوں وائی پی جی نے خطے وچ داعش دی افواج دی مخالفت دے لئی امریکا دے نال اتحاد کيتا۔ ترک حکومت نے کوبانی دے محاصرے دے دوران وائی پی جی نوں امداد بھیجنے دی اجازت دینے توں انکار کردتا۔ اس دے نتیجے وچ کرد فسادات ، 2013–2015ء دے جولائی 2015 وچ امن عمل دی خرابی تے پی دے کے تے ترک افواج دے وچکار مسلح تصادم دی تجدید دا آغاز ہويا۔ ترکی دی حکومت نواز ڈیلی صباح دے مطابق ، وائی پی جی دی بنیادی تنظیم پی وائی ڈی نے پی دے کے نوں عسکریت پسنداں ، دھماکہ خیز مواد ، اسلحہ تے گولہ بارود مہیا کيتا۔
اگست 2016 وچ ، ترکی دا آغاز آپریشن فرات شیلڈ YPG دی قیادت وچ روکنے دے لئی شام ڈیموکریٹک فورسز Afrin کینٹن (اب نتھی کرنے توں (ایس ڈی ایف) Afrin ریجن Rojava دے باقی دے نال) تے قبضہ کرنے Manbij ایس ڈی ایف دی طرف سے. ترکی تے ترکی دی حمایت یافتہ شامی باغی فوجاں نے روزاوا دی توپاں نوں آپس وچ جوڑنے توں روک دتا تے اس توں پہلے ایس ڈی ایف دے زیر کنٹرول جرابلس وچ تمام بستیاں اُتے قبضہ کر ليا۔ [۵۱] ایس ڈی ایف نے ترکی دے خلاف بفر زون دی حیثیت توں کم کرنے دے لئی علاقے دا کچھ حصہ شامی حکومت دے حوالے کردتا۔ منیبج ایس ڈی ایف دے ماتحت رہیا۔
2018 دے اوائل وچ ، ترکی نے کرد اکثریتی آفرین اُتے قبضہ کرنے تے YPG / SDF نوں علاقے توں بے دخل کرنے دے لئی ترکی دی حمایت یافتہ فری شامی فوج دے نال مل کے آپریشن زیتون برانچ دا آغاز کيتا۔ خطے دی اک ذیلی تقسیم ، آفرین کینٹن اُتے قبضہ کر ليا گیا سی تے اک لکھ توں زیادہ شہریاں نوں بے گھر کردتا گیا سی تے انہاں نوں عفرین ریجن دے شاہبہ کینٹن وچ منتقل کردتا گیا سی ، جو ایس ڈی ایف ، اس وقت دے مشترکہ ایس ڈی ایف دے تحت شام دی عرب فوج دے زیر اقتدار رہیا سی۔ باقی ایس ڈی ایف فورسز نے بعد وچ ترکی تے ترکی دی حمایت یافتہ شامی باغی فورسز دے خلاف جاری شورش دا آغاز کيتا۔ [۵۲]
2019 وچ ، ترکی نے ایس ڈی ایف دے خلاف آپریشن پیس بہار دا آغاز کيتا۔ 9 اکتوبر نوں ، ترک فضائیہ نے سرحدی شہراں اُتے فضائی حملہ کيتا۔ [۵۳] 6 اکتوبر نوں صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے امریکی فوجیاں نوں شمال مشرقی شام توں انخلا دا حکم دتا سی جتھے اوہ ایس ڈی ایف نوں مدد فراہم کررہے سن ۔ صحافیاں نے انخلا نوں "کرداں دے نال سنگین غداری" تے "اتحادی دی حیثیت توں امریکی ساکھ نوں اک تباہ کن دھچکيا تے عالمی سطح اُتے واشنگٹن دے کھڑے ہونے" نوں قرار دتا۔ اک صحافی نے دسیا کہ " عراق جنگ دے بعد توں ایہ امریکی خارجہ پالیسی دی بدترین تباہیاں وچوں اک سی "۔ [۵۴] ترکی تے ترکی دی حمایت یافتہ شامی باغی فورسز نے 120 دن تک جاری رہنے والی جنگ بندی دے اعلان توں پہلے 9 روزہ آپریشن دے دوران راس العین ، تلو ابیڈ ، سلوک ، میبروکیا تے مناجر سمیت 68 بستیاں اُتے قبضہ کر ليا۔ [۵۵][۵۶][۵۷][۵۸] بین الاقوامی برادری دے ذریعہ اس کارروائی کيتی مذمت کيتی گئی ، تے ترک افواج دے ذریعہ انسانی حقوق دی پامالی دی اطلاع ملی۔ [۵۹] میڈیا ادارےآں نے اس حملے نوں "حیرت دا باعث" قرار نئيں دتا اے کیونجے ترک صدر اردوان نے کئی مہینےآں توں متنبہ کيتا سی کہ شمالی شام بفر زون دے باوجود ترک شام دی سرحد اُتے وائی پی جی دی موجودگی ناقابل قبول اے۔ [۴۳] اس حملے دا اک غیر یقینی نتیجہ ایہ ہويا کہ اس نے شمال مشرقی شام دی انتظامیہ دی عالمی سطح اُتے مقبولیت تے قانونی جواز نوں ودھایا ، تے پی وائی ڈی تے وائی پی جی دے متعدد نمائندے بین الاقوامی سطح اُتے غیر معمولی حد تک جانے جاندے نيں۔ اُتے ، انہاں واقعات نے دے سی دے ميں تناؤ پیدا کردتا ، جدوں پی دے کے تے پی وائی ڈی دی قیادت دے وچکار اختلافات پیدا ہوگئے۔ پی وائی ڈی علاقائی خودمختاری نوں برقرار رکھنے دے لئی پرعزم سی تے اس نے امریکا دے نال مستقل اتحاد دی امید دی سی۔ اس دے برعکس ، پی دے کے دی مرکزی کمان ہن ترکی دے نال مذاکرات دی بحالی اُتے آمادہ سی ، امریکا اُتے اعتماد کيتا ، تے انتظامی وجود دی حیثیت توں روجاوا دی بقا اُتے اپنے کھبے بازو دے نظریہ دی بین الاقوامی کامیابی اُتے زور دتا۔ [۲۶]
سیاست
[سودھو]خطے دا سیاسی نظام اس دے منظور کردہ آئین اُتے مبنی اے ، جس دا باضابطہ عنوان "سماجی معاہدہ دا چارٹر" اے۔ [۶۰] آئین دی توثیق 9 جنوری 2014 نوں کيتی گئی سی۔ اس وچ ایہ گل فراہم کيتی گئی اے کہ خطے دے تمام باشندے صنفی مساوات تے مذہب دی آزادی جداں بنیادی حقوق توں لطف اندوز ہون گے۔ اس وچ جائیداد دے حقوق دی وی فراہمی اے۔ [۶۱] خطے دے معاشرتی حکومت دے نظام وچ براہ راست جمہوری امنگاں نيں۔ [۶۲]
نیو یارک ٹائمز وچ ستمبر 2015 دی اک رپورٹ وچ مشاہدہ کيتا گیا:
"For a former diplomat like me, I found it confusing: I kept looking for a hierarchy, the singular leader, or signs of a government line, when, in fact, there was none; there were just groups. There was none of that stifling obedience to the party, or the obsequious deference to the "big man"—a form of government all too evident just across the borders, in Turkey to the north, and the Kurdish regional government of Iraq to the south. The confident assertiveness of young people was striking.
پر ، چیٹم ہاؤس [۶۳] 2016 دے اک مقالے وچ کہیا گیا اے کہ ڈیموکریٹک یونین پارٹی (پی وائی ڈی) دے ہتھ وچ اقتدار بہت زیادہ مرکزیت وچ اے۔ کردستان ورکرز پارٹی (پی دے کے) دے رہنما ، جو ایمرالی ، ترکی وچ قید نيں ، عبد اللہ اکلان اس خطے دی اک مشہور شخصیت بن گئے نيں جس دے آزادانہ سوشلسٹ نظریے نے حکمران ٹی ای وی ڈیم اتحاد دے ذریعہ خطے دے معاشرے تے سیاست دی تشکیل دی اے ، اک سیاسی اتحاد پی وائی ڈی تے بہت ساریاں چھوٹی جماعتاں۔ ٹی ای وی ڈیم توں پہلے ، اس علاقے اُتے کرد سپریم کمیٹی ، پی وائی ڈی تے کرد نیشنل کونسل (کے این سی ) دے اتحاد دے ذریعہ حکومت کردی سی ، جسنوں پی وائی ڈی نے 2013 وچ تحلیل کردتا سی۔ [۶۴][۶۵][۶۶] ٹی ای وی ڈیم تے دے این سی وچ نمائندگی کرنے والی جماعتاں دے علاوہ ، شمالی شام وچ وی کئی ہور سیاسی گروپ سرگرم نيں۔ انہاں وچوں متعدد ، جداں شام وچ کرد قومی اتحاد ، [۶۷][۶۸] the [۶۹] ڈیموکریٹک کنزرویٹو پارٹی ، [۷۰] اسوریئن ڈیموکریٹک پارٹی ، [۷۱] and [۷۲] تے ہور اس خطے اُتے حکومت کرنے وچ سرگرم عمل نيں۔
خطے دی سیاست "لبرل بین الاقوامی امنگاں" دی طرف PKK دی شفٹ توں متاثر ہونے دے طور اُتے بیان کيتا گیا اے اراجکتا ، بلکہ مختلف وی شامل اے "قبائلی، نسلی و فرقہ وارانہ سرمایہ دار تے پدرانہ ڈھانچے." [۶۱] اس خطے وچ "کو-گورننس" پالیسی اے جس وچ خطے وچ حکومت کیتی ہر سطح اُتے ہر عہدے اُتے اک مرد دے لئی "مساوی اختیار دے برابر عورت" شامل ہُندی اے۔ ايسے طرح ، تمام نسلی مذہبی اجزاء - عرب ، کرد تے اسوریاں دی سب توں وڈی حیثیت توں اک جداں سیاسی نمائندگی دی خواہشات نيں۔ اس دا موازنہ لبنانی اعتراف پسند نظام توں کيتا گیا اے ، جو اس ملک دے وڈے مذاہب اُتے مبنی اے۔ [۷۳][۷۴][۷۵]
PYD دی زیرقیادت حکمرانی نے پہلے ہی علاقے اُتے قبضہ کرنے دے بعد توں مختلف علاقےآں وچ احتجاج شروع کردتا۔ سن 2019 وچ ، مشرقی دیر الزور گورنریٹ دے دسیاں دیہات دے رہائشیاں نے دو ہفتےآں تک مظاہرہ کيتا ، جس وچ کرداں دی اکثریت تے غیر شمولیت پسنداں دی حیثیت توں نويں علاقائی قیادت دے بارے وچ ، داعش دے مشتبہ ارکان دی گرفتاریاں ، تیل دی پرت مار ، بنیادی ڈھانچے دی عدم فراہمی دا حوالہ دیندے ہوئے۔ ہور وجوہات دے بطور ایس ڈی ایف وچ زبردستی شمولیت۔ احتجاج دے نتیجے وچ اموات تے زخمی ہوئے۔ ایہ دسیا گیا اے کہ خطے وچ تشکیل دتے گئے نويں سیاسی ڈھانچے اُتے توں تھلے ڈھانچے اُتے مبنی نيں ، جس نے مہاجرین دی واپسی دے لئی رکاوٹاں کھڑی کيتیاں ، اختلاف پیدا کيتا تے نال ہی ایس ڈی ایف تے مقامی آبادی دے وچکار اعتماد دا فقدان وی پیدا کيتا۔
انتظامی تقسیم
[سودھو]- ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےkurdistan24newadmin
لئی۔ - ↑ Fetah, Vîviyan (17 July 2018). "Îlham Ehmed: Dê rêxistinên me li Şamê jî ava bibin" (in ku). rudaw.net. Rudaw Media Network. https://www.rudaw.net/kurmanci/middleeast/syria/170720181. Retrieved on ۲۹ ستمبر ۲۰۱۹.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lister (2015), p. 154.
- ↑ Allsopp & van Wilgenburg (2019), p. 89.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ "Turkey's military operation in Syria: All the latest updates". 14 October 2019. https://www.aljazeera.com/news/2019/10/turkey-military-operation-syria-latest-updates-191013083950643.html. Retrieved on 29 October 2019.
- ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےmorningstar
لئی۔ - ↑ ۱۲.۰۰ ۱۲.۰۱ ۱۲.۰۲ ۱۲.۰۳ ۱۲.۰۴ ۱۲.۰۵ ۱۲.۰۶ ۱۲.۰۷ ۱۲.۰۸ ۱۲.۰۹ ۱۲.۱۰ ۱۲.۱۱ ۱۲.۱۲ ۱۲.۱۳ ۱۲.۱۴ ۱۲.۱۵ ۱۲.۱۶ ۱۲.۱۷ ۱۲.۱۸ ۱۲.۱۹ ۱۲.۲۰ Allsopp & van Wilgenburg (2019).
- ↑ ۱۳.۰ ۱۳.۱ ۱۳.۲ Zabad (2017).
- ↑ "Electoral Commission publish video of elections 2nd stage | ANHA". 1 December 2017. https://web.archive.org/web/20171201032359/https://en.hawarnews.com/electoral-commission-publish-video-of-elections-2nd-stage/.
- ↑ "Delegation from the Democratic administration of Self-participate of self-participate in the first and second conference of the Shaba region". 4 February 2016. https://web.archive.org/web/20160809175326/http://cantonafrin.com/en/news/view/1658.a-delegation-from-the-democratic-administration-of-self-participate-in-the-second-conference-of-the-el--shahba-region.html. Retrieved on 12 June 2016.
- ↑ "Turkey's Syria offensive explained in four maps". 14 October 2019. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-49973218. Retrieved on 1 November 2019.
- ↑ "Syria Kurds adopt constitution for autonomous federal region". TheNewArab. 31 December 2016. https://www.alaraby.co.uk/english/news/2016/12/30/syria-kurds-adopt-constitution-for-autonomous-federal-region. Retrieved on ۵ اکتوبر ۲۰۱۸.
- ↑ "Syria Kurds challenging traditions, promote civil marriage". ARA News. 20 February 2016. https://web.archive.org/web/20160222111444/http://aranews.net/2016/02/syria-kurds-challenging-traditions-promote-civil-marriage/. Retrieved on 23 August 2016.
- ↑ Carl Drott (25 May 2015). "The Revolutionaries of Bethnahrin". Warscapes. http://www.warscapes.com/reportage/revolutionaries-bethnahrin. Retrieved on 8 October 2016.
- ↑ Jongerden, Joost (6 December 2012). "Rethinking Politics and Democracy in the Middle East" (PDF). https://web.archive.org/web/20160315143043/http://ekurd.net/mismas/articles/misc2012/12/turkey4358b.pdf. Retrieved on 9 October 2016.
- ↑ "ANALYSIS: 'This is a new Syria, not a new Kurdistan'". MiddleEastEye. 21 March 2016. http://www.middleeasteye.net/news/analysis-kurds-syria-rojava-1925945786. Retrieved on 25 May 2016.
- ↑ Mustafa, Gurbuz. "False Hopes? Prospects for Political Inclusion in Rojava and Iraqi Kurdistan". p. 3. https://web.archive.org/web/20200916193209/https://www.bakerinstitute.org/media/files/files/28e92444/bi-brief-090518-cme-carnegie-gurbuz.pdf. Retrieved on 13 May 2020.
- ↑ Lister 2015: "On 19 July the PYD formally announced that it had written a constitution for an autonomous Syrian Kurdish region to be known as West Kurdistan."
- ↑ "Yekîneya Antî Teror a Rojavayê Kurdistanê hate avakirin" (in Kurdish). 7 April 2015. https://web.archive.org/web/20150512023530/http://ku.hawarnews.com/yekineya-anti-teror-a-rojavaye-kurdistane-hate-avakirin/. Retrieved on 13 May 2015.
- ↑ Kurdish Awakening: Nation Building in a Fragmented Homeland, (2014), by Ofra Bengio, University of Texas Press, p. 2
- ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ ۲۶.۲ ۲۶.۳ Metin Gurcan (7 November 2019). "Is the PKK worried by the YPG's growing popularity?". https://www.al-monitor.com/pulse/originals/2019/11/turkey-syria-pkk-worried-by-growing-popularity-of-ypg-kurds.html. Retrieved on 7 November 2019.
- ↑ Meri (2006).
- ↑ ۲۸.۰ ۲۸.۱ Vanly (1992).
- ↑ Travis, Hannibal. Genocide in the Middle East: The Ottoman Empire, Iraq, and Sudan. Durham, NC: Carolina Academic Press, 2010, 2007, pp. 237–77, 293–294.
- ↑ Hovannisian, Richard G., 2007. The Armenian Genocide: Cultural and Ethical Legacies. Accessed on 11 November 2014.
- ↑ "Ray J. Mouawad, Syria and Iraq – Repression Disappearing Christians of the Middle East". Middle East Forum. 2001. http://www.meforum.org/17/syria-and-iraq-repression. Retrieved on 20 March 2015.
- ↑ Abu Fakhr, Saqr, 2013. As-Safir daily Newspaper, Beirut. in Arabic Christian Decline in the Middle East: A Historical View
- ↑ "Abandoned by America: How the Kurds have once again been 'stabbed in the back'" (in en). https://www.thenational.scot/news/17965657.kurds-stabbed-back/. Retrieved on 3 May 2020.
- ↑ Ross Burns (2013), p.138
- ↑ ۳۵.۰ ۳۵.۱ "A murder stirs Kurds in Syria". http://www.csmonitor.com/2005/0616/p01s03-wome.html.
- ↑ ۳۶.۰ ۳۶.۱ "Persecution and Discrimination against Kurdish Citizens in Syria, Report for the 12th session of the UN Human Rights Council". 2009. https://web.archive.org/web/20161025095237/http://lib.ohchr.org/HRBodies/UPR/Documents/session12/SY/KIS-KurdsinSyria-eng.pdf.
- ↑ ۳۷.۰۰ ۳۷.۰۱ ۳۷.۰۲ ۳۷.۰۳ ۳۷.۰۴ ۳۷.۰۵ ۳۷.۰۶ ۳۷.۰۷ ۳۷.۰۸ ۳۷.۰۹ ۳۷.۱۰ Lister (2015).
- ↑ ۳۸.۰ ۳۸.۱ "HRW World Report 2010". 2010. https://www.hrw.org/world-report-2010.
- ↑ Mardean Isaac (20 December 2015). "The Assyrians of Syria: History and Prospects". http://www.joshualandis.com/blog/the-assyrians-of-syria-history-and-prospets-by-mardean-isaac/. Retrieved on 1 April 2017.
- ↑ Sinclair & Kajjo (2013).
- ↑ Tejel (2009).
- ↑ Lister (2015), p. 30.
- ↑ ۴۳.۰ ۴۳.۱ ۴۳.۲ سانچہ:In lang 'Kurds stuck in a scrape from all sides' ('Koerden zitten van alle kanten klem'). Carolien Roelants (Middle-East correspondent) in NRC Handelsblad, 15 October 2019. Retrieved 19 October 2019.
- ↑ Lister (2015), p. 78.
- ↑ "In Syria, a Battle Between Radical Leftism and Militant Islam". Harvard Political Review. 22 January 2017. https://web.archive.org/web/20191011122514/http://harvardpolitics.com/online/radical-leftism-and-militant-islam/. Retrieved on 22 January 2017.
- ↑ "Syria civil war: Kurds declare federal region in north" (in English). 17 March 2016. http://www.aljazeera.com/news/2016/03/syria-civil-war-kurds-declare-federal-system-north-160317111902534.html.
- ↑ "Syrian Kurds in six-month countdown to federalism". 12 April 2016. https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-federalism-idUSKCN0X90M9. Retrieved on 19 June 2016.
- ↑ "Syrian Kurds declare Qamishli as capital for the new federal system". ARA News. 5 July 2016. https://web.archive.org/web/20160708143406/http://aranews.net/2016/07/syrian-kurds-declare-qamishli-capital-new-federal-system/. Retrieved on 5 July 2016.
- ↑ "After approving constitution, what's next for Syria's Kurds?". Al-Monitor. 22 July 2016. http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2016/07/north-syria-rojava-kurdish-federation-constitution.html. Retrieved on 22 July 2016.
- ↑ "Kurds, Arabs and Assyrians talk to Enab Baladi about the "Federal Constitution" in Syria". 26 July 2016. http://english.enabbaladi.net/archives/2016/07/kurds-arabs-assyrians-talk-enab-baladi-federal-constitution-syria/. Retrieved on 26 July 2016.
- ↑ "TSK: 32 Köy Terörist Unsurlardan Temizlendi". 31 August 2016. http://www.yeniasir.com.tr/gundem/2016/08/31/tsk-32-koy-terorist-unsurlardan-temizlendi.
- ↑ Iddon, Paul (19 February 2019). "The significance of the Shahba Canton for the YPG". Rudaw Media Network. https://www.rudaw.net/english/analysis/19022019. Retrieved on 24 October 2019.
- ↑ McKernan, Bethan (9 October 2019). "Turkey launches military operation in northern Syria". https://www.theguardian.com/world/2019/oct/09/turkey-launches-military-operation-in-northern-syria-erdogan.
- ↑ "Trump's decision on Syria has already turned into a foreign policy disaster". https://www.nbcnews.com/politics/meet-the-press/trump-s-decision-syria-has-already-turned-foreign-policy-disaster-n1065691.
- ↑ "قوات النظام تبدأ دخول مدينة منبج شمال شرق حلب بالتزامن مع استمرار انسحاب قوات التحالف من المدينة • المرصد السوري لحقوق الإنسان". 15 October 2019. http://www.syriahr.com/?p=342267.
- ↑ "Syrian Army enters strategic city in Al-Raqqa with heavy equipment: video". 15 October 2019. https://web.archive.org/web/20191016112552/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-enters-strategic-city-in-al-raqqa-with-heavy-equipment-video/.
- ↑ "Syrian army enters Kurdish-held city, air base to help counter Turkish assault". https://web.archive.org/web/20191014120837/http://www.xinhuanet.com/english/2019-10/14/c_138471125.htm.
- ↑ "Syrian army moves to confront Turkish forces as US withdraws". https://www.timesofisrael.com/syrian-army-moves-to-confront-turkish-forces-as-us-withdraws/.
- ↑ "Damning evidence of war crimes by Turkish forces and allies in Syria". 18 October 2019. https://www.amnesty.org/en/latest/news/2019/10/syria-damning-evidence-of-war-crimes-and-other-violations-by-turkish-forces-and-their-allies/.
- ↑ "2014 Charter of the Social Contract of Rojava". Peace in Kurdistan. 29 January 2014. https://peaceinkurdistancampaign.com/charter-of-the-social-contract/. Retrieved on 18 June 2016.
- ↑ ۶۱.۰ ۶۱.۱ Andrea Glioti, Rojava: A libertarian myth under scrutiny, Al-Jazeera (6 August 2016).
- ↑ "A Very Different Ideology in the Middle East". Rudaw. http://rudaw.net/english/opinion/29012015.
- ↑ Khalaf, Rana. "Governing Rojava Layers of Legitimacy in Syria". The Royal Institute of International Affairs. https://web.archive.org/web/20171009203952/https://www.chathamhouse.org/sites/files/chathamhouse/publications/research/2016-12-08-governing-rojava-khalaf.pdf.
- ↑ "Kurdish Supreme Committee in Syria Holds First Meeting". Rudaw. 27 July 2012. https://web.archive.org/web/20140106143200/http://www.mesop.de/2012/07/27/kurdish-supreme-committee-in-syria-holds-first-meeting/. Retrieved on 6 January 2014.
- ↑ "Now Kurds are in charge of their fate: Syrian Kurdish official". Rudaw. 29 July 2012. https://web.archive.org/web/20140417043525/http://www.ekurd.net/mismas/articles/misc2012/7/syriakurd563.htm. Retrieved on 6 January 2014.
- ↑ "Writings of Obscure American Leftist Drive Kurdish Forces in Syria". 16 January 2017. http://www.voanews.com/a/writings-of-obscure-american-leftist-drive-kurdish-forces-to-syria/3678233.html.
- ↑ ""The Kurdish National Alliance," a new political entity in the column". 15 February 2016. http://www.enabbaladi.net/archives/64962.
- ↑ "High Electoral Commission disclosed Local Administration elections' outcomes". Hawar News Agency. 5 December 2017. https://web.archive.org/web/20171208042809/http://en.hawarnews.com/high-electoral-commission-disclosed-local-administration-elections-outcomes/.
- ↑ "High Electoral Commission disclosed Local Administration elections' outcomes". Hawar News Agency. 5 December 2017. https://web.archive.org/web/20171208042809/http://en.hawarnews.com/high-electoral-commission-disclosed-local-administration-elections-outcomes/.
- ↑ "خطا: {{Cite web}} کے استعمال کے دوران no
|title=
specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات" (in Arabic). 28 August 2017. http://buyerpress.com/?p=56143. Retrieved on25 September 2019. - ↑ "Electoral Commission publish video of elections 2nd stage". 25 November 2017. https://web.archive.org/web/20171201032359/http://en.hawarnews.com/electoral-commission-publish-video-of-elections-2nd-stage/. Retrieved on 1 July 2018.
- ↑ "Electoral Commission publish video of elections 2nd stage". 25 November 2017. https://web.archive.org/web/20171201032359/http://en.hawarnews.com/electoral-commission-publish-video-of-elections-2nd-stage/. Retrieved on 1 July 2018.
- ↑ "YPG, backed by al-Khabour Guards Forces, al-Sanadid army and the Syriac Military Council, expels IS out of more than 230 towns, villages and farmlands". 28 May 2015. https://web.archive.org/web/20150529003959/http://www.syriahr.com/en/2015/05/ypg-backed-by-al-khabour-guards-forces-al-sanadid-army-and-the-syriac-military-council-expels-is-out-of-more-than-230-towns-villages-and-farmlands/. Retrieved on 28 February 2017.
- ↑ Gupta, Rahila (9 April 2016). "Rojava’s commitment to Jineolojî: the science of women" (in en). https://www.opendemocracy.net/rahila-gupta/rojava-s-commitment-to-jineoloj-science-of-women. Retrieved on 28 February 2017.
- ↑ "SDF plays central role in Syrian civil war". IHS. 20 January 2016. pp. 3–4. https://web.archive.org/web/20160423194750/http://www.janes360.com/images/assets/333/57333/SDF_plays_central_role_in_Syrian_civil_war__1_.pdf. Retrieved on 28 February 2017.
سائیٹ غلطی:
- مضامین جنہاں وچ کردی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ عربی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ سریانی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ ترکی بولی دا متن شامل اے
- خانہ معلومات ملک یا خانہ معلومات سابقہ ملک پرچم سرخی یا قسم پیرامیٹر استعمال کرنے والے صفحات
- Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters
- شام دی ذیلی تقسیم
- 2013ء وچ قائم ہونے والے ملکاں تے علاقے
- ویڈیو کلپس اُتے مشتمل مضامین
- مضامین جنہاں وچ کردتی بولی دا متن شامل اے
- مقالے جنہاں وچ عربی بولی دا متن اے
- غیر نظر ثانی شدہ تراجم اُتے مشتمل صفحات
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے