شیام جی کرشنا ورما
شیام جی کرشنا ورما | |
---|---|
(ہندی وچ: श्यामजी कृष्ण वर्मा) | |
جم | 4 اکتوبر 1857 [۱] |
وفات | 30 مارچ 1930 (73 سال) |
شہریت | برطانوی ہندستان |
عملی زندگی | |
مادر علمی | بالیول کالج، آکسفورڈ |
پیشہ | صحافی ، انقلابی ، سیاست دان ، سماجی مصلح ، وکیل ، بیرسٹر [۲]، حریت پسند |
کارہائے نمایاں | انڈیا ہوم رول سوسائٹی ، انڈین سوشیالوجسٹ ، انڈیا ہاؤس |
تحریک | بھارت دی آزادی دی تحریک |
ترمیم |
شیام جی کرشنا ورما (انگریزی: Shyamji Krishna Varma، ہندی= श्यामजी कृष्ण वर्मा)، (پیدائش: 4 اکتوبر، 1857ء - وفات: 30 مارچ، 1930ء) ہندوستان دے انقلابی لیڈر، ہندوستانی محب وطن، تحریک آزادی ہند دے مجاہد، وکیل، سماج سدھارک، بالیول کالج، اوکسفرڈ دے فارغ التحصیل تے صحافی سن جنہاں نے لندن وچ انڈین ہوم رول سوسائٹی، ماہانہ اخبار انڈین سوشیالوجسٹ تے انڈیا ہاؤس دی بنیاد رکھی۔
حالات زندگی
[سودھو]شیام جی کرشنا ورما 4 اکتوبر 1857ء نوں مانڈوی، ریاست کچھ، گجرات وچ پیدا ہوئے۔ اوہ آریہ سماج دے بانی سوامی دیانند سرسوتی دی تحریک توں بہت متاثر ہوئے۔[۳] قدیم ہندوستانی نظریات دی برتری، سماجی تے سیاسی اصلاحات دی ترویج و اشاعت دے لئی انہاں نے 1877ء وچ پورے ہندوستان دا دورہ کیتا۔ 1879ء وچ انگلستان چلے گئے تے بالیول کالج، جامعہ اوکسفرڈ توں تعلیم حاصل کيتی تے 1983ء وچ گریجویشن دی تعلیم مکمل کيتی۔ 1884ء وچ بیرسٹری دی ڈگری حاصل کر کے ہندوستان لوٹے تے جوناگڑھ تے اودے پور دیاں ریاستاں وچ اعلیٰ مناصب اُتے کم کیتا۔ برطانوی ریذیڈنٹ کرزن ولی دی ناراضی دی وجہ توں انہاں نوں مجبوراً اودے پور چھڈنا پيا۔ اوہ انہاں دے آزادانہ خیالات نوں پسند نئيں کردا سی۔ 1897ء وچ ہندوستان چھڈ کے لندن چلے گئے۔ لندن وچ انہاں نے 18 فروری 1905ء نوں انڈین ہوم رول سوسائٹی دی تنظیم قائم کيتی تے اک مختصر سا ماہانہ پرچہ انڈین سوشیالوجسٹ دے ناں توں جاری کیتا۔ ہندوستان دی آزادی دے لئی انگلستان وچ پروپیگنڈا کردے رہے۔ 9 مئی 1906ء نوں لندن وچ شافٹسبری دے ہندوستانی ریسٹورنٹ وچ 1857ء دی جنگ آزادی دی پہلی یادگار تنیڑے منانے دا انتظام کيتا، ایہ تنیڑے لندن وچ ہندوستانیاں دے لئی اک مستقل سالانہ رسم بن گئی۔ ہندوستانی طلبہ، مصنفاں تے صحافیاں دے لئی یورپ، امریکا تے دنیا دے دوسرے ملکاں وچ تعلیم حاصل کرنے دی غرض توں جانے آنے وچ سفر خرچ دی آسانی فراہم کرنے لئی وظائف مقرر کرنے دی بنیاد پائی۔ اس اسکیم دے ذریعہ انہاں نے ہندوستان دی آزادی دے لئی کم کرنے والے اہم تے کارآمد مجاہد جداں وناک دامودر ساورکر، لالہ ہردیال تے مدن لال ڈھینگرا جمع کر لئی سن ۔ انہاں دا قائم کردہ انڈیا ہاؤس برطانیہ مخالف انقلابی سرگرمیاں دا مرکز بن گیا سی۔ برطانوی پولیس دے ہتھوں گرفتاری توں بچنے دے لئی انہاں نے انگلستان نوں خیرباد کہیا تے 1908ء وچ فرانس جا پہنچے۔ اوتھے پہنچ کے پیرس توں ہندوستان وچ برطانوی حکومت دے خلاف اپنی سرگرمیاں نوں فیر توں جاری کیتا۔ اس دے رد عمل وچ برطانوی حکومت نے ہندوستان وچ بمبئی ہائی کورٹ دے وکلا دی لسٹ تے انگلستان وچ رائل ایشیاٹک سوسائٹی دی رکنیت توں انہاں دا ناں خارج کرا دتا۔ 1911ء وچ امریکی صدر دے ناں اک کھلا خط لکھیا جس وچ انہاں نوں برطانیہ ورگی پرلے درجے دی ڈاکو تے قوماں نوں غلام بنانے وال حکومت دے نال رشتہ اتحاد قائم کرنے توں خبردار کیتا سی۔ پہلی جنگ عظیم دے دوران اوہ سوئزرلینڈ دے شہر جنیوا رہائش دے لئی منتقل ہوئے گئے، لیکن اوتھے وی ہندوستان دی آزادی دی تحریک نوں بڑھاوا دینے دے لئی ڈاکٹر چمپا کرامن انہاں شریک کار بن گئے۔ بالآخر 30 مارچ 1930ء نوں جنیوا، سوئزرلینڈ وچ بحالت جلاوطنی انتقال کر گئے۔[۴]
حوالے
[سودھو]- ↑ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb169223724 — subject named as: Shyamji Krishnavarma — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
- ↑ مصنف: Joseph Foster — عنوان : Men-at-the-Bar — اشاعت دوم — ناشر: Joseph Foster
- ↑ شہیدانِ آزادی (جلد دوم)، چیف ایڈیٹر: ڈاکٹر پی این چوپڑہ، قومی کونسل برائے فروغ اردو زبان نويں دہلی، 1998ء، ص 319
- ↑ شہیدانِ آزادی (جلد دوم)، ص 320
سانچہ:Indian independence movement سانچہ:India House
|
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ انگریزی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ ہندی بولی دا متن شامل اے
- 1857 دے جم
- 4 اکتوبر دے جم
- 1930 دیاں موتاں
- 30 مارچ دیاں موتاں
- ویکی ڈیٹا توں ماخوذ کارہائے نمایاں
- تحریک ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- ویکیپیڈیا مضامین مع VIAF شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع LCCN شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع ISNI شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع GND شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع BNF شناخت کنندگان
- آریہ سماجی شخصیتاں
- آزادی ہند دی انقلابی تحریک
- انیہويں صدی دے ہندوستانی صحافی
- انیہويں صدی دے ہندوستانی قانون دان
- بالیول کالج، اوکسفرڈ دے فضلا
- ویہويں صدی دے بھارتی قانون دان
- بھارتی انقلابی
- بھارتی مرد صحافی
- ضلع کچھ دیاں شخصیتاں
- گجراتی شخصیتاں
- گجرات، بھارت دے صحافی