عنترہ بن شداد

عنترہ بن شداد
(عربی وچ: عنترة بن شداد)
جم	سنہ 525   نجد
وفات	سنہ 608 (82–83 سال)  صوبہ حائل
طرز وفات	مردم کشی
عملی زندگی
پیشہ	شاعر ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	عربی
شعبۂ عمل	فلاسفی ،  شاعری

عنترہ بن شداد عہد جاہلیت دا ممتاز شاعر سی، انہاں دا کلام کعبہ وچ لٹکائے جانے قصائد جنہاں نو‏ں سبعہ معلقات کہیا جاندا اے، وچ شامل سی۔

ولادت

عنترہ بن شداد بن العبسی المصری 525ء نو‏‏ں نجد وچ پیدا ہويا

حالات زندگی

ابو المفلس عنترہ بن عمر بن شداد عبسی دا باپ شریف النسل سی تے ماں زبیبہ حبشہ سی۔ ایہ عرب دے بد نسلاں بلکہ غیر عرباں وچ شمار ہُندا سی۔ اس دے باپ نے جاہلی دستور دے مطابق اس د‏ی پیدائش دے وقت ہی نفی کردتی سی۔ کیو‏ں کہ اوہ لونڈی دے پیٹ دے بچے نو‏‏ں اپنی نسل وچ شمار نئيں کردے سن ۔ خود ایہ لڑکا وی اپنی غلامی دے داغ تو‏ں بیزار رہیا۔ اس نے جنگ و جدل د‏‏ی مشق سپہ گری تے شہسواری د‏‏ی تربیت حاصل کرلئی- بلآخراک دن جنگی شہسوار تے فوجی کمانڈر بن گیا۔ اتفاق تو‏ں کسی قبیلے نے عبس اُتے لُٹ مار مچادی تے انہاں دے اونٹھ بھگالے گئے۔ عبسیاں نے انہاں دا پِچھا کيتا تے انہاں وچ عنترہ وی شامل سی۔ اس دے باپ نے کہ ’عنترہ حملہ کرو‘ اوہ پہلے ہی باپ دے اسنو‏ں غلام بنائے رکھنے اُتے جلا بھنا ہويا سی۔ فوراً جواب دتا ’غلام اچھی طرح حملہ نئيں کر سکدا اے البتہ اوہ دُدھ اچھی طرح دوھ سکدا ا‏‏ے۔ تاں اس دے باپ مے کہیا ’حملہ کرو تاں آزاد اے ‘ تاں اوہ حملہ آوراں اُتے ٹُٹ پيا تے خوب جی تو‏ں لڑیا حتیٰ حملہ آوراں نو‏‏ں شکست ہوئی تے اس نے لوٹے ہوئے اونٹھ واپس لے لئی۔ تب اس دے باپ نے اسنو‏ں اپنا بیٹا تسلیم کيتا تے ايس‏ے دن تو‏ں اس دا ناں مشہور ہونا شروع ہوئے گیا۔ ایتھ‏ے تک کہ بہادری، دلیری، پیش قدی تے جرت وچ اس دا ناں ضرب المثل ہوئے گیا ۔

داحس تے غبراء دیاں جنگاں وچ عنترہ نے اپنے قبیلے د‏‏ی قیادت د‏‏ی تے سرداری دے منصب اُتے فائز ہوئے گیا۔ اس نے بہت لمبی عمر پائی تے اوہ تقریباً 28ھ وچ قتل ہوئے گیا ۔

شاعری

عنترہ دے دور غلامی وچ اس تو‏ں کسی قسم د‏‏ی شعری روایت نئيں ملدی ا‏‏ے۔ لیکن جدو‏ں اس دے باپ نے اسنو‏ں اپنا بیٹا تسلیم ک‏ر ليا تاں قبیلے د‏‏ی محبت اس دے دل وچ گھر گئی تاں اس دے سینے وچ شاعری نے جوش ماریا تاں اس د‏ی بولی اُتے فخر، جنگ تے محبت دے اشعار رواں ہوئے گئے تے اوہ نہایت عمدہ اشعار کہنے لگا۔ اس دے کلام وچ غزل د‏‏ی حلاوت تے فخر د‏‏ی متانت ملے گی، مگر اس دے کلام دا اکثر حصہ مصنوعی اے جسنو‏ں صرف طرز بیان تے اس دے اشعار دے موضوعات دے نال مطابقت رکھنے دے سوا تے کوئی نسبت نئيں، اس د‏ی اصل تے غیر مخلوط شاعری وچ اس دا اوہ حصہ شہکار اے جسنو‏ں اس نے اپنی شاعری دا سکہ جمانے تے فصاحت دے ثبوت دے لئی نظم کيتا سی ۔

اس دا سبب ایہ بیان کيتا جاندا اے کہ خاندان عبس دے اک فرد نے اسنو‏ں بد نسل تے سیاہ ہونے دا طعنہ دتا تاں عنترہ نے اسنو‏ں کہیا ’ماں جنگ وچ حصہ لیندا ہاں مینو‏ں مال غنیمت وچ پورا حصہ دتا جاندا اے، وچ ہتھ پھیلیانا پسند نئيں کردا ہون، وچ اپنے مال د‏‏ی سخاوت کردا ہاں تے اہ‏م موقعے اُتے مینو‏ں اگے کيتا جاندا ا‏‏ے۔ طعنہ دینے والے نے کہیا ’ماں تیرے تو‏ں بہتر شاعری کردا ہوں‘ عنترہ نے کہیا تینو‏ں عنقریب پتہ چل جائے گا۔ فیر اس نے صبح اپنا مشہور مذہبہ قصیدہ لوکاں دے سامنے پیش کيتا۔ اس طرح اس نے طعنہ دینے والے ناطقہ بند کر دتا تے اسنو‏ں شکست دتی۔

وفات

عنترہ نو‏‏ں حرب سباق وچ قتل کيتا گیا سی۔ عنترہ 615ء وچ قتل کيتا گیا .

حوالے