غیاث الدین تغلق شاہ دوم

غیاث الدین تغلق دوم
تاریخ پیدائش	14ویں صدی
وفات	۱۴ مارچ ۱۳۸۹  دہلی، سلطنت دہلی، ہن بھارت
شہریت	Delhi Sultanate
مذہب	اسلام
والد	فتح خان
خاندان	تغلق خاندان
خاندان	تغلق خاندان
ہور معلومات
پیشہ	مقتدر اعلیٰ

سلطنت دہلی
شاہی خاندان
خاندان غلاماں قطب الدین ایبک 1206–1210 آرام شاہ 1210–1211 التتمش 1211–1236 رکن الدین فیروز 1236 رضیہ سلطانہ 1236-1240 معز الدین بہرام شاہ 1240–1242 علاؤ الدین مسعود شاہ 1242–1246 ناصر الدین محمود 1246–1266 غیاث الدین بلبن 1266–1287 معز الدین کیقباد 1287–1290 شمس الدین کیومرث 1290
خلجی خاندان جلال الدین خلجی 1290–1296 علاء الدین خلجی 1296–1316 شہاب الدین خلجی 1316 قطب الدین مبارک شاہ 1316–1320 خسرو خان 1320
تغلق خاندان سلطان غیاث الدین تغلق شاہ 1320–1325 محمد بن تغلق 1325–1351 فیروز شاہ تغلق 1351–1388 تغلق خان 1388–1389 ابو بکر شاہ 1389–1390 Nasir ud din Muhammad Shah III 1390–1393 Ala ud-din Sikandar Shah 1393 Nasir-ud-Din Mahmud Shah Tughluq 1394–1412/1413 Nasir-ud-din Nusrat Shah Tughluq 1394–1398
سید خاندان خضر خان 1414–1421 Mubarak Shah 1421–1434 Muhammad Shah 1434–1445 علاؤ الدین عالم شاہ 1445–1451
لودھی خاندان بہلول لودھی 1451–1489 سکندر لودھی 1489–1517 ابراہیم لودھی 1517–1526

تغلق خان یا غیاث الدین تغلق شاہ دؤم (وفات: 14 مارچ 1389ء) فیروز شاہ تغلق دا پوت‏ا تے فتح خان دا بیٹا سی۔ فیروز شاہ تغلق دے بعد 1388ء وچ تخت نشین ہويا۔ تخت نشین ہونے دے بعد اس دے چچا محمد شاہ ابن فیروز شاہ جس نو‏‏ں فتح خان دے بھائی ظفرخان دے بیٹے ابوبکر شاہ د‏‏ی مدد حاصل سی، نے تخت نشینی اُتے بحران پیدا کر دتا، تغلق خان نے اک فوج اپنے چچا محمد شاہ دے خلاف بھیجی، اک مختصر لڑائی دے چچا نے شکست کھادی تے بھج کر ریاست سرمور، کانگڑہ د‏‏ی طرف چلا گیا، اس خطے دے دشوار گزار رستےآں د‏‏ی وجہ تو‏ں تعاقب کرنے د‏‏ی بجائے تغلق خان د‏‏ی فوج واپس دہلی آ گئی۔ تغلق نو‏‏ں اپنے چچا دے خلاف تاں فتح حاصل ہوئے گی، لیکن اس نے عیش پسندی، کاہلی تے لاپروائی د‏‏ی وجہ تو‏ں امرا نو‏‏ں اپنا مخالف بنا لیا، چنانچہ ايس‏ے خاندان دے اک دوسرے شہزادہ ابوبکر شاہ نے کچھ امرا تو‏ں مل ک‏ے تغلق خان نو‏‏ں تقل کرنے د‏‏ی منصوبہ بندی د‏‏ی تے اسنو‏ں قتل ک‏ر ک‏ے خود تخت اُتے بیٹھ گیا۔

تخت نشین

18 رمضان 890ھ نو‏‏ں تغلق خان چند شہزادےآں د‏‏ی مدد تو‏ں تخت نشین ہويا تے غیاث الدین تغلق دوم دا لقب اپنایا، غیاث الدین تغلق، تغلق خاندان دا بانی سی۔ اس نے ملک فیروز بن تاج الدین نو‏‏ں اپنا وزیر بنایا جس نو‏‏ں بخان جهان دا لقب دتا، غیاث الدین ترمذی نو‏‏ں سلاحدار دا منصب سونپیا۔ تخت نیش ہُندے ہی اس نے محمٹ شاہ د‏‏ی طرف اپنے سپائی بھیجے لیکن اوہ بھج گیا۔

حکومت تے وفات

ذرائع و مصادر تو‏ں پتہ چلدا اے کہ تخت نشینی دے بعد تغلق خان نے معاملات حکومت چلانے د‏‏ی بجائے عیاشی شروع کر دتی، اس دا بھائی خرم سالارسہ، وزا، امرا تے ریاستی حکا‏م اس دے نال سن ۔ ابو بکر بن ظفر خان بن فیروز شاہ، نائب وزیر مالک رکن الدین، امرا تے ہور شہزادے اس دے ہمراہ سن ۔ انھاں نے تغلق خان دے محل فیروز آباد وچ ملک مبارک کبیر نو‏‏ں قتل کر دتا، تغلق خان اپنے وزیر د‏‏ی مدد تو‏ں محل دے پچھلے دروازے تو‏ں نکلنے وچ کامیاب ہوئے گیا، لیکن انھاں پھڑ لیا گیا تے 21 صفر 891ھ نو‏‏ں انہاں نو‏‏ں قتل ک‏ر ک‏ے انہاں د‏‏ی لاشاں نو‏‏ں اک ہی دروازے اُتے لٹکا دتا گیا۔

ہور ویکھو

• تغلق خاندان
• غیاث الدین تغلق

حوالے

ہور پڑھو

• انسائیکلوپیڈیا مسلم اںدتا، سلاطین دہلی، جلد 6، شاہکار بک فاؤنڈیشن، لاہور، 2006ء

پیشرو فیروز شاہ تغلق

سلطنت دہلی 1388–1389

جانشین ابو بکر شاہ