ماں بولیاں دا عالمی دیہاڑا

اقوام متحدہ ہیٹھ ہر سال سارے جگ وچ ماں بولیاں دا عالمی دیہاڑا منایا جارہیا ہے۔ عالمی ادارے ہیٹھ ایہہ دیہاڑ 2000 توں منایا جارہیا ہے۔ ایس سلسلے وچ ہوون والی آکسفورڈ یونیورسٹی دی اک کاہڈ موجب سارے جگ وچ ہن وی 6912 بولیاں بولیاں جاندیاں نیں جدوں کہ پچھلے 500 سالاں وچ گھٹو گھٹ اینیاں ہی بولیاں مر گئیاں۔ عالمی پدھر تے بولیاں دی گنتی تے اوہناں دے بولن والیاں دا تناسب بڑا غیر متوازن ہے۔ صرف 75 بولیاں انج دیاں ہین جنہاں نوں بولن والیاں دی گنتی اک کروڑ توں ودھ ہے تے صرف اٹھ بولیاں انج دیاں ہین جنہاں نوں بولن والے بندیاں دی گنتی دس کروڑ توں ودھ ہے جیہڑا کل عالمی آبادی دا چالی فیصد بن دا ہے۔ سب توں ودھ بولیاں جاون والیاں بولیاں چینی، ہسپانوی، انگریزی ، ہندی، پرتگالی، بنگالی روسی تے عربی ہین جدوں کہ دنیا دیاں اسی فیصد بولیاں صرف ویہہ ملکاں وچ ورتیاں جاندیاں ہین۔ دنیا وچ دو سو چار بولیا ں نوں بولن والے بندے صرف دس تیکر یاں ایہدے توں ودھ ہین جدوں کہ تن سو چوتالی بولیاں نوں بولن والیاں دی گنتی دس توں نڑینوے فیصد وچ ہے۔ عالمی پدھر تے صرف سو بولیاں نوں لکھیا جاندا ہے۔

سی آئی اے ورلڈ فیکٹ بک موجب پاکستان وچ سب توں ودھ 48 فیصد پنجابی باراں فیصد سندھی دس فیصد سرائیکی اٹھ فیصد پشتو اٹھ فیصد اردو تن فیصد بلوچی دو فیصد ہندکو بروہی اک فیصد جدوں کہ انگریزی تے ہور بولیاں اٹھ فیصد بولیاں جاندیاں ہین۔ ماہر ابلاغیات ڈاکٹر شمس الدین ڈین آرٹ فیکلٹی کراچی یونیورسٹی دا کہنا ہے مادری بولی ہر بندے نوں پیاری لگدی ہے انسان جے اپنی مادری بولی وچ ہی پڑھے تے اوہدے سکھن دے عمل وچ تیزی تے اوہدیاں خوبیاں ودھ دیاں نیں ۔