Jump to content

موسا جلیل

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
موسا جلیل
(تاتاری وچ: Муса Җәлил ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 

جم 15 فروری 1906 [۱][۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 25 اگست 1944 (38 سال)[۳][۴][۱][۲][۵]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات سر قلم   ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
رہائش اورسک (۱۹۲۵–۱۹۲۶)  ویکی ڈیٹا اُتے (P551) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت روسی سلطنت

روسی سوویت وفاقی اشتراکی جمہوریہ
جماعت سویت یونین دی کمیونسٹ پارٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P102) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ جنگی نامہ نگار ،  شاعر ،  مترجم ،  لکھاری   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان روسی ،  تاتاری   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عسکری خدمات
وفاداری سویت یونین   ویکی ڈیٹا اُتے (P945) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
لڑائیاں تے جنگاں مشرقی محاذ (دوسری جنگ عظیم)   ویکی ڈیٹا اُتے (P607) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
دستخط
 
باب ادب


موسا جلیل
Mussa Jalil
Musa Çəlil
Муса Җәлил
جمموسا مصطفووچ
فروری 15, 1906(1906-02-15)ء
مصطفینہ، اورنبرگ، روسی سلطنت
موتاگست ۲۵, ۱,۹۴۴(1944-08-25) (عمر 38 سال)ء
پلوتزینسی (Plötzensee), جرمنی
قلمی ناںموسا جلیل
کم کِتہشاعر، ڈراما نویس، صحافی، مدیر
بولیتاتاری
قومیت تاتارستان
نسلتاتار
مادر علمیماسکو یونیورسٹی
وڈے کمموآبٹ جیل دی بیاض
ڈاکیتا
آزادی
وڈے اعزازلینن انعام
ہیرو آف سوویت یونین

موسا جلیل روسی بولی: Муса Джалиль, Муса Мустафович Залялов, Musa Mustafovich Zalyalov, سانچہ:IPA-all (پیدائش: 15 فروری 1906ء - وفات: 25 اگست 1944ء) سوویت تاتار شاعر، ڈراما نویس، صحافی تے لینن انعام یافتہ شاعر نيں۔

حالات زندگی

[سودھو]

تاتار شاعر تے سوویت شاعری دے مسلمہ استاد موسا جلیل 15 فروری 1906ء نو‏‏ں روسی سلطنت وچ اورنبرگ صوبے دے چھوٹے تو‏ں تاتار پنڈ مصطفینہ وچ غریب کسان دے گھر پیدا ہوئے۔ ابتدائی تعلیم اورنبرگ دے خسینیہ مدرسہ وچ حاصل کيتی۔ 1931ء وچ کازان چلے گئے جتھ‏ے انہاں نے اپنے آپ نو‏‏ں تخلیقی و سماجی کم دے لئی وقف کر لیا۔ 1939ء وچ انجمن مصنفین تاتارستان دے سربراہ منتخب ہوئے۔[۶]

جدوں حب الوطنی دی جنگ عظیم شروع ہوئی تب تک اوہ سوویت تاتاری ادب دے رہنما تسلیم کیتے جاندے سن ۔ اوہ رضاکارانہ طور اُتے محاذ اُتے لڑنے گئے جتھ‏ے 1942ء دی گرمیاں وچ وولخوفسکی محاذ اُتے شدید زخمی ہوئے تے بے ہوشی دی حالت وچ دشمن نے انھاں نوں قیدی بنا لیا۔ جنگی قیدییاں دے درمیان انھاں نے خفیہ فاشزم مخالف کم وڈی سرگرمی نال کیتا۔[۷]

موسا جلیل نے 1939ء تو‏ں 1941ء تک تاتار اسٹیٹ اکیڈمک اوپیرا تے بیلٹ تھیٹر، کازان وچ شعبہ ادب دے سربراہ دے طور اُتے کم کیتا۔ بعد ازاں آپ دی خدمات دے اعتراف وچ 1956ء وچ تھیٹر دا نام موسا جلیل دے نام تو‏ں موسوم کیتا گیا۔[۸]

نازی جرمن خفیہ پولیس گستاپو نے اک غدار دی جاسوسی اُتے انھاں اپنی تحویل وچ لے لیا جتھ‏ے انھاں نے اک کمیونسٹ دے شایانِ شان حوصلے تے دلیری دا ثبوت دتا۔ فاشسٹاں دی قید وچ انھاں نے اپنی مشہور و معروف "موآبٹ جیل دی بیاض" لکھی جسنو‏ں انھاں نے خفیہ فاشزم مخالف کارکناں دے سپرد کر دتا تے جو جنگ دے بعد شاعر دے وطن پہنچی۔ خود شاعر نو‏‏ں فاشسٹ جلاداں نے قتل کر دتا۔[۷]

اعزازات

[سودھو]

وفات

[سودھو]

موسا جلیل 25 اگست 1944ء نو‏‏ں پلوتزینسی (Plötzensee)، جرمنی وچ دورانِ قید فاشسٹ جلاداں نے قتل کر دتا۔[۹]

حوالے

[سودھو]
  1. ۱.۰ ۱.۱ https://cs.isabart.org/person/120189 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ اپریل ۲۰۲۱
  2. ۲.۰ ۲.۱ Great Russian Encyclopedia Online ID (old version): https://old.bigenc.ru/text/1951308 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۳ اکتوبر ۲۰۲۱ — عنوان : Большая российская энциклопедия — ناشر: The Great Russian Encyclopedia — اجازت نامہ: works protected by copyrights
  3. اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
  4. Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/djälil-musa — subject named as: Musa Djälil — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  5. full work available at URL: http://enc.cap.ru/ — مصنف: Yury Isayev — عنوان : Чувашская энциклопедия — ناشر: Chuvash publishing company — ISBN 978-5-7670-1471-2
  6. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  7. ۷.۰ ۷.۱ موج ہوائے عصر، ظ انصاری / تقی حیدر، رادوگا اشاعت گھر ماسکو،سوویت یونین، 1985ء، ص 259-260،آئی ایس بی این نمبر5-05-000346-6
  8. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  9. موسا جلیل یادگار، تاتارستان ثقافتی ورثہ