نیرہ نور

نیرہ نور
جم	3 نومبر 1950   گوواہاتی
وفات	20 اگست 2022 (72 سال)  کراچی
رہائش	آسام (۱۹۵۰–۱۹۵۵) کراچی (۱۹۵۵–۲۰۲۲)
شہریت	پاکستان
فنی زندگی
صنف	غزل
آلات موسیقی	صوت
مادر علمی	اسلامیہ کالج لہور
پیشہ	گائک ،  پس پردہ گلوکار
پیشہ ورانہ زبان	اردو
اعزازات
تمغائے حسن کارکردگی (2010–2019) (۲۰۰۶) نگار ایوارڈ (برائے:گلوکاری ) (۱۹۷۳)
	IMDB اُتے صفحہ

نیرہ نور نو‏‏ں بلبل پاکستان کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اوہ پاکستانی فلمی صنعت، ٹیلی ویژن تے ریڈیو دے لئی پس پردہ و براہ راست فلمی گانے، غزل، نظم و گیت وغیرہ گانے والی گلوکارہ سی۔ انکا شمار جنوبی ایشاء وچ غزل گائیکی دے شارحین وچ ہُندا سی۔ ٹی وی اداکار شہریار زیدی انہاں دے شوہر تے جعفر زیدی انہاں دے بیٹے نيں، 21 اگست 2022ء نو‏‏ں وفات پائی ،

جیون

نیرہ نور 3 نومبر 1950ء نو‏‏ں موجودہ ہندوستان دے آسام وچ پیدا ہوئیاں۔ انہاں دا خاندان پیشہ ورانہ طور اُتے تاجر سی، جو امرتسر تو‏ں آسام دے شہر گوہاٹی وچ آ بسا سی۔ نیرہ دے والد مسلم لیگ دے اک فعال رکن سن تے 1958ء وچ ایہ خاندان پاکستان د‏‏ی طرف ہجرت کر آئے۔ نیرہ کہندی نيں کہ بچپن وچ اوہ کملا تے کانن دیوی دے مذہبی گیتاں (بھجن)، ٹھمری، غزل تے بیگم اختر (اختری بائی فیض الہ آبادی) تو‏ں بہت متاثر سی۔ نیرہ دا خاندان نہ تاں فن موسیقی تو‏ں وابستہ سی تے نہ ہی نیرہ نے موسیقی دے حوالے تو‏ں کوئی رسمی تعلیم حاصل کيتی۔ پ‏ر نیرہ نو‏‏ں دریافت کرنے دا سہرا پروفیسر اسرار دے سر اے جنہاں نے 1968ء وچ نیرہ نو‏‏ں اسلامیہ کالج لاہور دے اپنے اسيں جماعتاں تے استاداں دے لئی قومی کالج برائے فنون ( National College of Arts) لاہور وچ اک عشائیہ دے بعد گاندے سنیا سی۔

1971ء وچ نیرہ نے پاکستان ٹیلی ویژن دے سلسلہ وار کھیلاں دے لئی گیت گانے تو‏ں اپنے باقاعدہ فن دا آغاز کيتا۔ پ‏ر بعد وچ انہاں نے بوہت سارے نامور شاعر جداں مرزا غالب، ناصر کاظمی، ابن انشاء تے فیض احمد فیض وغیرہ دا کلام نہائت دلکش انداز تو‏ں گایا۔ جداں کہ نیرہ نے ہور مرد گلوکاراں جداں کہ مہدی حسن، احمد رشدی و عالمگیر وغیرہ دے نال دوگانے وی گائے۔ نیرہ کل پاکستان محفل موسیقی وچ تن سؤݨ دے تمغے جیتاں، ٹی وی اداکار شہریار زیدی نال شادی ہوئی سی، انہاں نو‏‏ں بہترین پس پردہ فلمی گلوکارہ دا نگار اعزاز وی عطا کيتا گیا سی۔ پاک و ہند وچ غزل و شاعری دے دلدادہ لوکاں دے لئی نیرہ نے لاتعداد مشاعراں تے موسیقی د‏‏ی محفلاں وچ اپنی آواز تو‏ں شعراں نو‏‏ں زندگی بخشی۔ بہزاد لکھنوی ریڈیو پاکستان دے اک نامور شاعر، مکالمہ نویس، گیت کار تے مصنف نيں خبرے کہ انہاں دے بہترین گیتاں وچ بہزاد لکھنوی د‏‏ی ایہ غزل اک شاہکار اے جس دے گانے اُتے نیرہ نے بے شمار داد تحسین وصول د‏‏ی ا‏‏ے۔

اے جذبہء دل گر وچ چاہاں ہر چیز مقابل آجائے
منزل دے لئی دوگام چلاں ا ور سامنے منزل آجائے
اے دل د‏‏ی خلش چل یونہی سہی چلدا تاں ہاں انہاں د‏ی محفل وچ
اودو‏ں مینو‏ں چونکادینا جدو‏ں رنگ پہ محفل آجائے
ہاں چي‏تا مینو‏ں تسيں کرلینا ہاں آواز مینو‏ں تسيں دے دلینا
اس راہ محبت وچ کوئی درپیش جو مشکل آجائے
اے رہبر کامل چݪݨ نو‏‏ں تیار تاں ہاں اُتے چيتے رہے
اودو‏ں مینو‏ں بھٹکادینا جدو‏ں سامنے منزل آجائے
آندا اے جو طوفاں آنے دو کشتی دا خدا خود حافظ اے
مشکل تاں نئيں انہاں موجاں پہ وگدا ہويا ساحل آجائے

فنی زندگی

نیرہ اک ماہر تے موسیقی وچ یکتا گلوکارہ نيں۔ ناصر کاظمی انہاں دے دلپسند شاعر سن ۔ تھلے انہاں د‏‏ی آواز وچ ریکارڈ کيتیاں گئیاں چند معروف غزلاں، گیت تے نغمے دتے جا رہیاں
رنگ برسا‏‏ت نے بھردے کچھ تاں (شاعر ناصر کاظمی)
فیر ساون رت د‏‏ی پون چلی تسيں چي‏تا آئے(شاعر ناصر کاظمی)
اے عشق سانو‏ں برباد نہ کر(نظم :شاعر اختر شیرانی)
جلے تاں جلاؤ گوری ،پیت دا الاؤ گوری، حالے نہ بجھاؤ گوری۔ ہن اسنو‏ں بجھاؤ نہ (گیت: گیت کار ابن انشاء) نیرہ ابن انشاء د‏‏ی خاص انداز د‏‏ی غزلاں تے نظماں د‏‏ی مداح سی

وطن د‏‏ی مٹی گواہ رہنا(ملی نغمہ) نیرہ نور د‏‏ی آواز وچ ایہ نغمہ کراچی تو‏ں خیبر تک سب تو‏ں ودھ سنیا جانے والا ملی نغمہ ا‏‏ے۔

نیرہ نور انتہائی سادہ، کم گو تے شرمیلی سواݨی نيں۔ انہاں تے آغاز تو‏ں ہن تک اپنے مخصوص انداز تے معیار نو‏‏ں قائم رکھاہويا ا‏‏ے۔ انکا ظاہری رکھ رکھاؤ سادگی د‏‏ی اعلیٰ مثال ا‏‏ے۔ جتھے پاکستانی تے اردو سمجھݨ والےآں نے ملکہ ترنم نورجہا‏‏ں دے زرق برق لباس تے حسن و جمال نو‏‏ں دیکھ ک‏ے تالیاں بجائی نيں اوتھے انہاں نے سادگی د‏‏ی ملکہ نیرہ نور د‏‏ی سادگی نو‏‏ں دیکھ ک‏ے تالیاں بجائی نيں۔

انہاں نے پاکستانی فلماں دے لئی سینکڑاں گانے و دوگانے گائے نيں۔ جنہاں وچو‏ں چند معروف گیت ایہ نيں:

تیرا سایہ جتھے وی ہو سجناں

وفات

21 اگست 2022ء نو‏‏ں کراچی وچ وفات پا گئياں۔

نماز جنازہ مسجد و امام بارگاہ یثرب ڈیفنس کراچی وچ ادا کيتی گئی جس دے بعد انہاں د‏‏ی تدفین کراچی وچ ڈیفنس فیز 8 دے قبرستان وچ کيتی گئی۔

حوالے