بال
بال جاں وال کھل دے اتے بریک دھاگے ورگی شے وے۔ ایہ زیادہ سر تے اگدے نیں۔ بال میمل جنوراں دی خاص نشانی اے۔ کھل دی اک پرت "ڈرمس" وچ "فالیکل" ہوندے نیں جنہاں وچوں جیونی دھاگے ورگے فلامنٹ نکلدے نیں، جنہاں نوں بال آکھیا جاندا اے۔ انسانی پنڈے دی کھل تے فالیکل ہوندے نیں جنہاں توں سخت بال نکلدے نیں۔ بالاں دی اگائی، ونڈاں تے صحت ول خاص دھیان دتا جاندا اے۔ بال اک پروٹین "کیراٹن" دے بنے ہُندے نیں۔ عمر، رہتل، تریخ تے دھرم دی مناسبت نال لوک اپنے والاں نوں کٹدے تے اوہناں دے سٹائیل بناوندے نیں۔
دکھالا
[سودھو]اک بال میڈولا، کارٹیکس تے کیوٹکل دا بنیا ہُندا اے۔ سب توں اندر آلا پاسہ میڈولا انا مضبوط نئی ہوندا۔ کارٹیکس ود مضبوط ہوندا اے، اے وال نوں مضبوطی دیندا اے تے پاݨی جذب کردا اے۔ کارٹیکس وچ "میلانن" ہوندا اے جیہدے باجوں بال نوں رنگ مِلدا اے۔ فالیکل دی مورت ای کارٹیکس بارے دسدی اے جو وال دے سدھا یا گھنگھریالا ہوݨ دا پتہ دیندا اے۔ ایشیائی لوکاں دے وال زیادہ تر سدھے ہوندے نیں۔ انسانی بال دا قطر 17 توں 180 مائیکرو میٹر ہُندا اے۔
بال دی اگائی، "وال فالیکل" وچ شروع ہوندی اے۔ بال دا اکو زندہ حصہ اوہدا فالیکل ہُندا اے۔ بال دا نظر آن آلا حصہ، جیہدے وچ کوئی جیون کیمیائی بدلاؤ نئیں ہُندا، اوہنوں "مردہ" سمجھیا جاندا اے۔ بال تے بلب وچ سبیشئس غدود تے اریکٹرپٹھے ہُندے نیں۔ ایہ پٹھے انسانی کھل تے سرنڈے بناندے نیں۔
رنگ
[سودھو]بالاں دے قدرتی رنگ، دو ونڈاں دے رنگلے مادیاں باجوں ہُندے نیں۔ ایہ دوویں مادے "میلانن" دی ونڈ نیں۔ ایہ مادے بال فالیکل وچ گرینیولاں وچ بندے نیں۔ اک رنگلا مادہ "یوملانن" ہوندا اے جو بھورے تے کالے بالاں وچ ہندا اے تے دوجا رنگلا مادہ "فیو میلانن" اے جو رتے بالاں وچ ہندا اے۔ سنہری بالاں وچ تھوڑا رنگلا مادہ بندا اے۔ پعورے بالاں وچ میلانن تھوڑا بندا اے یا بننوں رک جاندا اے۔
اگائی
[سودھو]وال پنڈے دی ہر تھاں ہوندے نیں، پر "میوکس جھلی"، ہتھ دی ہتھیلی، پیراں دی تلی تے بلاں تے نئیں ہہُندے۔
بال اپنی اگائی دا اک خاص اگائی چکر مکمل کردے نیں، جیہدے ترے مرحلے ہُندے نیں، "ایناجین"، "کیٹاجین" تے "ٹیلوجین" مرحلہ۔ ہر مرحلے دی اپنی اچیچیاں گلاں ہوندیاں نیں تے ہر مرحلے وچ وال دی خاص لمائی ہوندی اے۔ ایہ تنوں مرحلے نال نال ہُندے نیں، اک وال جے ایناجین مرحلے چ ہے تے اگلا ٹیلوجین چ ہو سکدا اے۔
پنڈے تے وکھری ونڈاں دے بال ہو سکدے نیں ، جیویں "ویلس وال" تے "اینڈروجینک بال"، دوواں وچ وکھرے ولگن ہُندے نیں۔ وکھرے ولگناں باجوں ،بالاں دی اچیچیاں گلاں وکھریاں ہُندیاں نیں تے کم وی وکھرے ہو جاندے نیں جیویں گرمائش تے حفاظت۔
کم
[سودھو]میملاں دے پنڈے اتے فر تے دوجے بال ہُندے نیں جنہاں دے وکھرے کم ہُندے نیں۔ بال ایہناں دا پنڈا گرم رکھدے نیں تے نال لکاؤ وچ مدد دیندے نیں۔
- بال میمل پنڈے نوں گرمائش دیندے نیں۔
- بال کنڈیلا چوآ تے سیہ ورگے جنوراں نوں ویری توں بچاندے نیں۔
- بالاں دے ہلن یا ہلارے نال پنڈے نوں حسی سنیہ لبھدا اے۔
باہرلے جوڑ
[سودھو] |
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: وال |
باہرلے انگ : - سر · متھا · مُکھ · اکھ · نک · بُلھ · ٹھوڈی · کن · ہتھ · انگلاں · انگوٹھا · چیچی · نون٘ہہ · لت · بان٘ہہ · جباڑھا · بال · پیر · گوڈا · گوڈے دی چپݨی · گٹا · چھاتی · کھل · موڈھا · دھوݨ · گھنڈی · سینا · پِنّی · ڈھڈ · دُھنّی · لَک · ڈھُوہ · پَٹ
اندرلے انگ : - کلیجا · دل · نکی آندر · گردے · معدہ · پھپھڑے · آنڈاتھیلی · پینکریاز · دماغ · ہڈی · وڈی آندر · پِتّا · لہو
مونہہ دے اندرلے انگ : - مون٘ہہ · جیبھ · دند · حلق · حلق دا کاں