پاک چین اقتصادی راہداری
| پاک چین اقتصادی راہداری 中国-巴基斯坦经济走廊 | |
|---|---|
  پاک چین اقتصادی راہداری | |
 | |
| نظام جانکاری | |
| لمبائی: | ۲,۰۰۰ میل (۳,۰۰۰ km) |
| کوئی -نئیں | |
پاک چین اقتصادی راہداری (چینی زبان: 中国-巴基斯坦经济走廊) (انگریزی: China Pakistan Economic Corridor)، پاکستان وچ چینی انفراسٹرکچر نیٹ ورک اے۔[۱] اس سمندری تے زمینی راہداری دے نیٹ ورک دا مقصد ملائیشیا تے انڈونیشیا دے درمیان آبنائے ملاکا دے طویل رستے توں گریز کردے ہوئے مشرق وسطیٰ توں چین دی توانائی دی درآمدات دے رستے نوں محفوظ تے گھٹ کرنا اے۔[۲][۳] بحیرہ عرب وچ گوادر بندرگاہ دی ترقی تے اس بندرگاہ توں مغربی چین دے صوبہ سنکیانگ تک اعلا معیار دی شاہراہ تے کاشغر تک ریلوے لائن، یورپ تے چین دے درمیان تجارت نوں ودھاؤݨ لئی شارٹ کٹ اے۔
ایہنوں سنکیانگ دے علاقے دی اقتصادی ترقی دے ذریعے چین لئی قومی سلامتی دے مسئلے نوں حل کرن دے طور تے وی دیکھیا جاندا اے، اسے طرحاں مقامی اویغور مسلم علیحدگی پسنداں اُتے عسکریت پسنداں دے اثرات نوں گھٹ کیتا جاسکدا اے۔[۳][۴] 2013 وچ چینی صدر لی کی چیانگ دی تجویز توں بعد اس منصوبے اُتے ابتدائی مطالعہ 2014 وچ کیتا گیا جیہدے وچ مخالف ماحول تے پیچیدہ جغرافیائی حالات نوں تسلیم کیتا گیا سی لیکن خلیج عمان دے قریب چین دے زیر انتظام گوادر بندرگاہ دی اہمیت نوں ترجیح دتی گئی سی، تیل دے ٹینکراں لئی اک اہم مرکز دے طور تے کم کردی اے۔ راہداری دے فعال ہوݨ نال چین تک تیل دی نقل و حمل دا موجودہ 12,000 کلومیٹر دا سفر گھٹ کے صِرف 2,395 کلومیٹر رہ جائے گا۔[۵] ایہدے نال چین نوں سالانہ 2 بلیئن ڈالر دی بچت دا تخمینہ لایا گیا اے۔ چین نے پہلے ای 16 مئی 2013 نوں گوادر پورٹ دا کنٹرول حاصل کر لیا سی۔ اصل وچ 46 بلیئن ڈالر دی قیمت سی، سی پیک منصوبےآں دی مالیت 2020 تک 62 بلیئن ڈالر سی۔[۶] 2022 وچ، پاکستان وچ چینی سرمایہ کاری ودھ کے 65 بلیئن ڈالر تک پہنچ گئی۔[۷] چین اس منصوبے نوں شاہراہ ریشم دی بحالی اے۔ سی پیک پاکستان دے مطلوبہ بنیادی ڈھانچے نوں تیزی نال اپ گریڈ کرن تے اس طرحاں جدید نقل و حمل دے نیٹ ورکس، توانائی دے متعدد منصوبےآں تے خصوصی اقتصادی زونز دی تعمیر دے ذریعے اپنی معیشت نوں اک حد تک مضبوط کرن دا تصور کردا اے۔[۸][۹][۱۰]
سی پیک دے خصوصی اقتصادی زونز وچ جو ممکنہ صنعتیں لگائیاں جا رہیاں نیں ایہناں وچ فوڈ پروسیسنگ، کوکنگ آئل، سیرامکس، جواہرات، ماربل، معدنیات، زرعی مشینری، سٹیل، موٹر بائیک اسمبلنگ، برقی آلات تے آٹوموبائل شامل نیں۔
منصوبہ جات[سودھو]
چینی صدر شی جن پنگ دے پاکستان دے دورے وچ 20 اپریل 2015 نوں مختلف شعبےآں وچ مفاہمت دیاں 51 یادداشتاں تے منصوبےآں اُتے چین تے پاکستان دے درمیان دستخط ہوئے۔[۱۱] راہداری دے وڈے منصوبے جیہڑے دوطرفہ تعاون نال نیں:
| منصوبہ | تفصیل |
|---|---|
| گوادر بندرگاہ | مکمل، 2015ء توں لے کے اگلے 40 سال تک لئی چین دے حوالے کر دتی گئی۔[۱۲] |
| وادھا تے بہتری کراچی–پشاور ریلوے لائن | امکانات دا مطالعہ جاری اے۔[۱۳] |
| خنجراب ریلوے | امکانات دا مطالعہ جاری اے۔[۱۱] |
| کراچی توں لہور موٹروے (KLM) | زیر تکمیل۔[۱۱] |
| حویلیاں توں خنجراب تک ریلوے لائن | منظوری دے دتی گئی |
| ہزارا موٹر وے | تکمیل شدہ[۱۱] |
| ایران پاکستان گیس پائپ لائن | زیر تکمیل، ایران اپنے ملک دے اندر دا حصہ مکمل کر چکیا اے۔[۱۱] |
| گوادر-رتوڈیرو موٹر وے | زیر تکمیل، 820-کلو میٹر طویل۔ [۱۱] |
| اقتصادی راہداری حفاظتی فوج | مکمل، افرادی قوت دی حفاظت لئی فوج دے مسلح ڈویژن تعینات، لاگت 250 ملیئن ڈالر |
| حویلیاں ڈرائی پورٹ | کنٹینر پورٹ لئی امکانات دا مطالعہ جاری |
| وادھا تے بہتری گوادر بین الاقوامی ہوائی اڈا | تکمیل شدہ[۱۱] |
| پاک چين مشترکہ کپاہ تکنیکی تجربہ گاہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| گوادر-نواب شاہ ایل این جی ٹرمینل تے پائپ لائن پروجیکٹ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| 70 MW ہائیڈرو-بجلی سکی کناری ہائیڈرو پاور منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| بن قاسم بندرگاہ 2x660 ایم ڈبلیو کوئلے توں بجلی پیدا کرن دا منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| 720 ایم ڈبلیو خروٹ ہائیڈرو پاور پراجیکٹ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| Zonergy 9x100 ایم ڈبلیو پنجاب وچ شمسی بجلی دا منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| جام پور ہوا توں بجلی پیدا کرن دا منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| تھر بلاک 2 میں 3.8Mt/a کان کنی منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| تھر بلاک 2 میں 2x330MW کوئلے توں بجلی پیدا کرن دا منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| نجی ہائیڈرو پاور منصوبےآں دی ترقی | منظوری دے دتی[۱۱] |
| دادو ہوا توں بجلی پیدا کرن دا منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| حبکو کوئلے توں بجلی پیدا کرن دا منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
| سرحد پار توں فائبر آپٹک ڈیٹا مواصلاتی نظام دا منصوبہ | منظوری دے دتی گئی[۱۱] |
نقشہ روٹ[سودھو]
ہور دیکھو[سودھو]
باہرلے جوڑ[سودھو]
باہرلے جوڑ اتے ویڈیو 
وڈے پیمانے اتے اقتصادی منصوبےآں نال چین دی پاکستان دے ذریعے باہر تک رسائی
حوالے[سودھو]
- ↑ "Backgrounder: China-Pakistan Economic Corridor". China Daily Information Co (CDIC). 22 Apr 2015. https://www.chinadaily.com.cn/world/2015xivisitpse/2015-04/22/content_20503693.htm.
- ↑ The Editorial Board (23 Apr 2015). "China's Big Plunge in Pakistan". The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/04/23/opinion/chinas-big-plunge-in-pakistan.html.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Lucy Hornby; Charles Clover (12 Oct 2015). "China's Great Game: Road to a new empire". Financial Times. https://www.ft.com/content/6e098274-587a-11e5-a28b-50226830d644.
- ↑ Tom Phillips (12 May 2017). "World's biggest building project aims to make China great again". The Guardian (Tashkurgan). https://www.theguardian.com/world/2017/may/12/chinese-president-belt-and-road-initiative.
- ↑ Cui Jia (28 Jun 2014). "China studying new Silk Road rail link to Pakistan". China Daily Information Co (CDIC). https://usa.chinadaily.com.cn/business/2014-06/28/content_17621848.htm.
- ↑ "The CPEC challenge and the India-China standoff: An opportunity for war or peace?". The Times of India. 9 August 2020.
- ↑ Asif Shahzad (2 Nov 2022). "Pakistan's Sharif lands in Beijing to discuss economy, debt". Reuters (Islamabad). https://www.reuters.com/world/asia-pacific/pakistans-sharif-lands-beijing-discuss-economy-debt-2022-11-01/.
- ↑ "Economic corridor: Chinese official sets record straight". The Express Tribune. 2 March 2015. ۰۳ مارچ ۲۰۱۵ وچ اصل توں آرکائیو شدہ.
- ↑ Hussain, Tom (19 April 2015). "China's Xi in Pakistan to cement huge infrastructure projects, submarine sales". McClatchy News (Islamabad: mcclatchydc). https://www.mcclatchydc.com/news/nation-world/world/article24783286.html.
- ↑ Kiani, Khaleeq (30 September 2016). "With a new Chinese loan, CPEC is now worth $54bn". Dawn. http://www.dawn.com/news/1287040.
- ↑ ۱۱.۰۰ ۱۱.۰۱ ۱۱.۰۲ ۱۱.۰۳ ۱۱.۰۴ ۱۱.۰۵ ۱۱.۰۶ ۱۱.۰۷ ۱۱.۰۸ ۱۱.۰۹ ۱۱.۱۰ ۱۱.۱۱ ۱۱.۱۲ ۱۱.۱۳ ۱۱.۱۴ ۱۱.۱۵ ۱۱.۱۶ ۱۱.۱۷ ۱۱.۱۸ ۱۱.۱۹ "Details of agreements signed during Xi's visit to Pakistan". Dawn. 21 April 2015. http://www.dawn.com/news/1177129/details-of-agreements-signed-during-xis-visit-to-pakistan. Retrieved on ۲۱ اپریل ۲۰۱۵.
- ↑ "China gets 40-year rights at Pakistani port". thejakartapost.com.
- ↑ "Pakistan has to keep pace with China on economic corridor: Iqbal". Dawn. 18 April 2015. http://www.dawn.com/news/1176695/pakistan-has-to-keep-pace-with-china-on-economic-corridor-iqbal. Retrieved on ۲۲ اپریل ۲۰۱۵.