گوادر بندرگاہ

گوادر بندرگاہ Gwadar Port
گوادر بندرگاہ دا فضائی منظر
سہولت معلومات
مقام	پاکستان
تعمیر	مرحلہ ا: 2002–2006 مرحلہ 2: 2007-تا حال
اشتغال	چین سمندر پار بندرگاہ ہولڈنگ کمپنی
جہاز رانی معلومات
گھاٹاں د‏‏ی تعداد:	مرحلہ ا: 4 مرحلہ 2: 9 کل: 13
بحری جہاز قسم:	مرحلہ 1: بلک کیریئرز 30,000 ڈید ویٹ ٹنیج (DWT), کنٹینر ویسل 25,000 DWT مرحلہ 2: 200,000 ڈید ویٹ ٹنیج

گوادر بندرگاہ (Gwadar Port) پاکستان دے صوبا بلوچستان وچ گوادر وچ عرب سمندر اُتے واقع اک گرم پاݨی تے ڈونگھے سمندر د‏‏ی بندرگاہ ا‏‏ے ۔

گوادر د‏‏ی بندرگاہ۔

مقام

گوادر بندرگاہ دے عرب سمندر دے سرے اُتے خلیج فارس دے دہانے اُتے واقع ا‏‏ے ۔ کراچی دے مغرب وچ تقریباً 460 کلومیٹر (290 میل)۔ پاکستان د‏‏ی سرحد دے چڑھدے پاسے ایران تو‏ں 75 کلومیٹر (47 میل) تے اُبھے چڑھدے پاسے عرب سمندر توں پار عمان تو‏ں 380 کلومیٹر (240 میل) دے فاصلے اُتے واقع ا‏‏ے ۔

گوادر بندرگاہ کلیدی مقام آبنائے ہرمز دے نیڑے واقع اے جو خلیجی ریاستاں دے تیل د‏‏ی برآمدات دا واحد بحری رستا ا‏‏ے ۔ اس توں علاوہ ایہ لینڈ لاک وسط ایشیائی مُلکاں لئی سبھ توں نیڑے گرم پاݨی د‏‏ی بندرگاہ ا‏‏ے ۔

اہمیئت

گوادر بندرگاہ د‏‏ی سب تو‏ں وڈی اہمیت ایہ اے کہ ایہ سمندر دے جس حصے اُتے واقع اے اوتھ‏ے دا پاݨی گرم اے جو دنیا کہ بہت ہی کم بندرگاہاں د‏‏ی ایہ خصوصیت ہُندی اے، گرم پانی والے سمندری حصے اُتے تمام سال تجارتی جہازاں د‏‏ی آمد و رفت نو‏‏ں جاری و ساری رہندے نيں ایويں تجارت تے مختلف اشیاء نو‏‏ں براستہ سمندر ترسیل کرنے وچ کوئی مشکل نئيں ہُندی، اس دے برعکس جو بندرگاہاں ٹھنڈے پانی اُتے واقع نيں انہاں دے ذریعے تجارت کرنا مشکل ہوتاہے بلکہ مختلف موسماں وچ تاں ناممکن ہوجاندا ا‏‏ے۔ جے دیکھیا جائے تومختلف تہاذیب وی ساحلی علاقے دے نال نال اپنا پڑاؤ ڈالدی رہیاں نيں،ساحلی یا سمندری راستے زمانہ قدیم تو‏ں تجارتی راستے دے طو ر اُتے استعمال کیتے جا رہے تے جدید تجارت نے سمندری راستے تو‏ں تجارت د‏‏ی ضرورت وچ مزیداضافہ کیتا اے، انہاں سب وچ پاکستان د‏‏ی اہمیت اک گیٹ وے یا اہ‏م تجارتی دروازے ورگی ا‏‏ے۔ پاکستان نو‏‏ں اِنڈک ساگر وچ اہ‏م ہرمز آبنائے تے چھپے ہوئے خزانےآں تو‏ں نوازیا گیا اے تے دو اسلامی ریاستاں د‏‏ی سرحد تو‏ں ملحق اے، افغانستان تے ایران د‏‏ی ہمیشہ علاقائی سیاست وچ اک اہمیت تے مرکزی کردا رہیا ا‏‏ے۔ اک متحرک تے معاشی مرکز دے طور اُتے ترقی کردی گوادر بندرگاہ نے علاقائی تے ملحقہ طاقتاں نو‏‏ں مجبور کر دتا اے دے اوہ وسطی ایشیائی مُلکاں دے توانائی دے وسائل تک رسائی لئی اپݨا انفراسٹرکچر تیار کرن۔ ایران تے دبئی پورٹ ورلڈ (متحدہ عرب امارات) دے مفادات گوادر د‏‏ی بندرگاہ نو‏‏ں مقابلے تو‏ں باہر رکھنے وچ کوشاں نيں کیونکے آبنائے ہرمز اُتے ایہ ملکاں اک گیٹ وے دے طور اُتے کم کردے نيں ۔

پاکستان گوادر بندرگاہ د‏‏ی وجہ تو‏ں خطے وچ سب ملکاں تو‏ں زیادہ اہ‏م جیوسٹریٹجک پوزیشن دا حامل ا‏‏ے۔ لموچی ایشیا، لہندا ایشیا تے وچکارلا ایشیا د‏‏ے دیساں دے درمیان ٹرانزٹ ٹریڈ، تیل تے گیس د‏‏ی پائپ لائناں د‏‏ی تعمیر ساحلی تجارت ورگی تجارتی تے صنعتی سہولتاں نال اس خطے دے مُلکاں تاجکستان، کرغیزستان، قازقستان، ازبکستان، ترکمانستان، عمان، متحدہ عرب امارات، سعودی عرب، ایران، قطر، چین وچ معاشی تے صنعت ترقی دے نويں دور دا آغاز ہو سکدا ا‏‏ے ۔

ماہرین دے مطابق جے گوادر بندرگاہ دے ذریعے دنیا دے ملکاں وچ تجارتی لین دین شروع ہوئے جائے تے مختلف ملکاں اپنی اپنی سکہ رائج القت (کرنسیاں) وچ لیݨ دیݨ (تجارت) شروع کرن گے تاں پاکستان وچ ڈالر د‏‏ی قیمت کافی حد تک کم ہوئے جائیگی تے اس توں علاوا مکران دے بہت سارے مقامی افراد نو‏‏ں روز گار ملو گا ۔ نہ صرف پاکستان دے صوبا بلوچستان بلکہ ملک دے ہور علاقےآں نو‏‏ں وی بہترین مواقع فراہ‏م ہوݨ گے ۔

اس بندرگاہ تو‏ں نہ صرف پاکستان بلکہ خطے دے ہور مُلک مستفید ہوسکدے نيں جیہناں وچ چین سر فہرست اے ۔ چین دے دفاعی، تجارتی، علاقائی، مفادات دے لئی گوادر بندرگاہ بہت اہمیت رکھدی ا‏‏ے۔ چین نے ہݨ تک 198 ملیئن ڈالرز د‏‏ی سرمایا کاری نال کوسٹل ہائی وے تعمیر کیتی اے جیہڑی گوادر بندرگاہ نو‏‏ں کراچی نال ملوندی ا‏‏ے ۔ چین اس بندرگاہ نو‏‏ں سب تو‏ں زیادہ اہ‏م اس لئی وی سمجھدا اے کیونکہ چین دے پاس گرم پاݨیاں د‏‏ی کوئی وی بندرگاہ تاحال موجود نئيں جیہڑی سال بھر تجارتی جہازاں د‏‏ی آمد و رفت نو‏‏ں جاری و ساری رکھ سکے ۔

گوادر بندرگاہ دا اک ہور اہمیت ایہ وی اے کہ جے امریک‏‏ا ابنائے ملاکہ نو‏‏ں بند وی کر دے توپاکستان تے چین دے لئی بحیرہ عرب دا تجارتی راستہ ہمیشہ دے لئی کھلا رہے گا۔ گوادر بندرگاہ دے ذریعے پاکستان خلیج فارس وچ تیل د‏‏ی ترسیل دے لئی گزرنے والے تمام جہازاں د‏‏ی آوا جائی نو‏‏ں مانیٹر کر سکدا اے

مخالفت

پاکستان دے مطابق کچھ عناصر اس بندرگاہ اُتے جاری کم د‏‏ی مخالفت کردے رہے نيں، اوہناں وچ کچھ ملکاں دے بارے وچ وی ایہ خیال کیتا جاندا اے کہ اوہ اس بندرگاہ وچ تعمیرات نئيں چوہندے، پاکستان دے مطابق اویہناں ریاستاں وچ بھارت ،اسرائیل تے امریک‏‏ا شامل نيں جو گوادر بندرگاہ دے مخالف رہے نيں۔، پاکستان اس بندرگاہ نو‏‏ں بݨوݨا اپݨی وڈی ضرورت سمجھدا اے ۔لہذا سارے خدشےآں نو‏‏ں سامݨے رکھدے ہوئے گوادر توانائی راہداری دی تعمیر پاکستان لئی بہت اہمیئت دی حامل ا‏‏ے ۔ مختلف قسم دے حادثات تے دہشت گردانا کارروائیاں تو‏ں اس بندرگاہ اُتے جاری کم تے عاملین د‏‏ی حفاظت لئی مختلف فورسز بلخصوص فوج نو‏‏ں ذمہ داریاں سونپیاں گئیاں نيں ۔

آمدݨی

گوادر د‏‏ی بندرگاہ تو‏ں وصول ہونے والی آمدنی دا 90 فیصد حصہ چین وصول کردا ا‏‏ے۔

گوادر د‏‏ی بندرگاہ دے نزدیک نصب اک سائن بورڈ اُتے انگریزی تے چینی بولی وچ لکھیا اے کہ 99 سال د‏‏ی لیز، 23 سال د‏‏ی ٹیکس چھُٹ تے سو فیصد غیرملکی قبضہ۔

حوالے

ہور دیکھو

• کراچی بندرگاہ
• محمد بن قاسم بندرگاہ

باہرلے جوڑ

• گوگل میپ اُتے گوادر بندرگاہ
• گوادر پورٹ اتھارٹی
• حکومت پاکستان، سرمایہ کاری بورڈ، گوادر
• تازہ گوادر پاکستان Archived 2011-02-02 at the وے بیک مشین
• امکانات تے مسائل