ڈھاڈی

اک ڈھاڈی جتھا اپنی پیشکاری دوران

ڈھاڈی (جاں ڈھاڈھی) اوہ انسان ہندا ہے جو ڈھڈّ وجا کے واراں جاں جس گاؤندا ہے۔ عامَ طور ’تے ڈھڈّ دے نال سارنگی دی ورتوں وی کیتی جاندی ہے۔ ڈھاڈی سکھ گروآں دے سمیں ہوند وچّ آئی گوئیاں دی اک وکھری ٹولی ہن۔ کانھ سنگھ نابھہ دے مہان کوش وچّ ڈھاڈی دے ہجے ڈھاڈھی ہن اتے دسیا گیا ہے کہ ڈھڈّ وجا کے واراں جاں جس گاؤن والے نوں ڈھاڈھی آکھدے ہن پر اج-کلّ ڈھاڈی وی عامَ ورتیا جاندا ہے۔

اک لمبے اتہاس توں بعد ڈھاڈی سکھ اتے پنجابی سنگیت دے پورک بندے ہوئے اسدا اہم حصہ بن چکے ہن۔ اس کلا دا دائرہ ہن کافی وڈا ہو چکا ہے جس وچّ دھارمک رچناواں توں بناں لوک اتے جنگی نائیکاں دی دلیری دے قصے، لوک-گاتھاواں، پریت کہانیاں، اتہاس اتے عشقَ آدی وشے وی جڑ گئے ہن۔

مطلب

لفظ ڈھاڈھی نمرتا دے ارتھ تحت سری گرو گرنتھ صاحب وچّ بہت وار آیا ہے۔ اپنیاں لکھتاں وچّ گرو نانک اپنے آپ نوں ربّ دا ڈھاڈھی آکھدے ہن۔ اس لفظ دی ورتوں تیجے، چوتھے اتے پنجویں سکھ گرو اتے بھگت نامدیو دیاں لکھتاں وچّ وی ملدی ہے۔ انگریزی وچّ اسدا ترجمہ minstrel اتے bard دے طور ’تے کیتا جاندا ہے۔

اتہاس

ڈھاڈیاں جاں ڈھاڈی کلا دا اتہاس سینکڑے سالاں دا ہے۔ چھویں گورو، گرو ہرگوبند نے ڈھاڈی کلا دی انتی اتے اسنوں پھیلاؤن لئی کم کیتے اتے اسنوں زمینداراں دیاں صفتاں گاؤن دی تھاں ربّ دی صفت گاؤن ولّ موڑیا۔ مکھ طور ’تے ڈھاڈی چھویں سکھ گورو سمیں انت ہوئے جنہاں نے اکال تخت قایم کیتا اتے گربانی گاؤن لئی ڈھاڈی لائے۔ بعد وچّ ڈھاڈی کلا دے پھیلاؤ نال جودھیاں دیاں واراں وی گائیاں جان لگیاں۔

اس ویلے نیویں ذات دے لوک، مراسی، ہی گایا کردے سن کیونکہ اچیاں ذاتاں وچّ گاؤن نوں چنگا کم نہیں سی سمجھیا جاندا۔ مراسی مسلمان سن جس کرکے ڈھاڈی کلا صرف کسے خاص دھرم تکّ بجھی نہیں رہی۔

چھویں سکھ گرو گرو ہرگوبند نے اس کلا نوں انت کیتا اتے اسدے دائرے نوں وی ودھایا۔ ہن گربانی دے نال-نال اس وچّ نائیکاں دی بہادری اتے دلیری دے قصے وغیرہ وشے وی شامل ہو گئے۔ اس ویلے دے دو ڈھاڈی، بھائی نتھا اتے بھائی عبداللہ اج وی آدر نال یاد کیتے جاندے ہن۔ بھائی عبداللہ ودھیا کوی سن اپنیاں لکھیاں رچناواں وی گایا کردے سن۔

ڈھاڈی جتھا

دیس راج دے ڈھاڈی جتھے دی اک پیشکاری

جتھا دا مطلب ہے اک ٹولا جاں گروپ۔ سو ڈھاڈی گائیکاں دے ٹولے نوں ڈھاڈی جتھا آکھدے ہن جس وچّ عامَ طور ’تے تنّ جاں چار ڈھاڈی ہندے ہن: اک سارنگی ماسٹر، دو ڈھڈّ والے اتے اک بلارا جو وار جاں قصے بارے جانکاری دندا ہویا عامَ شبداں وچّ بولدا ہے۔ ڈھاڈی جتھے عامَ طور ’تے جتھے دے موہری جاں مکھی دے ناں نال جانے جاندے ہن جویں کہ گربخش سنگھ البیلا دا ڈھاڈی جتھا۔

فائل:Https://dhadijathabibian.files.wordpress.com/2015/02/vlcsnap-2015-02-06-20h48m59s59.png

dhadi jatha

ایہہ وی ویکھو

• سارنگی
• امر سنگھ شونقی
• کویشری
  • کرنیل سنگھ پارس
  • بابو رجب علی
• کلی
• پنجابی لوک سنگیت