گوتھ لوک
گوتھ لوک | |
---|---|
معلومات نسلی گروہ | |
ترمیم |
گوتھس، (سانچہ:Lang-got؛ لاطینی: Gothi سانچہ:Lang-grc-gre) جرمنی دے لوک سن جنھاں نے مغربی رومن سلطنت دے زوال تے قرون وسطی دے یورپ دے ظہور وچ اہم کردار ادا کيتا۔ [۱][۲] [۳]
اپنی کتاب گیٹیکا (c. 551) وچ ، مورخ جورڈانیز لکھدا اے کہ گوتھس دی ابتدا جنوبی اسکینڈینیویا وچ ہوئی، لیکن اس کھاندے دی درستی واضح نئيں اے۔ [۱] اک قسم دے لوک جسنوں گٹون کہندے نيں۔ – ممکنہ طور اُتے ابتدائی گوتھس – دستاویز دے مطابق پہلی صدی وچ دریائے وسٹولا دے نچلے حصے دے نیڑے رہندے سن ، جتھے اوہ آثار قدیمہ وائلبارک سبھیاچار توں وابستہ سن ۔ [۱][۲] دوسری صدی توں، ویلبارک سبھیاچار جنوب دی طرف بحیرہ اسود دی طرف پھیل گئی جس دا تعلق گوتھاں دی ہجرت توں اے تے تیسری صدی دے آخر تک اس نے چرنیابھَو سبھیاچار دی تشکیل وچ اہم کردار ادا کيتا۔ [۱] [۴] چوتھی صدی تک تازہ ترین، کئی گوتھک گروہ ممتاز سن، جنہاں وچ تھرونگی تے گریوتھونگی سب توں ودھ طاقتور سن ۔ [۵] اودوں دے دوران، ولفیلا نے گوتھاں نوں عیسائیت وچ تبدیل کرنا شروع کيتا۔ [۴]
چوتھی صدی دے آخر وچ ، گوتھاں دی زمیناں اُتے ہن قبیلے نے مشرق توں حملہ کيتا۔ اس واقعے دے نتیجے وچ ، گوتھاں دے کئی گروہ ہناں دے تسلط وچ آگئے، جدوں کہ ہور نے ہور مغرب دی طرف ہجرت دی یا رومن سلطنت دے اندر پناہ لئی۔ ڈینیوب نوں عبور کرکے سلطنت وچ داخل ہوݨ والے گوتھاں نے سنہ 378ء وچ ایڈریانوپل دی لڑائی وچ رومیاں نوں تباہ کن شکست دتی۔ غالبا انہاں گوتھاں توں ویزی گوتھس دی تشکیل ہوئی تے اپنے بادشاہ ایلرک اول دے تحت، انھاں نے اک طویل ہجرت دا آغاز کيتا تے بالآخر ٹولیڈو، اسپین وچ اک ویزی گوتھ بادشاہت قائم کيتی۔ [۳] اِنّے وچ، ہناں دے زیر تسلط گوتھاں نے پنجويں صدی وچ آزادی حاصل کيتی، خاص طور اُتے آسٹروگوتھس نے اپنے بادشاہ تھیوڈرک دتی گریٹ دے تحت، اٹلی وچ ریوینا وچ اک آسٹروگوتھک بادشاہت قائم کيتی۔ [۶] [۳]
آسٹروگوتھک بادشاہت نوں چھیويں صدی وچ مشرقی رومی سلطنت نے تباہ کر دتا سی، جداں کہ اٹھويں صدی دے اوائل وچ اسپین دی وزیگوتھک سلطنت نوں اموی خلافت نے فتح کر ليا سی۔ کریمیا وچ گوتھک کمیونٹیز دی باقیات، جنہاں نوں کریمین گوتھز دے ناں توں جانیا جاندا اے، کئی صدیاں تک قائم رہی، حالانکہ آخر کار گوتھس دا وجود اک وکھ نسل دے طور اُتے ختم ہو گیا۔ [۵] [۴]
درجہ بندی
[سودھو]گوتھاں نوں جدید اسکالرشپ وچ اک جرمن لوکاں دے طور اُتے درجہ بندی کيتا گیا اے۔ [۱][۲][۷][۸][۹] برگنڈیاں ، وینڈلز تے ہور دے نال انہاں دا تعلق مشرقی جرمن گروپ توں اے۔ [۱۰][۱۱][۱۲] قدیم ازمنہ قدیم دے رومی مصنفاں نے گوتھاں نوں جرمن دے طور اُتے درجہ بندی نئيں کيتا۔ [۱۳][۱۴][۱۵][۱۶] جدید اسکالرشپ وچ گوتھاں نوں بعض اوقات جرمن کہیا جاندا اے۔ [۱۷][۱۸][۱۹]
ہور مطالعے دے لئی
[سودھو]ظاہری شکل و صورت
[سودھو]قدیم ذرائع وچ ، گوتھاں نوں ہمیشہ دراز قد تے کسرتی جسم والےآں دے طور اُتے بیان کيتا جاندا اے، سفید جلد ، سنہرے بالاں تے نیلی اکھاں دے نال۔ [۲۰] [۲۱] چوتھی صدی دے یونانی مؤرخ یوناپیئس نے انہاں دے طاقتور پٹھاں نوں اک طنزیہ انداز وچ بیان کیا: "ان دے جسماں نے انہاں سب نوں حقارت دا نشانہ بنایا جنھاں نے انھاں دیکھیا، کیونجے اوہ بہت وڈے تے بہت بھاری سن کہ انہاں دے پیر انھاں اٹھانے دے قابل نئيں سن تے انہاں دی کمرےآں وچ ڈال دتا گیا اے بالکل ايسے طرح جداں انہاں کیڑاں نوں چونچ وچ ڈال دتا گیا سی جنہاں دے بارے وچ ارسطو لکھدا اے۔" [۲۲] پریکوپس نے نوٹ کيتا کہ وینڈلز تے گیپڈ، گوتھس توں ملدے جلدے نظر آندے سن تے اس نیہہ اُتے اس نے تجویز کيتا کہ ایہ سب اک ہی نيں۔ گوتھاں دے بارے وچ ، اس نے لکھیا کہ "ان سب دے جسم سفید تے بال خوبصورت نيں تے دیکھݨ وچ لمبے تے خوبصورت نظر آندے نيں۔" [۲۳]
بولی
[سودھو] تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: گوتھی زباناں اور گوتھی اکھر تہجی
گوتھ جرمنانک بولنے والے سن ۔ [۲۴] گوتھک بولی اک جرمنک زبان اے جس دی ابتدائی تصدیق (چوتھی صدی وچ )، [۲۵] [۲۶] تے واحد مشرقی جرمن زبان دے طور اُتے اے جو خاص ناواں تے مختصر جملےآں جو تریخ وچ زندہ رہے تے ہور زباناں نوں دتے گئے لفظاں اسنوں تقابلی لسانیات وچ وڈی دلچسپی دی بولی بناندی اے۔ گوتھک نوں بنیادی طور اُتے کوڈیکس ارجنٹیئس توں جانیا جاندا اے، جس وچ بائبل دا جزوی ترجمہ اے جس دا سہرا الفیلاسنوں دتا گیا اے۔ [۲۷]
یہ بولی سنہ 500ء دے وسط توں زوال دا شکار سی جس دی وجہ فرینکاں دی فوجی فتح، اٹلی وچ گوتھاں دے خاتمے تے جغرافیائی تنہائی سی اسپین وچ ، بولی نے اپنی آخری تے غالباً پہلے توں ہی چرچ دی بولی دے طور اُتے زوال پزیر فعل نوں کھو دتا جدوں سنہ 589ء وچ ویزیگوتھس نے کیتھولک مذہب اختیار کر ليا۔ [۲۸] ایہ اٹھويں صدی دے آخر تک آئبیرین جزیرہ نما (جدید اسپین تے پرتگال) وچ مقامی بولی دے طور اُتے زندہ رہی۔
فرینک مصنف والافریڈ سٹرابو نے لکھیا اے کہ گوتھک ہن وی زیريں ڈینیوب دے علاقے وچ بولی جاندی سی جو ہن بلغاریہ اے، نويں صدی دے اوائل وچ ، [۲۷] اور
سیاحاں دیاں تحریراں وچ حوالے دے مطابق، کریمین گوتھک دے ناں توں اک متعلقہ بولی سولہويں صدی تک کریمیا وچ بولی جاندی سی [۲۹]
بوہتے جدید اسکالرز دا خیال اے کہ کریمین گوتھک اس بولی توں ماخوذ نئيں سی جو بائبل دے الفیلاس دے ترجمہ دی نیہہ سی
ناں
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: گوتھاں دے نام
گوتھک زبان وچ ، گوتھاں نوں * Gut-þiuda ('گوتھک لوک') یا * Gutans ('گوتھس') کہیا جاندا سی۔ [۳۰] [۳۱] گوتھک ناں دی پروٹو-جرمنی شکل * Gutōz اے، جو اک n-stem ویریئنٹ * Gutaniz دے نال موجود اے، جس دی تصدیق Gutones ، gutani یا gutniskr وچ کيتی گئی اے۔ شکل * Gutoz کی Gutes توں ملدی جلدی اے تے گیٹس (* Gautōz ) توں گہرا تعلق رکھدی اے۔ [۳۲] بھانويں انہاں ناواں دا مطلب خبرے اک ہی اے، لیکن انہاں دا صحیح معنی غیر یقینی اے۔ [۳۳] انہاں سب دا تعلق پروٹو-جرمنی فعل * گیوٹا- توں اے، جس دا مطلب اے "ڈالنا"۔ [۳۴]
تریخ
[سودھو]تریخ توں پہلے
[سودھو]گوتھک تریخ دا اک اہم ماخذ چھیويں صدی دے مورخ جارڈیدنیز دی گیٹیکا اے، جو خبرے گوتھ نسل توں سی۔ [۳۵][۳۶] جارڈینیز دا دعویٰ اے کہ اس نے گیٹیکا کی نیہہ کیسیوڈورس دے پہلے کھوئے ہوئے کم اُتے رکھی اے، لیکن اس نے پندرہ ہور کلاسیکی ذرائع توں مواد دا حوالہ وی دتا اے، جنہاں وچ اک نامعلوم مصنف، ابلابیئس وی شامل اے۔ [۳۷] [۳۸] [۳۹] بوہت سارے اسکالرز قبول کردے نيں کہ گوتھک ماخذ اُتے جارڈینیز دا اکاؤنٹ گھٹ توں گھٹ جزوی طور اُتے گوتھ قبائلی روایت توں ماخوذ اے تے کچھ تفصیلات درست نيں۔ [۴۰][۴۱][۴۲][۴۳]
جارڈینیز دے مطابق، گوتھاں دی ابتدا اسکینڈزا (اسکینڈینیویا) نامی جزیرے نال ہوئی، جتھوں اوہ سمندر دے راستے اپنے بادشاہ بیرگ دے ماتحت گوتھیسکینڈزا نامی علاقے وچ چلے گئے۔ [۴۴] مؤرخین اس اکاؤنٹ دی صداقت تے درستی اُتے متفق نئيں نيں۔ [۴۵][۴۶][۴۷][۴۸][۴۹] بوہتے علما اس گل اُتے متفق نيں کہ اسکینڈینیویا توں گوتھک ہجرت آثار قدیمہ دے ریکارڈ وچ جھلکدی اے، [۵۰] لیکن ثبوت مکمل طور اُتے واضح نئيں اے۔ [۱][۵۱] پورے لوکاں دی اک اجتماعی ہجرت دی بجائے، اسکالرز مفروضہ اسکینڈینیوین ابتدا دے لئی پہلی صدی ق م تے عیسوی وچ بتدریج ہجرت دے عمل دا تصور کردے نيں، جو خبرے پہلے توں طویل مدتی روابط تے خبرے اسکینڈینیویا دے چند اشرافیہ قبیلےآں تک محدود اے۔ [۵۲] [۵۳] [۵۴]
گوتھاں دے ناواں وچ مشابہت، مثلا کچھ سویڈش تھانواں دے ناواں گٹس تے گیٹس دے درمیان مماثلت نوں اس گل دے ثبوت دے طور اُتے پیش کيتا گیا اے کہ گوتھاں دی ابتدا گوٹ لینڈ یا گوٹالینڈ وچ ہوئی سی [۵۵] [۵۶] [۵۷] گوتھس، گیٹس تے گٹس سبھی بالٹک دے دونے طرف سرگرم جہازیاں دی ابتدائی برادری نال تعلق رکھدے نيں۔ [۵۸] [۵۹] [۶۰] گوتھک بولی تے اسکینڈینیوین زباناں (خاص طور اُتے گٹنیش ) دے درمیان مماثلت تے تفاوت نوں گوتھاں دے اسکینڈینیوین نژاد ہوݨ دے حق وچ تے اس دے خلاف ثبوت دے طور اُتے پیش کيتا گیا اے۔ [۶۱] [۶۲]
علما عام طور اُتے گوتھیسکینڈزا کو ویلبارک سبھیاچار دے علاقے وچ تلاش کردے نيں۔ [۶۳] [۶۴] [۶۵] ایہ سبھیاچار پہلی صدی عیسوی وچ زیريں وسٹولا تے پومیرینیائی ساحل دے نال ابھری، جس نے سابقہ Oksywie سبھیاچار دی جگہ لے لئی۔ [۶۶] اسنوں بنیادی طور اُتے اوکسیوی توں غیر انسانی روایات، قبراں وچ ہتھیاراں دی عدم موجودگی تے پتھر دے دائراں دی موجودگی توں ممیز کيتا جاندا اے۔ [۶۷] [۶۸] ایہ علاقہ نورڈک کانسی دے زمانے تے لوساتین سبھیاچار دے زمانے توں اسکینڈینیویا دے نال رابطے وچ سی۔ [۵۹] ویلبارک دور وچ اس دے باشندےآں دے بارے وچ عام طور اُتے ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ اوہ جرمنک لوک سن، جداں گوتھ تے روگائی۔ [۱][۶۹][۷۰][۷۱][۷۲] جارڈینیز لکھدا اے کہ گوتھاں نے، گوتھیسکنڈزا کو آباد کرنے دے فوراً بعد، المیروگی (روگائی) دی زمیناں اُتے قبضہ کر ليا۔ [۷۳] [۷۴]
ابتدائی تریخ
[سودھو]- ہور ویکھو: گیوٹونیز
گوتھاں دے بارے وچ عام طور اُتے خیال کيتا جاندا اے کہ انہاں دی پہلی صدی وچ گریکو-رومن ذرائع توں گوٹونز کے ناں توں تصدیق کيتی گئی سی [۲][۴۰][۴۱][۷۲][۷۵][۷۶] گیوٹونیز Gutones تے بعد دے گوتھ Goths دے درمیان مساوات توں کئی مورخین نے اختلاف کيتا اے۔ [۷۷][۷۸][۷۹][۸۰]
15 عیسوی دے آس پاس، سٹرابو نے بوٹونز، لوگی تے سیمنونز دا تذکرہ لوکاں دے اک وڈے گروہ دے حصے دے طور اُتے کيتا اے جو مارکومانک بادشاہ ماروبودوس دے تسلط وچ آئے سن ۔ "بٹونز" نوں عام طور اُتے گٹونز دے نال مساوی کيتا جاندا اے۔ [۸۱][۸۲] لوگائی Lugii نوں بعض اوقات ونڈالز سمجھیا جاندا اے، جنہاں دے نال اوہ یقینی طور اُتے نیڑے توں وابستہ سن ۔ [۸۳] ونڈالز دا تعلق پرزیورسک سبھیاچار توں اے، جو ویلبارک سبھیاچار دے جنوب وچ واقع سی [۸۴] وولفرام تجویز کردا اے کہ پہلی صدی عیسوی وچ گوٹون لوگی تے وینڈلز دے ماتحت سن ۔ [۸۳]
77 AD وچ ، پلائنی دتی ایلڈر Pliny the Elder نے گٹونیز Gutones دا ذکر جرمینیا دے لوکاں وچوں اک دے طور اُتے کيتا اے۔ اوہ لکھدا اے کہ گوٹونز، برگنڈیونز ، ویرینی تے کیرینی دا تعلق وندیلی توں اے۔ پلینی نے ونڈیلی نوں ساحلی انگوائیونز، استوایونز، ارمینونز تے پیوسینی دے نال پنج اہم "جرمن نسلاں" وچوں اک دے طور اُتے درجہ بندی کيتا اے۔ [۸۳] [۸۵] اس توں پہلے دے اک باب وچ پلینی لکھدا اے کہ چوتھی صدی ق م دے سیاح پیتھیاس دا سامنا ایداں دے لوکاں توں ہويا جنہاں نوں گیونیس کہندے نيں۔ کچھ اسکالرز نے انہاں گیونیز Guiones کو گٹونیز Gutones توں تشبیہ دتی اے، لیکن پائیتھیاس Pytheas اکاؤنٹ دی صداقت غیر یقینی اے۔ [۵۸] [۸۶]
98 عیسوی دے آلا دُوآلا دے اپنے کم جرمنییا وچ ، ٹیسیٹس لکھدا اے کہ گوٹونز (یا گوتھونز) تے پڑوسی روگی تے لیمووی جرمانی سن جو گول ڈھالاں تے چھوٹی تلواراں رکھدے سن تے وینڈلز توں اگے سمندر دے نیڑے رہندے سن ۔ [۸۷] اس نے انھاں "دوسرے جرمن قبیلے دے مقابلے وچ ودھ سختی توں بادشاہاں دی حاکمیت وچ رہنے والےآں" دے طور اُتے بیان کيتا۔ [۸۸] [۸۷] [۸۹] اک ہور قابل ذکر تصنیف، اینالز وچ ٹیسیٹس لکھدا اے کہ گوٹونز نے ماروبوڈوس دی حکمرانی دا تختہ الٹنے وچ اک نوجوان مارکومانیک جلاوطن کیٹولڈا دی مدد کيتی سی [۹۰] [۹۱] اس توں پہلے، ایہ امکان اے کہ گوٹون تے وینڈلز دونے مارکومنی دے تابع رہے ہوݨ گے۔ [۸۷]
گوتھسکینزا Gothiscandza کو آباد کرنے دے کچھ عرصے بعد، جارڈینیز Jordanes لکھدا اے کہ گوتھاں Goths نے پڑوسی ونڈلز نوں شکست دتی۔ [۹۲] وولفرام دا خیال اے کہ دوسری صدی عیسوی دے آغاز وچ گٹونز نے خود نوں وینڈالاں دے تسلط توں آزاد کرا لیا۔ [۸۳]
تقریباً 150 عیسوی دے اپنے جغرافیہ وچ ، بطلیمی نے گیتھونز (یا گٹونز) دا ذکر کيتا اے کہ اوہ وینیٹی تے فینی دے درمیان سرمٹیا وچ وسٹولا دے مشرق وچ رہندے نيں۔ [۹۳] [۹۴] اس توں پہلے دے اک باب وچ اس نے جنوبی اسکینڈیا وچ رہنے والے گوٹائی (یا گوٹی) نامی لوکاں دا ذکر کيتا۔ [۹۴] ایہ گوٹائی Gutae غالباً اوہی بعد وچ آنے والے گوٹی نيں جنہاں دا ذکر پروکوپیئس نے کيتا سی۔ [۹۳] وولفرام نے تجویز کيتا کہ گائیتھونز تے گٹائی دے درمیان قریبی تعلقات سن تے ایہ کہ اوہ مشترکہ نسل توں ہو سکدے نيں۔ [۹۳]
بحیرہ اسود دی طرف حرکت
[سودھو]- ہور ویکھو: اویومدوسری صدی دے وسط وچ شروع ہوݨ والی، ویلبارک سبھیاچار جنوب مشرق وچ بحیرہ اسود دی طرف منتقل ہو گئی۔ [۹۵] اودوں دے دوران خیال کيتا جاندا اے کہ ویلبارک سبھیاچار نے پرزیورسک سبھیاچار دے کچھ لوکاں نوں اپنے اندر جذب کر ليا تے باقی نوں کڈ دتا۔ [۹۵] ایہ مشرقی جرمانک قبیلے دی جنوب دی طرف وسیع تر حرکت دا حصہ سی جو غالباً آبادی وچ وڈے پیمانے اُتے اضافے دی وجہ نال ہوئی سی [۹۵] نتیجے دے طور پر، دوسرے قبیلے نوں رومن سلطنت دی طرف دھکیل دتا گیا، جس نے مارکومینک جنگاں نوں شروع کيتا۔ [۹۵] 200 عیسوی تک، ویلبارک گوتھس نوں خبرے رومن فوج وچ بھرتی کيتا جا رہیا سی۔ [۹۶]
جورڈانیز دے مطابق، گوتھ بادشاہ فلیمر دے ماتحت، سیسی دے اک حصے، اوئیم وچ داخل ہوئے، جتھے انھاں نے سپالی نوں شکست دتی۔ [۹۲] [۹۷] نقل مکانی دا ایہ اکاؤنٹ جزوی طور اُتے آثار قدیمہ دے شواہد توں مطابقت رکھدا اے۔ [۵۱][۹۸] سپالی ناں دا مطلب سلاوی زبان وچ "دیو قامت" ہو سکدا اے تے سپالی خبرے سلاو نئيں سن ۔ [۹۹] تیسری صدی عیسوی دے اوائل وچ ، مغربی سیسی وچ زرعی زرابینٹسی سبھیاچار تے خانہ بدوش سرماندی باشندے آباد سن ۔ [۱۰۰] سرماتیاں توں پہلے، اس علاقے نوں بستارنائے نے آباد کيتا سی، جنہاں دے بارے وچ خیال کيتا جاندا اے کہ تیسری صدی ق م وچ انھاں نے گوتھاں دی طرح ہجرت دی سی [۱۰۱] پیٹر ہیدر فلیمر دی کہانی نوں جزوی طور اُتے گوتھک زبانی روایت توں ماخوذ سمجھدا اے۔ [۱۰۲] [۱۰۳] حقیقت ایہ اے کہ بڑھدے ہوئے گوتھاں نے جس طرح اپنی ہجرت دے دوران اپنی گوتھک بولی نوں محفوظ رکھیا ایسا دکھائی دیندا اے کہ انہاں دی نقل مکانی وچ کافی تعداد وچ لوک شامل سن ۔ [۱۰۴]
تیسری صدی عیسوی دے وسط تک، ویلبارک سبھیاچار نے سیسی وچ چرنیابھَو سبھیاچار دی تشکیل وچ اہم کردار ادا کيتا۔ [۱۰۵] [۱۰۶] ایہ حیرت انگیز طور اُتے یکساں سبھیاچار مغرب وچ ڈینیوب توں مشرق وچ ڈان دریا تک پھیلی ہوئی اے۔ [۱۰۷] خیال کيتا جاندا اے کہ اس اُتے گوتھاں تے ہور جرمانک گروہاں جداں ہیرولی دا غلبہ سی۔ [۱۰۸] اس دے باوجود اس وچ ایرانی، ڈیشین، رومن تے غالباً سلاوی عناصر وی شامل سن ۔ [۱۰۷]
رومن سلطنت اُتے تیسری صدی دے حملے
[سودھو]رومی سلطنت دی پہلی دراندازی جسنوں گوتھس توں منسوب کيتا جا سکدا اے اوہ سنہ 238ء وچ ہستیریا دی تباہی اے۔ [۱۰۱] [۱۰۹] تیسری صدی وچ گوتھاں دے بارے وچ پہلے حوالے انھاں سیتھئن Scythians کہندے نيں، کیونجے ایہ علاقہ، سیسی Scythia دے ناں توں جانیا جاندا اے، تاریخی طور اُتے اس ناں دے غیر متعلقہ لوکاں دا قبضہ سی۔ [۱۱۰] ایہ تیسری صدی دے آخر دی گل اے کہ گوتھس (نام)لاطینی: Gothi دا سب توں پہلے ذکر کيتا گیا اے۔ [۱۱۱] قدیم مصنفاں گوتھاں دی شناخت ابتدائی گٹونز توں نئيں کردے۔ [۱۱۲][۷۸] ماہرینِ انسانیات تے ماہرینِ لسانیات نوں اس وچ کوئی شک نئيں کہ ایہ ناں آپس وچ جڑے ہوئے نيں۔ [۱۱۳][۱۱۴]
پونٹک سٹیپ اُتے گوتھاں نے سرماتیاں توں بوہت سارے خانہ بدوش رسم و رواج نوں تیزی توں اپنا لیا۔ [۱۱۵] اوہ گھڑ سواری، تیر اندازی تے فالکنری وچ مہارت رکھدے سن، [۱۱۶] تے ماہر زراعت [۱۱۷] تے جہازی وی سن ۔ [۱۱۸] جے بی بیری نے گوتھک دور نوں "اسٹیپس دی تریخ وچ واحد غیر خانہ بدوش واقعہ" دے طور اُتے بیان کيتا اے۔ [۱۱۹] ولیم ایچ میک نیل نے گوتھاں دی ہجرت دا موازنہ ابتدائی منگولاں توں کيتا اے، جو جنگلاں توں جنوب دی طرف ہجرت کر کے مشرقی یوریشیائی میدان اُتے غلبہ حاصل کرنے دے لئی ايسے وقت آئے سن جدوں مغرب وچ گوتھ آئے سن ۔ [۱۱۵] سنہ 240ء دی دہائی دے اوائل توں، گوتھس نوں رومی۔فارسی جنگاں وچ لڑنے دے لئی رومی فوج وچ بھرتی کيتا گیا، خاص طور اُتے سنہ 244ء وچ میسیچے دی جنگ وچ حصہ لیا۔[۱۲۰] پارتھیان ، فارسی تے یونانی وچ کعبہ زرتوشت اُتے اک نوشتہ رومیاں تے گوتھک تے جرمن سلطنتاں توں حاصل کيتی گئی فوجاں اُتے ایرانیاں دی فتح دی چيتا دلاندا اے، [۱۲۱] جو غالباً پارسی گلوس اے جو ڈینوبیئن (گوتھک) چونے تے جرمانک چونے توں بنیا ہویا اے۔ [۱۲۲]
اِنّے وچ، رومن سلطنت اُتے گوتھک حملے جاری رہے، [۱۲۳] سن 251-250 وچ ، گوتھک بادشاہ سنیوا Cniva نے فلیپوپولیس شہر اُتے قبضہ کر ليا تے ابریٹس دی لڑائی وچ رومیاں نوں تباہ کن شکست دتی، جس وچ رومی شہنشاہ ڈیسیئس ماریا گیا۔ [۱۲۴] [۱۰۱] ایہ رومی فوج دی تریخ وچ سب توں ودھ تباہ کن شکستاں وچوں اک سی [۱۰۱]
پہلے گوتھک سمندری حملے سن 250 دی دہائی وچ شروع ہوئے۔ ایشیا کوچک وچ پہلی دو دراندازی سنہ 253ء تے 256ء دے درمیان ہوئی سی تے زوسیمس نے اسنوں بورانوئی توں منسوب کيتا اے۔ ایہ اک نسلی اصطلاح نئيں ہو سکدی لیکن اس دا مطلب صرف "شمال دے لوک" ہو سکدا اے۔ ایہ معلوم نئيں اے کہ آیا گوتھ انہاں پہلے حملےآں وچ ملوث سن یا نئيں۔ گریگوری تھاماترگس Gregory Thaumaturgus نے تیسرا حملہ گوتھس تے بوراڈوئی Boradoi توں منسوب کيتا تے ایہ دعویٰ کيتا اے کہ "یہ بھُل کر کہ اوہ پونٹس دے آدمی تے عیسائی سن "، اوہ حملہ آوراں وچ شامل ہوئے۔ [۱۲۵] دوسرے سال وچ پیٹیوس اُتے اک ناکام حملہ ہويا، جس نے پیٹیوس تے ترابزون دے علاوہ پونٹس دے وی وڈے علاقےآں نوں تباہ کر دتا۔ تیسرے سال وچ ، اک بہت وڈی طاقت نے بیتھانیہ Bithynia تے پروپونتس Propontis دے وڈے علاقےآں نوں تباہ کر دتا، بشمول کالسیدون، نکومیدتا، نیکایا، اپامیہ مائرلیہ، سیوس تے برصہ دے شہراں کے۔ حملےآں دے اختتام تک، گوتھاں نے کریمیا تے باسفورس اُتے کنٹرول حاصل کر ليا سی تے اولبیا تے ٹائراس سمیت یوکسین ساحل اُتے کئی شہراں اُتے قبضہ کر ليا سی، جس دی وجہ توں اوہ وسیع پیمانے اُتے بحری سرگرمیاں وچ مشغول ہو گئے۔ [۱۱۸] [۱۰۱] [۱۲۶]
10 سال دے وقفے دے بعد، گوتھس تے ہیرولی نے، 500 بحری جہازاں دے چھاپہ مار بیڑے دے نال، [۱۲۷] ہیراکلیہ پونٹیکا، سائزیکس تے بازنطیم نوں تباہ کر دتا۔ [۱۲۸] اوہ رومن بحریہ دے ہتھوں شکست کھا گئے لیکن وہبحیرہ ایجیئن دی طرف فرار ہوݨ وچ کامیاب ہو گئے، جتھے انھاں نے لیمنوس تے سائیروس دے جزیراں نوں تباہ کر دتا، تھرموپلائی توں گذر کر جنوبی یونان (صوبہ آچیا) دے کئی شہراں بشمول ایتھنز، کورنتھ، آرگوس، اولمپیا تے سپارٹا نوں تباہ کر دتا۔[۱۱۸] اس دے بعد مورخ ڈیکسیپس دی قیادت وچ اک ایتھنائی ملیشیا نے حملہ آوراں نوں شمال دی طرف دھکیل دتا جتھے انھاں گیلینس دے ماتحت رومی فوج نے روک لیا۔ [۱۱۸] اس نے نیسوس ( نیسٹوس) دریا دے قریب، مقدونیہ تے تھریس دے درمیان سرحد اُتے اک اہم فتح حاصل کيتی تے رومی فوج دی ڈالمیشین کیولری نے اچھے جنگجو دے طور اُتے شہرت حاصل کيتی۔ انہاں جنگلیاں دی ہلاکتاں اطلاع دے مطابق 3000 تک ہوئی سی۔ [۱۲۹] [۱۱۸] نتیجے دے طور پر، ہیرولی لیڈر نولوباٹس نے رومیاں دے نال معاہدہ کر ليا۔ [۱۲۷] [۱۱۸] [۱۰۱]
سنہ 268ء دے موسم گرما وچ میلان دے باہر اس دی فوج وچ اعلیٰ افسران دی قیادت وچ اک سازش وچ گیلینس دے قتل ہوݨ دے بعد، کلاڈیئس نوں شہنشاہ قرار دتا گیا تے اوہ اپنی حکمرانی قائم کرنے دے لئی روم چلا گیا۔ کلاڈیئس دی فوری توجہ الامانی Alamanni دی طرف سی جو رائیشیہ Raetia تے اطالیہ اُتے حملہ آور ہويا سی۔
جھیل بیناکس دی جنگ وچ انھاں شکست دینے دے بعد اوہ اس قابل ہويا کہ اوہ بلقان صوبےآں اُتے ہوݨ حملےآں اُتے توجہ دے سکے۔
اس دوران، اک دوسری تے وڈی سمندری یلغار شروع ہو چکی سی اک بہت وڈا اتحاد جس وچ گوتھس (گروتھنگی تے تھرونگی)، گیپڈز تے پیوسینی اُتے مشتمل سی جس دی قیادت اک بار فیر ہیرولی نے کی، دریائے تائیراس (Dniester) دے دہانے اُتے اکٹھا ہويا۔[lower-alpha ۱][۱۱۸] آگستن تریخ تے زوسیمس دے دعوے دے مطابق دو ہزار توں لے کے چھ ہزار بحری جہاز تن لکھ پچیہہ جنگجو جمع ہوئے۔
.
یہ خبرے اک سراسر مبالغہ آرائی اے لیکن ایہ حملے دے پیمانے دی نشان دہی کردا اے۔ [۱۱۸] مغربی بحیرہ اسود تے ڈینیوب ( ٹومی ، مارسیانوپولیس ) دے ساحلاں اُتے واقع کچھ قصبےآں اُتے حملہ کرنے وچ ناکامی دے بعد، حملہ آوراں نے بازنطیم تے کریسوپولس اُتے حملہ کيتا۔ انہاں دے بحری بیڑے دا [۱۲۹] اک حصہ تباہ ہو گیا یا تاں گوتھ دی پروپونٹس دے بپھردے پانیاں توں گزرنے وچ ناتجربہ کاری دی وجہ توں یا فیر اوہ رومی بحریہ دے ہتھوں شکست کھا گئے سن ۔ [۱۱۸] فیر اوہ بحیرہ ایجیئن وچ داخل ہوئے تے اک دستے نے ایجیئن جزیراں کریٹ، روڈس تے قبرص تک نوں تباہ کيتا۔ [۱۱۸] آگسٹان دی تریخ دے مطابق، گوتھاں نوں اس مہم وچ کوئی کامیابی حاصل نئيں ہوئی کیونجے اوہ سائپرینک طاعون توں متاثر ہوئے سن ۔ بحری بیڑے نے غالباً ٹرائے تے ایفیسس نوں وی برباد کر دتا سی، جس توں آرٹیمس دے مندر نوں وی نقصان پہنچیا سی، حالانکہ مندر دی مرمت کيتی گئی سی تے فیر اک صدی بعد عیسائیاں نے اسنوں توڑ دتا سی، جو قدیم دنیا دے ست عجائبات وچوں اک سی۔ [۱۱۸] جداں کہ انہاں دی مرکزی فورس نے محاصرے دی تمام تیاریاں مکمل کرلئی سی تے تھیسالونیکا تے کیسینڈریا دے شہراں نوں اپنے قبضے وچ لینے دے نیڑے سی شہنشاہ دے اگے ودھنے دی خبر سن کر بلقان دے اندرونی حصے وچ پِچھے ہٹ گئياں۔ [۱۱۸] [۱۰۱]
کلاڈیئس دے آنے دی خبر سننے دے بعد، گوتھاں نے سب توں پہلے اٹلی اُتے براہ راست حملہ کرنے دی کوشش کيتی۔ [۱۳۱] اوہ نیسس دے قریب، شمال دی طرف توں کلاڈیوس دی قیادت وچ آنے والی رومی فوج دے گھیرے وچ آگئے۔ ایہ جنگ غالباً سنہ 269ء وچ ہوئی سی تے اس وچ بہت سخت مقابلہ ہويا سی۔ دونے طرف توں وڈی تعداد وچ لوک مارے گئے لیکن، نازک موڑ پر، رومیاں نے پِچھے ہٹنے دا بہانہ کرکے گوتھاں نوں گھات وچ گھیر لیا۔ تقریباً 50,000 گوتھ نوں مبینہ طور اُتے ہلاک ہوئے یا قید کر لئی گئے تے تھیسالونیکا وچ انہاں دے اڈے نوں تباہ کر دتا گیا۔ [۱۲۹] [۱۱۸] تے اچانک، اورلین جو کلاڈیئس دے دور حکومت وچ تمام رومن گھڑ سوار فوج دا انچارج سی، نے جنگ وچ فیصلہ کن حملے دی قیادت کيتی۔ کچھ زندہ بچ جانے والےآں نوں سلطنت دے اندر دوبارہ آباد کيتا گیا، جدوں کہ دوسرےآں نوں رومی فوج وچ شامل کر ليا گیا۔ [۱۱۸] [۱۰۱] اس جنگ نے ہور دو صدیاں تک رومی سلطنت دی بقا نوں یقینی بنایا۔ [۱۳۱]
سنہ 270ء وچ ، کلاڈیئس دی موت دے بعد، کیناباؤڈس دی قیادت وچ گوتھاں نے دوبارہ رومن سلطنت اُتے حملہ کیتا، لیکن انھاں اورلین نے شکست دتی، پر، اس نے، ڈینیوب توں اگے ڈیکیا دے علاقے نوں خالی کر دتا۔ [۱۳۲] [۱۰۹] [۱۳۳]
تقریباً سنہ 275ء وچ گوتھاں نے ایشیا مائنر اُتے اک آخری وڈا حملہ کیتا، جتھے بحیرہ اسود دے گوتھاں دے ہتھوں قزاقی کولچیس، پونٹس، کیپاڈوشیا، گلیاتیا تے ایتھے تک کہ سلیشیا وچ وڈی پریشانی دا باعث بن رہی سی [۱۳۴] انھاں سنہ 276ء وچ شہنشاہ مارکس کلاڈیئس ٹیسیٹس نے شکست دتی۔ [۱۳۴]
تیسری صدی دے آخر تک، گوتھاں دے گھٹ توں گھٹ دو گروہ ایداں دے سن، جو دریائے نیستر دے ذریعے علاحدہ ہوئے: تھرونگی تے گریوتھونگی ۔ [۱۳۵] گیپڈس ، جو گوتھاں دے شمال مغرب وچ رہندے سن، اودوں تک تصدیق شدہ نيں۔ [۱۳۶] جارڈینز لکھدے نيں کہ گیپڈس گوتھاں دے نال مشترکہ اصل رکھدے نيں۔ [۱۳۶] [۱۳۷]
تیسری صدی دے آخر وچ ، جداں کہ جارڈینیز دے ذریعے ریکارڈ کيتا گیا اے، گیپڈس نے، اپنے بادشاہ فاسٹیڈا دی قیادت وچ برگنڈیاں نوں مکمل طور اُتے شکست دتی تے فیر گوتھاں تے انہاں دے بادشاہ اوسٹروگوتھا اُتے حملہ کيتا۔ اس تنازع وچ ، آسٹروگوتھا تے گوتھس فتح یاب ہو کے نکلے۔ [۱۳۸] [۱۳۹] تیسری صدی دے آخری عشراں وچ ، کارپی دی اک وڈی تعداد نوں داشیہ Dacia توں رومی سلطنت دی طرف فرار ہوݨ دے طور اُتے ریکارڈ کيتا گیا اے، جو غالباً گوتھس دے ذریعے اس علاقے توں بھگائے گئے سن ۔ [۱۰۱]
رومی سلطنت دے نال بقائے باہمی (سنہ 300ء توں 375ء تک)
[سودھو]سنہ 332ء وچ ، قسطنطین نے گوتھاں دے حملےآں دے خلاف دفاع دے لئی ڈینیوب دے شمالی کنارے اُتے آباد ہوݨ وچ سرماتیاں دی مدد کيتی تے اس طرح رومی سرحد نوں مضبوط بنایا۔ تقریباً 100,000 گوتھ مبینہ طور اُتے جنگ وچ مارے گئے تے تھرونگین بادشاہ ایریرک دے بیٹے اورک نوں گرفتار کر ليا گیا سی۔ [۱۴۰] تیسری صدی وچ یونانی بولی وچ لکھݨ والے مورخ یوسیبیس نے لکھیا اے کہ سنہ 334ء وچ قسطنطین نے تقریباً 300,000 سرماتیاں نوں، سرماندی غلاماں دی بغاوت دے بعد ڈینیوب دے شمالی کنارے توں کڈیا۔ سنہ 335ء توں 336ء تک، قسطنطین نے اپنی ڈینیوب مسانوں جاری رکھدے ہوئے کئی گوتھک قبیلے نوں شکست دتی۔ [۱۴۱]
رومیاں دے ذریعہ ڈینیوب توں کڈے جانے دے بعد، تھرونگی نے تیزا دے سرمیٹیاں دے علاقے اُتے حملہ کيتا۔ اس تنازع وچ ، تھرونگی دی قیادت وڈیگویا "گوتھاں دے سب توں بہادر" نے دی تے اوہ فتح یاب ہوئے، مگر وڈیگویا خود ماریا گیا۔ [۱۴۲] جارڈینیز دا کہنا اے کہ اورک دا جانشین گیبرک سی، "اک ایسا شخص جو اپنی بہادری تے عظیم پیدائش دے لئی مشہور تھا"، جس نے ہاسڈنگی ونڈلز تے انہاں دے بادشاہ ویزمار دے خلاف جنگ چھیڑ کر انھاں رومن تحفظ وچ پنونیا وچ آباد ہوݨ اُتے مجبور کيتا۔ [۱۴۳] [۱۴۴]
گریتھونگی تے تھیرونگی دونے چوتھی صدی دے دوران بہت ودھ رومنائز ہو گئے۔ ایہ رومیاں دے نال تجارت دے نال نال اک فوجی عہد دی گوتھک رکنیت دے ذریعے ہويا، جو بازنطیم وچ مقیم سی تے اس وچ فوجی امداد دے وعدے وی شامل سن ۔ اطلاعات دے مطابق، 40,000 گوتھاں نوں شاہ قسطنطین اپنے بعد دے دورِ حکومت وچ قسطنطنیہ دے دفاع دے لئی لیایا سی تے اس دے بعد پیلس گارڈ بوہتے جرمانی جنگجوواں اُتے مشتمل سی، کیونجے اودوں تک رومی فوجی وڈی حد تک فوجی قدر کھو چکے سن ۔ [۱۴۵] چوتھی صدی وچ گوتھ تیزی توں رومی فوجاں وچ سپاہی بن گئے جس دے نتیجے وچ رومن فوج دی اک اہم جرمنائزیشن ہوئی ۔ [۱۴۶] رومن فوج وچ جرمن جنگجوواں دی بھرتی دے بغیر، رومی سلطنت اِنّی دیر زندہ نئيں رہ سکدی سی جِنّی دیر اوہ رہی۔ [۱۴۶] رومی فوج وچ نمایاں مقام حاصل کرنے والے گوتھاں وچ گینس، ٹریبیگلڈ، فرویٹا تے اسپر شامل نيں۔ مارڈونیئس، اک گوتھک خواجہ سرا، رومی شہنشاہ جولین دا اتالیق تے بعد وچ مشیر مقرر ہويا، شہنشاہ اُتے اس دا بہت اثر سی۔ [۴]
چمڑا پہننے دا گوتھک رجحان قسطنطنیہ وچ فیشن بن گیا، اک ایسا فیشن جس دی قدامت پسنداں نے زور شور توں مذمت کيتی۔ [۱۴۷] چوتھی صدی دے یونانی بشپ سائینیسئس Synesius نے گوتھاں دا موازنہ بھیڑاں دے درمیان بھیڑیاں توں کيتا تے کھالاں پہننے اُتے انہاں دا مذاق اڑایا تے روم دے تئاں انہاں دی وفاداری اُتے سوال چُکیا:چمڑے وچ ملبوس اک آدمی جو کلامس پہننے والے جنگجوواں دی رہنمائی کردا اے، رومن مجسٹریٹاں دے نال بحث کرنے دے لئی اپنی بھیڑ دی کھالاں دا تبادلہ چوغے توں کر رہیا اے تے خبرے رومن قونصل دے عین برابر وچ وی بیٹھیا اے، جدوں کہ قانون دی پاسداری کرنے والے لوک پِچھے بیٹھے نيں۔ فیر ایہی لوک سینیٹ دے ایوان توں تھوڑی دور جانے دے بعد دوبارہ اپنی بھیڑ دی کھالاں چڑھا لیندے نيں تے جدوں اوہ اپنے ساتھیاں توں مل جاندے نيں تاں اوہ چوغے دا مذاق اڑاندے نيں تے کہندے نيں کہ اوہ آرام توں اس وچ اپنی تلواراں نئيں رکھ سکدے۔ [۱۴۷]
چوتھی صدی وچ ، گیبیرک Geberic دی جگہ نوں گروتھنگی Greuthungian بادشاہ ارمانارک Ermanaric نے سنبھالیا، جس نے وڈے پیمانے اُتے توسیع دا آغاز کيتا۔ [۱۴۸] جورڈانیز دا کہنا اے کہ ارمناریک نے جنگجو قبیلے دی اک وڈی تعداد نوں فتح کیتا، جنہاں وچ ہیرولی (جنہاں دی قیادت الارک Alaric کر رہیا سی)، ایسٹی Aesti تے وستولا وینیندی Vistula Veneti جو عسکری طور اُتے کمزور ہوݨ دے باوجود بہت ودھ سن تے انھاں نے زبردست مزاحمت کيتی۔ [۱۴۹] [۱۴۸] جورڈانیز نے ارمناریک دی فتوحات دا موازنہ سکندر اعظم دی فتوحات توں کيتا اے تے کہیا اے کہ اس نے "صرف اپنی طاقت توں سیسی تے جرمنی دی تمام اقوام اُتے حکومت کيتی۔" [۱۴۹] جورڈانیز دی ترجمانی کردے ہوئے، ہروگ وولفرام Herwig Wolfram دا اندازہ اے کہ ارمانارک Ermanaric نے پونٹک اسٹیپ Pontic Steppe دے اک وسیع علاقے اُتے غلبہ حاصل کيتا جو بحیرہ بالٹک توں بحیرہ اسود تک تے مشرق دی طرف یورال پہاڑاں تک پھیلا ہويا سی، [۱۴۸] [۱۵۰] جس وچ نہ صرف گریوتھنگی بلکہ بالٹک فنک لوک، سلاو (جداں اینٹس)، روسومونی (روکسولانی)، ایلانس، ہنز، سرماندی تے خبرے ایسٹی (بالٹس) وی شامل سن ۔ [۱۵۱] وولفرام دے مطابق، ایہ یقینی طور اُتے ممکن اے کہ چرنیابھَو سبھیاچار دے اثر و رسوخ دا دائرہ اس دی آثار قدیمہ دی حد توں اگے ودھ گیا ہوئے۔ [۱۴۸] چرنیابھَو Chernyakhov آثار قدیمہ دے آثار شمال دی طرف جنگل دے میدان وچ بہت دور ملے نيں، جو اس علاقے اُتے گوتھک تسلط دی نشان دہی کردے نيں۔ [۱۵۲] دوسری طرف پیٹر ہیدر دا کہنا اے کہ ارمناریک دی طاقت دی حد مبالغہ آرائی اے۔ [۱۵۳] وولگا - ڈان دے تجارتی رستےآں اُتے ارمناریک دے ممکنہ غلبے نوں مورخ گوٹ فرائیڈ شرام نے وائکنگ دی قائم کردہ ریاست کیوان روس دا پیش خیمہ سمجھیا۔ [۱۵۴] گوتھک علاقےآں دے مغربی حصے وچ ، جنہاں اُتے تھیرونگی دا غلبہ سی، اوتھے وی طائفالی، سرماندی تے ہور ایرانی عوام، ڈاشیئن، ڈیکو-رومن تے ہور رومی بستیاں آباد سی۔ [۱۵۵]
Hervarar saga ok Heiðreks (The Saga of Hervör and Heidrek) دے مطابق، اک 13ويں صدی دی افسانوی کہانی ، Árheimar Goths دی سرزمین، Reidgotaland دا راجگڑھ سی۔ کہانی بیان کردی اے کہ ایہ دریائے ڈینیپر اُتے واقع سی۔ جورڈانیز اس خطے نوں اویوم Oium کہندا اے۔ [۹۷]
سنہ 360ء دی دہائی وچ ، ایتھانرک، اورک دے بیٹے تے تھیرونگی دے رہنما، نے مشرقی رومی شہنشاہ ویلنس دے خلاف غاصب پروکوپیئس دی حمایت کيتی۔ جوابی کارروائی وچ ، ویلنس نے ایتھانرک دے علاقےآں اُتے حملہ کيتا تے اسنوں شکست دتی ، لیکن اوہ فیصلہ کن فتح حاصل کرنے وچ ناکام رہیا۔ اس دے بعد ایتھانرک تے ویلنس نے اک امن معاہدے پر، دریائے ڈینیوب وچ اک کشتی اُتے گل گل کیتی، کیونجے ایتھانرک نے رومن سلطنت وچ اپنے قدم جمانے توں انکار کر دتا سی تے جو تھیرونگی دے حق وچ سی اس دے فوراً بعد، Fritigern ، جو Athanaric دا حریف سی، Valens دی حمایت حاصل کردے ہوئے Arianism دا مذہب قبول کر ليا۔ اس دے بعد ایتھانرک تے فرٹیگرن نے اک خانہ جنگی لڑی جس وچ ایسا لگدا اے کہ ایتھانرک جِت گیا۔ اس دے بعد ایتھانرک نے اپنے دائرے وچ عیسائیت دے خلاف کریک ڈاؤن کيتا۔ [۱۵۶]
ہناں دی آمد (تقریباً سنہ 375ء وچ )
[سودھو]سنہ 375ء دے لگ بھگ ہن الانس، ایرانی لوک جو گوتھاں دے مشرق وچ رہندے سن، اُتے چڑھ دوڑے تے فیر ایلانس دے نال مل کے، گوتھ دے علاقے، گوتھک سلطنت اُتے حملہ کيتا۔ [۱۵۷] [۱۵۸] اس دور دا اک ذریعہ رومن مورخ ایمینس مارسیلینس، نے لکھیا اے کہ سیسی وچ گوتھک سلطنتاں اُتے ہناں دا تسلط سنہ 370ء دی دہائی وچ شروع ہويا۔ [۱۵۹] ایہ ممکن اے کہ ہناں دا حملہ مشرق دی طرف گوتھ پھیلاؤ دے رد عمل دے طور اُتے آیا ہوئے۔ [۱۶۰]
ارمانارک Ermanaric (وفات سنہ 376ء) دی خودکشی دے بعد، گروتھنگی Greuthungi آہستہ آہستہ ہناں دے تسلط وچ آ گیا۔ کرسٹوفر I. بیک وِتھ تجویز کردا اے کہ ہناں دا یورپ تے رومی سلطنت اُتے دبائو دراصل مغرب وچ آزاد گوتھاں نوں زیر کرنے دی اک کوشش سی [۱۶۱] ہناں نے تھرونگی اُتے حملہ کيتا تے ایتھانرک نے پہاڑاں وچ پناہ لی (جسنوں کتھائاں وچ کاکالینڈ کہیا جاندا اے )۔ [۱۶۲] امبروز نے اپنے ڈی اسپریٹو سانکٹو (روح القدس پر) وچ سنہ 376ء توں پہلے ایتھانرک دے شاہی لقباں دا اک گزردا ہويا حوالہ دتا اے۔ [۱۶۳]
گوتھاں تے ہناں دے درمیان لڑائیاں نوں " Hlöðskviða " (گوتھاں تے ہناں دی لڑائی) وچ بیان کيتا گیا اے، جو اک قرون وسطیٰ دی آئس لینڈ دی کہانی اے۔ کہانیاں چيتا دلاندی اے کہ گیٹس دا بادشاہ گیزور ، ہناں دے نال اک مہاکاوی تنازع وچ گوتھاں دی مدد دے لئی آیا سی، ہو سکدا اے کہ ایہ کہانی بعد وچ گوتھ۔ہن تنازع توں اخذ ہوئی ہوئے۔ [۱۶۴]
بھانويں ہناں نے کامیابی دے نال بوہت سارے گوتھاں نوں زیر کر ليا جو بعد وچ انہاں دی صفاں وچ شامل ہو گئے، لیکن فرٹیگرن نے اپنے لوکاں دے اک حصے دے نال سنہ 376ء وچ مشرقی رومی شہنشاہ ویلنس نال رابطہ کيتا تے اس توں ڈینیوب دے جنوبی کنارے اُتے آباد ہوݨ دی اجازت منگی۔ ویلنس نے اس دی اجازت دے دتی تے ایتھے تک کہ گوتھاں نوں دریا نوں عبور کرنے وچ مدد کيتی (خبرے دورسٹورم دے قلعے وچ )۔ [۱۶۵] ڈینیوب دے پار گوتھک انخلاء خبرے بے ساختہ نئيں سی، بلکہ کمیونٹی دے سرکردہ افراد دے درمیان طویل بحث و مباحثے دے بعد اک احتیاط توں منصوبہ بند آپریشن شروع کيتا گیا سی۔ [۱۶۶] پہنچنے پر، گوتھاں نوں رومیاں دے نال اپنے معاہدے دے مطابق غیر مسلح کيتا جانا سی، حالانکہ انہاں وچوں بوہت سارے ہن وی اپنے ہتھیار رکھنے وچ کامیاب رہے۔ [۱۶۵] موئسوگوتھ تھریس اورموئیسیا Moesia وچ آباد ہوئے۔
376-382 دی گوتھک جنگ
[سودھو] تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: گوتھ جنگ (سن 376ء توں 382ء تک)
بدعنوان مقامی رومن حکام نے گوتھاں دے نال بدسلوکی دی تے گوتھک پناہ گزین جلد ہی کاݪ دا سامنا کر رہے سن ۔ کچھ دے بارے وچ ریکارڈ کيتا گیا اے کہ اوہ اپنے بچےآں نوں رومن غلاماں دے تاجراں نوں ویچݨ اُتے مجبور ہو گئے سن ۔ [۱۶۵] اس جبر توں داہک(مشتعل) ہو کے، فرٹیگرن نے تھریس وچ اک وسیع پیمانے اُتے بغاوت شروع کر دتی، جس وچ نہ صرف گوتھک پناہ گزیناں تے غلاماں نے، بلکہ ناراض رومن مزدوراں تے کساناں تے رومی فوج دے گوتھک صحرائیاں نے وی اس دا نال دتا۔ آنے والا تنازع، جسنوں گوتھک جنگ کہیا جاندا اے، کئی سالاں تک جاری رہیا۔ [۱۶۷] اِنّے وچ، گریتھونگی دا اک گروہ، جس دی سربراہی سردار Alatheus تے Saphrax کر رہے سن، جو Vithericus دے نال شریک سن، جو Greuthungi بادشاہ Vithimiris دے بیٹے تے وارث سن، نے رومن دی اجازت دے بغیر ڈینیوب نوں عبور کيتا۔ [۱۶۷] گوتھک جنگ دا اختتام 378 وچ ایڈریانوپل دی جنگ وچ ہويا، جس وچ رومیاں نوں بری طرح شکست ہوئی تے ویلنس ماریا گیا۔ [۲۶] [۱۶۸]
ایڈریانوپل وچ گوتھک دی فیصلہ کن فتح دے بعد، مشرقی رومی سلطنت دے مجسٹریٹ ملیٹم ، جولیس نے ایشیا مائنر ، شام تے رومن ایسٹ دے ہور حصےآں وچ گوتھاں دے تھوک قتل عام دا اہتمام کيتا۔ بغاوت دے بھَو توں، جولین نے گوتھاں نوں شہری گلیاں دی قید وچ لے لیا جتھوں اوہ فرار نئيں ہو سکدے سن تے فوجیاں تے شہریاں دا قتل عام کيتا۔ جداں ہی گل پھیل گئی، گوٹھاں نے پورے علاقے وچ فسادات پھوٹ پئے تے وڈی تعداد وچ مارے گئے۔ لواحقین خبرے فریگیا وچ آباد ہو گئے ہوݨ۔ [۱۶۹]
379 وچ تھیوڈوسیئس اول دے عروج دے نال، رومیاں نے فریٹیگرن تے اس دے پیروکاراں نوں زیر کرنے دے لئی اک نويں حملے دا آغاز کيتا۔ [۱۷۰] [۱۷۱] تقریباً ايسے وقت، ایتھانرک فرٹیگرن دی سازشاں توں کاکلینڈ توں فرار ہو کے قسطنطنیہ پہنچیا۔ [۱۷۰] تھیوڈوسیئس نے ایتھانرک دا پرتپاک استقبال کیتا، بدلے وچ رومی شہنشاہ دی تعریف کيتی تے شہنشاہ دی طرف توں اس دی آمد دے فوراً بعد اس دی موت دے بعد اک شاندار جنازے توں نوازیا گیا۔ [۱۷۲] 382 وچ تھیوڈوسیس نے تھیرونگی دے نال امن مذاکرات وچ داخل ہوݨ دا فیصلہ کيتا جو 3 اکتوبر 382 نوں اختتام پزیر ہويا [۱۷۲] تھرونگی نوں بعد وچ تھریس وچ رومیاں دا فوڈراندی بنا دتا گیا تے اوہ رومی فوج نوں دستے فراہم کرنے دے پابند سن ۔ [۱۷۲]
بعد وچ گوٹھاں دی تقسیم تے پھیلاؤ
[سودھو]ہناں دے حملے دے نتیجے وچ ، گوٹھاں دے دو وڈے گروہ بالآخر ابھر گے، ویزگوتھس تے آسٹروگوتھس ۔ [۱۷۳] [۱۷۴] [۱۷۵] [۱۷۶] Visigoths دا مطلب اے "مغرب دے گوٹھ"، جدوں کہ Ostrogoths دا مطلب اے "مشرق دے گوٹھ"۔ [۱۷۷] بلدی خاندان دے زیرقیادت وزیگوتھس نے تھرونگی نال تعلق دا دعویٰ کيتا تے رومی علاقے دے اندر فوڈراندی دے طور اُتے رہندے سن، جدوں کہ امالی خاندان دی قیادت وچ آسٹروگوتھس نے گریوتھونگی توں نسل دا دعویٰ کيتا تے اوہ ہناں دے تابع سن ۔ [۱۷۸] پروکوپیئس نے ویزگوتھ دے ناں نوں "مغربی گوٹھ" تے ناں آسٹروگوتھ کو "مشرقی گوٹھ" توں تعبیر کیتا، جو اودوں گوتھک علاقےآں دی جغرافیائی تقسیم دی عکاسی کردا اے۔ [۱۷۹] گوتھس، گیپڈس توں قریبی تعلق رکھنے والے لوک وی ہنک دے تسلط وچ رہ رہے سن ۔ [۱۸۰] گوتھاں دا اک چھوٹا گروپ کریمین گوتھس سی، جو کریمیا وچ رہے تے قرون وسطیٰ تک اپنی گوتھک شناخت نوں اچھی طرح توں برقرار رکھا۔ [۱۷۸]
ساگا (کتھاواں) وچ
[سودھو]- گوٹاساگا
- Hervarar saga ok Heiðreks (ہروور تے ہیڈریک دی کسی)
- Hlöðskviða (گوتھاں تے ہناں دی جنگ)
یونانی تے رومن لٹریچر وچ
[سودھو]فوٹ نوٹ
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ ۱.۴ ۱.۵ ۱.۶ Heather 2012. "Goths, a Germanic people, who, according to Jordanes' Getica, originated in Scandinavia. The Cernjachov culture of the later 3rd and 4th cents. AD beside the Black Sea, and the Polish and Byelorussian Wielbark cultures of the 1st–3rd. cents. ad, provide evidence of a Gothic migration down the Vistula to the Black Sea, but no clear trail leads to Scandinavia."
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ Heather 2018. "a Germanic tribe whose name means 'the people', first attested immediately south of the Baltic Sea in the first two centuries."
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ Vitiello 2022, pp. 160-192.
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ ۴.۳ Pritsak 2005.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Heather 2018, p. 673.
- ↑ Heather 2012, p. 623.
- ↑ Pritsak 2005. Goths... a Germanic people..."
- ↑ Thompson 1973. "Goths, a Germanic people described by Roman authors of the 1st century a.d. as living in the neighbourhood of the mouth of the Vistula river."
- ↑ "Goth". Merriam-Webster. https://web.archive.org/web/20210305013340/https://www.merriam-webster.com/dictionary/Goth. Retrieved on 22 مارچ 2021. "Goth... [A] member of a Germanic people that overran the Roman Empire in the early centuries of the Christian era""Goth". Merriam-Webster.com Dictionary. Merriam-Webster. from the original on 5 مارچ 2021. Retrieved 22 مارچ 2021.
Goth... [A] member of a Germanic people that overran the Roman Empire in the early centuries of the Christian era
; "Goth". Random House. 2021. https://web.archive.org/web/20191202205126/https://www.wordreference.com/definition/Goth. Retrieved on22 مارچ 2021. "Goth... [O]ne of a Teutonic people who in the 3rd to 5th centuries invaded and settled in parts of the Roman Empire.""Goth". WordReference.com. Random House Webster's Unabridged Dictionary. Random House. 2021. from the original on 2 دسمبر 2019. Retrieved 22 مارچ 2021.Goth... [O]ne of a Teutonic people who in the 3rd to 5th centuries invaded and settled in parts of the Roman Empire.
; "Goth". Houghton Mifflin Harcourt. 2010. https://web.archive.org/web/20210427105627/https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/goth. Retrieved on22 مارچ 2021. "Goth... [A]ny member of a Germanic people that invaded and conquered most of the Roman Empire in the 3d, 4th, and 5th centuries a.d.""Goth". Webster's New World College Dictionary. Houghton Mifflin Harcourt. 2010. from the original on 27 اپریل 2021. Retrieved 22 مارچ 2021.Goth... [A]ny member of a Germanic people that invaded and conquered most of the Roman Empire in the 3d, 4th, and 5th centuries a.d.
; "Goth". Oxford University Press. https://web.archive.org/web/20210725071316/https://www.lexico.com/definition/goth. Retrieved on22 مارچ 2021. "Goth... A member of a Germanic people that invaded the Roman Empire from the east between the 3rd and 5th centuries. The eastern division, the Ostrogoths, founded a kingdom in Italy, while the Visigoths went on to found one in Spain.". Lexico. Oxford University Press. Archived from the original Archived 2021-07-25 at the وے بیک مشین on 25 جولائی 2021. Retrieved 22 مارچ 2021.Goth... A member of a Germanic people that invaded the Roman Empire from the east between the 3rd and 5th centuries. The eastern division, the Ostrogoths, founded a kingdom in Italy, while the Visigoths went on to found one in Spain.
; "Goth". Houghton Mifflin Harcourt. 2016. https://web.archive.org/web/20210329092356/https://www.thefreedictionary.com/Goth. Retrieved on22 مارچ 2021. "Goth... A member of a Germanic people who invaded the Roman Empire in the early centuries of the Christian era.""Goth". The Free Dictionary. The American Heritage Dictionary of the English Language. Houghton Mifflin Harcourt. 2016. from the original on 29 مارچ 2021. Retrieved 22 مارچ 2021.Goth... A member of a Germanic people who invaded the Roman Empire in the early centuries of the Christian era.
; "Goth". Random House. 2016. https://web.archive.org/web/20210329092356/https://www.thefreedictionary.com/Goth. Retrieved on22 مارچ 2021. "Goth... [A] member of a Germanic people settled N of the Black Sea in the 3rd century a.d., who, with the collapse of the Roman Empire, established kingdoms in Spain and Italy.""Goth". The Free Dictionary. Random House Kernerman Webster's College Dictionary. Random House. 2016. Archived from the original on 29 مارچ 2021. Retrieved 22 مارچ 2021.Goth... [A] member of a Germanic people settled N of the Black Sea in the 3rd century a.d., who, with the collapse of the Roman Empire, established kingdoms in Spain and Italy.
- ↑ Fulk 2018. "[A] number of named early Germanic groups are to be counted among the East Germanic peoples... Usually included in this group are Goths (among whom are probably to be counted Gepids, Greuthingi, and Thervingi), Bastarnae, Burgundians, Heruli, Rugii, Sciri, Silingi, and Vandals."
- ↑ Murdoch & Read 2004. "The Goths, another East Germanic group like the Vandals and the Burgundians, had originated (by tradition) in Scandinavia, and are attested at an early stage at the mouth of the Vistula in modern Poland."
- ↑ "Goth". HarperCollins Publishers. https://web.archive.org/web/20191202205126/https://www.wordreference.com/definition/Goth. Retrieved on 22 مارچ 2021. "Goth... [A] member of an East Germanic people from Scandinavia who settled south of the Baltic early in the first millennium ad. They moved on to the Ukrainian steppes and raided and later invaded many parts of the Roman Empire from the 3rd to the 5th century.""Goth". WordReference.com. Collins Concise English Dictionary. HarperCollins Publishers. Archived from the original on 2 دسمبر 2019. Retrieved 22 مارچ 2021.
Goth... [A] member of an East Germanic people from Scandinavia who settled south of the Baltic early in the first millennium ad. They moved on to the Ukrainian steppes and raided and later invaded many parts of the Roman Empire from the 3rd to the 5th century.
- ↑ Wolfram 2005. "While the Gutones, the Pomeranian precursors of the Goths, and the Vandili, the Silesian ancestors of the Vandals, were still considered part of Tacitean Germania, the later Goths, Vandals, and other East Germanic tribes were differentiated from the Germans and were referred to as Scythians, Goths, or some other special names. The sole exception are the Burgundians, who were considered German because they came to Gaul via Germania. In keeping with this classification, post-Tacitean Scandinavians were also no longer counted among the Germans, even though they were regarded as close relatives."
- ↑ Halsall 2014 "Goths, who have in recent decades become something of a paradigm for 'Germanic migrations', spoke a Germanic language but they were not considered Germani by Graeco-Roman authors, who usually saw them as 'Scythians' or as descendants of other peoples recorded in the same region like the Getae."
- ↑ Goffart 1989. "Goths, Vandals, and Gepids, among others, never called themselves German or were regarded as such by late Roman observers."
- ↑ Goffart 2010 "The use of "German" waned sharply in late antiquity, when, for example, it was mainly reserved by Roman authors as an alternative to "Franks" and never applied to Goths or the other peoples living in their vicinity at the eastern end of the Danube."
- ↑ Heather 2010. "Goths, Rugi and other Germani... Goths but also of some other Germani, notably Heruli... Germani such as the Vandals or Goths..."
- ↑ Heather 2007. "Militarized freedmen among the Germani appear in sixth- and seventh-century Visigothic and Frankish law codes."
- ↑ James & Krmnicek 2020. "They also became aware of some groups regarded as Germani, notably the Goths, migrating south-eastwards during the early centuries AD towards the Black Sea."
- ↑ Bradley 1888 "The Goths are always described as tall and athletic men, with fair complexions, blue eyes, and yellow hair..."
- ↑ Wolfram 1990, p. 6.
- ↑ Moorhead & Stuttard 2006, p. 56.
- ↑ Procopius 1914, Book III, II
- ↑ Heather 2007. "Goths – Germanic-speaking group first encountered in northern Poland in the first century AD."
- ↑ Heather 2010, p. 63.
- ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ Howatson 2011.
- ↑ ۲۷.۰ ۲۷.۱ Pronk-Tiethoff 2013, pp. 9–11.
- ↑ Pohl & Reimitz 1998, pp. 119–21.
- ↑ Simpson 2010, p. 460.
- ↑ Lehmann 1986, pp. 163–64.
- ↑ Brink 2002, p. 688.
- ↑ Andersson 1998a, pp. 402–03.
- ↑ Wolfram 1990, p. 21.
- ↑ Brink 2008, pp. 90, 110.
- ↑ Heather 1994. "[T]he Getica of Jordanes has nevertheless played a crucial role. Written in the mid-sixth century, it is the only source which purports to provide an overview of Gothic history in our period, and has decisively influenced all modern historians of the Goths.
- ↑ Heather 1998. "Modern approaches to the history of the Goths have been decisively shaped by the survival of one particular text: the Origins and Acts of the Goths or Getica of Jordanes. Written in Constantinople in about AD 550, it is a unique document. Although its author wrote in Latin, he was of Gothic descent, and drew upon Gothic oral traditions... [T]he Getic's consolidated account has exercised enormous influence on the overall "shape" of modern reconstructions of Gothic history... Thanks to [archaeology]... it is now possible to exercise at least some kind of control of Jordanes' account of even this earliest period of Gothic history."
- ↑ Heather 1994, p. 5.
- ↑ Jordanes 1915, pp. 19–22.
- ↑ Gillett 2000, pp. 479–500.
- ↑ ۴۰.۰ ۴۰.۱ Fulk 2018. "How the Goths arrived at the Black Sea, and where they originated, are matters of debate. The usual assumption, and the one still credited by the considerable majority of scholars, has been that the account given in the sixth-century Getica of Jordanes is trustworthy at least in general outline: according to this account, the Goths migrated, perhaps about 100 ق م, from Scandinavia (Scandza) to the banks of the Vistula. Their area of settlement on the southern coast of the Baltic is called by Jordanes Gothiscandza... In accordance with the account of Jordanes, the Goths have usually been identified with the Gutones first mentioned by Pliny the Elder ca. 65 CE as living on the shore of (apparently) the Baltic Sea. On this reasoning the Goths have also commonly been associated with the island of Gotland and with the region of south-central Sweden called Götaland (named after the ON Gautar, OE Gēatas), from which areas they are assumed to have migrated originally... In more recent times the account of Jordanes, recorded so many centuries after the purported departure from Scandinavia, has been called into question, in part on archaeological grounds... [T]he presence of Goths in Scandinavia is not to be doubted... At all events, the name of the Goths is so common in place-names in Sweden – and place-names are often among the most archaic evidence – that it is difficult to believe that the Gothic presence in Scandinavia could have been a late development."
- ↑ ۴۱.۰ ۴۱.۱ Robinson 2005. "Greek and Roman sources of the first and second centuries A.D. are the earliest written evidence we have for the Goths, under the names Guthones, Gothones, and Gothi. The sources agree in placing these people along the Vistula river, although whether they were on the coast or a bit inland is unclear. Also not totally clear is the connection between these people and other tribal groupings of similar names found at that time and later in parts of south central Sweden (now Västergötland and Östergötland) and on the island of Gotland. If the legend recorded by the sixth-century Gothic historian Jordanes is accurate, the Goths came to the mouth of the Vistula from across the sea, displacing a number of Germanic tribes who were there before them, including the Vandals. The weight of scholarship appears to support this story, with (mainland) Götland being seen as the likely point of origin, and the early first century B.C. as the likely time. Owing perhaps partially to population pressure, a large number of Goths subsequently left the Vistula in the mid-second century A.D. Around 170 they reached an area north of the Black Sea, where they settled between the Don and the Dniester rivers."
- ↑ Kasperski 2015. "The story by Jordanes about the migration of Goths from Scandza is a matter of a vivid and long standing discussion between historians. Most scholars argue that it is a part of the Gothic tribal tradition... Historians have long wondered how Jordanes learned about the migration. Some researchers claim that the source of his inspiration was an original Gothic tribal saga. It is even believed that the story about the origin (origo) of the Goths in Scandza is one of the most important parts of the Gothic tribal tradition, passed orally from generation to generation, a pillar sustaining the ethnicity of this people. However, not all scholars share this belief"
- ↑ Goffart 2010. "The report that the earliest Goths departed from Scandinavia for the Continent at some undetermined moment in the distant past still commands an impressive body of believers.... Experts in Germanic literature who instantly discount reports of Trojan or Scythian or Noachic origins as being fabulous, solemnly assent: emigration from Scandinavia is an authentic "tribal memory:' the one kernel of historicity to be plucked from an unholy stew of misconceptions and fabrications.
- ↑ Jordanes 1915, p. iv (25).
- ↑ Hedeager 2000. "Nevertheless, that these explanations cannot be used to confirm the historicity of the origin myth does not mean that the Goths and many others did not originate from Scandinavia. Several independent, unrelated, pieces of evidence, both philological and archaeological, indicate that there might be a grain of historical truth in these stories. If Scandza is a literary motif, it might also reflect some long-gone historical reality, at least for the Goths, the Lombards, and the Anglo-Saxons, and perhaps even for groups like the Heruli, the Vandals and the Burgundians too."
- ↑ Heather 1994. Some sections of narrative may also derive from oral tradition. We hear of King Berig, for instance, who led the Goths' migration from Scandinavia (4. 25), and of King Filimer guiding them into lands above the Black Sea (4. 28). Both are events of the distant past, and Gothic oral history seems the most likely source of these stories.... "[T]he Scandinavian origin of the Goths would seem to have been one sixth-century guess among several... The myths themselves perhaps referred only to an unnamed, mysterious island... The Scandinavian origin-tale would thus be similar to much else in the Getica, depending upon a complex mixture of material from Gothic oral and Graeco-Roman literary sources."
- ↑ Goffart 2005. "[I]t takes a weird conception of any Gothic oral tradition to imagine that it would have supplied Jordanes or his source with Scandinavia in the same garb as Ptolemy, Pliny, and Pomponius Mela and would have added to it, besides, circumstantial recollections of the Goths' one-time neighbors when they emigrated 2,030 years ago."
- ↑ Christensen 2002. "[Cassiodorus] had found out about this island [of Scandza] by reading works by Ptolemy and by listening to reports from people who had come to Ravenna from those regions... [He] knew... that this island was home to a people whose name was strongly reminiscent of the name of the Goths. They were called Gauts, however, and had nothing at all to do with the Goths.".
- ↑ Christensen 2002. "Today we are able to conclude that this narrative is fictitious, a fabrication in which the omnipotent author himself has created both the framework and the content of the story. But in spite of all this, it is never justifiable to completely discard a relic of the past. If it cannot tell us something about the past it claims to describe; then at least it speaks volumes about the period in which it was conceived – contingent of course upon our own ability to precisely date the source. Parting is a painful process, as in this case, where we must relinquish something we have grown accustomed to regarding as Gothic history."
- ↑ Olędzki 2004. "Most scholars agree that contents of Jordanes' text... concerning the arrival of the Goths and Gepidae from Scandinavia to Pomerania is fully reflected in archaeological sources."
- ↑ ۵۱.۰ ۵۱.۱ Heather 1998. "The archaeogical evidence would seem at least partly to confirm Jordanes' account of Filimer's migration; the movement of Goths from the European mainland opposite Scandinavia to the hinterland of the Black Sea. Given that the events occurred some 300–400 years before the Getica was composed, at a time when the Goths were not themselves literate, Jordanes' account is more correct, it seems to me, than we have any right ro expect... It is certainly possible... that Scandinavia was explicitly mentioned in Gothic tales of the past... The story of Berig as told by Goths might have said Scandinavia... I think it likely... that the story of Berig and his migration genuinely reflect Gothic story telling in some way, but I am less sure that the original Gothic stories mentioned Scandinavia."
- ↑ Wolfram 1990, pp. 39–40.
- ↑ Heather 1998, pp. 24–26.
- ↑ Kaliff 2008. "The archaeological record indicates that Jordanes' history concerning the origin of the Goths was based on an oral tradition with a real background... In modern research, the theory of a massive migration has generally been abandoned... Limited migration is likely to have taken place."
- ↑ Brink 2008, pp. 90, 103–04.
- ↑ Strid 2011, p. 43.
- ↑ Wolfram 1990. "The similarity of the name of the Gothic people and that of the island of Gotland seems to support the migration legend of the Origo Gothica. This area was also the home of the medieval Gutasaga."
- ↑ ۵۸.۰ ۵۸.۱ Rübekeil 2002, pp. 603–04.
- ↑ ۵۹.۰ ۵۹.۱ Kaliff 2008, p. 236.
- ↑ Andersson 1998b. "Die drei Stämme der Gauten, Goten und gutar scheinen sich im s. Ostseeraum aus einem *gautōz/*gutaniz-Volk entwickelt zu haben. Wo und wie deren Ethnogenese vor sich gegangen ist, bleibt zwar ungewiß, aber in der fortgesetzten Diskussion über die geogr. Herkunft der Stämme ist auf jeden Fall die sprachliche Analyse der Stammesbezeichnungen von wesentlichem Gewicht."
- ↑ Kortlandt 2001 "Witold Mańczak has argued that... the original homeland of the Goths must therefore be located in the southernmost part of the Germanic territories... I think that his argument is correct..."
- ↑ Peel 2015, pp. 272, 290.
- ↑ Kaliff 2008, p. 228.
- ↑ Wolfram 1990, p. 38.
- ↑ Liebeschuetz 2015, p. 106.
- ↑ Kaliff 2008, p. 232.
- ↑ Heather 2010, p. 103.
- ↑ Kokowski 2011, pp. 72–73.
- ↑ Wolfram 1990. "Archaeologists equate the earliest history of the Goths with the artifacts of a culture named after the East Prussian town Willenberg-Wielbark."
- ↑ Heather 2010. "[I]s now generally accepted that the Wielbark culture incorporated areas that, in the first two centuries AD, were dominated by Goths, Rugi and other Germani."
- ↑ Heather 2010. "[T]he Wielbark and Przeworsk systems have come to be understood as thoroughly dominated by Germanic-speakers, with earlier archaeological 'proofs' that the latter comprised just a very few migrants from southern Scandinavia being overturned."
- ↑ ۷۲.۰ ۷۲.۱ Heather 1998. "[The] Goths are met in historical sources... [in] northern Poland in the first and second centuries... Goths are first mentioned occupying territory in what is now Poland in the first century AD... The history of people labelled "Goths" thus spans 700 years, and huge tracts of Europe from northern Poland to the Atlantic ocean... [T]he Wielbark culture.... took shape in the middle of the first century AD... in Pomerania and lands either side of the lower Vistula... [T]his is the broad area where our few literary sources place a group called Goths at this time... Tacitus Germania 43–4 places them not quite on the Baltic coast; Ptolemy Geography 3.5.8 locates them east of the Vistula; Strabo Geography 7.1.3 (if Butones should be emended to Gutones) broadly agrees with Tacitus... The mutually confirmatory information of ancient sources and the archaeological record both suggest that Goths can first be identified beside the Vistula. It is here that this attempt to write their history will begin."
- ↑ Jordanes 1915, pp. iv (26).
- ↑ Wolfram 1990, pp. 36–42.
- ↑ Wolfram 1990: "Goths – or Gutones, as the Roman sources called them... The Gutonic immigrants became Goths the very moment the Mediterranean world considered them "Scythians"... The Gothic name appears for the first time between A.D. 16 and 18. We do not, however, find the strong form Guti but only the derivative form Gutones... Hereafter, whenever the Gutones and Guti are mentioned, these terms refer to the Goths."
- ↑ Christensen 2002. "During the first century and a half AD, four authors mention a people also normally identified with 'the Goths'. They seem to appear for the first time in the writings of the geographer Strabo... It is normally assumed that [the Butones/Gutones] are identical with the Goths... It has been taken for granted that these Gotones were identical to the Goths... Finally, around 150, Klaudios Ptolemaios (or Ptolemy) writes of certain [Gutones/Gythones] who are also normally identified with 'the Goths'… Ptolemy lists the [Gutae], also identified by Gothic scholars with the Goths..."
- ↑ Goffart 1980. "We hear, for instance, that "the true history of the Goths" – true, that is, as distinct from legendary "but not inadmissible" – "begins with Pliny, who, toward A.D. 75, cited the Gutones, and Tacitus, who, towards 98, knows the Gothones." Prodigies of ingenuity are performed in creating arguments that sometimes are wholly circular. By normal standards of source analysis, the early Gothic migrations in Jordanes are about as historical as the tales of Genesis and Exodus; to champion their simple equivalence to history is a task for religious fundamentalists."
- ↑ ۷۸.۰ ۷۸.۱ Christensen 2002. "They might possibly have been mentioned in some geographical and ethnographical works dating from the first century AD, but the similarity in the names is not significant, and no antique author later considers them to be the forefathers of the Goths... No one sees this connection, even during the Great Migration. Chronologically it would, of course, be quite a realistic possibility..."
- ↑ Kulikowski 2006. "The Gotones mentioned in Tacitus, Germania 44.1 and located somewhere in what is now modern Poland would not be regarded as Goths if Jordanes' migration stories did not exist."
- ↑ Halsall 2007. "Although the Scythians were long gone, their name was still applied to the inhabitants of these regions: Taifals and Sarmatians, Alans and Goths... Also significant is the fact that, as mentioned, when not using 'Scythian', these writers used Getae as a synonym for Goths, rather than (as modern historians do) associating the Goths with the Gutones, who had a respectable pedigree going back to Pliny at least... We might note the similarity of names such as Eudoses and Jutes, or Gutones and Goths but how much continuity does this imply, especially when the different names are recorded in different geographical locations?"
- ↑ Wolfram 1990. "[T]he Gutones... were first mentioned by Strabo..."
- ↑ Christensen 2002. "It is normally assumed that [the Butones/Gutones] are identical with the Goths."
- ↑ ۸۳.۰ ۸۳.۱ ۸۳.۲ ۸۳.۳ Wolfram 1990, p. 40.
- ↑ Wolfram 1990, pp. 394–95.
- ↑ Christensen 2002, pp. 34–35.
- ↑ Christensen 2002, pp. 25–31.
- ↑ ۸۷.۰ ۸۷.۱ ۸۷.۲ Wolfram 1990, pp. 40–41.
- ↑ Tacitus 1876a, XLIV
- ↑ Christensen 2002, pp. 35–36.
- ↑ Tacitus 1876b, 62
- ↑ Christensen 2002, pp. 36–38.
- ↑ ۹۲.۰ ۹۲.۱ Jordanes 1915, p. iv (28).
- ↑ ۹۳.۰ ۹۳.۱ ۹۳.۲ Wolfram 1990, pp. 37–39.
- ↑ ۹۴.۰ ۹۴.۱ Christensen 2002, pp. 38–39.
- ↑ ۹۵.۰ ۹۵.۱ ۹۵.۲ ۹۵.۳ Heather 2010, pp. 103–07.
- ↑ Heather 2010, p. 106.
- ↑ ۹۷.۰ ۹۷.۱ Wolfram 1990, p. 42.
- ↑ James & Krmnicek 2020. "Except for a few examples where material, ritualized patterns (recognizable in burial rites, offerings, or ways of structuring settlements) and cultural change correspond almost perfectly with the written account – e.g. concerning the migration of the Goths from the Southern Baltic shore to the Black Sea – identification and localization of single Germanic tribes via patterns in archaeological material has mostly not been possible."
- ↑ Wolfram 1990, pp. 42–43.
- ↑ Kokowski 2007, p. 222.
- ↑ ۱۰۱.۰۰ ۱۰۱.۰۱ ۱۰۱.۰۲ ۱۰۱.۰۳ ۱۰۱.۰۴ ۱۰۱.۰۵ ۱۰۱.۰۶ ۱۰۱.۰۷ ۱۰۱.۰۸ ۱۰۱.۰۹ Heather 2010, pp. 109–20.
- ↑ Heather 2010, pp. 123–24.
- ↑ Heather 1994. "[T]here is a Gothic origin to some of the Getica's material, which makes it unique among surviving sources. It specifically refers, for instance, to Gothic songs and tales recording Filimer's migration to the Black Sea"
- ↑ Heather 2010, pp. 130–31.
- ↑ Heather & Matthews 1991, pp. 50–51.
- ↑ Kokowski 2011, p. 75.
- ↑ ۱۰۷.۰ ۱۰۷.۱ Heather 1994, pp. 87–96.
- ↑ Heather 2010. "[I]t is now universally accepted that the system can be taken to reflect the world created by the Goths...
- ↑ ۱۰۹.۰ ۱۰۹.۱ Bennett 2004.
- ↑ Wolfram 1990, p. 13.
- ↑ Wolfram 1990, p. 20.
- ↑ Wolfram 1990. "No ancient ethnographer made a connection between the Goths and the Gutones. The Gutonic immigrants became Goths the very moment the Mediterranean world considered them "Scythians".
- ↑ Heather 2010. "In the period of Dacian and Sarmatian dominance, groups known as Goths – or perhaps 'Gothones' or 'Guthones' – inhabited lands far to the north-west, beside the Baltic. Tacitus placed them there at the end of the first century AD, and Ptolemy did likewise in the middle of the second, the latter explicitly among a number of groups said to inhabit the mouth of the Vistula. Philologists have no doubt, despite the varying transliterations into Greek and Latin, that it is the same group name that suddenly shifted its epicentre from northern Poland to the Black Sea in the third century."
- ↑ Christensen 2002. "However, linguists believe there is an indisputable connection."
- ↑ ۱۱۵.۰ ۱۱۵.۱ McNeill.
- ↑ Wolfram 1990, pp. 209–10.
- ↑ Kershaw 2013.
- ↑ ۱۱۸.۰۰ ۱۱۸.۰۱ ۱۱۸.۰۲ ۱۱۸.۰۳ ۱۱۸.۰۴ ۱۱۸.۰۵ ۱۱۸.۰۶ ۱۱۸.۰۷ ۱۱۸.۰۸ ۱۱۸.۰۹ ۱۱۸.۱۰ ۱۱۸.۱۱ ۱۱۸.۱۲ ۱۱۸.۱۳ Wolfram 1990, pp. 52–56.
- ↑ Bury 1913, p. 428.
- ↑ Wolfram 1990, pp. 20, 44.
- ↑ Sprengling 1953, pp. 7, 15.
- ↑ Sprengling 1953, pp. 3–4.
- ↑ Kulikowski 2006, p. 18.
- ↑ Wolfram 1990, p. 128.
- ↑ Kulikowski 2006, pp. 18–19.
- ↑ Bowman, Cameron & Garnsey 2005, pp. 223–29.
- ↑ ۱۲۷.۰ ۱۲۷.۱ Syncellus 1829, p. 717.
- ↑ Bury 1911, pp. 203–06.
- ↑ ۱۲۹.۰ ۱۲۹.۱ ۱۲۹.۲ Zosimus 1814, I.42–43
- ↑ Bray 1997, pp. 279–91
- ↑ ۱۳۱.۰ ۱۳۱.۱ Tucker 2009, p. 150.
- ↑ Wolfram 1990, p. 56.
- ↑ Thompson 1973, pp. 606–09.
- ↑ ۱۳۴.۰ ۱۳۴.۱ Bowman, Cameron & Garnsey 2005, pp. 53–54.
- ↑ Wolfram 1990, p. 24.
- ↑ ۱۳۶.۰ ۱۳۶.۱ Wolfram 1990, pp. 57–58.
- ↑ Jordanes 1915, p. xvii (94–95).
- ↑ Jordanes 1915, pp. xvii (96–100).
- ↑ Wolfram 1990, p. 58.
- ↑ Wolfram 1990, pp. 63–64.
- ↑ Eusebius 1900, Book IV, Chapters 5–6
- ↑ Wolfram 1990, p. 95.
- ↑ Jordanes 1915, pp. xxx (113–15).
- ↑ Wolfram 1990, p. 62.
- ↑ Paul MacMullen.
- ↑ ۱۴۶.۰ ۱۴۶.۱ Aubin.
- ↑ ۱۴۷.۰ ۱۴۷.۱ Cameron, Long & Sherry 1993, p. 99.
- ↑ ۱۴۸.۰ ۱۴۸.۱ ۱۴۸.۲ ۱۴۸.۳ Wolfram 1990, pp. 86–89.
- ↑ ۱۴۹.۰ ۱۴۹.۱ Jordanes 1915, pp. xxxiii (116–20).
- ↑ Wolfram 1997, pp. 26–28.
- ↑ Wolfram 1990, p. 7.
- ↑ Heather 1994, p. 87.
- ↑ Heather & Matthews 1991, pp. 86–89.
- ↑ Schramm 2002, p. 54.
- ↑ Wolfram 1990, p. 8.
- ↑ Wolfram 1990, pp. 64–72.
- ↑ Gibbon, Edward (1880). The History of the Decline and Fall of the Roman Empire 3. Philadelphia: J.B. Lippincott. p. 29. Archived from the original on 10 دسمبر 2022. Retrieved 10 دسمبر 2022.
Ammianus […] and Jornandes […] describe the subversion of the Gothic empire by the Huns.
Unknown parameter|url-status=
ignored (help); Check date values in:|archivedate=, |accessdate=
(help) - ↑ Beckwith 2009, pp. 81–83.
- ↑ Marcellinus 1862, Book XXI, II, 1. "The following circumstances were the original cause of all the destruction and various calamities which the fury of Mars roused up, throwing everything into confusion by his usual ruinous violence: the people called Huns, slightly mentioned in the ancient records, live beyond the Sea of Azov, on the border of the Frozen Ocean, and are a race savage beyond all parallel."
- ↑ Beckwith 2009, pp. 81–83, 94–100, 331–332.
- ↑ Beckwith 2009, pp. 331–32.
- ↑ Wolfram 1990, p. 73.
- ↑ Ambrose 2019, p. Book I, Preface, Paragraph 15.
- ↑ Maenchen-Helfen 1973, pp. 152–55.
- ↑ ۱۶۵.۰ ۱۶۵.۱ ۱۶۵.۲ Kulikowski 2006, p. 130.
- ↑ Heather 2010, p. 69.
- ↑ ۱۶۷.۰ ۱۶۷.۱ Wolfram 1990, pp. 117–31.
- ↑ Bennett 2004, p. 367.
- ↑ Kulikowski 2006, pp. 145–47.
- ↑ ۱۷۰.۰ ۱۷۰.۱ Wolfram 1990, pp. 130–39.
- ↑ Kulikowski 2006, pp. 150–52.
- ↑ ۱۷۲.۰ ۱۷۲.۱ ۱۷۲.۲ Kulikowski 2006, pp. 152–53.
- ↑ "Visigoth". https://web.archive.org/web/20190522223551/https://www.britannica.com/topic/Visigoth. Retrieved on 19 ستمبر 2019."Visigoth". Encyclopædia Britannica Online. Archived from the original on 22 مئی 2019. Retrieved 19 ستمبر 2019.
- ↑ "Ostrogoth". https://web.archive.org/web/20190425120017/https://www.britannica.com/topic/Ostrogoth. Retrieved on 17 ستمبر 2019."Ostrogoth". Encyclopædia Britannica Online. Archived from the original on 25 اپریل 2019. Retrieved 17 ستمبر 2019.
- ↑ Waldman & Mason 2006, pp. 336–41.
- ↑ Waldman & Mason 2006, pp. 573–77.
- ↑ Wolfram 1990, pp. 24–25.
- ↑ ۱۷۸.۰ ۱۷۸.۱ Heather 2018.
- ↑ Wolfram 1990, p. 26.
- ↑ Wolfram 1990, p. 254.