ابوالحسن آصف خان
ابوالحسن آصف خان | |
---|---|
(فارسی وچ: میرزا حسن آصفخان)،(اردو وچ: ابوالحسن آصف خان) | |
جم | سنہ 1569
|
وفات | 12 جون 1641 (71–72 سال) |
وجہ وفات | لڑائی میں مارا گیا |
اولاد | ممتازمحل ، شائستہ خان |
والد | مرزا غیاث بیگ |
والدہ | عصمت بیگم |
بہن/بھائی | |
عملی زندگی | |
پیشہ | سیاست دان ، ریاست کار |
ترمیم |
ابو الحسن آصف خان (پیدائش: 1569ء— وفات: 12 جون 1641ء) عہد شاہجہانی وچ مغلیہ سلطنت دے صدر اعظم سن ۔ جہانگیر دے عہدِ حکومت اوہ مغلیہ سلطنت دے انتظامی اُمور وچ اعلیٰ درج دے عہدہ یعنی عہدۂ وکیل سلطنت مغلیہ اُتے فائز سن تے اِسی دے عوض اُنئيں آصف خان دا خطاب دتا گیا سی ۔
سوانح
[سودھو]- ہور پڑھو: مغل شہنشاہ، جلال الدین اکبر ، مرزا غیاث بیگ ، عصمت بیگم ، صفوی ایران
آصف خان دی پیدائش 1569ء وچ قندھار وچ ہوئی جو اُس وقت صفوی ایران دا صوبہ سی ۔ آصف خان دے والد مرزا غیاث بیگ سن جو عہدِ اکبری وچ غالباً 1577ء وچ قندھار توں ہجرت کرکے مغلیہ سلطنت دے راجگڑھآگرہ وچ آکے آباد ہوئے گئے سن ۔مرزا غیاث بیگ نوں مغل شہنشاہ جلال الدین اکبر نے اعتماد الدولہ دا خطاب تفویض کیتا سی تے اوہ دربارِ اکبری دے اہم وزراء وچ شمار ہُندے سن ۔مرزا غیاث بیگ مغل شہنشاہ جہانگیر دے عہد وچ 1611ء توں 1622ء تک وزیراعظم سلطنت مغلیہ دے عہدے اُتے فائز رہے۔آصف خان دی والدہ عصمت بیگم سن جو علاؤ الدولہ آقا ملیا دی بیٹی سن۔[۱][۲]
سرکاری مناصب
[سودھو]اوائل عہد شباب وچ آصف خان اپنے والد مرزا غیاث بیگ دے ہمراہ دربارِ اکبری توں وابستہ رہے۔ اکتوبر 1605ء وچ نورالدین جہانگیر مغل شہنشاہ دی حیثیت توں تخت نشین ہويا تاں اُس نے ملکہ نورجتھے توں مئی 1611ء وچ عقد کر ليا تے مرزا غیاث بیگ نوں وزیراعظم مغلیہ سلطنت مقرر کر دتا تے آصف خان نوں وکیل مغلیہ سلطنت مقرر کیتا۔ آصف خان نوں مغلیہ سلطنت دی تمام تر انتظامی ادارےآں دی سربراہی سونپی گئی۔ مئی 1611ء توں 8 نومبر 1627ء تک آصف خان اِسی عہدے اُتے فائز رہے۔ 1625ء وچ جہانگیر نے اُنئيں نظامت لاہور وی تفویض کردتی تے اوہ 1627ء تک بطور گورنر لاہور وی کم کردے رہے۔ 8 نومبر 1627ء نوں مغل شہنشاہ جہانگیر دے انتقال اُتے مغلیہ سلطنت دے اقتدار دی خاطر جنگ تخت نشینی وچ آصف خان لاہور وچ مقیم رہے تے لیکن اپنی بہن نورجتھے دی کوئی خاطرخواہ مدد نہ کی، کیونجے اوہ اپنے داماد شہریار مرزا نوں مغل شہنشاہ بنانا چاہندی سی۔
خاندان
[سودھو]آصف خان دی شادی دیوانجی بیگم توں ہوئی سی جو ممتاز قزوینی شخصیت خواجہ غیاث الدین دی بیٹی سن۔ آصف خان دے چار بیٹیاں ارجمند بانو بیگم، ملکہ بانو بیگم، پرور خانم تے فرزانہ بیگم تے اک بیٹا شائشہ خان سی ۔ 1612ء وچ ارجمند بانو بیگم دی شادی شاہجہان توں ہوئی سی۔ پرور خانم دی شادی محتشم خان توں ہوئی جو نورالدین جہانگیر دے سوتیلے بھائی قطب الدین کوکہ دا بیٹا سی ۔
مناصب
[سودھو]- وکیل سلطنت مغلیہ: 12 مئی 1611ء — 8 نومبر 1627
- گورنر صوبہ لاہور: 1625ء— 8 نومبر 1627ء
- صوبیدار صوبہ گجرات: 1630ء — 1639ء
- فوجدار مالوہ صوبہ: 1635ء — 1641ء
وفات
[سودھو] تفصیلی لی لئی ویکھو: مقبرہ آصف خان
12 جون 1641ء نوں آصف خان نے راجا جگت سنگھ دے خلاف محاذ وچ انتقال کیتا۔ آصف خان دی نعش نوں نورجتھے دی سفارش اُتے لاہور شاہدرہ باغ وچ لیا کے دفن کیتا گیا۔ بعد وچ شاہجہان دے حکم توں اِس اُتے مقبرہ آصف خان تعمیر کیتا گیا جو مقبرہ جہانگیر دے مغربی جانب واقع اے۔
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]- مضامین جنہاں وچ فارسی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1569 دے جم
- 1641 دیاں موتاں
- 12 جون دیاں موتاں
- ویکیپیڈیا مضامین مع VIAF شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع LCCN شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع ISNI شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع GND شناخت کنندگان
- ستارہويں صدی دی ایرانی شخصیتاں
- سولہويں صدی دی ایرانی شخصیتاں
- مغل اشرافیہ
- مغلیہ سلطنت وچ ایرانی تارکین وطن شخصیتاں