القاب حضرت فاطمۃ الزہرا
Appearance
احادیث تے زیارت نامیاں وچ حضرت فاطمہ دی بوہت سارے القابات تے کنیتاں ذکر ہوئیاں نيں۔ جنہاں وچ سیدۃ نساء العالمین، بتول، زہرا تے ام ابیہا آپ دے مشہور القاب تے کنیتاں وچوں نيں۔
القاب
[سودھو]احادیث تے زیارت ناواں وچ حضرت فاطمہؑ دے متعدد القاب ذکر ہوئے نيں:[۱]
لقب | معنی | لقب | معنی |
---|---|---|---|
سَیدۃنِساءالعالَمین | عالمین دی عورتاں دی سردار | حَوراءإنسیّہ | انسان دی شکل وچ حور |
مَعصُومَہ | جس توں گناہ سرزد نہ ہو | مُحَدَّثَہ | اوہ عورت جس دے نال فرشتےآں نے گفتگو کیتی ہوئے |
حُرَّہ | آزاد | مُبارَکہ | اُتے برکت |
طاہرَہ | پاک | بَتُول | ممتاز، لوکاں توں منہ پھیر کر خدا دی طرف متوجہ ہونے والی،ایسی خاتون جسنوں اصلا حیض نہ آندا ہوئے[نوٹ ۱] |
حَصَان | پاکدامن | زََکیَّہ | پاک و منزہ (اخلاقی برائیاں سے) |
مَریم کبرَی | وڈی مریم | راضیَہ | (تقدیر الہی) اُتے راضی ہونے والی |
صِدّیقَہ | بہت سچی | مَرضیَّہ | اوہ عورت جس توں خدا راضی ہوئے۔ |
نوریَّہ | نورانی | رَضیَّہ | جس توں ہر اک راضی ہو |
سَماویَّہ | آسمانی | حَصان | پاکدامن |
حزَہراء | درخشان تے نورانی | انیَہ | بہت ہی مہربان |
مَنصورَہ | جس دی مدد تے نصرت کيتی گئی ہو | عَذراء | پاکدامن |
زاہدَہ | پارسا | طَیّبَہ | نیک، زلال، پاک |
اُمّ اَبیہا | اپنے باپ دی ماں[نوٹ ۲] | تَقیَّہ | پرہیزگار عورت |
بَرَّہ | نیکوکار عورت | مُطَہرَہ | پاکیزہ |
شَہیدَہ | شہید ہونے والی عورت | صادِقَہ | سچی |
رَشیدَہ | سجھ بجھ تے عقل رکھنے والی | فاضِلَہ | با فضیلت |
نَقیَّہ | خالص تے ناب | عَلیمَہ | دانا |
غَراء | شریف، نیک کردار | مَہدیَّہ | ہدایت یافتہ |
صَفیَّہ | صاف و خالص | عابدَہ | عبادت کرنے والی |
مُتَہجِّدَہ | شب زندہدار | قانِتَہ | ہر وقت خدا دی اطاعت وچ رہنے والی |
بعض متاخر مصادر وچ کئی تے القابات وی مذکور نيں من جملہ:
- سیدة، مصلّیة، قائمة، شاهدة، صائمة، ولیة، زاکیة، سلیمة، حلیمة، حبیبة، جمیلة، حفیفة، صالحة، مصلحة، صبیحة، محمدة، نصیبة، مجیبة، شریفة، مکرمة، عالمة، فاتحة، مُنعِمة، داعیة، معلمة، شافعة، مشفقة، جاهدة، ناصحة، متجهدة، راقیة، ناصیة، حاضرة، وافیة [۲]
کنیتاں
[سودھو]مناقب ابن شہرآشوب وچ حضرت فاطمہ(س) دیاں کئی کنیتاں ذکر ہوئیاں نیں:[۳]
ام الحسن | ام الحسین | ام المحسن | ام الائمہ | ام ابیہا |
حوالے
[سودھو]نوٹ
[سودھو]- ↑ پیغمبر اکرم توں پوچها گیا کہ بتول دے کیہ معنی نيں؟ جوکہ مریم تے حضرت فاطمہؑ دے لئی استعمال کيتا جاندا اے ؟ آپؐ نے فرمایا: بتول اس سواݨی نوں کہیا جاندا اے جسنوں اصلا حیض نہ آندا ہوئے۔(اردبیلی، کشف الغمۃ، ج۱، ص۳۳۹؛ ہور ببینید: مناقب ابن شہرآشوب، ج۳، ص۳۳۰)
- ↑ ام ابیہا عربی بولی دے قواعد دی بنا اُتے کنیت اے لیکن معنی دے پیش نظر اسنوں القابات وچ شامل کيتا جا سکدا اے۔
مآخذ
[سودھو]- ابن شہرآشوب، المناقب،،قم، علامہ، ۱۳٧۹ق.
- اربلی، کشف الغمۃ فی معرفۃ الأئمۃ، قم، رضی، ۱۴۲۱ق.
- علامہ مجلسی، بحار الأنوار الجامعۃ لدرر أخبار الأئمۃ الأطہار، تہران، دوم، اسلامیۃ، ۱۳٦۳ش.
- انصاری زنجانی خوئینی، اسماعیل، الموسوعۃ الکبری عن فاطمۃ الزہراء سلام اللہ علیہا، قم، دلیل ما، ۱۴۲۸ق.
|