بگ فور (جنگ عظیم اول)
بگ فور یا چار وڈے پہلی جنگ عظیم دی چار اعلیٰ اتحادی طاقتاں [۱] تے انہاں دے رہنماواں دا حوالہ دیندے نيں جو جنوری 1919 وچ پیرس امن کانفرنس وچ ملے سن ۔ بگ فور نوں کونسل آف فور دے ناں توں وی جانیا جاندا اے۔ ایہ ریاستہائے متحدہ دے ووڈرو ولسن ، برطانیہ دے ڈیوڈ لائیڈ جارج ، اٹلی دے وٹوریو ایمانوئل اورلینڈو ، تے فرانس دے جارجس کلیمینساؤ اُتے مشتمل تھی ۔ [۲]
ووڈرو ولسن
[سودھو]ووڈرو ولسن (28 دسمبر 1856 – 3 فروری 1924) نوں 1912 وچ داخلہ معاملات دی بنیاد اُتے ریاستہائے متحدہ دا صدر منتخب کيتا گیا ، تے 1916 وچ دوبارہ منتخب ہويا۔ انہاں نے اپنی 1916 وچ دوبارہ انتخابی مہم اس نعرے دے گرد مبنی دی کہ "اس نے سانوں جنگ توں دور رکھیا" ، تے سمجھوتہ کرنے والے امن دے لئی سخت محنت دی سی۔ 1917 دے اوائل وچ برلن نے برطانیہ وچ سامان لیانے والے امریکی جہازاں نوں ڈوبنے دے لئی تیار کردہ سب میرین میرین جنگ شروع کرنے دا فیصلہ کيتا۔ زیمرمان ٹیلیگرام نے میکسیکو دے نال امریکا دے خلاف جنگ لڑنے دے لئی اک فوجی اتحاد دی تجویز پیش دی سی۔ اپریل 1917 وچ جدوں جنگ لڑی گئی تاں ایہ قوم غیر تسلی بخش مسلح سی لیکن اس دے پاس لکھاں ممکنہ تازہ فوجی ، ارباں ڈالر ، تے اتحادیاں نوں درکار خام مال دی بھاری فراہمی سی۔ سرکاری طور اُتے ولسن نے امریکا نوں اتحادیاں توں آزاد رکھیا۔ 1918 وچ ، ولسن نے جرمنی توں مذاکرات دا ذاتی کنٹرول سنبھال لیا ، بشمول امن معاہدے ۔ انہاں نے اپنے چودہ نکات جاری کیتے ، جنگ دے بعد دی دنیا دے بارے وچ انہاں دا نظریہ جو اک ہور بھیانک تصادم توں بچ سکدا اے۔ اس نے یورپ دے دونے اطراف اُتے بہت اثر ڈالیا ، تے اسنوں پیرس وچ اس وقت دا اہم شخص بنا دتا۔ پروگریسو موومنٹ دے رہنما ، انہاں نے پیرس وچ انہاں دی مدد دے لئی علمی مشیراں دے اک اعلیٰ طاقت والے گروپ نوں اکٹھا کيتا لیکن انہاں دی عدم اعتماد نے انہاں نوں نیڑےی مشیراں دی اک سیریز توں وکھ کردتا ، خاص طور اُتے کرنل ہاؤس ۔ انہاں نے پیرس وچ کِسے وی نمایاں ریپبلیکنز نوں نال لیانے توں انکار کردے ہوئے اک بہت وڈی غلطی دی ، جس نے امریکی مباحثے دی سیاست دی تے اس دی حمایت نوں کمزور کردتا۔ انہاں دا بنیادی ہدف لیگ آف نیشنز تے اقوام دی خود ارادیت اُتے مبنی جنگ دے خاتمے دا اک طویل مدتی حل سی۔ انہاں نے ناکارہ سلطنتاں توں نکل کے نويں اقوام دی تشکیل اُتے خصوصی توجہ دتی ، تے جرمنی اُتے عائد سخت شرائط تے تلافیاں دے مخالف سن ۔ گہرے مذہبی عقیدے دے اک پریس بائٹر ، ولسن نے خدمت کيتی خوشخبری دی اپیل دی تے اخلاقیات دے گہرے جذبات نوں اپنی آئیڈیلسٹک بین الاقوامییت وچ مبتلا کردتا ، جسنوں ہن "ولسنیت پسندی" کہیا جاندا اے۔ ولسنیت پسندی دا مطالبہ اے کہ اوہ جمہوریت دی جنگ لڑنے دے لئی امریکا نوں عالمی میدان وچ داخل کرے ، تے امریکی خارجہ پالیسی وچ اک متنازعہ مقام رہیا اے۔ [۳]
ڈیوڈ لائیڈ جارج
[سودھو]ڈیوڈ لائیڈ جارج ، (1863–1945) برطانوی لبرل پارٹی نال تعلق رکھنے والی مخلوط حکومت دا اک انتہائی موثر رہنما سی جس نے سن 1916 دے آخر وچ اقتدار سنبھالیا تے برطانوی جنگ کيتی کوششاں دا انتظام کيتا۔ اُتے کنزرویٹو دے ذریعہ انہاں دے اتحادی وزیر اعظم دی حمایت انہاں دے اپنے لبرلز نے زیادہ دی حمایت کيتی سی ، تے اس دے بعد ہونے والی تقسیم اک سنجیدہ سیاسی قوت دے طور اُتے لبرل پارٹی دے زوال دا اک اہم عنصر سی۔ [۴]
انہاں نے جنگ دے خاتمہ دے فورا بعد ہونے والے 1918 دے انتخابات وچ اک بھاری اکثریت توں کامیابی حاصل کيتی ، جتھے انہاں نے جرمنی دے خلاف سخت شرائط دی گل کيتی سی۔ اُتے ، اوہ پیرس وچ زیادہ معتدل سی۔ کلیمینساؤ تے اورلینڈو دے برخلاف ، لائیڈ جارج جرمن معیشت تے سیاسی نظام نوں تباہ نئيں کرنا چاہندے سن ، جداں کہ کلییمنس نے مطالبہ کيتا سی - وڈے پیمانے اُتے بدنامی دا سامنا کرنا پيا۔ جدوں انہاں توں پُچھیا گیا کہ انہاں نے امن کانفرنس وچ کیہ کيتا تاں ، انہاں نے تبصرہ کيتا ، "بری طرح نئيں ، اس اُتے غور کردے ہوئے کہ وچ یسوع مسیح تے نپولین [ولسن تے کلیمینسیو] دے درمیان بیٹھیا ہويا ہون۔" [۵]
کہیا جاندا اے کہ "لائیڈ جارج سب توں زیادہ پیتار کرنے والا تے سب توں زیادہ لچکدار سی ، تے اوہ گل گل وچ شاید سب توں بہتر سی"۔ [۶] نیو یارک ٹائمز دے اک مضمون وچ ، ایہ کہیا گیا اے کہ "لائیڈ جارج اک عملی پسند سی جو برطانوی سلطنت دے مفادات دے تحفظ تے وسعت دے لئی پرعزم سی۔"
وٹیریو ایمانوئل اورلینڈو
[سودھو]وٹوریو ایمانوئل اورلینڈو (19 مئی 1860 ء - یکم دسمبر 1952) اک اطالوی سفارت کار تے سیاسی شخصیت سی۔ اوہ سسلی دے پالرمو وچ پیدا ہويا سی۔ اس دے والد ، اک زمیندار شریف آدمی ، جیوسپی گیربلدی دے 1،000 محب وطن لوکاں دے خوف توں اپنے بیٹے دی پیدائش دا اندراج کروانے وچ تاخیر کر رہے سن جو حالے اٹلی دی ریاست دی تعمیر دے لئی مارچ دے پہلے مرحلے اُتے سسلی وچ داخل ہوئے سن ۔ اسنوں عام طور اُتے "فتح دا پریمیئر" دے ناں توں موسوم کيتا جاندا اے۔
1897 وچ ، اوہ پارٹینیکو ضلع دے لئی اطالوی چیمبر آف ڈپٹی (اطالوی: کیمرا دتی ڈیپوٹیٹی) وچ منتخب ہوئے سن جس دے لئی اوہ 1925 تک مستقل طور اُتے دوبارہ منتخب ہوئے۔ اس نے اپنے آپ نوں گیووانی جولیٹی توں اتحاد کيتا ، جو 1892 توں 1921 دے درمیان پنج بار اٹلی دے وزیر اعظم رہے۔
اٹلی دے وزیر اعظم ہونے دے ناطے ، اوہ 1919 وچ پیرس امن کانفرنس وچ گئے سن ۔ انہاں نے " 1915 دے لندن دے خفیہ معاہدے دی تکمیل دا مطالبہ کيتا ، جس دے ذریعہ اتحادیاں نے پہلی جنگ عظیم وچ داخلے دے لئی اٹلی نوں دالمیا وچ کافی علاقائی معاوضے دا وعدہ کيتا سی۔" [۷] اُتے ، ووڈرو ولسن نے اورلینڈو دے مطالگل کيتی کافی مخالفت کيتی۔ لہذا ، اورلینڈو برطانوی یا فرانسیسی مدد حاصل کرنے وچ ناکام رہیا۔ اس دی وجہ توں اوہ امن کانفرنس چھڈ گئے۔ اُتے ، اوہ اک ماہ بعد واپس آیا۔ "فیر وی اٹلی نوں قابل اطمینان بخش حل نئيں ملا"؛ اورلینڈو نے استعفیٰ دے دتا تے انہاں معاہداں اُتے فرانسیسو سیوریو نیندی تے گیووانی جولیٹی نے دستخط کیتے۔ بینیٹو مسولینی دے عروج وچ ناں نہاد " مسخ شدہ فتح " نوں پروپیگنڈا دے طور اُتے استعمال کيتا گیا۔ فاشزم دی مخالفت کردے ہوئے ، اورلینڈو نے (1925) پارلیمنٹ وچ اپنی نشست چھڈ دتی تے تعلیم و تحریر دے لئی خود نوں وقف کردتا۔ "
اپنے نمایاں سیاسی کردار دے علاوہ اورلینڈو وی اپنیاں تحریراں ، سو توں ودھ کماں ، قانونی تے عدالدی امور دے لئی مشہور اے۔ اورلینڈو خود قانون دے پروفیسر سن ۔
وہ جمہوریہ آئین دے ممبراں وچ شامل سن جدوں اوہ ایوان دے اسپیکر دی حیثیت توں آئینی اسمبلی دے رکن وی رہے۔ اوہ پارلیمنٹ دے ذریعے منتخب ہونے والے پہلے اطالوی صدر ہونے دے لئی امیدوار سن ۔
جورجز کلیمینساؤ
[سودھو]جارجس بنیامین کلیمینساؤ ( 28 ستمبر 1841 – 24 نومبر 1929) اک فرانسیسی سیاستدان ، معالج ، تے صحافی سن ۔ انہاں نے 1906 توں 1909 تک تے فیر 1917 توں 1920 تک فرانس دے وزیر اعظم دی حیثیت توں خدمات انجام دتیاں۔ جنگ دے وقت دے رہنما دی حیثیت توں انہاں دے عزم دے لئی انہاں نوں عام طور اُتے "لی ٹائیگر" (ٹائیگر) تے "پیری لا وائٹائر" (فادر وکٹری) دے ناں توں موسوم کيتا جاندا اے۔
"نومبر 1917 وچ وزیر اعظم دی حیثیت توں پال پینلوی دے بعد ، کلیمینساؤ نے مخلوط کابینہ تشکیل دتی جس وچ اوہ وزیر جنگ وی رہے سن ۔ انہاں نے فرانس دے متزلزل حوصلے دی تجدید دی ، اتحادیاں نوں متفقہ کمانڈ اُتے راضی ہونے اُتے راضی کيتا ، تے آخری فتح تک جنگ نوں زوردار انداز وچ اگے ودھایا۔ پیرس امن کانفرنس وچ فرانسیسی وفد دی رہنمائی کردے ہوئے ، کلیمینساؤ نے جرمنی دے تخفیف اسلحہ بندی اُتے اصرار کيتا تے اوہ ورسی معاہدے توں کدی مطمئن نئيں ہوئے۔ اوہ ووڈرو ولسن دا مرکزی مخالف سی ، جس دے نظریات نوں اوہ بہت ہی مثالی خیال کردے سن ۔ " [۸] پہلی جنگ عظیم دے آخری سال تک ، اس نے فرانس دی قیادت دی ، تے جنگ دے بعد پیرس امن کانفرنس وچ معاہدہ ورسی دے پِچھے دی اک وڈی آواز سی۔ کلیمینساؤ امید کر رہے سن کہ جرمنی نوں ہور سزا دتی جائے گی۔
مقصد
[سودھو]جب کہ پیرس امن کانفرنس وچ اتحادی ملکاں دی ویہہ توں زیادہ اقوام سن ، چار وڈے ورسائی وچ اکٹھے ہوئے تے معاہدہ ورسائی دے معروف معمار سن جنہاں اُتے جرمنی نے دستخط کیتے سن ۔ [۹] سینٹ جرمین دا معاہدہ ، آسٹریا دے نال۔ نیولی دا معاہدہ ، بلغاریہ دے نال۔ ٹریانون دا معاہدہ ، ہنگری دے نال۔ تے سلطنت عثمانیہ دے نال سیورے دا معاہدہ کيتا گیا سی۔ [۱۰] اک موقع اُتے اورلینڈو نے عارضی طور اُتے [۱۱] کانفرنس توں اس لئی دستبرداری اختیار کرلئی کہ اطالوی مطالگل کيتی تکمیل نئيں ہوئی سی ، تے ہور تن ملکاں نوں اس گفتگو دے واحد وڈے معمار دی حیثیت توں چھڈ دتا گیا ، جسنوں "بگ تھری" کہیا جاندا اے۔ [۱۲] اطالوی وفد 11 دن بعد واپس آیا۔ [۱۳]
حوالے
[سودھو]- ↑ "Leaders of the Big Four nations meet for the first time in Paris". http://www.history.com/this-day-in-history/leaders-of-the-big-four-nations-meet-for-the-first-time-in-paris.
- ↑ "Why was the treaty of Versailles so significant? – Rise of Hitler and the Nazi party – Year 9 – SchoolHistory.co.uk". https://web.archive.org/web/20091009180824/http://www.schoolhistory.co.uk/year9links/versailles.shtml.
- ↑ John Milton Cooper, "Woodrow Wilson: A Biography" (2011) ch 20–21
- ↑ Thomas Jones, Lloyd George (1951) pp 165–78 online Archived 2020-05-05 at the وے بیک مشین
- ↑ Sean Dennis Cashman (1988). America in the Age of the Titans: The Progressive Era and World War I. NYU Press. p. 526. ISBN 978-0-8147-1411-9.
- ↑ ALAN, R. (16 November 2002). When Peace Did Not Go Unpunished. New York Times. p. 7.
- ↑ Vittorio Emanuele Orlando. (2011). Columbia Electronic Encyclopedia, 6th Edition, 1.
- ↑ Georges Clemenceau. (2011). Columbia Electronic Encyclopedia, 6th Edition, 1.
- ↑ "The Treaty of Versailles". http://www.historylearningsite.co.uk/treaty_of_versailles.htm.
- ↑ Beck, Roger B.; Linda Black; Larry S. Krieger; Phylip C. Caylor; Dahia Ibo Shabaka (1999). World History: Patterns of Interaction. Evanston, Illinois: McDougal Littell. pp. 760. ISBN 0-395-87274-X. Unknown parameter
|url-access=
ignored (help) - ↑ "Italian delegates return to Paris peace conference". http://www.history.com/this-day-in-history/italian-delegates-return-to-paris-peace-conference.
- ↑ "The Treaty of Versailles". http://www.historylearningsite.co.uk/treaty_of_versailles.htm., See the part:The attitude towards Germany of the "Big Three":"The "Big Three" were David Lloyd George of Britain, Clemenceau of France and Woodrow Wilson of America."
- ↑ MacMillan, Margaret (2003). Paris 1919. United States of America: Random House Trade. pp. 36, 306, 431. ISBN 0-375-76052-0.
ہور پڑھو
[سودھو]- کوپر ، جان ملٹن۔ دنیا دا دل توڑنا: ووڈرو ولسن اینڈ فائٹ فار لیگ آف نیشنس (2010) دا اقتباس تے متن دی تلاش
- میکملن ، مارگریٹ۔ پیرس 1919: دنیا نوں بدلنے والے چھ ماہ (2003) دا اقتباس تے متن دی تلاش
- Sharp, Alan (2011). Consequences of Peace: The Versailles Settlement: Aftermath and Legacy 1919–bdhdhxhxhxhjxjxjdjdjdjjsks2010. Haus Publishing. ISBN 978-1-905791-74-3. Sharp, Alan (2011). Consequences of Peace: The Versailles Settlement: Aftermath and Legacy 1919–bdhdhxhxhxhjxjxjdjdjdjjsks2010. Haus Publishing. ISBN 978-1-905791-74-3. Sharp, Alan (2011). Consequences of Peace: The Versailles Settlement: Aftermath and Legacy 1919–bdhdhxhxhxhjxjxjdjdjdjjsks2010. Haus Publishing. ISBN 978-1-905791-74-3.
- Stevenson, David (1998). "France at the Paris Peace Conference: Addressing the Dilemmas of Security". In Robert W. D. Boyce. French Foreign and Defence Policy, 1918–1940: The Decline and Fall of a Great Power. London: Routledge. ISBN 978-0-415-15039-2. Stevenson, David (1998). "France at the Paris Peace Conference: Addressing the Dilemmas of Security". In Robert W. D. Boyce. French Foreign and Defence Policy, 1918–1940: The Decline and Fall of a Great Power. London: Routledge. ISBN 978-0-415-15039-2. Stevenson, David (1998). "France at the Paris Peace Conference: Addressing the Dilemmas of Security". In Robert W. D. Boyce. French Foreign and Defence Policy, 1918–1940: The Decline and Fall of a Great Power. London: Routledge. ISBN 978-0-415-15039-2.