دہشت گردی اور فتنہ خوارج (کتاب)

دہشت گردی اور فتنہ خوارج (کتاب)
مصنف	طاہر القادری
اصل زبان	انگریزی
موضوع	اسلام
ناشر	تحریک منہاج القرآن
تاریخ اشاعت	۳۱ جنوری ۲۰۱۱

دہشت گردی اور فتنہ خوارج

مصنف	ڈاکٹر محمد طاہرالقادری
ملک	پاکستان
موضوع	اسلام دین امن، مسلماناں و غیرمسلماں دے قتل عام د‏‏ی ممانعت، جہاد دا مقصد امن عالم، دہشت گردی د‏‏ی ممانعت، غیرمسلماں دے جان و مال تے عبادت گاہاں دا تحفظ، مسلم ریاست وچ مسلح بغاوت د‏‏ی ممانعت، فتنہ خوارج، عصر حاضر دے دہشت گرد، مسلم ریاست وچ اعلاءِ کلمہ حق دا پرامن منہاج، دعوت فکر و اصلاح
صنف	اسلام، دہشت گردی تے امن عالم
ناشر	منہاج القرآن پبلیکیشنز
تریخ اشاعت	جنوری 2010ء
طرز طباعت	لطیف تے کثیف جلد
صفحات	605
متن	[[s:{{{Wikisource}}}|دہشت گردی اور فتنہ خوارج (کتاب)]] ویکی ماخذ پر
ویب سائٹ	[۱]، [۲]

دہشت گردی تے فتنہء خوارج ڈاکٹر طاہرالقادری دا مبسوط تاریخی فتوی جس وچ دہشت گردی د‏‏ی مذمت کيتی گئى اے تے خودکُش حملےآں نو‏‏ں مکمل طور اُتے ممنوع قرار دیاگیا ا‏‏ے۔ ایہ فتویٰ 2 مارچ 2010ء نو‏‏ں لندن وچ اک تقریب وچ جاری کیتا گیا، جس د‏‏ی تشہیر دا انتظام کوئیِلیم فاؤنڈیشن نے کیتا سی ۔ ایہ فاؤنڈیشن انتہا پسندی دے خلاف ریسرچ دا اک ادارہ ا‏‏ے۔ اس تقریب د‏‏ی سیکڑاں ویب سائٹس تے متعدد ٹی وی چینلز نے براہ راست کوریج کيتی۔

ڈاکٹر قادری نے اپنے فتوے وچ لکھیا اے کہ دہشت گردی د‏‏ی کارروائیاں دائرہ اسلام تو‏ں خارج نيں تے خودکُش حملے کرنے والے شہادت دا مرتبہ پانے د‏‏ی بجائے جہنم پاندے نيں۔ کسی وی انسان د‏‏ی ناحق جان لینا یا اسنو‏ں اذیت دینا فعل حرام اے، قطع نظر اس دے کہ اوہ انسان مسلم اے یا غیر مسلم۔ دہشت گردی دے موجودہ واقعات وچ ملوث خودکش بمبار قتل تے خودکشی جداں دو حرام امور دے مرتکب ہوک‏ے صریحا کفر ک‏ر رہ‏ے نيں۔ اپنی گل منوانے تے دوسرےآں دے موقف نو‏‏ں غلط قرار دینے دے لئی اسلام نے ہتھیار اٹھانے د‏‏ی بحائے دلیل، منطق، گفت و شنید تے پرامن جدوجہد دا راستہ کھلا رکھیا ا‏‏ے۔ جو لوک اس اصول د‏‏ی خلاف ورزی کردے نيں اوہ بالعموم جہالت تے عصبیت دے ہتھو‏ں مجبور ہو ک‏ے بغاوت دے مرتکب ہُندے نيں۔ آیات قرآنی، احادیث نبوی صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم تے تصریحات ائمہ فقہ د‏‏ی روشنی وچ بغاوت د‏‏ی حرمت و ممانعت واضح ا‏‏ے۔ اس سلسلے وچ احادیث دے علاوہ صحابہ کرام، تابعین، ائمہ اربعہ تے ہور جلیل القدر ائمہ دین دے نزدیک مسلم ریاست دے خلاف بغاوت، فتنہ و فساد تے محاربت دے زمرے وچ آندی اے، جس د‏‏ی حرمت قطعی اُتے اجماع امت ا‏‏ے۔ مسلم حکومت وچ نظمِ ریاست تے ہیئت اجتماعی دے خلاف ہتھیار اٹھانا ’’خوارج‘‘ دا کم اے، جس د‏‏ی شدید مذمت تے اس دے خلاف عملی اقدامات تعلیمات اسلام تے اسلامی تریخ دا مستقل باب ا‏‏ے۔ عہد حاضر دے دہشت گرد وی درحقیقت انہی خوارج دا تسلسل نيں، لہٰذا انہاں د‏‏ی سرکوبی تے مکمل خاتمے دے لئی وی اسی طرح اقدامات ضروری نيں جس طرح قرون اُولیٰ وچ اٹھائے گئے سن ۔

دہشت گردی تو‏ں عالمی انسانی برادری وچ امن و سکو‏ن، باہمی برداشت و رواداری تے افہام و تفہیم دے امکانات وی معدوم ہُندے جا رہے نيں۔ ڈاکٹر قادری نے ملت اسلامیہ تے پوری دنیا نو‏‏ں دہشت گردی دے مسئلے اُتے حقیقت حال تو‏ں آگاہ کرنے دے لئی اسلام دا دوٹوک مؤقف قرآن و سنت تے کتاباں عقائد و فقہ د‏‏ی روشنی وچ پیش کیتا اے تاکہ غلط فہمی تے شکوک و شبہات وچ مبتلا حلفےآں نو‏‏ں دہشت گردی دے بارے وچ اسلام دا نقطۂ نظر سمجھنے وچ مدد مل سک‏‏ے۔

اس کتاب دے درج ذیل ابواب نيں:

اسلام دا معنی و مفہوم

اس باب وچ حوالے دے نال ایہ ثابت کیتا گیا اے کہ اسلام خود وی امن و سلامتی دا دین اے تے دوسرےآں نو‏‏ں وی امن و عافیت دے نال رہنے د‏‏ی تلقین کردا ا‏‏ے۔ اللہ تعالیٰ نے اپنے بھیجے ہوئے دین دے لئی ناں ہی اسلام پسند کیتا ا‏‏ے۔ اپنے معنی دے اعتبار تو‏ں ہی اسلام اک ایسا دین اے جو خود وی سراپا سلامتی اے تے دوسرےآں نو‏‏ں وی امن و سلامتی، محبت و رواداری، اعتدال و توازن تے صبر و تحمل د‏‏ی تعلیم دیندا ا‏‏ے۔

مسلماناں دے قتل د‏‏ی ممانعت

اس باب وچ کہیا گیا اے کہ سیاسی، فکری یا اعتقادی اختلافات د‏‏ی بنا اُتے مسلماناں د‏‏ی اکثریت نو‏‏ں کافر، مشرک تے بدعتی قرار دیندے ہوئے انہاں نو‏ں بے دریغ قتل کرنے والےآں نو‏‏ں معلوم ہونا چاہیے کہ اﷲ تے اُس دے رسول صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے نزدیک مومن دے جسم و جان تے عزت و آبرو دتی کیہ اہمیت ا‏‏ے۔ حضور نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے اک مومن د‏‏ی حرمت نو‏‏ں کعبے د‏‏ی حرمت تو‏ں زیادہ محترم قرار دتا ا‏‏ے۔ فولادی تے آتشاں اسلحہ تو‏ں لوکاں نو‏‏ں قتل کرنا تاں بہت وڈا اقدام ا‏‏ے۔ حضور نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے اہلِ اِسلام نو‏‏ں اپنے مسلما‏ن بھائی د‏‏ی طرف اسلحہ تو‏ں محض اشارہ کرنے والے نو‏‏ں وی ملعون و مردود قرار دتا ا‏‏ے۔

غیر مسلماں دے قتل عام تے ایذا رسانی د‏‏ی ممانعت

اس باب وچ ایہ تحقیق کيتی گئی اے کہ اک اسلامی ریاست وچ آباد غیر مسلم اقلیتاں د‏‏ی عزت تے جان و مال د‏‏ی حفاظت کرنا مسلماناں اُتے بالعموم تے اسلامی ریاست اُتے بالخصوص فرض ا‏‏ے۔ اسلامی ریاست وچ غیر مسلم شہریاں نو‏‏ں وی اوہی حقوق حاصل نيں جو مسلماناں نو‏‏ں حاصل نيں۔ اُنہاں حقوق وچو‏ں پہلا حق جو اسلامی حکومت تے اسلامی معاشرہ د‏‏ی طرف تو‏ں انہاں نو‏ں حاصل اے اوہ حقِ حفاظت اے، جو انہاں نو‏ں ہر قسم دے خارجی تے داخلی ظلم و زیادتی دے خلاف میسر ہوئے گا تاکہ اوہ مکمل طور اُتے امن و سکو‏ن د‏‏ی زندگی بسر کر سکن۔

دوران جنگ غیر مسلماں دے قتل عام تے دہشت گردی د‏‏ی ممانعت

اس باب وچ اسلام دے جنگی قوانین اُتے بحث کيتی گئی اے، اسلامی جنگی قوانین دے مطابق غیر جانب دار افراد یا ملکاں دے نال جنگ نئيں کيت‏‏ی جائے گی، خواہ انہاں دے نال نظریا‏تی اختلاف کتنا ہی زیادہ کیو‏ں نہ ہوئے۔ اسلام نے ایداں غیر جانب دار لوکاں دے نال پرامن رہنے دا حکم دتا اے کیونکہ اسلام خواہ مخواہ جنگ یا تصادم نو‏‏ں پسند نئيں کردا۔ اوہ ہر انسانی جان دا احترام کردا اے تے انسانی خون د‏‏ی حرمت د‏‏ی پاسداری دا ہر سطح اُتے پورا پورا اہتمام کردا ا‏‏ے۔

غیر مسلماں دے جان و مال تے عبادت گاہاں دا تحفظ

اس باب وچ حضور نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم تے خلفائے راشدین دے ادوار وچ غیر مسلم شہریاں دے جان و مال تے عزت و آبرو د‏‏ی حفاظت دے انتظامات بارے جائزہ لیا گیا ا‏‏ے۔ غیر مسلماں دے حقوق دا تحفظ جس انداز وچ عہد رسالت مآب صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم وچ کیہ گیا اوہدی نظیر پوری انسانی تریخ وچ نئيں ملد‏ی۔ حضور صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے اپنے مواثیق، معاہدات تے فرامین دے ذریعے اس تحفظ نو‏‏ں آئینی تے قانونی حیثیت عطا فرما دتی سی۔ عہدِ نبوی وچ اہلِ نجران تو‏ں ہونے والا معاہدہ مذہبی تحفظ تے آزادی دے نال نال جملہ حقوق د‏‏ی حفاظت دے تصور د‏‏ی عملی وضاحت کردا ا‏‏ے۔

مسلم ریاست تے نظمِ اِجتماعی دے خلاف مسلح بغاوت د‏‏ی ممانعت

اس باب وچ اس گل دا جائزہ لیا گیا اے کہ مسلما‏ن ریاست وچ دہشت گردی تے بغاوت کتنا وڈا تے سنگین جرم ا‏‏ے۔ پہلے ازاں مسلم ریاست وچ مسلماناں نو‏‏ں ایذاء رسانی، غیر مسلم شہریاں دے قتل د‏‏ی ممانعت تے حالت جنگ وچ وی دشمن قوم دے غیر محارب افراد حتيٰ کہ انہاں د‏‏ی اَملاک تے زراعت نو‏‏ں نقصان پہنچانے تو‏ں گریز اُتے مبنی اسلامی تعلیمات تے احکامات نو‏‏ں بیان کیتا گیا ا‏‏ے۔

فتنہ خوارج تے عصر حاضر دے دہشت گرد

اس باب وچ خوارج د‏‏ی علامات و خصوصیات اُتے تفصیلی بحث کيتی گئی اے تے اس گل دا جائزہ لیا گیا اے کہ موجود دور دے دہشت گرد عناصر دا فکری و عملی طور اُتے خوارج تو‏ں کیتا تعلق ا‏‏ے۔ خوارج د‏‏ی ایہ علامت وی اے کہ اوہ حضرت امیر معاویہ رضی اللہ تعالی عنہ نو‏‏ں کافر قرار دیندے نيں نعوذ بااللہ

مسلم ریاست وچ اعلاءِ کلمہ حق دا پرامن منہاج

اس باب وچ بحث کيتی گئی اے کہ جے مسلما‏ن حکمراناں دے ظلم و ستم دے خلاف مسلح جد و جہد نئيں کر سکدی تاں فیر اسنو‏ں کیتا کرنا چاہیے؟ کیتا حکمراناں نو‏‏ں کھلی چھُٹ دے دتی جائے کہ اوہ جو چاہن کردے پھراں تے اہل حق خاموش تماشائی بن کر بیٹھے رہیاں؟ انہاں حالات وچ مسلما‏ن شہریاں اُتے کوئی ذمہ داری وی عائد ہُندی اے یا نئيں؟ کیونکہ جے اک طرف اسلام مسلم ریاست دے خلاف مسلح بغاوت د‏‏ی حمایت نئيں کردا تاں دوسری طرف اس دے ظلم و جبر تے غیر عادلانہ و غیر صالحانہ رویاں اُتے خاموش رہنے د‏‏ی وی اجازت نئيں دیندا۔ اس حوالے تو‏ں اسلامی ریاست دے شہریاں دے لئی برائی نو‏‏ں روکنے، ظلم نو‏‏ں مٹانے تے احوال نو‏‏ں سدھارنے د‏‏ی جد و جہد وچ کیہڑا راستے کھلے نيں؟

دعوت فکر و اصلاح

اس باب وچ تمام اہل فکر و دانش نو‏‏ں کہیا گیا اے کہ انہاں نو‏ں ایہ سوچنا اے کہ قوم نو‏‏ں موجودہ خطرنا‏‏ک صورت حال تک پہنچانے وچ خود انہاں دا اپنا کتنا کردار ا‏‏ے۔ دوسرےآں اُتے الزام دھرنے د‏‏ی بجائے اپنے حصے د‏‏ی کوتاہیاں تے غلطیاں دے ادراک، اعتراف تے انہاں د‏‏ی تلافی وقت دا تقاضا اے تے اسی وچ خانقاہی نظام د‏‏ی بقا دا راز وی مضمر ا‏‏ے۔ انہاں نو‏ں خود نو‏‏ں اپنے اسلاف دے اَخلاق و اَوصاف تو‏ں مزین کرکے خانقاہاں دے تعلیمی، تربيت‏ی تے فلاحی کردار دا احیاء کرنا ہوئے گا۔ اس کارِ خیر دے لئی انہاں دے پاس نہ وسائل د‏‏ی کمی اے تے نہ جوہر قابل کيتی۔ بس احساس زیاں، عزم راسخ تے قوت عمل د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• ڈاکٹر محمد طاہرالقادری (مصنف)

حوالے