روی شنکر

روی شنکر
(ہندی وچ: रवि शंकर)
جم	7 اپریل 1920  وارانسی
وفات	11 دسمبر 2012 (92 سال)  سان ڈیاگو
وجہ وفات	عَجزِ قلب،  سانس کی خرابی
طرز وفات	طبعی موت
رہائش	وارانسی انسینیتاس، کیلفورنیا
شہریت	برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰) بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)
زوجہ	اناپورنا دیوی (۱۹۴۱–۱۹۶۱)
اولاد	نورہ جونز،  انوشکا شنکر
فنی زندگی
صنف	ہندوستانی کلاسیکل سنگیت،  بھارتی کلاسیکی موسیقی
آلات موسیقی	ستار
پیشہ	نغمہ ساز،  فلم ہدایت کار،  سیاست دان
پیشہ ورانہ زبان	انگریزی،  ہندی
اعزازات
گریمی لائف ٹائم اچیومنٹ ایوارڈ (۲۰۱۳) ٹیگور اعزاز (۲۰۱۲)  بھارت رتن (۱۹۹۹) پولر موسیقی انعام (۱۹۹۸) پریمیم امپیریل (۱۹۹۷) رامن میگ سیسے انعام (۱۹۹۲) فوکوکا ایشیائی ثقافت انعام (۱۹۹۱)  پدم وبھوشن (۱۹۸۱)  پدم بھوشن (۱۹۶۷) سنگیت ناٹک اکادمی اوارڈ (۱۹۶۲)  کمانڈر آف دی لیجین آف اونر  نائٹ کمانڈر آف دی آرڈر آف دی برٹش امپائر بانگا بیبھوشن
نامزدگیاں
آسکر اعزاز برائے عمدہ اصل موسیقی اسکور (۱۹۸۳)
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ
	IMDB اُتے صفحات

روی شنکر ہندستان دا اک ستار وجان والا سی جینوں ایس کم تے بھارت رتن دتا گیا۔11 دسمبر 2012 نوں اوہ مریا۔

پنڈت روی شنکر (7 اپریل 1920- 12 دسمبر 2012) اُگھے ستار نواز ، بھارتی شاستری سنگیت دے اجیہے شخص سن جہناں نوں سنسار سنگیت دا گاڈ فادر کیہا جاوے تاں کوئی اتکتھنی نہیں ہوویگی۔ اوہناں دا جنم اتر پردیش دے وارانسی ’چ ہویا سی۔ کاشی ’چ 7 اپریل 1920 نوں جنمے پنڈت جی دا مڈھلا جیون کاشی دے گھاٹاں ’تے بیتیا۔ اوہناں دے پتا بیرسٹر سن اتے راج گھرانے دے اچے عہدے ’تے موجود سن۔ اوہ طبلہ استاد اﷲ رکھا خاں، کشن مہاراج اتے سرود وادک استاد علی اکبر خان نال جڑے رہے۔

اپٹا اتے کامریڈ روبودا

اپنے اپٹا دے دناں دی بہت شروعات وچّ روی شنکر دا اک دیرپا یوگدان اقبال دے ترانے 'سارے جہاں سے اچھا ہندوستاں ہمارا، ہمارا'نوں دتا سنگیت سی۔ اس گھٹنا دا پریتی سرکار، جو ادوں ممبئی وچّ اندھیری وچلے اپٹا کمیون وچّ اک پورنکالی کلاکار اتے بھاکپا ورکر وجوں کم کردی سی اتے ہن 90 سال دی ہے اسنے اک انٹرویو وچّ دسیا ہے: "1945 وچّ، جدوں پنڈت جی ملاڈ وچّ رہندے سن، اپٹا نے اسنوں 'سارے جہاں سے اچھا ہندوستاں ہمارا' لئی سنگیت دین لئی انورودھ کیتا۔ روبودا، جس ناں نال اسیں اوہناں نوں پکاردے ہندے سی، ترت منّ گئے۔ میں اس دے اپارٹمینٹ گئی۔ اوہناں ستار اتے گیت چھیڑ لیا اتے مینوں نال نال گاؤن لئی کیہا۔ میں گاؤنا سکھ لیا اتے اندھیری وچّ کمیون واپس آ کے سبھ دے ساہمنے ایہہ گایا۔ ہر کوئی منتر مگدھ سی اتے میرے توں سکھن لئی پریرت ہو گیا سی۔ ادوں توں ایہہ کسے وی اپٹا پروگرام لئی شروعاتی گیت بن گیا۔ اجکلھ، ایہہ گیت ساڈے لئی سامبھنیوگ قیمتی خزانہ ہے، جسدے لئی سہرا رویشنکر نوں جاندا ہے۔"

پچھمی دیشاں وچّ پربھاو

روی شنکر نے پچھمی دیشاں تک نوں اپنی کلا نال کیل لیا۔ اوہناں بیٹلز، جارج ہیریسن اتے یہودی مینوہن جہے اگھے سنگیتکاراں نال مل کے وی ایلبم کڈھے۔ اوہناں بھارتی کلاسیکل سنگیت نوں پچھمی دیشاں وچّ اہم مقام دوایا۔ اوہناں بھارت،کینیڈا، یورپ اتے امریکہ دیاں کجھ فلماں لئی وی سنگیت دتا۔ ستیاجیت ریء دی ‘اپو ٹرائلوجی’ واسطے وی اوہناں ہی سنگیت تیار کیتا۔

مان سنمان

اوہناں نوں سنگیت دی بدولت 1999 ’چ بھارت رتن ملیا۔ اس توں علاوہ اوہناں نوں میگاساسے پرسکار، تنّ گریمی ایوارڈاں لئی وی نامزد کیتا گیا سی۔ اوہناں نے اپنا پہلا سنگیتک پروگرام 10 سال دی عمر ’چ دتا سی۔ بھارت وچّ اوہناں نے پہلا پروگرام 1939 ’چ اتے بھارت توں باہر پہلا پروگرام 1954 ’چ سوویت سنگھ وچّ دتا سی۔ اوہناں نے ہی ‘سارے جہاں سے اچھا’ دا سنگیت بنایا سی۔ ٭ستار وادک پنڈت روی شنکر دا 12 دسمبر 2012 نوں 92 سال دی عمرے دہانت ہو گیا۔

ہور ویکھو

• بھارت رتن لین والیاں دی لسٹ

حوالے

باہرلے جوڑ