سردار ولبھ بھائی پٹیل

سردار ولبھ بھائی پٹیل
بھارت دا نائب وزیراعظم
منصب اتے 15 اگست 1947 – 15 دسمبر 1950
وزیرِ اعظم	جواہرلال نہرو
پیشرو	عہدہ قایم کیتا گیا
جانشین	مورارجی دیسائی
وزیر داخلہ
منصب اتے 15 اگست 1947 – 15 دسمبر 1950
وزیرِ اعظم	جواہرلال نہرو
پیشرو	عہدہ قایم کیتا گیا
جانشین	سی. راجاگوپالاچاری
جم	31 اکتوبر 1875(1875-10-31) نادیاد، بمبئی پریزیڈینسی، برطانوی راج
وفات	15 دسمبر 1950(1950-12-15) (عمر 75) بمبئی، بمبئی سٹیٹ، بھارت
قومیت	بھارتی
سیاسی جماعت	انڈین نیشنل کانگرس
بچے	منیبین پٹیل، داہیابھائی پٹیل
مادر علمی	مڈل ٹیمپل
پیشہ	وکالت

سردار ولبھ بھائی پٹیل (گجراتی: સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ ) (سانچہ:IPA-hns) (31 اکتوبر 1875 – 15 دسمبر 1950) بھارت دے اک بیرسٹر اتے سیاستدان، انڈین نیشنل کانگرس دے وڈے ءگوآں وچوں اک اتے بھارت دے بانیاں وچوں اک سی۔ اسنوں اکثر سردار دے خاص نال پکاریا جاندا سی۔ اوہ گجرات دے دیہات وچّ وڈے ہوئے سی۔

سردار ولبھ بھائی پٹیل ہندستان دا اک سیاستدان سی جینے ازادی لی کم کیتا سی۔

جیون تے کم

سردار ولبھ بھائی پٹیل دا جنم 31 اکتوبر 1875 نوں اک چھوٹے جہے پنڈ نادیاد ’چ ہویا سی۔ ایہناں دے پتا جھاور بھائی پٹیل اک سادھارن کسان سن اتے ماں لاڈ بائی اک سادھارن گھریلو مہلا سن۔ بچپن توں ہی سردار پٹیل بہت ہی محنتی اتے ولکھن پرتبھا دے مالک سن۔ اوہ کھیتی باڑی ‘چ اپنے پتا دی مدد کردے سن اتے این. کے. ہائی سکول ‘چ پڑھدے سن۔ اوہ بہت ہی سمجھدار اتے ہشیار ودیارتھی سن۔ اوہناں1896‘چ اپنی ہائی سکول دی پریکھیا پہلے درجے نال پاس کیتی۔ غریبی دے باو جود ایہناں دے پتا نے پٹیل نوں کالج اچّ سکھیا حاصل کرن لئی بھیجن دا فیصلہ کیتا پر ایہناں نے انکار کر دتا۔ تنّ سال تکّ اوہ گھر ‘چ ہی رہے اتے ضلع نیتا دی پریکھیا لئی سخت محنت کیتی اتے چنگے نمبراں نال پاس وی ہوئے۔ س. پٹیل اک ستنتر سبھاء دے ویکتی سن۔ اوہ انگریزاں لئی کوئی وی کم کرن توں نفرت کردے سن۔ اوہ گودرا نامک تھاں ‘تے خود ہی اپنی قانون دی پڑھائی لئی ابھیاس کرن لگے۔ چھیتی ہی ابھیاس نکھریا اتے ہولی-ہولی پیسے وی آؤن لگے اتے اوہناں اپنے پریوار دی وتی ستھتی نوں مضبوط بنایا۔ اوہناں 1904 ‘چ جھابرابا نال ویاہ کیتا اتے سال1905 اک بیٹی منیبین دا جنم ہویا۔ اس توں بعد اک بیٹے دہیا دا جنم ہویا۔ اوہناں نوں اپنی وکیل دی پڑھائی لئی اچّ سِ کھیا لئی انگلینڈ جانا پیا۔ سال 1908‘چ اوہ بیرسٹر دے روپ ‘چ بھارت واپس آئے اتے ممبئی ‘چ ابھیاس شروع کر دتا۔ سال1909 ‘چ اوہناں دی پتنی بیمار ہو گئی اتے اوہناں دی موت ہو گئی۔ اس نال اوہ بہت دکھی رہن لگے۔ اوہناں اپنے بچیاں نوں سینٹ میری سکول ممبئی ‘چ بھرتی کرایا اتے آپ انگلینڈ چلے گئے اتے سال 1913 ‘چ بھارت آئے۔

آزادی تحریک وچّ

اوہناں واپس آ کے احمدآباد ‘چ ابھیاس شروع کیتا اتے چھیتی ہی اوہناں نوں ستھانک جیون دیاں گتیودھیاں اتے لوکاں دیاں سمسیاواں بارے پتہ لگا۔ اوہ اوہناں دی مدد کرن لگے۔ چھیتی ہی اوہ بہت ہی لوکپرء ویکتی بن گئے اتے نگر ‘چ کارپوریشن چوناں ‘چ جت حاصل کیتی۔ سال 1915دے آلے-دوآلے جدوں مہاتما گاندھی دا سویدشی اندولن سکھراں ‘تے سی۔ اک دن احمدآباد ‘چ مہاتما گاندھی اک سبھا نوں سمبودھن کر رہے سن تاں پٹیل نے اوہناں نوں سنیا اتے اوہ اوہناں دے بھاشن توں اینے پربھاوت ہو گئے کہ اوہناں اندولن ‘چ حصہ لینا شروع کر دتا۔ بریٹیش سرکار دے ظلم سکھراں ‘تے سن۔ بریٹیش سرکار نے کساناں دی زمین نوں ضبط کرن دا اعلان کیتا۔ اوہناں کساناں دے حق ‘چ کھڑے ہو کے بریٹیش سرکار دا ورودھ کیتا اتے انگریزی سرکار نوں نیماں ‘چ سودھ کرن لئی مضبوط کیتا۔ اس طرحاں کساناں نوں اوہناں دی زمین مل گئی اتے اوہناں خوش ہو کے انھا نوں سردار دا ناں دتا۔ بریٹیش سرکار اوہناں نوں خطرہ سمجھن لگے سن۔ اوہناں ولوں دتے بھاشناں نوں سرکار ورودھی منیا جاندا سی اتے اوہناں کئی کئی وار پھڑھ کے جیل بھیجیا۔ 1942 ‘چ اوہناں بھارت چھڈو اندولن ‘چ مہاتما گاندھی دی اگوائی ہیٹھ حصہ لیا۔ اندولن دوران کئی نیتاواں نال اوہناں نوں وی گرفتار کیتا گیا اتے احمدآباد دی جیل ‘چ بھیج دتا۔ بریٹیش سرکار چھوٹے-چھوٹے صوبیاں دی جنتا دا شوشن کرکے اوہناں دے پیسیاں نال عیش کردے سن صدار ولبھ بھائی پٹیل نے اسدا ورودھ کیتا۔ سردار پٹیل مہان گیان اتے راجنیتک دوردرشتا کارن جنتا ‘چ کافی لوکپرء ہو گئے۔ دیش ‘چ ودیارتھیاں نوں سکھیا حاصل کرن ‘چ کافی سمسیاواں دا ساہمنا کرنا پے رہا سی۔ اوہناں بریٹیش سرکار خلاف ودیارتھیاں دیاں سمسیاواں دے حلّ لئی لڑائی لڑی۔ اوہناں دیش دی ایکتا نوں صحیح دشا ‘چ لجاؤن دیاں کوششاں کیتیاں۔ اس مہان کم لئی اوہناں نوں ‘آئرن مین’ دا خطاب ملیا۔ س. پٹیل گاندھی جی دی وچاردھارا توں پربھاوت سن اتے اوہناں نوں اپنا وڈا بھرا اتے ٹیچر سمجھدے سن۔ اوہناں گاندھی جی ولوں درسائے کماں نوں بڑے اتشاہ نال اگے ودھایا۔ گاندھی جی دی موت نے اوہناں نوں بہت وڈا جھٹکا دتا۔ 15 دسمبر 1950 نوں کارڈک دی گرفتاری دوران اوہناں دی موت ہو گئی۔ اوہناں دی موت دی خبر سن کے پورا دیش شوک ‘چ ڈبّ گیا۔ روزانہ دی زندگی ‘چ ٹھہرائ آ گیا۔ اک ہرمنپیارے نیتا دے روپ ‘چ اوہناں دی پچھان بن گئی سی۔ پورے دیش نے اوہناں نوں ہنجھوآں نال اپنی شردھانجلی بھیٹ کیتی۔ سال 1991 نوں دیش لئی کیتے گئے مہان کماں لئی اوہناں نوں بھارت رتن دے ایوارڈ نال نوازیا گیا۔

سردار ولبھ بھائی پٹیل
جیون	1950-1875
جمن پو	گجرات ہندستان
گن	سیاستدان

ہور ویکھو

• بھارت رتن لین والیاں دی لسٹ