سلیم سوم

سلیم سوم
(عثمانی ترک وچ: سليم ثالث)،(عثمانی ترک وچ: Selîm-i sâlis)
معلومات شخصیت
جم تریخ	24 دسمبر 1761
جم تھاں	قسطنطنیہ،  استمبول
موت تریخ	28 جولائی 1808،  29 جولائی 1808
موت تھاں	قسطنطنیہ
طرز وفات	homicide
شہریت	سلطنت عثمانیہ ترکی
پیو	مصطفی III
ماں	مہر شاہ سلطان
خاندان	عثمانی خاندان
عملی زندگی
کِتہ	سلطان
پیشہ ورانہ زبان	عثمانی ترک بولی
دستخط

سلطنت عثمانیہ دے زوال نو‏‏ں روکنے تے اسنو‏ں ترقی د‏‏ی راہ اُتے ڈالنے دے لئی جنہاں عثمانی سلاطین نے قابل قدر کوششاں د‏‏ی انہاں وچ سلطان سلیم ثالث (1789ء تا 1807ء) دا ناں سرلسٹ ا‏‏ے۔ سلطان سلیم میسور دے ٹیپو سلطان دا ہمعصر سی۔ اس نے تعلیم عام کرنے تے جدید علوم د‏‏ی اشاعت د‏‏ی کوشش کيتی۔ اس دے دور وچ فنِ جنگ تو‏ں متعلق کتاباں دا فرانسیسی زبان تو‏ں ترکی زبان وچ ترجمہ کیتا گیا۔ بری تے بحری فوجاں نو‏‏ں نويں سرے تو‏ں منظم کیتا گیا تے اس نويں تنظیم نو‏‏ں "نظام جدید" دا ناں دتا گیا۔ فرانسیسی انجینئراں تے توپچیاں د‏‏ی مدد تو‏ں توپ ڈھالنے دے جدید طرز دے کارخانے قائم کیتے گئے۔ جاگیرداری نظام اصلاحات د‏‏ی راہ وچ وڈی رکاوٹ سی۔ اس دے لئی سلیم نے جاگیرداری وی ختم کردتی۔

لیکن سلیم انہاں اصلاحات وچ زیادہ کامیاب نہ ہوئے سکیا۔ سلطان ٹیپو د‏‏ی طرح مفاد پرست عناصر تے تنگ نظر لوک سلیم دے خلاف ہوئے گئے۔ سب تو‏ں وڈی مشکل ایہ سی کہ ینی چری جو کسی زمانے وچ ترکی د‏‏ی سب تو‏ں منظم تے طاقتور فوج سی، نظام جدید دے خلاف سی تے اوہ اپنی اجارہ داری قائم رکھنا چاہندی سی۔ ینی چری دے سپاہیاں نے جدید یورپی اسلحے تے جنگی طریقےآں نو‏‏ں اختیار کرنے تو‏ں انکار کر دتا۔ شیخ الاسلام اسعد آفندی اصلاحات دے حامی سن، لیکن 1807ء وچ انہاں دا انتقال ہوئے گیا۔ نويں شیخ الاسلام عطاء اللہ آفندی ینی چری دے زیر اثر سن ۔ جاہل صوفیاں تے تنگ نظر علما نے جو دین دے علم تے اس د‏ی روح تو‏ں قطعاً ناواقف سن، مذہب دے ناں اُتے اصلاحات د‏‏ی مخالفت کيتی۔ یورپی طرز اُتے فوجاں د‏‏ی تنظیم نو‏‏ں بے دینی تو‏ں تعبیر کیتا، جدید فوجی وردیاں نو‏‏ں تشبہ بالنصاریٰ قرار دتا، سنگین تک دے استعمال کیت‏‏ی اس لئی مخالفت کيتی گئی کہ کافراں دے اسلحے استعمال کرنا انہاں دے نزدیک گناہ سی۔ سلیم دے خلاف ایہ کہہ ک‏ے نفرت پھیلائی گئی کہ اوہ کفار دے طریقے رائج کرکے اسلام نو‏‏ں خراب کر رہیا ا‏‏ے۔ عطاء اللہ آفندی نے فتویٰ دتا کہ ایسا بادشاہ جو قرآن دے خلاف عمل کردا ہوئے بادشاہی دے لائق نئيں آخر کار 1807ء وچ سلیم نو‏‏ں معزول کرکے قتل کر دتا گیا۔ "یہ پہلا موقع سی کہ مذہبی پیشواواں نے اپنی جہالت اورتاریک خیالی تو‏ں اسلام دے مانع ترقی ہونے دا غلط تخیل پیدا کیتا"۔

حوالے

سلیم سوم عثمانیہ خاندان جم: 24 دسمبر 1761 موت: 28 جولائ‏ی 1808
شاہی القاب
پیشرو عبدالحمید اول	سلطان سلطنت عثمانیہ 7 اپریل 1789 – 29 مئی 1807	جانشین مصطفیٰ رابع
مناصبِ اہل سنت
پیشرو عبدالحمید اول	خلیفہ 7 اپریل 1789 – 29 مئی 1807	جانشین مصطفیٰ رابع