قرآن تے نباتیات
قرآن تے نباتیات (Botany) دراصل قرآن وچ جدید نباتیات دے بارے وچ معلومات تے انکشافات نوں کہیا جاندا اے۔ قرآن دے اک ہزار توں زیادہ آیات جدید سائنس دے بارے وچ معلومات فراہم کردیاں نيں تے اس وچ کئی آیات صرف نباتیات دے بارے وچ گفتگو کردیاں نيں۔ قرآن وچ موجود نباتیات دے متعلق حقائق جدید سائنس توں مکمل مطامبقت رکھدی اے۔[۱][۲]
پودےآں وچ نر تے مادہ
[سودھو]پرانے زمانے دے انسان نوں ایہ معلوم نئيں سی کہ پودےآں وچ وی جانوراں دی طرح نر(male) تے مادہ (female) ہُندے نيں۔ البتہ جدید نباتیات ایہ دسدی اے کہ ہر پودے دی نر تے مادہ صنف ہُندی اے۔ حتٰی کہ اوہ پودے جو یک صنفی (Unisexual) ہُندے نيں۔ انہاں وچ وی نرتے مادہ دے امتیازی اجزاء یکجا ہُندے نيں۔
وَّ اَنْزَ لَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءََ، فَاَخْرَجْنَا بِہ اَزْوَاجًا مِّنْ نَّبَاتٍ شَتّٰی ہ[۳]
ترجمہ:۔ تے اساں آسمان توں پانی برسایا تے اس وچ اساں مختلف قسماں دے پودےآں دے جوڑے پیدا کیتے جو اک دوسرے توں جدا ہُندے نيں۔
پھلاں وچ نر تے مادہ دا فرق
[سودھو]وَ مِنْ کُلِّ الثَّمَرٰتِ جعَلَ فِیْھَا زَوْ جَیْنِ اثْنَیْن[۴]
ترجمہ :۔ اسی نے ہر طرح دے پھلاں دے جوڑے پیدا کیتے نيں۔
اعلٰی درجے دے پودےآں وچ نسل خیزی (Reproduction) دی آخری پیدا وار انہاں دے پھل ہُندے نيں۔ پھل توں پہلے پھُل دا مرحلہ ہُندا اے جس وچ نرتے مادہ اعضاء یعنی اسٹیمنز (Stamens) تے اوویولز (Ovueles) ہُندے نيں جدوں کوئی زردانہ (Pollen) کسی پھُل تک پہنچدا اے، تبھی اوہ پھُل بارآور ہو کے پھل وچ بدلنے دا قابل ہُندا اے۔ ایتھے تک کہ پھل پک جاندا اے تے (اس پودے دی ) اگلی نسل نوں جنم دینے والے بیج توں لیس ہو کے تیار ہو جاندا اے۔ لہٰذا تمام پھل اس امر دا پتادیندے نيں کہ (پودےآں وچ بھی) نر تے اعضاہُندے نيں۔ ایہ اک ایسی سچائی اے جسنوں قرآن پاک بہت پہلے بیان فرما چکيا اے۔
پودےآں دی بعض انواع وچ غیر بار آور (non fertilized) پھُلاں توں وی پھل بن سکدے نيں۔ (جنہاں نوں مجموعی طور پریا رتھینو دا رپک فروٹ (parthinocarpic fruit) کہیا جاندا اے ) انہاں وچ کیلے دے علائوہ انناس، انجیر، مالٹا تے انگور وغیرہ دی بعض قسماں شامل نيں۔ انہاں پودےآں وچ وی بہت واضح صنفی خصوصیات موجود ہُندیاں نيں۔
وَ مِنْ کُلِّ شَیْئٍ خَلَقْنَا زَوْ جَیْنِ[۵]
ترجمہ:۔ تے ہر چیز دے اساں جوڑے بنائے نيں۔
اس آیت مبارکہ وچ ہر چیز دے جوڑاں دی شکل وچ ہونے پرزوردیاگیااے۔ انساناں،جانوراں،پھلاں اورپودےآں دے علاوہ بہت ممکن اے کہ ایہ آیت مبارکہ بجلی دی طرف وی اشارہ کے رہی ہو کہ جس وچ ایٹم منفی بار والے الیکٹروناں تے مثبت بار والے مرکزے اُتے مشتمل ہُندے نيں۔ انہاں دے علاوہ تے وی بوہت سارے جوڑے ہو سکدے نيں۔
سُبْحٰنَ الَّذِیْ خَلَقَ الْاَزْ وَاجَ کُلَّھَا وَ مِمَّا تُنْبِت ُ الْاَرْضُِ وَ مِنْ اَنْفُسِھِمْ وَ مِمَّا لَا یَعْلَمُوْنَ ہ[۶]
ترجمہ:۔ پاک اے اوہ ذات جس نے جملہ قسماں دے جوڑے پیدا کیتے خواہ اوہ زمین دی نباتات وچوں ہاں یا خودان دی اپنی جنس (یعنی نوع انسانی) وچوں یا انہاں اشیاء وچوں جنہاں نوں ایہ جاندے تک نئيں۔
ایتھے اللہ تعالیٰ فرماندا اے کہ ہر چیز جوڑاں دی شکل وچ پیدا کيتی گئی اے، جنہاں وچ اوہ چیزاں وی شامل نيں۔ جنہاں نوں اج دا انسان نئيں جاندا تے ہو سکدا اے کہ آنے والے کل وچ انہاں نوں دریافت کرلے۔