Jump to content

کیرت بابانی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
کیرت بابانی
(سندھی وچ: ڪيرت چوئٿرام ٻاٻاڻي ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

جم 3 جنوری 1922   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


ضلع نواب شاہ ،  سندھ ،  بمبئی پریزیڈینسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 7 مئی 2015 (93 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


الہسنگر ،  ممبئی ،  بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷)

پاکستان (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی ڈی جے سندھ گورنمنٹ سائنس کالج   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تعلیمی اسناد فاضل القانون   ویکی ڈیٹا اُتے (P512) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ فعالیت پسند ،  افسانہ نگار ،  صحافی ،  ناول نگار   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان سندھی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
کارہائے نمایاں دھرتی جو سڈ   ویکی ڈیٹا اُتے (P800) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تحریک انجمن ترقی پسند مصنفین   ویکی ڈیٹا اُتے (P135) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
ساہتیہ اکیڈیمی ایوارڈ (برائے:Dharti-A-Jo-Sad ) (۲۰۰۶)[۱]

سوویت لینڈ نہرو ایوارڈ   ویکی ڈیٹا اُتے (P166) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

کیرت بابانی (انگریزی: Kirat Babani) بھارت نال تعلق رکھنے والے سندھی زبان دے نامور مصنف، افسانہ نگار، ناول نگار، شاعر، صحافی، مترجم، سماجی کارکن تے دانشور سن ۔ اوہ ترقی پسند تحریک تو‏ں وابستہ سن ۔ تقسیم ہند دے بعد بھارت منتقل ہو گئے سن ۔ انھاں انہاں د‏‏ی کتاب دھرتی جو سڈ (دھرتی د‏‏ی پکار) اُتے ساہتیہ اکیڈمی د‏‏ی جانب تو‏ں 2006ء وچ ساہتیہ اکیڈمی اعزاز برائے سندھی ادب دتا گیا۔

حالات زندگی

[سودھو]

کیرت بابانی 3 جنوری 1922ء نو‏‏ں ضلع نوابشاہ (موجودہ ضلع شہید بینظیر آباد، سندھبمبئی پریزیڈنسی وچ پیدا ہوئے۔ انھاں نے ابتدائہ تعلیم ولس ہائی اسکول سونی بازار نوابشاہ تو‏ں حاصل کيتی۔ میٹرک دے بعد ڈی جے کالج کراچی وچ داخلہ لیا۔ ایتھ‏ے اوہ طلبہ سیاست وچ بہت فعال رہ‏‏ے۔ ڈی جے کالج تو‏ں بی اے پاس کيتا۔ فیر شاہانی لا کالج کراچی تو‏ں ایل ایل بی د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔ انڈین نیشنل کانگریس د‏‏ی ہندوستان چھڈ دو تحریک وچ وی فعال کردار ادا کيتا تے جیل وی گئے۔ تقسیم ہند دے بعد اوہ بھارت منتقل ہو گئے۔سندھ تے بعد وچ بھارت وچ ادب د‏‏ی ترقی پسند تحریک دے ہراول دستے وچ شام‏ل سن ۔ اوہ پروفیسر رام پنجوانی دے قائم کردہ سندھی ادبی سرکل تے بعد وچ پروگریسو رائٹرز ایسوسی ایشن د‏‏ی سندھ شاخ وچ سرگرم رہ‏‏ے۔ اوہ شروع ہی تو‏ں اشتراکیت دے تصورات تو‏ں متاثر رہے نيں تے جدید سندھی ادب وچ حقیقت نگاری دے رویاں د‏‏ی پاسداری کردے رہے نيں۔گوبند مالہی، تیرتھ بسنت، شیخ ایاز، اتم چندانی، شیخ عبد الرزاق راز، نارائن شیام، سوبھو گیان چندانی سگن آہوجا جداں چوٹی دے ترقی پسند ادیباں دے شریکِ سفر سن ۔ بھارت وچ سندھی بولی نو‏‏ں قومی بولی درجہ دلانے والی تحریک وچ کیرت بابانی نے رہنما کردار ادا کيتا۔ کیرت د‏‏ی اصل دلچسپی فکشن وچ رہی۔ سندھ تو‏ں بھارت ہجرت کرنے والے شرنارتھیاں د‏‏ی کیمپ لائف اُتے انہاں د‏‏ی لکھی ہوئی کہانیاں اج وی اپنا تاثر رکھدی نيں۔ انھاں نے بعض نويں موضوعات اُتے وی کہانیاں تحریر کيتياں جداں معاشرتی شکست و ریخت دے زیرِ اثر انسانی نفسیات وچ ہوݨ والی پیچیدگییاں نو‏‏ں انھاں نے اپنی کہانیاں دا موضوع بنایا ا‏‏ے۔ جنریشن گیپ جداں موضوع وی انہاں د‏‏ی بعض کہانیاں وچ موجود نيں۔ انہاں د‏‏ی معروف کہانی نہ لیلیٰ نہ مجناں ایداں دے ہی نويں معروضی مسائل دے گرد گھمدی ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏یاں کہانیاں دا مجموعہ ھئو (وہ) تے درد جو دل وچ نہ سمایو (درد جو دل وچ نہ سمایا) بھارت وچ سندھی ادب دے منتخب ترین مجموعےآں وچ بلند مقام اُتے فائز ا‏‏ے۔ کیرت نے ملک راج آنند دے مشہور ناولاں قلی تے مالوہ نو‏‏ں سندھی وچ ترجمہ کيتا۔ کیرت د‏‏ی خودنوشت کجھ بدھایم کجھ لکایم (کچھ دسیا کچھ چھپایا) وی اک منفرد اسلوب د‏‏ی کتاب اے، اس وچ سندھ د‏‏ی سرزمین تے سبھیاچار دے بارے وچ ناسٹلجیائی اثرات ہوݨ دے باوجود اک حقیقت پسندانہ طریق کاراختیار کيتا گیا ا‏‏ے۔ اس وچ انھاں نے اپنی زندگی د‏‏ی بابت تے اپنے خیالات دے سلسلے وچ ودھ تو‏ں ودھ معلومات قلم بند کیتیاں نيں۔[۲]

وفات

[سودھو]

کیرت بابانی 7 مئی 2015ء نو‏‏ں الہاس نگر، بمبئی، بھارت وچ وفات پا گئے۔[۳]

حوالے

[سودھو]
  1. http://sahitya-akademi.gov.in/awards/akademi%20samman_suchi.jsp#SINDHI — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۶ اپریل ۲۰۱۹
  2. سید مظہر جمیݪ، مختصر تریخ بولی و ادب سندھی، ادارہ فروغ قومی زباناسلام آباد، 2017ء، ص 437
  3. «Pay Tribute to Mr Kirat Babani – Times of India». indiatimes.com. دریافت‌شده در 16 نومبر 2021. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)