کیرت بابانی
کیرت بابانی | |
---|---|
(سندھی وچ: ڪيرت چوئٿرام ٻاٻاڻي) | |
جم | 3 جنوری 1922 |
وفات | 7 مئی 2015 (93 سال) |
شہریت | بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) |
عملی زندگی | |
مادر علمی | ڈی جے سندھ گورنمنٹ سائنس کالج |
تعلیمی اسناد | فاضل القانون |
پیشہ | فعالیت پسند ، افسانہ نگار ، صحافی ، ناول نگار |
پیشہ ورانہ زبان | سندھی |
کارہائے نمایاں | دھرتی جو سڈ |
تحریک | انجمن ترقی پسند مصنفین |
اعزازات | |
باب ادب | |
ترمیم |
کیرت بابانی (انگریزی: Kirat Babani) بھارت نال تعلق رکھنے والے سندھی زبان دے نامور مصنف، افسانہ نگار، ناول نگار، شاعر، صحافی، مترجم، سماجی کارکن تے دانشور سن ۔ اوہ ترقی پسند تحریک توں وابستہ سن ۔ تقسیم ہند دے بعد بھارت منتقل ہو گئے سن ۔ انھاں انہاں دی کتاب دھرتی جو سڈ (دھرتی دی پکار) اُتے ساہتیہ اکیڈمی دی جانب توں 2006ء وچ ساہتیہ اکیڈمی اعزاز برائے سندھی ادب دتا گیا۔
حالات زندگی
[سودھو]کیرت بابانی 3 جنوری 1922ء نوں ضلع نوابشاہ (موجودہ ضلع شہید بینظیر آباد، سندھ)، بمبئی پریزیڈنسی وچ پیدا ہوئے۔ انھاں نے ابتدائہ تعلیم ولس ہائی اسکول سونی بازار نوابشاہ توں حاصل کيتی۔ میٹرک دے بعد ڈی جے کالج کراچی وچ داخلہ لیا۔ ایتھے اوہ طلبہ سیاست وچ بہت فعال رہے۔ ڈی جے کالج توں بی اے پاس کيتا۔ فیر شاہانی لا کالج کراچی توں ایل ایل بی دی ڈگری حاصل کيتی۔ انڈین نیشنل کانگریس دی ہندوستان چھڈ دو تحریک وچ وی فعال کردار ادا کيتا تے جیل وی گئے۔ تقسیم ہند دے بعد اوہ بھارت منتقل ہو گئے۔سندھ تے بعد وچ بھارت وچ ادب دی ترقی پسند تحریک دے ہراول دستے وچ شامل سن ۔ اوہ پروفیسر رام پنجوانی دے قائم کردہ سندھی ادبی سرکل تے بعد وچ پروگریسو رائٹرز ایسوسی ایشن دی سندھ شاخ وچ سرگرم رہے۔ اوہ شروع ہی توں اشتراکیت دے تصورات توں متاثر رہے نيں تے جدید سندھی ادب وچ حقیقت نگاری دے رویاں دی پاسداری کردے رہے نيں۔گوبند مالہی، تیرتھ بسنت، شیخ ایاز، اتم چندانی، شیخ عبد الرزاق راز، نارائن شیام، سوبھو گیان چندانی سگن آہوجا جداں چوٹی دے ترقی پسند ادیباں دے شریکِ سفر سن ۔ بھارت وچ سندھی بولی نوں قومی بولی درجہ دلانے والی تحریک وچ کیرت بابانی نے رہنما کردار ادا کيتا۔ کیرت دی اصل دلچسپی فکشن وچ رہی۔ سندھ توں بھارت ہجرت کرنے والے شرنارتھیاں دی کیمپ لائف اُتے انہاں دی لکھی ہوئی کہانیاں اج وی اپنا تاثر رکھدی نيں۔ انھاں نے بعض نويں موضوعات اُتے وی کہانیاں تحریر کيتياں جداں معاشرتی شکست و ریخت دے زیرِ اثر انسانی نفسیات وچ ہوݨ والی پیچیدگییاں نوں انھاں نے اپنی کہانیاں دا موضوع بنایا اے۔ جنریشن گیپ جداں موضوع وی انہاں دی بعض کہانیاں وچ موجود نيں۔ انہاں دی معروف کہانی نہ لیلیٰ نہ مجناں ایداں دے ہی نويں معروضی مسائل دے گرد گھمدی اے۔ انہاں دیاں کہانیاں دا مجموعہ ھئو (وہ) تے درد جو دل وچ نہ سمایو (درد جو دل وچ نہ سمایا) بھارت وچ سندھی ادب دے منتخب ترین مجموعےآں وچ بلند مقام اُتے فائز اے۔ کیرت نے ملک راج آنند دے مشہور ناولاں قلی تے مالوہ نوں سندھی وچ ترجمہ کيتا۔ کیرت دی خودنوشت کجھ بدھایم کجھ لکایم (کچھ دسیا کچھ چھپایا) وی اک منفرد اسلوب دی کتاب اے، اس وچ سندھ دی سرزمین تے سبھیاچار دے بارے وچ ناسٹلجیائی اثرات ہوݨ دے باوجود اک حقیقت پسندانہ طریق کاراختیار کيتا گیا اے۔ اس وچ انھاں نے اپنی زندگی دی بابت تے اپنے خیالات دے سلسلے وچ ودھ توں ودھ معلومات قلم بند کیتیاں نيں۔[۲]
وفات
[سودھو]کیرت بابانی 7 مئی 2015ء نوں الہاس نگر، بمبئی، بھارت وچ وفات پا گئے۔[۳]
حوالے
[سودھو]- ↑ http://sahitya-akademi.gov.in/awards/akademi%20samman_suchi.jsp#SINDHI — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۶ اپریل ۲۰۱۹
- ↑ سید مظہر جمیݪ، مختصر تریخ بولی و ادب سندھی، ادارہ فروغ قومی زباناسلام آباد، 2017ء، ص 437
- ↑ «Pay Tribute to Mr Kirat Babani – Times of India». indiatimes.com. دریافتشده در 16 نومبر 2021. تاریخ وارد شده در
|accessdate=
را بررسی کنید (کمک)
|
- خطاهای یادکرد: تاریخ
- مضامین جنہاں وچ سندھی بولی دا متن شامل اے
- ٹُٹے ہوئے جوڑاں آلے صفحے
- 1922 دے جم
- 3 جنوری دے جم
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 2015 دیاں موتاں
- 7 مئی دیاں موتاں
- صفحات مع خاصیت P512
- ویکی ڈیٹا توں ماخوذ کارہائے نمایاں
- تحریک ویکی ڈیٹا توں ماخوذ
- صفحات تستخدم قالب:صندوق معلومات كاتب مع وسائط غير معروفة
- ویکیپیڈیا مضامین مع VIAF شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع LCCN شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع ISNI شناخت کنندگان
- ویکیپیڈیا مضامین مع GND شناخت کنندگان
- ساہتیہ اکیڈمی اعزاز یافتگان برائے سندھی ادب
- بھارتی مرد ناول نگار
- ویہويں صدی دے ہندوستانی ناول نگار
- سندھی شخصیتاں
- ویہويں صدی دے بھارتی افسانہ نگار
- ویہويں صدی دے بھارتی صحافی
- بھارت وچ اموات
- ہندوستان دی آزادی دے فعالیت پسند از پاکستان
- بھارتی مرد ڈراما نگار تے ڈراما نویس
- سندھی شاعر
- ممبئی دے مصنفاں
- ضلع شہید بے نظیر آباد دیاں شخصیتاں
- مہاراشٹر دے صحافی
- بھارتی آپ بيتی نگار
- ڈی جے سندھ گورنمنٹ سائنس کالج دے فضلا
- سندھی مصنفاں
- بھارتی سندھی شخصیتاں