کیویائی روس دا قبول عیسائیت
کیویائی روس دی عیسائیت وچ منتقلی کئی مراحل وچ ہوئی۔ 867 دے اوائل وچ ، قسطنطنیہ دے پیٹریارچ فوٹوس نے دوسرے مسیحی پیٹریارچاں توں اعلان کيتا کہ روس نے ، اس دے بشپ دے ذریعہ بپتسمہ لیا ، خاص جوش و خروش دے نال عیسائیت نوں اختیار کيتا۔ ایسا لگدا اے کہ فوٹوس دی ملک نوں عیسائی بنانے دی کوششاں دے نتیجے وچ کوئی پائیدار نتیجہ برآمد نئيں ہويا ، کیوں کہ پرائمری کرانیکل تے ہور سلاوین ذرائع نے دسويں صدی دے رس نوں 'کفریت' وچ مستحکم قرار دتا اے۔ پرائمری کرانکل دے مطابق ، کیویائی روسکی تریخ قبول عیسائیت 988ء (سال متنازعہ اے ) قرار دیندا اے ، جدوں ولادیمیر عظیم نے چیروسنس وچ بپتسمہ لیا سی تے کیفماں اپنے کنبہ تے لوکاں نوں بپتسمہ دینے دے لئی اگے ودھیا سی۔ [۱] روايتی طور اُتے بعد دے واقعات نوں یوکرائن تے روسی ادب وچ (بطور روسی بولی: Крещение Руси ، یوکرینی: Хрещення Русі ) رُس کاپتسمہ کہیا جاندا اے ۔
تریخ توں پہلے
[سودھو]چرچ دی روایت دے مطابق عیسائیت نوں سب توں پہلے عیسیٰ مسیح دے پہلے رسول سینٹ اینڈریو جدید بیلاروس ، روس تے یوکرائن دے علاقے وچ لیایا سی۔ انہاں نے بحیرہ اسود دے پار کریمیا دے چیروسنس توریکا دی یونانی کالونی دا سفر کيتا جتھے انہاں نے کئی ہزار مرداں نوں نويں عقیدے وچ تبدیل کردتا۔ مبینہ طور اُتے سینٹ اینڈریو نے دریائے دنیپیر دے نال شمال وچ وی سفر کيتا ، جتھے کیف دی 5 ويں صدی دے آس پاس دی بنیاد رکھی جائے گی ، تے جتھے تک شمال وچ ویلکی نوگوروڈ دے مستقبل دے مقام تک اے۔ روس دی پرائمری کرانیکل دا افسانوی بیان دسدا اے کہ سینٹ اینڈریو اپنے سفر وچ سلاو رواج بھاپ دے غسل ، بانیا توں لطف اندوز ہويا سی۔
شمالی پونٹک یونانی کالونیاں ، دونے کریمیا تے جدید یوکرائن ساحلاں اُتے بحیرہ ساردینیا تے بحیرہ اسود ، مشرقی یورپ وچ عیسائیت دے تقریبا اک ہزار سال دے لئی دے اہم مراکز رہے اوتھے دے قابل ذکر عیسائی تھاںواں وچ انکرمین غار خانقاہ ، اک قرون وسطی دے بازنطینی خانقاہ شامل اے جتھے روم دے چوتھے بشپ ، سینٹ کلیمنٹ دی باقیات نوں سینٹ سیرل تے میتھوڈیس دے ذریعہ سان کلیمینٹ توں ہٹانے توں پہلے رکھیا گیا سی۔
سنت سیرل تے میتھوڈیس بلغاریہ ، عظیم موراویا تے پینونیا دے سلاوی عوام وچ عیسائیت دے مشنری سن ۔ اپنے کم دے ذریعہ انہاں نے تمام سلاوواں دی ثقافتی نشوونما نوں متاثر کيتا ، جس دے لئی انہاں نوں "سلاوواں دے لئی رسول" دا لقب ملا۔ انہاں نوں گلگولیٹک حروف تہجی وضع کرنے دا سہرا ملیا ، اولڈ حرف تہجی اولڈ چرچ سلووینک دی نقل کردے سن ، [۲] بعد وچ انہاں دے طلباء نے روس سمیت متعدد سلاوکی ملکاں وچ استعمال ہونے والی پہلی بلغاریہ سلطنت وچ سیرلک اسکرپٹ تشکیل دتا۔ انہاں دی موت دے بعد ، انہاں دے شاگرداں نے دوسرے سلاوواں دے وچکار اپنا مشنری کم جاری رکھیا۔ دونے بھائی یوکرائنی کیتھولک تے بازنطینی کیتھولک چرچاں دے نال نال آرتھوڈوکس چرچ وچ وی بطور اولیاء دی حیثیت توں پوجے جاندے نيں ، جس دا عنوان " رسولاں دے مساوی " اے ۔
نويں صدی
[سودھو]سانچہ:Eastern Orthodox sidebar
رُس(کیویائی روس) دی ابتدائی عیسائیت دی قبولیت دے لئی سب توں زیادہ مستند ذریعہ پیٹریارچ فوٹوئس دا اک علمی خط اے ، جو 867 دے اوائل دا سی۔ 860 دے قسطنطنیہ دے محاصرے دا حوالہ دیندے ہوئے ، فوٹیوس نے مشرقی پیٹریارچاں تے بشپاں نوں آگاہ کيتا کہ ، بلغاریائیاں دے 863 وچ مسیحیت توں رجوع کرنے دے بعد ، [۳] رُسنے ايسے دی پیروی کيتی۔ جداں کہ بلغاریائیاں دا معاملہ سی ، پیٹریارچ نوں ایہ سمجھیا گیا کہ وحشیاں نوں قسطنطنیہ(کاسٹینٹوپل) توں اک بشپ بھیجنا اے۔ [۴]
کچھ ترمیم دے نال ، کہانی نوں کانسٹنٹائن ہشتم نے ڈی ایڈمنسٹرینڈو امپیریو وچ دہرایا اے ، اس دے بعد بازنطینی مورخین دی کئی نسلاں جان اسکائلٹیز تے جواناز زونارس دے نال ملدی نيں ۔ ایہ کہ شاہی عدالت تے سرپرست نے 10 واں صدی دے رس نوں 'عیسائیاں دی حیثیت توں سمجھیا' اس حقیقت توں عیاں اے کہ روس دے بشپ 'کو عیسائیاں دی فہرستاں وچ درج کيتا گیا سی ، جو لیو عقلمند تے قسطنطن ہفتم دے دور وچ مرتب کيتا گیا سی۔ ایتھے اک استدلال وی موجود اے: 990 دی دہائی وچ کِسے یونانی ماخذ نے روس دا دوسرا بپتسمہ درج نئيں کيتا۔
دسويں صدی
[سودھو]فوتیوس نوں روس دے عیسائی بنانے دی کوششاں دی جو وی وسعت سی ، انہاں دا اثر دیرپا نئيں سی۔ اگرچہ اوہ فوٹوئس دے مشن دا ذکر کرنے وچ ناکام نيں ، پرائمری کرانیکل کے مصنفاں نوں معلوم سی کہ کیویائی روس دی آبادی دا اک وڈا حصہ 944 ء تک عیسائی سی۔ روسو بازنطینی معاہدے وچ ، جو تریخ دے متن وچ محفوظ اے ، روس دے مسیحی حصے نے اپنے عقیدے دے مطابق حلف اٹھایا اے ، جدوں کہ حکمران شہزادہ تے ہور غیر مسیحی کافراں دے رسم رواج دے بعد پیروون تے ویلز دی درخواست کردے نيں۔ تریخ دے متن وچ سینٹ ایلیاہ (جس دا سلوک ملکاں وچ مسلک نیڑے توں ماڈلنگ کيتا گیا سی) دے کییوان کولیجیٹ چرچ دا ذکر تریخ دے متن وچ کیہ گیا اے ، جس توں جدید علماء نوں غور و فکر کرنے دا موقع ملیا اے کہ اس وقت کیف وچ کِنے چرچ موجود سن ۔
یا تاں 945 یا 957 وچ ، حکمران ریجنٹ ، اولگا ، کیف دے اک خاص پادری گریگوری دے نال قسطنطنیہ دا دورہ کيتا۔ شاہی عدالت وچ انہاں دے استقبال دی تفصیل ڈی سیرمونیس وچ بیان کيتی گئی اے۔ کنودنتیاں دے مطابق ، بازنطینی شہنشاہ کانسٹیٹائن ہشتم نوں اولگا نال محبت ہوئے گئی سی۔ اُتے ، اس نے اسنوں گڈ فادر بننے دے لئی دھوکہ دے کے انکار کرنے دا اک راستہ تلاش کرلیا۔ جدوں اس نے بپتسمہ لیا ، تاں اس نے کہیا کہ کسی گاڈ فادر دے لئی اس دی پوتی نال شادی کرنا نامناسب اے۔
اگرچہ عام طور اُتے ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ اولگا نے کیف دے بجائے قسطنطنیہ وچ بپتسمہ لیا سی ، لیکن اس تضاد دا کوئی واضح تذکرہ نئيں اے ، لہذا اس وچوں کسی وی ورژن نوں خارج نئيں کيتا گیا اے۔ اولگا نے روم دے اک بشپ تے پجاریاں توں وی درخواست کيتی اے۔ [۵] اس دا بیٹا ، سویتوسلاو (دور: 963-972) ، پیروون تے سلاو پینتھیان دے ہور دیوتاواں دی پوجا کردا رہیا۔ اوہ ساری زندگی ضد کافر رہیا۔ پرائمری کرانکل دے مطابق ، اسنوں یقین سی کہ جے اس دے عیسائی ہوجاندے نيں تاں اس دے جنگجو اس دی عزت کم کردین گے تے اس دا مذاق اڑاواں گے۔
ایسا لگدا اے کہ سویتوسلاو دا جانشین یاروپولک اول (دور. 972-980) ، عیسائیت دے بارے وچ زیادہ صلح پسندانہ رویہ رکھدا اے۔ قرون وسطی دے دیر توں ذرائع ایتھے تک کہ ایہ دعوی کردے نيں کہ یاروپول نے پوپ دے نال سفیراں دا تبادلہ کيتا۔ اڈمر ڈی چابنیس دا دائمی دائرہ تے سینٹ رومالڈ دی زندگی (پیٹرو ڈامیانی دے ذریعہ) سینٹ برونو دے قفورٹ دے مشن نوں روس دی سرزمین اُتے دستاویز کردا اے ، جتھے اوہ عیسائیت نوں اک مقامی بادشاہ وچ تبدیل کرنے وچ کامیاب ہويا (تین بھائیاں وچوں اک) جس نے زمین اُتے حکمرانی کيتی)۔ الیگزنڈر نظرینکو نے دسیا کہ یاروپولک نے بپتسمہ دینے دی کچھ ابتدائی رسومات توں گزرے سن ، لیکن اس دے مذہبی تبادلے نوں باقاعدہ شکل دینے توں پہلے انہاں دے کافر سوتیلے بھائی ولادیمیر (جس دے تخت اُتے اپنے حقوق سوالیہ سن ) دے کہنے اُتے قتل کيتا گیا سی۔ اس نظریہ دے بعد ، لاطینی رسوم دے مطابق یاروپولک دے بپتسمہ توں متعلق کسی وی معلومات نوں بعد دے آرتھوڈوکس دے تاریخی کارکناں نے دبا دتا جائے گا ، تاکہ ولادیمیر دی طرف توں رس رسول دی تصویر نوں آنے والیاں نسلاں دے لئی قطع نظر نہ رکھیا جائے۔
ولادیمیر دا کیف دا بپتسمہ
[سودھو]پس منظر
[سودھو]ولادیمیر دے عہد اقتدار دے پہلے عشرے دے دوران ، مشرکانہ رد عمل سامنے آیا۔ پیروون نوں سلاوی پینتھیین دے اعلیٰ دیوتا دے طور اُتے منتخب کيتا گیا سی تے اس دا بت شاہی محل دے ذریعہ پہاڑی اُتے رکھیا گیا سی۔ کافر ازم دا ایہ حیات نو متشدد سی ايسے طرح دی کوششاں دے نال ناروے وچ جارل ہیکون تے (ممکنہ طور پر) ڈنمارک وچ سویین فورکبارڈ نے دی سی۔ اس دی مذہبی اصلاح ناکام ہوگئی۔ 980 دی دہائی دے آخر تک اسنوں بیرون ملک توں توحید پسندی اپنانا ضروری ہوئے گیا سی۔
پرائمری کرانکل کی اطلاع اے کہ ، 986 وچ ، ولادیمیر نے متعدد مذاہب دے نمائندےآں نال ملاقات کيتی۔ نتیجہ مذاق دے نال مندرجہ ذیل خودساختہ کہانی وچ بیان کيتا گیا اے۔ وولگا دے مسلم بلغاریائی باشندےآں نال ملاقات دے بعد ، ولادی میر نے الکحل تے شراب دے گوشت دی خلاف ورزی کرنے تے ختناں دی پابندی کرنے دی وجہ توں انہاں دے مذہب نوں مناسب نئيں سمجھیا۔ خیال کيتا جاندا اے ، ولادیمیر نے اس موقع اُتے کہیا: "شراب پینا روس دی خوشی اے۔" اس نے یہودی سفیراں (جو خزراں نوں وی ہوئے سکدا اے تے نہ ہی رہیا ہوسکدا اے ) توں وی مشورہ کيتا ، انہاں توں یہودیت دے بارے وچ سوال کيتا لیکن بالآخر اسنوں مسترد کردتا ، کہ یروشلم دا انہاں دا نقصان اس گل دا ثبوت اے کہ خدا نے اسنوں ترک کردتا سی۔ [۶]
سال 987 وچ ، اپنے بوائیراں توں مشاورت دے نتیجے وچ ، ولادیمیر نے مختلف ہمسایہ ملکاں دے مذاہب دا مطالعہ کرنے دے لئی اپنے مندوب بھیجے جنہاں دے نمائندے انہاں توں اپنے اپنے عقائد نوں قبول کرنے اُتے زور دے رہے سن ۔ وولگا دے مسلمان بلغاریائیاں وچوں ، سفیراں نے دسیا کہ انہاں وچ کوئی خوشی نئيں اے۔ صرف غم اے۔ جرمناں دے اداس گرجا گھراں وچ اس دے سفیراں نے کوئی خوبصورتی نئيں دیکھی۔ لیکن آیا صوفیہ وچ ، جتھے بازنطینی چرچ دی مکمل تہوار دی رسم انہاں نوں متاثر کرنے دے لئی پیش کيتی گئی سی ، اوہ انہاں دا مثالی پایا: "سانوں ہور معلوم نئيں سی کہ اسيں جنت وچ نيں یا زمین اُتے ،" انہاں نے اطلاع دتی ، "نہ ہی ایسی خوبصورتی ، تے اسيں نئيں جاندے کہ اس دے بارے وچ کِداں دسیا جائے۔ " [۷]
ولادیمیر دا بپتسمہ
[سودھو]غیر ملکی ذرائع ، تعداد وچ بوہت گھٹ ، ولادی میر دے تبادلاں دی مندرجہ ذیل کہانی پیش کردے نيں۔ انطاکیہ دا یحیی تے اس دے پیروکار (الرودرواری ، المکین ، الدمشقی ، تے ابن اثیر ) بنیادی طور اُتے اک ہی اکاؤنٹ دیندے نيں۔ 987 وچ جرنیلاں بارداس سکلیرس تے بارداس فوکاس نے بازنطینی شہنشاہ باسل دوم دے خلاف بغاوت کيتی۔ [۸] دونے باغی مختصر طور اُتے فورسز وچ شامل ہوئے تے قسطنطنیہ اُتے اگے ودھ گئے۔ 14 ستمبر 987 نوں ، بارداس فوکاس نے خود نوں شہنشاہ قرار دتا۔ اپنے راجگڑھ دے محاصرے توں بچنے دے ل An پریشان ، باسیل II مدد دے لئی روس دی طرف متوجہ ہوئے ، حالانکہ اس وقت انہاں نوں دشمن سمجھیا جاندا سی۔ ولادی میر نے ازدواجی تعلقات دے بدلے وچ ، اتفاق کيتا۔ انہاں نے عیسائیت نوں اپنا مذہب قبول کرنے تے اپنے لوکاں نوں نويں عقیدے تک پہنچانے اُتے وی اتفاق کيتا۔ جدوں شادی دے انتظامات طے پا گئے ، ولادیمیر نے 6،000 فوجاں بازنطینی سلطنت دے پاس روانہ کيتیاں تے انہاں نے بغاوت نوں روکنے وچ مدد کيتی۔ [۹]
پرائمری کرانکل وچ ، ولادیمیر دے بپتسما دا بیان ناں نہاد کورسن دی علامات توں پہلے اے۔ اس کہانی دے مطابق ، 988 وچ ولادیمیر نے کریمیا دے یونانی قصبے کورسن ( چیرسنس ) اُتے قبضہ کرلیا ، جو تجارتی تے سیاسی لحاظ توں انتہائی اہم اے۔ ایہ مہم باسیل II دے ذریعہ انہاں توں حاصل کردہ فائدے نوں حاصل کرنے دی خواہش دے ذریعہ کيتی گئی ہوئے گی ، جدوں اس نے فوکاس دے خلاف روس توں مدد کيتی درخواست کيتی سی۔ چیروسونوس نوں انخالی کرنے دے بدلے ، ولادیمیر نوں بادشاہ دی بہن ، انا پورفیروجنیٹا دے ہتھ دینے دا وعدہ کيتا گیا سی۔ شادی توں پہلے ، ولادیمیر نے بپتسمہ لیا سی (یا تاں چیروسنوس وچ یا کیف وچ ) ، اس نے اپنے شاہی بھابی دی تعریف کيتی بنا اُتے مسیحی دا ناں باسیل لیا۔ اس دے بعد اس دی شادی بازنطینی شہزادی دے نال ہوئی سی۔ [۱۰] چیروسونوس وچ ولادیمیر دے بپتسمہ لینے دی مبینہ جگہ نوں سینٹ ولادیمیر کیتیڈرل نے نشان زد کيتا اے۔
کیف دا بپتسمہ
[سودھو]فتح دے نال کییف لوٹتے ہوئے ، ولادی میر نے اپنے راجگڑھ دے رہائشیاں نوں بطور بپتسمہ لینے دے لئے دریائے دینپر وچ نائپر دی تلقین دی ۔ ایہ وڈے پیمانے اُتے بپتسمہ ریاست کییوان روس دے عیسائیت وچ اک اہم افتتاحی تقریب بن گیا۔
پہلے تاں ولادیمیر نے اپنے بارہ بیٹےآں تے بہت سارے بوئراں نوں بپتسمہ دتا۔ اس نے سلاوک کافر دیوتاواں دی لکڑی دے مجسماں نوں (جو اس نے خود اٹھ سال پہلے خود اٹھایا سی) نوں تباہ کردتا۔ انہاں نوں یا تاں جلایا گیا یا ٹکڑےآں وچ کٹ دتا گیا ، تے پیرن دا مجسمہ — سب توں وڈا معبود — ڈینیپر وچ سُٹ دتا گیا۔ [۱۱]
فیر ولادیمیر نے کییف دے تمام رہائشیاں ، "امیر ، تے غریب ، تے بھکاریاں ، تے غلاماں" نوں اک پیغام بھیجیا ، کہ اگلے دن اس ندی اُتے آئیاں ، کدرے ایسا نہ ہوئے کہ اوہ "شہزادے دے دشمن" بن جاواں۔ وڈی تعداد وچ لوک آئے؛ ایتھے تک کہ کچھ بچےآں نوں اپنے نال لے آئے۔ انہاں نوں پانی وچ بھیج دتا گیا جدوں کہ اس موقع دے لئی چیروسنوس توں آئے پجاریاں نے دعا کيتی۔ [۱۲]
اس واقعے دی یاد دلانے دے لئی ، ولادیمیر نے کییوان روس دا پہلا پتھر چرچ تعمیر کيتا ، جسنوں چرچ آف تیتھس کہیا جاندا سی ، جتھے اس دا جسم تے اس دی نويں بیوی دا جسم آرام کرنے والا سی۔ اک ہور گرجا گھر پہاڑی دی چوٹی اُتے بنایا گیا سی جتھے پہلے کافر مجسمے کھڑے سن ۔ [۱۳]
بعد وچ
[سودھو]کیف دے بپتسمہ دے بعد ملک دے ہور شہری مراکز وچ وی ايسے طرح دی تقاریب دا آغاز ہويا۔ ایوکیم کرانیکل دا کہنا اے کہ ولادیمیر دے چچا ، ڈوبرینیا نے نووگوردیاںکو "اگ لگیا کر" عیسائیت اُتے مجبور کردتا ، جدوں کہ مقامی میئر ، پیٹیاٹا نے اپنے ہم وطناں نوں "تلوار سے" عیسائی عقیدے نوں قبول کرنے اُتے راضی کيتا۔ ايسے وقت ، بشپ آئوقم کورسنینین نے پہلا ، لکڑی والا ،کِتھیڈرل آف ہولی ویزڈم "13 سب توں اُتے" دے نال اک کافر قبرستان دی جگہ اُتے تعمیر کيتا۔ [۱۴]
اپر وولگا بغاوت تے ہور کدی کدائيں کافر مظاہرےآں دے دوران اس دا اثر اک طویل عرصے تک مشرکین مذہب وچ برقرار رہیا۔ ملک دا شمال مشرقی حصہ ، جس دا مرکز روستوف سی ، خاص طور اُتے اس نويں مذہب دا مخالف سی۔ نوگوروڈ نوں ہی خود 1010 دے آخر وچ اک کافر بغاوت دا سامنا کرنا پيا ، جس وچ بشپ فیڈور نوں اپنے شخص دے لئی اک حقیقی خطرہ لاحق سی۔ شہزادہ گلیب سویٹوسلاویچ نے جادوگر نوں آلہ وچ کلہاڑی دے نال کٹ کر مجمع نوں توڑ ڈالیا۔ [۱۵]
روس دے عیسائیت نے بازنطینی سلطنت دے نال مضبوطی توں اتحاد کيتا۔ کیف تے ملک دے ہور مراکز وچ یونانی سیکھنے تے کتابی سبھیاچار نوں اپنایا گیا۔ بازنطینی ماڈل اُتے گرجا گھراں دی تعمیر شروع ہوئی۔ ولادیمیر دے بیٹے یاروسلاو اول دے دور وچ ، میٹروپولیٹن ایلریئن نے مشرقی سلاو ادب دا پہلا نامور کم تصنیف کيتا ، جس وچ انہاں نے راس دا موازنہ دوسری سرزمین توں کيتا جس نوں " خطبہ قانون تے فضل " دے ناں توں جانیا جاندا اے۔ ۔ ايسے عرق دے دوران نوگوروڈ وچ تیار ہونے والی آسٹرومیر انجیلاں ، پہلی تریخ مشرقی سلاوکی کتاب سی جو پوری طرح توں محفوظ اے۔ لیکن لیور ادب دا واحد زندہ بچ جانے والا کم ، ٹیل آف ایگور دی مہم ، اس گل کيتی نشاندہی کردا اے کہ عیسائی کیویائی رس دے تحت کافر عالمی نظریہ دی اک ڈگری باقی رہی۔ ۔
1988 وچ ، کیف دے بپتسمہ دی جڑاں رکھنے والے مشرقی کیتھولک تے آرتھوڈوکس گرجا گھراں دے وفادارےآں نے مشرقی سلاو عیسائیت دا اک ہزار سال منایا۔ ماسکو وچ ہونے والی عظیم تقریبات نے سوویت ریاست تے چرچ دے وچکار تعلقات دے کردار نوں بدل دتا۔ 1917 دے بعد پہلی بار ، متعدد گرجا گھراں تے خانقاہاں نوں روسی آرتھوڈوکس چرچ وچ واپس کردتا گیا حوالےدی لوڑ؟ ۔ دنیا بھر دی یوکرائنی جماعتاں وچ ، یوکرائن دے مختلف گرجا گھراں دے ممبران نے وی یوکرائن وچ عیسائیت دے ہزار سالہ میلے منائے حوالےدی لوڑ؟ ۔
2008 وچ ، یوکرین دے نیشنل بینک نے "یوکرائن وچ عیسائی روحانیت دی پیدائش" دے سلسلے وچ یادداشت دے سکےآں نوں "کیویائی روس دا عیسائی بنانا" جاری کيتا۔ [۱۶]
ہور ویکھو
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: Christianization of Rus |
حوالے
[سودھو]- ↑ Oleg Rapov, Russkaya tserkov v IX–pervoy treti XII veka (The Russian Church from the 9th to the First 3rd of the 12th Century). Moscow, 1988.
- ↑ Liturgy of the Hours, Volume III, 14 February.
- ↑ History of the Bulgarians from Antiquity to the 16th Century by Georgi Bakalov (2003) سانچہ:آئی ایس بی این
- ↑ Photii Patriarchae Constantinopolitani Epistulae et Amphilochia. Eds.: B. Laourdas, L. G. Westerinck. T.1. Leipzig, 1983. P. 49.
- ↑ Thietmar of Merseburg says that the first archbishop of Magdeburg, Adalbert of Prague, before being promoted to this high rank, was sent by Emperor Otto to the country of the Rus (Rusciae) as a simple bishop but was expelled by pagans. The same data is duplicated in the annals of Quedlinburg and Hildesheim, among others.
- ↑ Primary Chronicle, year 6494 (986)
- ↑ Primary Chronicle, year 6495 (987)
- ↑ Ibn al-Athir dates these events to 985 or 986.
- ↑ Golden, P.B. (2006) "Rus." انسائیکلوپیڈیا الاسلامیہ (Brill Online). Eds.: P. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill.
- ↑ Lavrentevskaia Letopis, also called the Povest Vremennykh Let, in Polnoe Sobranie Russkikh Letopisey (PSRL), vol. 1, col.s 95-102.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lavrent. (PSRL 1), col. 102.
- ↑ Lavrent. (PSRL 1), cols. 108-109.
- ↑ Novgorodskaia tretiaia letopis, (PSRL 3), 208. On the initial conversion, see Vasilii Tatishchev, Istoriia rossiiskaia, A. I. Andreev, et al., eds. (Moscow and Leningrad: AN SSSR, 1962), vol. 1, pp. 112-113.
- ↑ Arsennii Nasonov, ed. Novgorodskaia Pervaia Letopis: Starshego i mladshego izvodov (Moscow and Leningrad: AN SSSR, 1950), pp. 191-96.
- ↑ Commemorative Coins "Christianization of Kievan Rus", National Bank of Ukraine web-site, July 2008
سانچہ:Byzantine Empire topics سانچہ:Germanic peoples سانچہ:Christian History