گلیر دی لڑائی

گلیر دی لڑائی :1696 وچ لاہور دے ڈپٹی گورنر دلاور خان نے کانگڑے دے قلعہ دار حسین خان نوں فوج دے کے پہاڑاں ول بھیجیا۔ اس مہم دوران مغل فوجاں نے گلیر ریاست اُتے وی حملہ کیتا۔ راجا گوپال نے گرو صاحب دی مدد منگی۔ 20 فروری، 1696 دے دن ہوئی اس لڑائی وچ سکھ جرنیلاں دے تیراں دی واچھڑ نے مغلاں اتے اوہناں توں ہار کے غلامی قبول کرن والے پہاڑی رجواڑیاں دیاں فوجاں دے چھکے چھڈا دتے۔ کانگڑے دا قلعہ دار حسین خان تے اس دے کئی پہاڑی ساتھی مارے گئے۔ سکھاں وچوں وی بھائی لہنو (بھرا بھائی منی سنگھ)، بھائی سنگت، بھائی ہنومنت، بھائی درسو تے تن ہور سکھ مارے گئے۔

پچھوکڑ

لاہور دے صوبیدار نے حملے دی سکیم بنائی۔ صوبیدار نوں پہاڑی راجاواں نوں سزا دینا چاہندا سی۔ صوبیدار دے حکم تے کانگڑے دا قلعہ دار حسین خان اک وڈی وڈا فوج لے کے پہاڑ پردیش دے ول ودھیا۔ اسدا نشانہ راجا بھیمچند اتے گرو گوبند سنگھ سن کیونکہ ایہناں دوناں دے کارن الف خان نادون دی لڑائی ہاریا سی۔ حسینی خان اپنی فوج لے کے کانگڑا دے رستے ولوں ہی آنندپور صاحب دے ول ودھیا۔ کانگڑا وچ کپالچند نے حسینی خان نال دوستی کر لئی۔ کہلور دا راجا بھیمچند کپالچند ولوں پہلاں ہی صلاح کر چکیا سی۔ دوناں نے ملکے حسینی خان نوں سمجھائیا کہ جھگڑے دی جڑ صرف آنندپور صاحب والے گرو گوبند سنگھ ہن۔ فیصلہ ہویا کہ حسینی خان کانگڑا ولوں سدھے آنندپور صاحب اتے حملہ کر دیویگا اتے کرپالچند اتے بھیمچند اسدے ساتھی ہونگے۔ گوپال نے گرو جی توں مدد منگی۔ گرو جی گلیر دی مدد کرن دا وعدا کیتا تے اپنے اک سپہ سالار بھائی سنگتیا نوں بہت وڈی گنتی وچ سوربیر فوجی دیکے گوپال دی مدد نوں بھیجیا۔ اچانک سکھ فوج دیکھ کہ حسینی خان نے بھائی سنگتیا نوں کیہا کہ جے گوپال انھاننوں پنج ہزار روپئے دے دوے تاں لڑائی ولوں بچیا جا سکدا اے۔ گلیر نریش گوپال نے پیسہ دینا قبول کر لیا۔ بھائی سنگتیا نے اپنے سکھ بہادراں اتے گوپال دی فوج نوں کیمپ ولوں کجھ دور بلکل تیار رہن نوں کہہ دتا سی، لڑائی کدے وی چھڑ سکدی سی۔ گوپال دے نال بھائی سنگتیا اتے اوہناں دے ستّ شرویر جودھا حسینی خان دے کیمپ وچ پیسہ دین لئی گئے تاں بدلے ہوئے طیور ویکھکے انھاننے جلدی نال اپنی سمچی رقم سمبھالی اتے ویری دے کیمپ توں تیزی نال باہر نکلے حسینی خان دیاں فوجاں نے جدوں تدّ انھاننوں گھیرن دی کوشش کیتی، سکھ فوجیاں اتے گوپال دیاں فوجاں نے اوہناں اتے ہلاّ بول دتا۔ گل ہی گل وچ گھمسان دی لڑائی چھڑ گئی۔

نتیجہ

ڈیڑھ دو گھنٹے دی لڑائی ہوئی۔ آپ حسینی خان اتے کرپالچند لڑائی وچ مارے گئے۔ گلیر پکھ ولوں بھائی سنگتیا جی اتے کئی سرمہ مارے گئے۔ لڑائی دے مکھ لیڈراں دی موت ویکھکے فوج بھجّ گئی۔گلیریا گوپال نوں جت انوکھی فتح حاصل ہوئی۔ اس لڑائی دا سامان وی بھاری مقدار وچ اسدے ہتھ لگیا۔ گوپال آنندپور صاحب گرو کول پہنچے۔ لاہور دے صوبیدار نے بادشاہ اورنگزیب نوں دسیا کہ پہاڑی راجے اتے گرو ٹیکس دی رقم نہیں دندے۔ اورنگزیب نے گرو نوں دنڈت کرن دی سکیم بناؤن لگا۔

حوالے