چغتائی خان
| |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
(منگولی وچ: ᠴᠠᠭᠠᠲᠠᠢ) | |||||||
جم | 22 دسمبر 1183 | ||||||
وفات | سنہ 1242 (58–59 سال)[۱][۲]
| ||||||
والد | چنگیز خان [۱][۲] | ||||||
والدہ | بورتے | ||||||
بہن/بھائی | |||||||
خاندان | بورجگین ، چنگیز خاندان | ||||||
مناصب | |||||||
خان (لقب) | |||||||
دفتر وچ ۱۸ اگست ۱۲۲۷ – ۱ جولائی ۱۲۴۲ |
|||||||
| |||||||
ہور معلومات | |||||||
پیشہ | خان (لقب) | ||||||
ترمیم |
وشکارلے ایشیا دے مغل حکمران | |
چنگیز خان | |
چنگیز خان | |
جوجی خان تولی خان اوکتائی خان چغتائی خان ہلاکو خان | |
قراچار نوئیاں | |
امیر تیمور | |
امیر تیمور | |
امیر جلال الدین میراں شاہ امیر زادہ عمر شیخ شاہ رخ تیموری پیر محمد بن جہانگیر بن امیر تیمور خلیل سلطان الغ بیگ مرزا ابو سعید بن سلطان محمد بن میران شاہ بن امیر تیمور |
چغتائی خان – (Mongolian: Цагадай, Tsagadai) چنگیز خان دے پیٹے سن ۔
چغتائی خان (منگول: Цагадай, تسگدائی؛ فارسی: جغتای, چغتائی، انگریزی: Chagtai;; جنم: ١١٨٣ اندازا؛ موت: ١٢۴٢ یا ١٢۴٣ ) منگول سلطنت دے بانی چنگیز خان تے اسکی مکھیہ زنانی بورتے دا دوسرا پتر سی۔ اسنے اپنے پیش دے وچکار ایشیا نوں منگول سلطنت دے ماتحت کرن دی مہم وچ بہت حصہ لیا۔ اسنوں اک قابل تے سہاسی سپہ سالار منیا جاندا ہے۔[۳] اسی دے نام دے اوپر چغتائی خانت، چغتائی بولی تےچغتائی ترکاں دا نام پئیا ہے۔ اپنے پیؤ (چنگیز خان) دے مرن دے بعد اسنے وچکار ایشیا دے علاقہ دی حکومت سمبھالی۔ اسنوں اک گرم مزاج آدمی منیا جاندا ہے کیونکہ اسنے صاف روپ نال چنگیز خان دے وڈے پتر جوجی خان نوں سرواچ خان منن توں انکار کر دتا۔[۴]
حکومت
[سودھو]چغتائی خان دی زندگی وچ ماوراء النہر، قازقستان، کاشغر تے ترکستان دے علاقے اس دی تحویل وچ سن ۔ اس نے اپنے باپ دی وصیت دے مطابق اپنے وزیر اعظم قراچار نوئیاں توں اپنی بیٹی توکل خانم دی شادی کر کے رشتہ داری قائم کيتی تے اپنے علاقےآں دا انتظام سپرد کر کے خود اوکتائی خان دے پاس سکونت اختیار کر لئی تے امور سلطنت وچ ہتھ بٹاتارہیا۔ المالیق چغتائیاں دا پایہ تخت سی۔
موت
[سودھو]چغتائی خان دی موت شکارگاہ وچ اک بازگشتہ تیر پینکنے نال ہوئی۔ ایہ تیر اس دی پشت پہ لگیا تے مہلک ثابت ہويا۔ ایہ واقعہ 1241ء وچ اوکتائ خان دی موت توں 6 ماہ پیشتر پیش آیا۔
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ عنوان : Джагатай — شائع شدہ از: Encyclopedic Lexicon. Volume XVI, 1839
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ مصنف: Nikolay Veselovsky — عنوان : Джагатай — شائع شدہ از: Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary. Volume Xа, 1893
- ↑ Genghis Khan: Conqueror of the World, Leo de Hartog, Tauris Parke Paperbacks, 2004, ISBN 978-1-86064-972-1, ... There is no doubt that Genghis Khan owed his conquests west of Mongolia to his three eldest sons. During their father's lifetime Jochi, Chaghatai and Ogodei already enjoyed their rights in the apanages they had been allotted ...
- ↑ Genghis: Birth of an Empire, Conn Iggulden, Random House Digital, Inc., 2010, ISBN 978-0-385-34421-0, ... it was because his second son, Chagatai, refused to accept Jochi as their father's successor that later Genghis named his third son, Ogedai, as heir ...
قاضی محمد اقبال چغتائی : وسط ایشیا دے مغل حکمران۔ چغتائی ادبی ادارہ، لاہور۔ 1983ء۔ صفحہ 32-33۔
ہور ویکھو
[سودھو]
|
حوالے
[سودھو]
- مضامین جنہاں وچ روسی بولی دا متن شامل اے
- مضامین جنہاں وچ منگولی بولی دا متن شامل اے
- 1183 دے جم
- 22 دسمبر دے جم
- مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے
- 1242 دیاں موتاں
- 1241 دیاں موتاں
- بورجگین
- تیرہويں صدی وچ ایشیا دے بادشاہ
- چنگیز خان دی اولاد
- خانان چغتائی خان
- سال پیدائش غیر یقینی
- منگولی خان
- ترکستان
- ترکستان دی تریخ
- وسطی ایشیا دی تریخ
- منگول اتہاس دیاں ہستیاں
- منگول اتہاس
- منگول شخصیتاں
- بادشاہ