سمرقند
سمرقند | |
---|---|
"ریگستان" دا اک منظر | |
دیس | ازبکستان |
صوبہ | صوبہ سمرقند |
بلندی | ۷۰۲ میٹر (۲,۳۰۳ فٹ) |
آبادی (2008) | |
• شہر | ۵۹۶,۳۰۰ |
• شہری | ۶۴۳,۹۷۰ |
• میٹرو | ۷۰۸,۰۰۰ |
ویب سائٹ | http://www.samarkand.info |
سمرقند ( ازبک بولی : Samarqand , Самарқанд , فارسی : سمرقند , UniPers : Samarqand )[۱] ازبکستان دا دوجا سبھ توں پرمکھ نگر ہے۔ وچکار ایشیا وچّ واقع اک نگر ہے جو تریخی اتے جغرافیائی نظر توں اک اہم نگر رہا ہے۔ اس نگر دی اہمیت ریشم رستہ اتے لہندے اتے چین دے وچکار واقع ہون دے کارن بہت زیادہ ہے۔ ہندستان دے اتہاس وچّ وی اس نگر دی اہمیت ہے کیونکہ بابر اس تھاں دا بادشاہ بنن دی کوشش کردا رہا سی۔ بعد وچّ جدوں اوہ اسپھل ہو گیا تاں بھجکے کابل آیا سی جسدے بعد اوہ دلی اتے قبضہ کرن وچّ کامیاب ہو گیا سی۔ بیبی خانم دی مسجد اس شہر دی سبھ توں پرسدھ عمارت ہے۔ 2001 وچّ یونیسکو نے اس 2750 سال پرانے شہر نوں عالمی ورثہ تھاواں دی لسٹ وچّ شامل کیتا۔ اسدا اس لسٹ وچّ نام ہے: سمرقند-تہذیب دا چراہا۔
سمرقند دیاں روٹیاں بہت مشہور نیں تے ایتھے آن والے سیاح ایتھوں وڈی تعداد وچ روٹیاں بطور تحفہ لے کے جاندے نیں۔
ناں
[سودھو]سمرقند دا نام قدیم فارسی دے الفاظ "اسمارا" ، بمعنی پتھر یا چٹان تے"قند" بمعنی قلعہ یا قصبہ دا مرکب ہے جس دا مطلب ہے چٹانی قلعہ۔ [۲]
آبادی
[سودھو]1939ء وچ سمرقند دی آبادی 1,34,346 سی۔ 2008ء دی مردم شماری دے مطابق اس دی آبادی 596,300 ہے۔ زیادہ تر آبادی فارسی بولنے والے تاجکاں اُپر مشتمل ہے۔ بخارا دے نال نال سمرقند وچکار ایشیا وچ تاجکاں دا اک تاریخی مرکز ہے۔
سمر قند ازبکستان دا تیجا وڈا شہر تے صوبہ سمرقند دا راجگڑھ اے ۔ 2005ء دی جنگننا (مردم شماری) دے مطابق شہر دی لوک گنتی 4 لکھ 12 ہزار 300 اے ۔
پرانا سمرقند
[سودھو]ایہہ شاہراہ ریشم دا وشکارلہ شہر اے تے تیموری سلطنت دا راجگڑھ وی رہیا ، اس زمانے ایہہ جگ دے سوہنے شہراں چوں اک سی ۔ شہر دے چارے پاسے 14 ، 14 کلومیٹر تک باغ لائے گئے سن ۔ اس لئی تیمور دے دربار آن والا ہسپانوی سفیر شہر نوں دیکھ کے حیران رہ گئیا سی تے اس نے آکھیا سی کہ " میرے وہم و گمان چ وی نئیں سی کہ سمرقند قرطبہ تے غرناطہ نالوں وی ودھ خوبصورت ہوئے گا " ۔ سمر قند دنیا دے پرانے شہراں چوں اک اے تے یونیسکو نے اسنوں عالمی ورثہ قرار دتا ہوئیا اے حالت: 39°39 او. ا. ,اتے 66°56 پو.دے.۔ ایہہ منگول بادشاہ تیمور دا راجگڑھ رہا۔
محل وقوع
[سودھو]سمرقند[۳] توں 719 میٹر اچائی اتے، زرفشان دی زرخیز وادی وچّ واقع ہے۔ اتھے دے نواسیاں دے مکھ پیشے باغبانی،دھات اتے مٹی دے برتناں دی اساری اتے کپڑا، ریشم کنک، چاول، گھوڑا، خچر، پھلاں دی باغبانی، دھات اتے مٹی دے برتناں دا اساری اتے کپڑا، ریشم، کنک، چاول، گھوڑا، خچر، پھل دا وپار ہے۔ شہر دے وچّ ریگستان ناں دا اک چراہا ہے، جتھے اتے وکھرا رنگاں دے پتھراں نال نرمت کلاتمک عمارتاں موجود ہن۔ شہر دی باگل دے باہر تیمور دے پرانے محل ہن۔
سمرقند دی تریخ
[سودھو]329 قبل مسیح وچّ سکندر اعظم نے اس نگر دی تباہی کیتی سی۔ 1221ء وچّ اس نگر دی رکھیا لئی۔ 10,000 بندیاں نے چنگیز خان دا مقابلہ کیتا۔ 1369ء وچّ تیمور نے اسنوں اپنا رہائش تھاں بنایا۔ 18ویں صدی دے شروع وچّ ایہہ چین دا حصہ رہا۔ پھر بخارا دے امیر دے ماتحت رہا اتے انت وچّ سنّ 1868ء وچّ روسی سلطنت دا حصہ بن گیا۔
عالمی وراثت
[سودھو]یونیسکو عالمی ورثہ تھاں نے 2001 وچّ سمرقند نوں عالمی ورثہ دا درجہ دتا گیا ہے ۔[۴]
جڑواں شہر
[سودھو]ایہ شہر قدیم خراسان دے عظیم شہر سن:
ہور جڑواں شہر
[سودھو]- کزکو ، پیرو
- لاہور ، پاکستان
- لویو ، یوکرین
- استنبول ، ترکی
- ازمیر ، ترکی
- قیروان ، تیونس
- خجند ، تاجکستان
مورتاں
[سودھو]-
مسجد بی بی خانم دا سامنے دا حصہ
-
ٹلا کڑی مدرسہ دے اندر نقش و نگار
-
امیر تیمور دے مقبرے گورِ امیر دے اندر دی تزئین و آرائش
-
1912 وچ لی گئی سمرقند دے اک مدرسے دی رنگین تصویر
-
سمرقند دے قریب کھیت
-
کچھ بچے اپنے استاد دے نال ، 1915 توں پہلے
-
دا اک مینار
حوالے
[سودھو]- ↑ http://en.wikipedia.org/wiki/Samarkand
- ↑ Room, Adrian (2006). Placenames of the World: Origins and Meanings of the Names for 6,600 Countries, Cities, Territories, Natural Features and Historic Sites, 2nd edition, London: McFarland, 330. ISBN 0786422483. “Samarkand. City, southeastern Uzbekistan. The city derives its name from that of the former Greek city here of Marakanda, captured by Alexander the Great in 329 B.C.. Its own name derives from the Old Persian asmara, "stone", "rock", and Sogdian kand, "fort", "town".”
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ http://whc.unesco.org/en/list/603
باہرلے جوڑ
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: Samarkand |
ازبکستان دے شہر | |
---|---|
راجگڑھ-:۞:-تاشقند | |
شہر | اندیجان • انگرین • اساکا • آلمالیق • اورگانچ • اوچقودوق • اورگوت • بیک آباد • بیرونی • بخارا • ترمذ • تورکول • توئی تپہ • جمعہ • جیزک • چیرچیق • چمبائی • چست خیوا • خوجائلی • رشتان • زرفشان • سمرقند • شہر سبز • سردریا • شیرین • غازار • غژدوان • فرغانہ • قوقند • قاراکول • قاراسو • قرشی • کتہ قورغان • کاگان کاسانسوئی • گلستان • مرغیلان • موئیناق • مبارک • نمنگان • نورآتا • نوکوس • نوائی • وابکینت • یانگی آباد • یانگی یول • یانگیئر |