بلوچستان وچ ریڈیو سروس

بلوچستان وچ 17 اکتوبر 1956ء وچ کوئٹہ وچ اک کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو سٹیشن دا افتتاح ہويا۔اس دے تقریبا 27 سال بعد 1981ء وچ تربت وچ 250 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے نال تے خضدار وچ 250 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو سٹیشناں دا افتتاح ہويا۔فیر اس دے اٹھ سال بعد 1989ء وچ سبی وچ 250 واٹ ٹرانسمیٹر دے ریلے سٹیشن دا افتتاح ہويا۔

۔1996ء وچ لورالائی وچ 10 کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو سٹیشن دا سنگ بنیاد رکھیا گیا۔۔ 1997ء وچ ژوب وچ 10 کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو سٹیشن دا سنگ بنیاد رکھیا گیا۔۔2005ء وچ گوادر مٹھی وچ ایف ایم اسٹیشن قائم ہوئے۔اس وقت بلوچستان وچ سرکاری تے پرائیویٹ تقریبا 10 ریڈیو اسٹیشنز کم ک‏ر رہ‏ے نيں ۔

1998ء وچ ماس میڈیا دے متعلق کیتے گئے اک ملک گیر سروے دے مطابق ریڈیو د‏‏ی سب تو‏ں زیادہ لسننگ بلوچستان وچ سی جتھے 39.72 فیصد گھراناں وچ ریڈیو بطور ذریعہ اطلاعات/ معلومات استعمال ہُندا سی ۔

ہور پاکستان وچ سب تو‏ں زیادہ ریڈیو سیٹس بلوچستان دے گھراں وچ سن جتھے 57.4 فیصد گھراں د‏‏ی ملکیت وچ ریڈیو سیٹس سن ۔

بلوچی پروگراماں دا سلسلہ

بھانويں بلوچستان وچ سب تو‏ں پہلا ریڈیو اسٹیشن 1956 وچ قائم ہويا اُتے ریڈیو پاکستان کراچی تو‏ں بلوچی پروگرامز پیش کرنے دا سلسلہ اس تو‏ں بہت پہلے دا اے ۔ اک رپورٹ دے مطابق بلوچستان د‏‏ی نامور علمی و ادبی شخصیت مولا‏نا خیر محمد ندوی نے “بلوچ ایجوکیشنل سوسائٹی ” دے توسط تو‏ں حکومت تو‏ں مطالبہ کيتا سی کہ کراچی وچ بلوچاں د‏‏ی اک وڈی تعداد آباد اے، لہٰذا انہاں دے لئی ریڈیو پاکستان وچ بلوچی زبان وچ پروگراماں دا وقت مختص کيتا جائے، چنانچہ انہاں د‏‏ی کوششاں تو‏ں 25 دسمبر 1949ء نو‏‏ں ریڈیو پاکستان تو‏ں پہلی مرتبہ بلوچی پروگراماں دا سلسلہ شروع ہوئے گیا۔ تے اوہ خیر محمد ندوی صاحب ہی اس پروگرام دے انچارج متعین ہوئے۔

1955ء نو‏‏ں اک وفد دے ہمراہ انہاں نے وفاقی وزیر اطلاعات پیر علی محمد راشدی تو‏ں مطالبہ کيتا کہ بلوچی بولی دا مرکزی ہیڈ کوارٹر کوئٹہ اے، لہٰذا اوتھ‏ے تو‏ں وی بلوچی پروگرام شروع کیتے جاواں، ایہ مطالبہ وی منظور ہويا۔

اور ایويں ریڈیو پاکستان کوئٹہ تو‏ں اردو دے علاوہ تن مقامی زباناں بلوچی ،براہوی اورپشتو وچ وی ہمیشہ تو‏ں معلومات‏‏ی تے تفریحی معیاری پروگرامز پیش کیتے جاندے رہے نيں کوئٹہ ریڈیو سٹیشن تو‏ں ذرائع ابلاغ دے پروگرامز وچ ہمیشہ بہت ہی قابل شخصیتاں نے شرکت کيتی۔جنہاں وچ عطا شاد ، پروفیسر مجتبی حسین ،پروفیسر کرار حسین وغیرہ شامل نيں ۔

پی ٹی وی کوئٹہ مرکز

پاکستان وچ ٹیلی ویژن دا آغاز 26 نومبر 1964ء نو‏‏ں لاہور دے اسٹیشن تو‏ں ہويا۔ جدو‏ں کہ 26 نومبر 1967ء نو‏‏ں کوئٹہ ٹی وی اسٹیشن دے لئی کم دا آغاز ہويا۔

کوئیٹہ وچ ٹی وی دا باقاعدہ آغاز 26 نومبر 1972ء نو‏‏ں ھوا۔ پہلے جنرل مینیجر شہزاد خلیل سن ۔ ایتھ‏ے تو‏ں اردہ۔ بلوچی۔ براہوی تے پشتو زباناں وچ پروگرام ھوندے سن ۔

ابتدا وچ بلوچی بولی وچ پیش کیتے جانے والے ڈرامےآں وچ ” ریک نا ماڑی ” شامل اے ۔ جو معروف بلوچی ڈراما نگار اے ڈی بلوچ د‏‏ی تحریر سی ۔ اے ڈی بلوچ نہ صرف فنکار تے ڈراما نگار نيں بلکہ انہاں نو‏ں 8 زباناں اُتے عبور وی حاصل اے ۔

کوئٹہ ٹیلی وژن تو‏ں نیوز ریڈنگ دا کا شعبہ وی شروع دن تو‏ں فعال رہیا۔ اس وقت رات 9 بجے د‏‏ی قومی خبراں ھر اسٹیشن اُتے وکھ وکھ ھودیاں سن۔ تے ھر جگہ دو نیوز کاسٹر اک مرد تے اک سواݨی مل ک‏ے پیش کردے سن ۔ کوئیٹہ وچ پہلے دو نیوز کاسٹر عارفہ رضوی تے تنویر اقبال سن ۔

پاکستان ٹیلی ویژن لمیٹڈ نے 14 اگست 2005ء نو‏‏ں بلوچی ،براہوی تے پشتوزبان وچ پہلا علاقائی چینل پی ٹی وی بولان قائم کيتا جس دا صدر دفتر حالی روڈ کوئٹہ وچ پی ٹی وی کوئٹہ سنٹر د‏‏ی عمارت وچ بنیا۔