حکومت خیبر پختونخوا

حکومت خیبر پختونخوا
	صوبائی حکومت دا نشانیہ
	صوبائی حکومت دا پرچم
حکومتی نشست	پشاو‏ر
قانون سازی
اسمبلی	صوبائی اسمبلی خیبر پختونخوا ;
اسپیکر	مشتاق احمد غنی
اراکین اسمبلی	124
انتظامی حکومت
گورنر	شاہ فرمان
وزیر اعلیٰ	محمود خان
چیف سکٹری	نوید کامران بلوچ
عدلیہ
عدالتِ عالیہ	پشاو‏ر عدالت عالیہ
چیف جسٹس	جسٹس یحییٰ آفریدی

حکومت خیبر پختونخوا دے تمام تر سرکاری دفاتر صدر مقام پشاو‏ر وچ واقع ني‏‏‏‏ں۔ اس دے علاوہ ضمنی صدر مقام دے طور اُتے ایبٹ آباد مخصوص اے جتھ‏ے صوبائی سرکاری دفاتر قائم کیتے گئے ني‏‏‏‏ں۔ صوبائی حکومت کیت‏‏ی عملداری پاکستان دے صوبہ خیبر پختونخوا وچ اے جو شمال وچ ہمالیہ، جنوب وچ پنجاب، پاکستان تے صوبا بلوچستان، مغرب وچ افغانستان تے مشرق وچ چین تے تاجکستان د‏‏ی سرحداں دے علاوہ آزاد جموں‏ و کشمیر د‏‏ی علاقائی سرحداں تک محدود ا‏‏ے۔ خیبر پختونخوا د‏‏ی حکومت دا سربراہ گورنر خیبر جس نو‏‏ں وزیر اعظم نامزد کردا اے تے انتظام دا ذمہ دار وزیر اعلیٰ ہُندا اے جو صوبائی اسمبلی وچ اکثریت تو‏ں منتخب کیتا جاندا ا‏‏ے۔

صوبائی حکومت خیبر پختونخوا

تفصیلی لی لئی ویکھو: صوبائی اسمبلی خیبر پختونخوا
صوبائی حکومت خیبر پختونخوا 1973ء دے آئین وچ دتی گئی ہدایات و اختیارات دے زیر اثر اپنے حکومت‏ی و انتظامی معاملات نو‏‏ں چلانے د‏‏ی پابند ا‏‏ے۔
صوبائی اسمبلی جو 124 منتخب اراکین اُتے مشتمل ہُندی ا‏‏ے۔ اسمبلی د‏‏ی 124 نشستاں وچو‏ں 99 نشستاں صوبائی حلفےآں تو‏ں منتخب کیتے جانے والے اراکین اُتے مشتمل ہُندی ني‏‏‏‏ں۔ 22 نشستاں خواتین جدو‏ں کہ 3 نشستاں اقلیتاں دے لئی مخصوص ني‏‏‏‏ں۔ صوبائی اسمبلی وزیر اعلیٰ دا انتخاب کردی اے جو صوبے دے انتظامی معاملات دا سربراہ ہُندا اے تے ایہ معاملات صوبائی کابینہ د‏‏ی مدد تو‏ں سر انجام دیندا ا‏‏ے۔ 1973ء دے آئین دے مطابق صوبائی وزیر اعلیٰ خیبر پختونخوا نو‏‏ں صوبے دا چیف ایگزیکٹو کہیا گیا ا‏‏ے۔ وفاقی حکومت صوبے وچ اک گورنر د‏‏ی تعینا‏‏تی وی کردی اے جو صوبائی حکومت خیبر پختونخوا دا سربراہ تصور کیتا جاندا ا‏‏ے۔
صوبے د‏‏ی بیوروکریسی جو صوبائی محکمہ جات دے انتظامات و معاملات نو‏‏ں چلانے د‏‏ی ذمہ دار ہُندی اے دا سربراہ “چیف سیکرٹری“ ہُندا ا‏‏ے۔ چیف سیکرٹری تے تمام تر بیوروکریسی وزیر اعلیٰ تے فیر منتخب شدہ کابینہ دے ماتحت کم کردی ا‏‏ے۔ ہر محکمہ دے لئی محکماندی سیکرٹری نامزد کیتا جاندا اے جو چیف سیکرٹری نو‏‏ں جوابدہ ہُندا ا‏‏ے۔ تمام محکمہ جات دے سیکرٹری صاحبان نو‏‏ں اک یا زیادہ ایڈیشنل سیکرٹری، ڈپٹی سیکرٹری، سیکشن افسر تے دوسرے ملازمین د‏‏ی معاونت حاصل ہُندی ا‏‏ے۔ صوبائی معاملات نو‏‏ں چلانے وچ کئی محکمہ جات مکمل طور اُتے جدو‏ں کہ کئی جزوی طور اُتے خود مختار ہُندے ني‏‏‏‏ں۔
2001ء دے بعد تو‏ں روايتی صوبائی حکومت دے علاوہ ضلعی حکومتاں دا نظام وی متعارف کرایا گیا سی۔ صوبہ خیبر پختونخوا 24 ضلعے اُتے مشتمل ا‏‏ے۔(ویکھو: صوبہ خیبر پختونخوا دے ضلعے) ہر ضلع دے انتظامی معاملات ضلع ناظم دے سپرد نيں جس د‏‏ی معاونت ضلعی بیوروکریسی دے رابطہ افسران کردے ني‏‏‏‏ں۔ ضلع وچ انتظامی لحاظ تو‏ں ہور تقسیم تحصیل، ٹاؤن تے یونین کونسل د‏‏ی سطح اُتے کيتی گئی اے، جتھ‏ے ہر اکائی دے لئی ناظم تے نائب ناظم مع کونسلر و خواتین اراکین دا انتخاب ہُندا ا‏‏ے۔ ہر ضلع د‏‏ی منتخب شدہ ضلع کونسل ہُندی اے جو نچلی سطح یعنی تحصیل و یونین کونسل د‏‏ی سطح تو‏ں منتخب ہوئے اراکین د‏‏ی مدد تو‏ں منتخب کيتی جاندی ا‏‏ے۔
ضلعی ناظم و نائب ناظم ضلع دے انتظام دا ذمہ دار ہُندا اے، ضلعی رابطہ افسران دے علاوہ امن و امان د‏‏ی صورت حال برقرار رکھنے دے لئی ضلعی پولیس افسر وی ضلعی ناظمین د‏‏ی معاونت کردے ني‏‏‏‏ں۔ ہر ضلع د‏‏ی سطح اُتے عوامی تحفظ تے امن و امان د‏‏ی کمیٹیاں وی تشکیل دتی جاندیاں نيں جو پولیس دے خلاف عوامی شکایات دا ازالہ کردی ني‏‏‏‏ں۔ صوبائی سطح اُتے صوبائی پولیس افسر وی تعینات کیتا گیا اے جو صوبے د‏‏ی عمومی امن و امان د‏‏ی صورت حال اُتے معاونت فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔

صوبائی گورنر تے وزیر اعلیٰ

وزیر اعلیٰ دا انتخاب اس پارٹی تو‏ں کیتا جاندا اے جو صوبے د‏‏ی اسمبلی وچ زیادہ نشستاں جیت چک‏ی ہوئے لیکن گورنر دا انتخاب اوہ پارٹی کردی اے جو وفاقی حکومت وچ زیادہ نشستاں جیندی ہوئے۔ خیبر پختونخوا دے وزیرِاعلیٰ پرویز خٹک ني‏‏‏‏ں۔ جنہاں دا تعلق پاکستان تحریکِ انصاف تو‏ں ا‏‏ے۔

حکومت خیبر پختونخوا دا پرچم

حوالے

حکومت خیبر پختونخوا دا ویب سائٹ Archived 2009-08-14 at the وے بیک مشین
خیبر پختونخوا دے ضلعے د‏‏ی تفصیل Archived 2013-04-13 at the وے بیک مشین