سنن ابن ماجہ، حدیث نبوی دی اہم کتاباں وچوں تے کتب ستہ وچوں چھیويں کتاب اے، اس دے مولف ابن ماجہ ابو عبد اللہ محمد بن یزید قزوینی نيں، ماجہ انہاں دے والد یزید دا ناں سی۔ ایہ کتاب انہاں دی سب توں اہم تے وڈی کتاب اے ايسے کتاب توں اوہ مشہور و معروف نيں۔ اس وچ انھاں نے احادیث نوں کتاب تے ابواب دے اعتبار توں مرتب کيتا اے، احادیث دیاں کتاباں وچ اس کتاب دے مقام وچ علما دا اختلاف اے چونکہ اس کتاب وچ صحیح، حسن، ضعیف بلکہ منکر تے موضوع روایات وی شامل نيں لیکن بوہت گھٹ نيں، موضوع احادیث ہور احادیث دی بنسبت کم نيں۔ اس کتاب وچ ۴۰۰۰ توں ودھ احادیث نيں، صاحب کتاب ابن ماجہ دی وفات ۲۷۳ھ وچ ہوئی۔[۱]
صحاح ستہ دی آخری کتاب ’سنن ابن ماجہ‘ دا سلیس تے رواں اردو ترجمہ اے۔ صحاح ستہ وچوں بخاری و مسلم دی تمام احادیث دی صحت اُتے محدثین متفق نيں لیکن بقیہ چار کتاباں ایسی نيں جنہاں وچ صحیح احادیث دے نال نال ضعیف احادیث وی شامل نيں۔ سنن ابن ماجہ نوں پنجويں صدی ہجری دے آخر وچ کتاباں ستہ وچ شمار کيتا جانے لگا۔ اس دے بعد ہر دور وچ ایہ کتاب اپنی حیثیت منواندی گئی۔ صحت و قوت دے لحاظ توں صحیح ابن حبان، سنن دار قطنی تے دوسری کئی کتاباں سنن ابن ماجہ توں برتر سی لیکن انہاں کتاباں نوں اوہ پزیرائی تے قبول عام حاصل نہ ہو سکیا جو سنن ابن ماجہ نوں حاصل ہويا۔’سنن ابن ماجہ‘ دا اسلوب نہایت شاندار اے تے تراجم ابواب دی احادیث دی مطابقت نہایت واضح اے۔ کتاب مختصر ہونے دے باوجود احکام و مسائل وچ نہایت جامع اے۔ امام ابن ماجہ نے اپنی سنن وچ ۴۸۲ ایسی صحیح احادیث دا وادھا کيتا اے جو باقی کتاباں خمسہ وچ نئيں نيں۔ ’سنن ابن ماجہ‘ دی ايسے اہمیت دے پیش نظر مولانا عطاء اللہ ساجد نے افادہ عام دے لئی اسنوں اردو وچ منتقل کرنے دا بیڑا اٹھایا۔ مولانا نے کتاب دا عمدہ ترجمہ کرنے دے نال نال ہر حدیث توں ثابت ہونے والے فائدے دا وی متصل تذکرہ کيتا اے۔ حافظ صلاح الدین یوسف دی نظر ثانی تے تصحیح و اضافات نے کتاب دی افادیت نوں ودھیا دتا اے۔ تخریج و تحقیق دے لئی حافظ زبیر علی زئی دی خدمات حاصل کيتی گئیاں نيں انہاں نے ہر حدیث اُتے اپنی تحقیق دے مطابق حکم لگایا اے کہ اوہ صحیح، حسن یا ضعیف اے۔
