کندھاری
قندھاریاں یا کندهاریان (کندهار خلگ) یا (قندھاری لوک) صوبہ قندھار دے شہریاں دے لئی لقب یا ناں اے ۔ ذیل وچ قندھار دے انہاں لوکاں دی لسٹ اے جو قندھار وچ پیدا نئيں ہوئے سن لیکن جنہاں دا آبائی وطن قندھار سی۔ ایہ لوک مختلف حصےآں وچ جداں۔ انہاں نے صحافت ، سیاست ، سرکاری خدمت ، فوجی خدمت وغیرہ وچ کم کيتا اے۔ نوٹ:
- 1 جس دے سامنے سرخ رنگ دا نقطہ( ) اے، اوہ ماریا گیا / شہید ہويا۔
- 2 جس دے سامنے سبز رنگ دا نقطہ ( )اے، اوہ زندہ اے۔
- یاد رکھن: جے آپ کسی شخص دا ناں دو یا تن تھاںواں اُتے دیکھدے نيں تاں جان لاں کہ اس شخص نے اک توں زیادہ کم انجام دتے نيں یا کر رہے نيں۔
شہری حکومت دے جنگجو تے فوجی افسر
[سودھو]کہیا جاندا سی کہ جس نے قندھار اُتے قبضہ کيتا تاں اس نے افغانستان اُتے قبضہ کرلیا چونکہ قندھار ہمیشہ تقسیم رہندا اے ، لہذا ایتھے دے لوکاں دے خیالات مختلف نيں ، تے ہر اوہ شخص جو اس دے بعد چنگا کم کردا اے اس دا نال دیندا اے۔ جدوں انہاں نے دہشت گردی دی طرف رجوع کيتا تاں انہاں نے طالبان دی مخالفت کرنا شروع کردتی۔کندھار پنج سال تک طالبان دا راجگڑھ رہیا۔ لیکن جدوں جنرل عبد الرزاق قندھار دے پولیس چیف بنے تاں انھاں نے قندھاریاں دے دلاں وچ اک خاص جگہ پائی ، تے قندھار دے لوکاں نے انہاں دے طرز عمل تے اقدامات نوں پسند کيتا۔ لیکن قندھاریاں نے اوتھے طالبان دی مخالفت کرنا شروع دی ، جدوں طالبان نے جنرل عبدالرازق اچکزئی اُتے حملہ کيتا ، تے انہاں دے قتل نوں جہاد قرار دتا ، حالانکہ جنرل عبدالرازق نے ملا محمد عمر تے ملا داد اللہ جداں طالبان رہنماواں وچوں کسی دی مخالفت نئيں کيتی۔
ریاست وچ
[سودھو]- جنرل عبدالرازق ( قندھار پولیس چیف ، جنوبی ضلع دے لئی چیف آف آپریشنز تے قندھار وچ افغان نیشنل آرمی تے بارڈر پولیس دے چیف۔ جنرل عبد الرزاق نوں تن سالاں توں افغانستان دا سب توں قابل پولیس چیف وی سمجھیا جاندا اے۔)
- خان محمد مجاہد (مجاہد ، نائب دوسری کور ، قندھار کور کمانڈر ، قندھار پولیس چیف ، بلخ پولیس چیف تے وزارت داخلہ دے مشیر)
- نیاز محمد مجاہد (ضلع ارغنداب دے موجودہ پولیس چیف ، تے خان محمد مجاہد دا بھائی)
- عبدالحکیم جان (مجاہد تے ارغنداب تے زہری ڈسٹرکٹ پولیس چیف)
- تادین خان (موجودہ قندھار پولیس چیف)
- زینب فایض (جنوبی ضلع دی تریخ وچ پہلا وکیل)
- غلام داؤد تره خیل (موجودہ غزنی دے پولیس چیف)
- ملانقیب اللہ اخوند (مجاہد ، تے اک باصلاحیت قبائلی رہنما)
- زلمی ویسا (گورنر پکتیا ، قندھار تے شاہین کور دے کمانڈر)
- حاجی جانان ماما ( ریپڈ ری ایکشن یونٹ دے کمانڈر ، جنرل عبدالرازق دے نیڑےی ساتھی )
طالبان وچ
[سودھو]- ملا داد اللہ آخند (طالب تے ١٩٩۶ توں ٢٠٠١ تک قندھاریاں دے باصلاحیت رہنما) (اصل قندھار / ارزگان)
- ملا اختر محمد منصور (طالبان رہنما ، تے ملا محمد عمر دے جانشین)
- ملا باران (طالبان رہنما)
- وکیل احمد متوکل (طالبان حکومت دے وزیر خارجہ)
گورنرز ، میئرز تے ڈپٹی گورنرز
[سودھو]ڈپٹی گورنرز
[سودھو]- عبداللطیف اشنا : (2010–2011)
- عبد القدیم پتیال : ( .... - ٢٠١۴ )
- عبدالعلی شمسی : (2016–2017)
- حاجی اغالالی دستگیری : (2017-2017)
- عبدالحنان منیب : ( ٢٠١٨ - ہن تک )
میئرز
[سودھو]- غلام حیدر حمیدی : ( فروری ٢٠٠۶ – ۲۷ جولائی ٢٠١١ )
- روشان ولسمل : ( ٨ اکتوبر ٢٠١۵ - ١٣ جون ٢٠١٨ )
- محمد نسیم رضائی : ( یکم جولائی٢٠١٨۔ ہن تک)
صوبائی کونسل دے ممبران تے ڈائریکٹرز
[سودھو]صدور
[سودھو]- احمد ولی کرزئی (٢٠٠۵ توں ١٢ جولائی ٢٠١١)
- حاجی سید جان خاکریزوال (سیاستداناں نے احمد ولی کرزئی دی جگہ لینے دے لئی منتخب( دفتر وچ : ١٢ جولائی ٢٠١١- ٢٩ جولائی، ٢٠١۴ )
- ( راؤنڈ 2: ١۵ نومبر ٢٠١۶ نوں قندھار صوبائی کونسل دے صوبائی کونسل دے چیئرمین دے طور اُتے دوبارہ منتخب ہوئے ،٩ ووٹاں توں کامیاب ہوئے )
- حشمت خلیل کرزئی (نامعلوم ، لیکن انہاں دی موت دے وقت٢٩ جولائی ، ٢٠١۴ نوں صوبائی کونسل دے انتخابات وچ کامیابی ہوئی)
ممبران
[سودھو]سیاستدان
[سودھو]- ملا محمد عمر
- حامد کرزئی
- احمد ولی کرزئی
- (قندھار دے ڈی فیکٹو سربراہ ، قندھار صوبائی کونسل دے چیئرمین)
- حشمت خلیل کرزئی (اک نجی سیکیورٹی کمپنی ایشیاء سیکیورٹی گروپ دے سربراہ) ، اک ممتاز سیاستدان ، قندھار صوبائی کونسل دے سربراہ (عہدہ سنبھالنے توں پہلے ہی انتقال کر گئے)۔ [۱]
- گل آغا شیرزئی
- (دو بار قندھار دے گورنر تے فیر صوبہ ننگرہار دے گورنر ، ہن افغانستان دے وزیر برائے سرحدی تے قبائلی امور)
- شیدا محمد ابدالی
- (ہندوستان وچ افغانستان دے سفیر ، حامد کرزئی دے قومی سلامتی دے مشیر ، نے وی 7 جنوری ٢٠١٩ نوں ہونے والے صدارتی انتخابات دے لئی خود نوں نامزد کيتا سی۔ )
دوسرے سیاستدان
[سودھو]دوسرے صوبےآں وچ بطور گورنر کندهاری
[سودھو]- بسم اللہ افغانمل ( سابقہ قندھار صوبائی کونسل دے ممبر تے صوبہ زابل دے گورنر )
- عبد الجبار نعیمی ( اسلامی محاذ افغانستان دی قیادت دے اہم رکن ، چار بار پاکستان وچ اک افغان سفارت کار ، 2014 دے صدارتی انتخابات وچ حامد کرزئی دی افغانستان دے لئی مہم دے رہنما ، آئینی لویا جرگہ وچ قندھار دے ضلع پنجوی دے ممبر ، میدان وردک) تے صوبہ خوست دے گورنر ، تے اس وقت صوبہ لغمان دے گورنر )
- محمد ابراہیم الکوزئی ( 2020 مشیر افغان صدر غنی )
قندھار وچ ہور ایجنسیاں دے سربراہان
[سودھو]- محمد عظیم زمریال
- (قائم مقام ڈائریکٹر ، قندھار پبلک ہیلتھ ڈیپارٹمنٹ) )
دوسرے سرکاری عہدیدار
[سودھو]- ہدایت اللہ توخی ( امریکی یونیورسٹی بیروت وچ سابقہ اسٹوڈنٹس ایسوسی ایشن دے سابق صدر۔ انہاں دی تے وی بہت ساریاں ملازمدیاں سن! )
- نثار بارکزئی
اسمبلی وچ
[سودھو]- محمد نعیم حمیدزئی لالی [۲]
- حاجی محمد عمر ننگیالی
- خالد پشتون
- عطا اللہ جان حبیب
- عبد الخالق بالیا کے زئی
- ڈاکٹر محمود خان
- ملا سید محمد اخوند
- عبدالرحيم ايوبي
- عبد الجبار قہرمان
موجودہ ممبران اسمبلی (مرد)
[سودھو]- حاجی سید احمد خادم
- سید مقتدا میران
- ڈاکٹر محمود خان نصرت
- روح اللہ خانزادہ
- گل احمد کمین
- محمد عمر شیرزاد
- حاجی سید احمد سیلاب
- انجینئر محمد عارف نور زئی
خواتین سیاستدان
[سودھو]قندھار وچ ہن وی خواتین سیاستداناں دی کمی اے ، لیکن تھلے ملاحظہ کرن۔
ممبران اسمبلی
[سودھو]سابق ممبر اسمبلی
[سودھو]- رنا ترین (سیاستدان)
- شکیبہ ہاشمی (ممبر اسمبلی)
- فریبا احمدی کاکڑ (ممبران اسمبلی)
- بی بی حمیدہ یوسفی (ممبران اسمبلی)
سوداگر
[سودھو]فلم ، ریڈیو ، ٹیلی ویژن دے افراد تے اداکار
[سودھو]- حیات اللہ کاکڑ ( صبح پروڈکشن منیجر )
- مجاجو ( جوکر ، جوکر ) [۳]
- قادر خان ( فلمی اداکار ، اسکرین رائٹر ، مزاح نگار تے بھارتی فلماں وچ ہدایتکار )۔ ( ان دا آبائی شہر قندھار سی )
- جمعہ گل مجاہد ( شاعر )
صحافی ، شاعر تے ادیب
[سودھو]- سیف لودین (مصنف ، محکمہ تعلیم قندھار دے سابق سربراہ)
- عبدالباری جہانی (صحافی ، شاعر تے ادیب)
- ارغند عبد الرحمن (صحافی)
- محمود نظری (مصنف)
- عطا محمد بیبانی (مصنف ، شاعر)
- عبد الرؤف بینوا (شاعر ، مصنف)
عبد الہادی ریشاء ( مصنف ، سیاستدان)
گلوکار
[سودھو]مرد
[سودھو]- عبیداللہ جان کندهاری
- ثانی عبیداللہ جان۔
- کاظم قاسمی
- عبد الرؤف کندهاری
- بشیر کندهاری
- ولی محمد کندهاری
- لطیف جان بابی
خواتین
[سودھو]کندهاری بادشاہ تے ملکہ
[سودھو]بادشاہ
[سودھو]شہری جنگجو تے تاریخی خواتین
[سودھو]- زرغونا انا ( احمد شاہ بابا دی والدہ )
- پرہیز بانو بیگم ( ملکہ )
- کندهاری بیگم ( ملکہ )
- ملالہ میوند والہ (جنگجو)
- زرغونا ادی ( تاریخی رہنما )
- میرمن تورپیکی ( تاریخی عورت )
- رابیا ( سابق شاعر )
بارکزئی پشتون رہنما
[سودھو]پشتون قبیلے دے بارکزئی فرقے دی ابتدا قندھار وچ ہوئی ، جس دے بعد امیر دوست محمد خان نے سن١٨٣٧ ء وچ افغانستان وچ بارکزئی خاندان دی بنیاد رکھی۔ تے فیر انہاں بارکزئی توں زیادہ حکمران سن ، کیوں کہ بارکزئی قبیلے دے آس پاس دے سارے لوک ، اگرچہ قندھار وچ پیدا نئيں ہوئے نيں ، قندھاری نيں تے انہاں وچوں کچھ مندرجہ ذیل نيں:
نام | پیدائش | ملازمت | بیوی(اں) | اولاد |
---|---|---|---|---|
محمد يوسف | کندهار | د توپچي ځواکونو مشر | نامعلومه | حاجي جمال خان |
حاجي جمال خان | کندهار (١٧١٩) | نامعلومه | ۲ |
|
سردار پاينده خان | کندهار (١٧۵۸) | د بارکزيو مشر | ۸ |
|
امير دوست محمد خان | شاید کندهار (۲۳ ډېسمبر، ۱۷۹۳) | د بارکزيو د حکومت بنسټگر | شاوخوا ۲۵ |
|
امير شیر علي خان | کابل (١٨٢۵) | د افغانستان پاچا | ١ شايد |
|
امير محمد يعقوب خان | کابل (شايد) | د افغانستان پاچا | نامعلوم |
نامعلوم |
ايوب خان | کابل (۱۲ د اکتوبر، ۱۸۷۹ ز) | د افغانستان پاچا | نامعلومه | نامعلومه |
امير عبدالرحمان خان | کابل (۱۸۴۴ يا ۱۸۴۰ ز) | د افغانستان پاچا؛ (د امير محمد افضل خان مشر زوی او د دوست محمد خان لمسی و.) | ١۴ |
|
امير حبيب الله خان | سمرقند (۲ د جولای، ۱۸۷۲ ز) | د افغانستان پاچا | ۴۴ (د امير حبيب الله خان کورنۍ) وګورئ | ۲۹ زامن او ۳۲ لوڼې (د امير حبيب الله خان کورنۍ وګورئ) |
سردار نصرالله خان | سمرقند (۱۸۷۴ ز.) | د افغانستان پاچا؛ د امير عبدالرحمن خان زوی، د امير حبيب الله خان ورور او د امير امان الله خان آکا وو | لس | يوولس زامن او پينځه لس لوڼې |
امير امان الله خان | پغمان (١ د جون، ١٨٩٢) | د افغانستان پاچا | ١ ثريا طرزي | ١ لور شاید |
کھلاڑی
[سودھو]مرد
[سودھو]خواتین
[سودھو]سائنسدان
[سودھو]- پامیر زیارمل (پشتو بولی گوگلسرچ خالق) [۴]
دینی تے مذہبی لوک
[سودھو]- مرچ اغا (سید / پیر) خلق دی نظر وچ
پائلچن ، نمیان ، مشہور لوک
[سودھو]- بنگ حبیب اللہ (نتیجہ)
قندھار دے مختلف اوقات وچ متعدد ڈیفیکٹو رہنما رہ چکے نيں جنہاں وچوں بوہت گھٹ ذیل وچ درج نيں۔
- احمد ولی کرزئی صوبائی کونسل دے سربراہ سن ، لیکن قندھاریاں نے انہاں دے قول تے فعل نوں گورنر دے اقدامات توں زیادہ اہمیت دی۔ اس وقت دے قندھار دے گورنر ، توریالی ویسا ، تے پولیس چیف ، جنرل عبدالرازق نے اس اُتے اتفاق کيتا۔ بوہت سارے لوکاں دے مطابق ، اس نے عبدالرزاق اچکزئی نوں اِنّا وڈا کم سونپنے وچ انہاں دا وڈا ہتھ سی۔
- جنرل عبدالرازق ( قندھار پولیس چیف ، جنوبی ضلع دے لئی چیف آف آپریشنز تے قندھار وچ افغان نیشنل آرمی تے بارڈر پولیس چیف )۔ جنرل عبدالرازق اک بہت ہی قابل تے طاقت ور آدمی سی ، تے قندھار وچ انہاں دیاں گلاں مان لی گئياں۔ کوئی وی شخص 3 سال توں جنرل عبد الرزاق دی طرح قندھار وچ امن لیانے وچ کامیاب نئيں ہويا اے۔
حوالے
[سودھو]- ↑ ننی ټکی اسيا (٣٠ جولای ٢٠١۴)۔ "حشمت خلیل کرزی څوک و؟- ځانګړې لېکنه"
- ↑ د حميدزي لالي ژوند ليک۔ "د بيوس انفو.کم څخه"
- ↑ خبريال ټکی کم (مې ٢٠١۵)۔ "کندهاري ممثلين:پر احمدالله مجامجو بريد غندي"
- ↑ د پامير زيارمل پښتو ګوګل جوړول او دده ژوند ليک۔ "د شمشاد تلویزیون.کم څخه"