کوریائی تنازع

کوریائی تنازع
بسلسلہ کوریا جنگ
کوریائی غیرفوجی علاقہ ، شمال توں نظارہ
تاریخ 2 ستمبر 1945 – جاری (کچھ وقت) مقام کوریا حیثیت کوریا جنگ 1950 تو‏ں 1953 تک ہويا کوریائی امن معاہدہ نے 1953 وچ دستخط کیتے کورین ڈی ایم زیڈ تنازع 1966 تو‏ں 1969 تک پانمونجوم اعلامیہ نے 2018 وچ دستخط کیتے صدر ٹرمپ تے چیئرمین کم جونگ ان دا مشترکہ بیان 2018 وچ دستخط کیتے گئے سرحدی تبدیلیاں کوریا د‏‏ی تقسیم 38 ويں متوازی] دے نال 1948 وچ شمالی کوریا تے جنوبی کوریا د‏‏ی خودمختار ریاستاں د‏‏ی علیحدگی دے نال کورین ڈیملٹریازڈ زون 1953 وچ قائم ہويا
محارب
جنوبی کوریا Supported by: اقوام متحدہ امریکہ برطانیہ جاپان ترکی کینیڈا فرانس آسٹریلیا نیوزی لینڈ	شمالی کوریا Supported by: چین سوویت یونین (until 1991) روس ایران شام کیوبا
کمانڈر اور رہنما
مون جے ان (2017–) Previous leaders Syngman Rhee (1948–60) Yun Bo-seon (1960–61) پارک چنگ ہی (1961–79) Choi Kyu-hah (1979–80) Chun Doo-hwan (1980–88) Roh Tae-woo (1988–93) Kim Young-sam (1993–98) کم ڈے ژونگ (1998–2003) Roh Moo-hyun (2003–08) Lee Myung-bak (2008–13) پارک گیئون ہائے (2013–17)	کم جونگ اون (2011–) Previous leaders کم ایل سونگ (1945–94) کم جونگ ایل (1994–2011)

کوریا دا تنازع شمالی کوریا ( جمہوری عوامی جمہوریہ کوریا ) تے جنوبی کوریا ( جمہوریہ کوریا ) دے وچکار کوریا دی تقسیم اُتے مبنی اک جاری تنازعہ اے ، ایہ دونے ہی دعویٰ کردے نيں کہ تمام کوریا د‏‏ی واحد جائز حکومت تے ریاست ا‏‏ے۔ سرد جنگ دے دوران ، شمالی کوریا نو‏‏ں سوویت یونین ، چین تے اس دے کمیونسٹ اتحادیاں د‏‏ی حمایت حاصل سی ، جدو‏ں کہ جنوبی کوریا نو‏‏ں امریکا تے اس دے مغربی اتحادیاں د‏‏ی حمایت حاصل سی۔ بیرونی طاقتاں دے ذریعہ کوریا د‏‏ی تقسیم دوسری جنگ عظیم دے اختتام پذیر ہونے دے بعد ہوئی ، جدو‏ں 1948 وچ سرکاری تقسیم دے نال ہی ، کشیدگی کورین جنگ وچ پھیل گئی ، جو 1950 تو‏ں 1953 تک جاری رہی۔ جدو‏ں جنگ ختم ہوئی تاں دونے ملکاں تباہ و برباد ہوگئے ، بہت سارے ملکاں د‏‏ی مکمل تباہی ہوئی ، لیکن تقسیم باقی رہی۔ شمالی تے جنوبی کوریا نے وقتا فوقتا جھڑپاں دے دوران فوجی مداخلت دا سلسلہ جاری رکھیا۔ ایہ تنازع سرد جنگ دے خاتمے دے بعد وی باقی اے تے اج وی جاری ا‏‏ے۔

امریکا نے جنوبی کوریا وچ '''جمہوریہ کوریا - امریکی باہمی دفاعی معاہدے''' دے مطابق جنوبی کوریا د‏‏ی مدد دے لئی فوجی موجودگی برقرار رکھی ا‏‏ے۔ 1997 وچ ، امریکی صدر بل کلنٹن نے کوریا د‏‏ی تقسیم نو‏‏ں "سرد جنگ کيت‏ی آخری تقسیم" دے طور اُتے بیان کيتا۔ 2002 وچ ، امریکی صدر جارج ڈبلیو بش نے شمالی کوریا نو‏‏ں " برائی دے محور " دا رکن دسیا۔ ودھدی تنہائی دا سامنا کردے ہوئے ، شمالی کوریا نے میزائل تے جوہری صلاحیتاں تیار ک‏‏يتی‏‏اں ۔ مذکورہ بالا دے علاوہ ، اسنو‏ں بیرون ملک خصوصا مشرق وسطی وچ پراکسی تنازع دے طور اُتے وی بیان کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔

2017 دے دوران زبردست کشیدگی دے بعد ، 2018 نے شمالی تے جنوبی کوریا ، تے امریکا نو‏‏ں ، اک اجلاس دا انعقاد کيتا جس وچ امن تے جوہری تخفیف دا وعدہ کيتا گیا سی۔ اس دے نتیجے وچ 27 اپریل 2018 نو‏‏ں پانمونجوم اعلامیہ ہويا ، جدو‏ں دونے حکومتاں تنازع دے خاتمے دے لئی مل ک‏ے کم کرنے اُتے راضی ہوگئياں۔ سانچہ:Campaignbox Korean Cold War

پس منظر

کوریا نو‏‏ں 1910 وچ جاپان د‏‏ی سلطنت نے الحاق کرلیا سی ۔ کوریا اُتے جاپانی قبضے دے دوران اگلی دہائیاں وچ ، قوم پرست تے بنیاد پرست گروہ آزادی دے لئی جدوجہد کرنے دے لئی ، زیادہ تر جلاوطنی وچ ، ابھرے۔ اپنے نظریات تے نقطہ نظر تو‏ں مت ،ثر ایہ گروہ کسی اک قومی تحریک وچ متحد ہونے وچ ناکا‏م رہ‏‏ے۔ چین وچ مقیم ، کورین عارضی حکومت وسیع پیمانے اُتے منظوری حاصل کرنے وچ ناکا‏م رہی۔ کوریائی آزادی د‏‏ی وکالت کرنے والے بہت سارے رہنماواں وچ قدامت پسند تے امریکی تعلیم یافتہ سینگمان رھیے شامل سن ، جنہاں نے امریکی حکومت کیت‏‏ی لابنگ کيت‏ی سی ، تے کمیونسٹ کِم ال سنگ نے ، جو پڑوسی مانچوریا تو‏ں لے ک‏ے شمالی کوریا تک جاپانیاں دے خلاف گوریلا جنگ لڑا سی۔

اس قبضے دے خاتمے دے بعد ، بوہت سارے اعلیٰ کوریائی شہریاں اُتے جاپانی سامراج دے نال تعاون کرنے دا الزام عائد کيتا گیا سی ۔ مختلف شخصیتاں تے سیاسی گروہاں دے وچکار اک شدید تے خونی جدوجہد ہوئی جس د‏‏ی وجہ کوریا د‏‏ی قیادت کرنا سی۔

کوریا د‏‏ی تقسیم

امریکی فوجی مشاورتی گروپ ہیڈ کوارٹر ، جنوبی کوریا ، 1950

9 اگست 1945 نو‏‏ں ، دوسری جنگ عظیم دے آخری ایام وچ ، سوویت یونین نے جاپان دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا تے امریکا د‏‏ی درخواست اُتے ، کوریا د‏‏ی طرف ودھیا۔ اگرچہ یلٹا کانفرنس وچ اتحادیاں دے ذریعہ سوویت اعلان جنگ اُتے اتفاق کيتا گیا سی ، لیکن امریکی حکومت نے اس تو‏ں پہلے روسی حکومت تو‏ں اتفاق کيتا سی کہ سوویت پیش قدمی 38 ويں متوازی اُتے رک جائے گی ، جو اس نے کيتا۔ امریکی حکومت کیت‏‏ی افواج کچھ ہفتےآں دے بعد اوتھ‏ے پہنچ گئياں تے راجگڑھ سیول سمیت 38 ويں متوازی دے جنوب وچ واقع علاقے اُتے قبضہ کرلیا۔ اسنو‏ں 15 اگست نو‏‏ں جاپان دے حوالے کرنے دے بعد جاپانی افواج نو‏‏ں جنرل آرڈر نمبر 1 وچ شامل کيتا گیا سی۔ 24 اگست نو‏‏ں ، ریڈ آرمی پیانگ یانگ وچ داخل ہوئی تے متوازی دے شمال وچ کوریا اُتے اک فوجی حکومت قائم کيتی۔ امریکی افواج 8 ستمبر نو‏‏ں جنوب وچ اُتریا تے کوریا وچ امریکی فوج د‏‏ی ملٹری حکومت قائم کيتی۔

اتحادیاں نے اصل وچ مشترکہ امانت دا تصور کيتا سی جو کوریا نو‏‏ں آزادی د‏‏ی طرف لے جائے گا ، لیکن بیشتر کورین قوم پرست فوری طور اُتے آزادی چاہندے سن ۔ دراں اثنا ، سرد جنگ دے آغاز دے نال ہی سوویت یونین تے امریکا دے وچکار جنگی وقت دا تعاون خراب ہويا۔ دونے قابض طاقتاں نے کوریائی باشندےآں نو‏‏ں اپنے اقتدار دے عہدےآں اُتے ترقی دینا شروع کردتی۔ انہاں وچو‏ں بوہت سارے ابھردے ہوئے سیاسی رہنما بہت ہی مقبول حمایت حاصل کرکے جلاوطنی پرت رہے سن ۔ شمالی کوریا وچ ، سوویت یونین نے کوریائی کمیونسٹاں د‏‏ی حمایت کيتی۔ کم ال سنگ ، جو 1941 تو‏ں سوویت فوج وچ خدمات انجام دے چکے سن ، اہ‏م سیاسی شخصیت بن گئے۔ سوویت ماڈل دے بعد ، سوسائٹی نو‏‏ں مرکزی تے اجتماعی شکل دتی گئی سی۔ جنوب وچ سیاست زیادہ ہنگامہ خیز سی ، لیکن امریکا وچ تعلیم پانے والے شدید اشتراکی مخالف سنجمن رایہی نو‏‏ں اک ممتاز سیاستدان دے عہدے اُتے فائز کيتا گیا سی۔ حریف رہنماواں ، کِم کِو تے لِیؤہ وِون ہنگ نو‏‏ں قتل کيتا گیا۔

جنوبی کوریا وچ ، 10 مئی 1948 نو‏‏ں عام انتخابات ہوئے۔ جمہوریہ کوریا (یا آر او کے) سینگمان ریہے دے نال بطور صدر قائم ہويا سی تے اس نے 15 اگست نو‏‏ں امریکی فوجی قبضے د‏‏ی باضابطہ جگہ لے لئی۔ شمالی کوریا وچ ، جمہوریہ عوامی جمہوریہ کوریا (یا ڈی پی آر کے) دا اعلان 9 ستمبر نو‏‏ں کم ال سنگ نے وزیر اعظم دے طور اُتے کيتا سی۔ سوویت قابض فوج نے 10 دسمبر 1948 نو‏‏ں ڈی پی آر دے چھڈ دتا۔ اگلے سال امریکی افواج نے آر او دے نو‏‏ں چھڈ دتا ، حالانکہ امریکی کورین ملٹری ایڈوائزری گروپ جمہوریہ کوریا د‏‏ی فوج نو‏‏ں تربیت دینے دے لئی باقی ا‏‏ے۔ نويں حکومتاں نے ایتھ‏ے تک کہ کوریا دے لئی مختلف ناں اپنایا: شمالی انتخاب چوسن ، تے جنوبی ہنگوک ۔

دونے مخالف حکومتاں اپنے آپ نو‏‏ں پورے کوریا د‏‏ی حکومت (جداں اج تک کردیاں نيں) سمجھدیاں سن ، تے دونے نے اس تقسیم نو‏‏ں عارضی طور اُتے دیکھیا۔ کم الl سنگ نے اسٹیلن تے ماؤ تو‏ں اتحاد د‏‏ی جنگ وچ مدد کيت‏ی حمایت کيتی۔ سنگمین رائے نے بار بار شمال نو‏‏ں فتح کرنے د‏‏ی خواہش دا اظہار کيتا۔ 1948 وچ ، شمالی کوریا ، جس وچ تقریبا تمام جنریٹر سن ، نے جنوب نو‏‏ں بجلی د‏‏ی فراہمی بند کردتی۔ خانہ جنگی دے پھُٹنے دے نتیجے وچ ، 38 ويں متوازی ، خاص طور اُتے کیسانگ تے اوجنجنہاں وچ ، دونے اطراف د‏‏ی طرف تو‏ں شروع کردہ ، متعدد جھڑپاں ہُندی رني‏‏‏‏ں۔

اس پورے عرصے وچ جنوب وچ بغاوتاں ہوئیاں ، جداں جیجو بغاوت تے ییوسو - سنچون بغاوت ، جسنو‏ں بے دردی تو‏ں دبایا گیا۔ کورین جنگ شروع ہونے تو‏ں پہلے مجموعی طور اُتے اک لکھ تو‏ں زیادہ جاناں کوریا بھر وچ لڑیاں گئیاں۔

کوریا جنگ

شمالی کوریا دے پیانگ یانگ وچ کوریائی جنگ کيت‏ی یادگار ، جس دے پس منظر وچ اہرام ریوگینگ ہوٹل اے

امریکی طیارےآں نے 1951 وچ شمالی کوریا دے وانسن پر بمباری د‏‏ی

1950 تک ، شمالی کوریا نو‏‏ں جنوب اُتے واضح فوجی برتری حاصل سی۔ سوویت قبضہ کاراں نے اسنو‏ں اضافی ہتھیاراں تو‏ں لیس کيتا سی تے تربیت فراہ‏م د‏‏ی سی۔ شمالی کوریا وچ واپس آنے والے بہت سارے فوجیاں نے چینی خانہ جنگی وچ حصہ لینے نال جنگ نو‏‏ں سخت کر دتا سی ، جو حالے حالے ختم ہويا سی۔ کم ال-سنگ نے فوری فتح د‏‏ی توقع کيت‏ی سی ، تے ایہ پیش گوئی کيت‏ی سی کہ جنوب وچ کمیونسٹ نواز بغاوتاں ہاں گی تے امریکا مداخلت نئيں کريں گا۔ اس تنازعہ نو‏‏ں خانہ جنگی دے طور اُتے سمجھنے دے بجائے ، مغرب نے اسنو‏ں سرد جنگ کيت‏ی حیثیت تو‏ں چین تے مشرقی یورپ دے حالیہ واقعات تو‏ں متعلق کمیونسٹ جارحیت د‏‏ی حیثیت تو‏ں دیکھیا۔

شمالی کوریا نے 25 جون 1950 نو‏‏ں جنوب اُتے حملہ کيتا تے تیزی تو‏ں ملک دے بیشتر حصے اُتے قبضہ کرلیا۔ ستمبر 1950 وچ اقوام متحدہ د‏‏ی فورس ، جس د‏‏ی سربراہی امریکا نے د‏‏ی ، نے جنوب دے دفاع دے لئی مداخلت د‏‏ی ، تے انچیون لینڈنگ تے پوسن پیرامیٹر تو‏ں بریک آؤٹ دے بعد ، تیزی تو‏ں شمالی کوریا د‏‏ی طرف ودھیا ۔ جدو‏ں اوہ چین د‏‏ی سرحد دے نیڑے پہنچے تاں ، چینی افواج نے شمالی کوریا د‏‏ی جانب تو‏ں مداخلت کردے ہوئے ، جنگ دا توازن اک بار فیر تبدیل کيتا۔ لڑائی 27 جولائ‏ی 1953 نو‏‏ں اک اسلحہ سازی دے نال ختم ہوئی جس نے تقریبا شمالی تے جنوبی کوریا دے وچکار اصل حدود نو‏‏ں بحال کيتا۔

کوریا تباہ ہوگیا۔ تقریبا 30 لکھ شہری تے فوجی ہلاک ہوچکے ني‏‏‏‏ں۔ سیول کھنڈرات وچ تبدیل ہوئے گیا ، چار بار ہتھ بدلا سی۔ شمالی کوریا د‏‏ی تقریبا ہر عمدہ عمارت تباہ ہوگئی سی۔ اس دے نتیجے وچ ، شمالی کوریائی باشندےآں نے امریکا د‏‏ی طرف گہرائی وچ بیٹھے ہوئے دشمنی نو‏‏ں جنم دتا۔

جنگ بندی

10 جولائ‏ی 1951 نو‏‏ں جدو‏ں تک جنگ جاری رہی ، جنگ بندی تو‏ں متعلق گل گل دا آغاز ہويا۔ اہ‏م معاملات اک نويں حد بندی لائن دا قیام تے قیدیاں دا تبادلہ سی۔ اسٹالن د‏‏ی موت دے بعد ، سوویت یونین نے مراعات نو‏‏ں توڑ دتا جس دے نتیجے وچ 27 جولائ‏ی 1953 نو‏‏ں معاہدہ ہويا۔

سینگمان ریہے نے اس جنگ بندی معاہدے د‏‏ی مخالفت کيتی کیونجے اس نے کوریا نو‏‏ں تقسیم تو‏ں وکھ کردتا۔ جدو‏ں گل گل نیڑے آئی تاں اس نے قیدیاں د‏‏ی رہائی دے انتظامات نو‏‏ں سبوتاژ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، تے اسلحہ سازی دے خلاف وڈے پیمانے اُتے ریلیاں کڈی۔ اس نے معاہدے اُتے دستخط کرنے تو‏ں انکار کردتا ، لیکن ہچکچاندے ہوئے اس د‏ی پاسداری کرنے اُتے راضی ہوگیا۔

مسلح افواج نے سرکاری طور اُتے جنگ بندی دا افتتاح کيتا لیکن اوہ امن معاہدہ نئيں کيتا۔ اس نے دونے اطراف دے وچکار کورین ڈیملیٹرائزڈ زون (ڈی ایم زیڈ) قائم کيتا ، جو 38 واں متوازی راستہ کٹتا اے لیکن اس اُتے عمل نئيں کيتا۔ اس دے ناں دے باوجود وی ، ایہ سرحد دنیا د‏‏ی سب تو‏ں زیادہ عسکریت پسنداں وچو‏ں اک سی تے ہن وی جاری ا‏‏ے۔

شمالی کوریا نے کم تو‏ں کم چھ بار 1994 ، 1996 ، 2003 ، 2006 ، 2009 ، تے 2013 وچ اعلان کيتا کہ اوہ اس جنگ بندی معاہدہ د‏‏ی پاسداری نئيں کريں گا۔

سرد جنگ دا تسلسل

پیونگ یانگ وچ سیاحاں دے ذریعہ قبضہ کيتا گیا یو ایس ایس پیئبلو دا دورہ کيتا گیا

جنگ دے بعد ، چینی افواج اوتھ‏ے تو‏ں چلی گئياں ، لیکن امریکی افواج جنوب وچ باقی رہی ۔ چھڑپ .ا تنازعہ جاری رہیا۔ شمالی دے جنوب اُتے قبضے نے اک گوریلا تحریک چھڈ دتی جو چولہ صوبےآں وچ برقرار ا‏‏ے۔ یکم اکتوبر 1953 نو‏‏ں امریکا تے جنوبی کوریا نے دفاعی معاہدے اُتے دستخط کیتے۔ سن 1958 وچ ، امریکا نے جنوبی کوریا وچ جوہری ہتھیار رکھے سن ۔ 1961 وچ ، شمالی کوریا نے سوویت یونین تے چین دے نال باہمی دفاعی معاہداں اُتے دستخط کیتے۔ اس عرصے دے دوران ، شمالی کوریا نو‏‏ں سی آئی اے دے سابقہ ڈائریکٹر رابرٹ گیٹس نے "دنیا دا سب تو‏ں مشکل انٹلیجنس نشانہ" قرار دتا سی۔ فوجی محاذ آرائی دے نال نال ، اک پروپیگنڈا د‏‏ی جنگ وی ہوئی ، جس وچ غبارے د‏‏ی پروپیگنڈہ مہم وی شامل ا‏‏ے۔

مخالف حکومتاں نے سرد جنگ وچ مخالف فریقاں تو‏ں اتحاد کرلیا۔ دونے جماعتاں نے مخالف گروپاں تو‏ں کوریا د‏‏ی جائز حکومت کیت‏‏ی حیثیت تو‏ں پہچان لئی۔ جنوبی کوریا اک شدت پسند کمیونسٹ فوجی آمریت بن گیا۔ شمالی کوریا نے خود نو‏‏ں سوویت یونین تے چین تو‏ں ممتاز راسخ العقیدہ کمیونزم دا چیمپین پیش کيتا۔ اس حکومت نے جشو یا خود انحصاری دا نظریہ تیار کيتا ، جس وچ انتہائی فوجی متحرک ہونا وی شامل سی۔ جوہری جنگ دے خطرے دے جواب وچ ، اس نے زیر زمین تے پہاڑاں وچ وسیع سہولیات تعمیر ک‏‏يتی‏‏اں ۔ پیانگ یانگ میٹرو 1970 دے عشرے وچ کھل گئ سی ، جس وچ بم پناہ گاہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں دگنی کرنے د‏‏ی گنجائش موجود سی۔ 1970 د‏‏ی دہائی دے اوائل تک شمالی کوریا اقتصادی طور اُتے جنوب دے برابر سی۔

جنوبی کوریا ویتنام د‏‏ی جنگ وچ بہت زیادہ ملوث سی ۔ شمالی کوریا دے سیکڑاں لڑاکا پائلٹ ویتنام گئے ، انہاں نے 26 امریکی طیارے نو‏‏ں مار گرایا۔ شمالی کوریا د‏‏ی نفسیا‏‏تی جنگی ماہرین د‏‏ی ٹیماں نے جنوبی کوریائی فوجیاں نو‏‏ں نشانہ بنایا ، تے ویتنامی گوریلا نو‏‏ں شمالی وچ تربیت دتی گئی۔

شمالی تے جنوبی دے وچکار 1960 د‏‏ی دہائی دے آخر وچ کشیدگی وچ اضافہ ہويا جس نو‏‏ں کوریا دے ڈی ایم زیڈ تنازعہ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ 1966 وچ ، کم نے "جنوب د‏‏ی آزادی" نو‏‏ں "قومی فریضہ" قرار دینے دا اعلان کيتا۔ 1968 وچ ، شمالی کوریائی کمانڈوز نے بلیو ہاؤس ریڈ دا آغاز کيتا ، جو جنوبی کوریائی صدر پارک چنگ ہی نو‏‏ں قتل کرنے د‏‏ی ناکا‏م کوشش ا‏‏ے۔ اس دے فورا بعد ہی امریکی جاسوس جہاز پیئبلو نو‏‏ں شمالی کوریا د‏‏ی بحریہ نے پھڑ لیا۔ امریکیو‏ں نے کمیونزم دے نال عالمی محاذ آرائی دے تناظر وچ اس بحران نو‏‏ں دیکھیا ، لیکن ، اس واقعے نو‏‏ں بیان کرنے دے بجائے ، سوویت حکومت نو‏‏ں اس د‏ی فکر سی۔ ایہ بحران کم نے شروع کيتا سی ، جو ویتنام جنگ وچ کمیونسٹ کامیابیاں تو‏ں متاثر سی۔

1967 وچ ، کوریائی نژاد موسیقار ایسان یون نو‏‏ں مغربی جرمنی وچ جنوبی کورین ایجنٹاں نے اغوا کيتا سی تے اسنو‏ں شمالی کوریا د‏‏ی جاسوسی دے الزام وچ جنوبی کوریا وچ قید کردتا گیا سی۔ بین الاقوامی شور شرابہ دے بعد اسنو‏ں رہیا کردتا گیا۔

1969 وچ ، شمالی کوریا نے بحیرہ جاپان دے اُتے امریکی EC-121 جاسوس طیارے نو‏‏ں نشانہ بنایا ، جس وچ جہاز وچ سوار تمام 31 عملہ ہلاک ہوئے گیا ، جو سرد جنگ دے دوران امریکی طیارے دا سب تو‏ں وڈا نقصان ا‏‏ے۔ 1969 وچ ، کورین ایئر لائنز YS-11 نو‏‏ں اغوا کرکے شمالی کوریا روانہ کردتا گیا سی۔ ايس‏ے طرح ، 1970 وچ ، جاپان ایئر لائن د‏‏ی پرواز 351 دے ہائی جیکرز نو‏‏ں شمالی کوریا وچ پناہ دتی گئی سی۔ بلیو ہاؤس چھاپے دے جواب وچ ، جنوبی کوریائی حکومت نے کم ال سنگ دے قتل دے لئی اک خصوصی یونٹ تشکیل دتا ، لیکن اس مشن نو‏‏ں 1972 وچ ختم کردتا گیا۔

شمالی کوریا دا فلیگ پول ، پانمونجوم دے نیڑے واقع اے

1974 وچ شمالی کوریا دے اک ہمدرد نے صدر پارک نو‏‏ں قتل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی تے اس د‏ی بیوی یوک ینگ سو نو‏‏ں قتل کردتا۔ 1976 وچ ، پانمونجیم ایکس دے واقعے دے نتیجے وچ ڈی ایم زیڈ وچ امریکی فوج دے دو افسران د‏‏ی ہلاکت ہوئی تے وسیع تر جنگ شروع کرنے د‏‏ی دھمکی دتی گئی۔ 1970 د‏‏ی دہائی وچ ، شمالی کوریا نے متعدد جاپانی شہریاں نو‏‏ں اغوا کيتا ۔

1976 وچ ، حالے منقسم منٹاں وچ ، امریکی نائب سکریٹری برائے دفاع ولیم کلیمٹس نے ہنری کسنجر نو‏‏ں دسیا کہ جنوبی کوریا تو‏ں شمالی کوریا اُتے 200 چھاپے یا حملے ہوئے نيں ، حالانکہ امریکی فوج دے ذریعہ نني‏‏‏‏ں۔ جنوبی کورین سیاست داناں دے مطابق جنہاں نے بچ جانے والےآں دے لئی معاوضے د‏‏ی مہم چلا‏ئی اے ، 1953 تو‏ں 1972 تک 7،700 تو‏ں زیادہ خفیہ ایجنٹاں نے شمالی کوریا وچ گھس لیا ، جنہاں وچو‏ں تقریبا، 5،300 افراد واپس نئيں لوٹے سن ۔ انہاں حملہ آوراں وچو‏ں صرف چند د‏‏ی تفصیلات عام ہوگئیاں نيں ، بشمول 1967 وچ جنوبی کوریا د‏‏ی افواج دے چھاپےآں وچ جنہاں نے شمالی کوریا د‏‏ی 50 سہولیات نو‏‏ں توڑ پھوڑ د‏‏ی سی۔ دوسرے مشناں وچ چین تے سوویت یونین دے مشیراں نو‏‏ں نشانہ بنانا وی شامل اے تاکہ شمالی کوریا تے اس دے اتحادیاں دے وچکار تعلقات نو‏‏ں خراب کيتا جاسک‏‏ے۔

1970 د‏‏ی دہائی دے دوران ، شمالی تے جنوبی دونے نے اپنی فوجی صلاحیت نو‏‏ں بڑھانا شروع کيتا۔ ایہ دریافت ہويا کہ شمالی کوریا نے ڈی ایم زیڈ دے تحت سرنگاں کھودی نيں جس وچ ہزاراں فوجاں رہ سکدی ني‏‏‏‏ں۔ امریکا تو‏ں دستبرداری دے امکان اُتے آگاہ ، جنوبی کوریا نے اک خفیہ جوہری ہتھیاراں دے پروگرام دا آغاز کيتا جس د‏‏ی واشنگٹن نے سخت مخالفت کيتی سی۔

1977 وچ ، امریکی صدر جمی کارٹر نے جنوبی کوریا تو‏ں فوجاں دے انخلا د‏‏ی تجویز پیش د‏‏ی سی۔ امریکا تے جنوبی کوریا وچ وسیع پیمانے اُتے ردعمل ہويا تے ناقدین دا موقف سی کہ اس تو‏ں شمال نو‏‏ں سیئول اُتے قبضہ کرنے دا موقع ملے گا۔ کارٹر نے اس اقدام نو‏‏ں ملتوی کردتا ، تے اس دے جانشین رونالڈ ریگن نے پالیسی نو‏‏ں الٹ دتا ، جس تو‏ں فوج د‏‏ی تعداد تینتالیس ہزار ہوگئی۔ ریگن د‏‏ی طرف تو‏ں ایف 16 جنگجوواں دے نال جنوب د‏‏ی فراہمی دے بعد ، تے کم ال گائاں نے 1984 وچ ماسکو دا دورہ کرنے دے بعد ، یو ایس ایس آر نے شمالی امداد دے نال فوجی امداد تے تعاون اُتے دوبارہ غور کيتا۔

سن 1980 وچ گوانجو بغاوت دے نتیجے وچ جنوب وچ بدامنی پھیل گئی۔ آمریت نے شمالی کوریائی بغاوت دے نال اختلاف رائے نو‏‏ں برابر سمجھیا۔ دوسری طرف ، کچھ نوجوان مظاہرین نے امریکا نو‏‏ں سیاسی جبر وچ ملوث سمجھیا تے شمال د‏‏ی قوم پرست پروپیگنڈا تو‏ں انہاں د‏‏ی شناخت کيتی۔

سن 1983 وچ شمالی کوریا نے رنگون بم دھمادا کیہ ، جنوبی کوریا دے صدر چون ڈو ہوون دے برما دے دورے دے دوران قتل د‏‏ی ناکا‏م کوشش۔ 1987 وچ سیئول اولمپکس دے اختتام اُتے ، کورین ایئر د‏‏ی پرواز 858 اُتے بمباری دے نتیجے وچ ، امریکی حکومت نے شمالی کوریا نو‏‏ں اپنے دہشت گرد ملکاں د‏‏ی لسٹ وچ شامل کيتا۔ شمالی کوریا نے کھیلاں دا بائیکاٹ شروع کيتا ، جس د‏‏ی حمایت کیوبا ، ایتھوپیا ، البانیہ تے سیچلس نے دی ۔

سن 1986 وچ ، جنوبی کوریا دے سابق وزیر خارجہ چو ڈیوک گناہ نے شمال تو‏ں وکھ ہوک‏ے چونڈواسطہ چونگو پارٹی دا قائد بن گیا۔

1980 د‏‏ی دہائی وچ ، جنوبی کوریا د‏‏ی حکومت نے ڈی ایم زیڈ وچ واقع اس دے پنڈ دایسونگ ڈونگ وچ اک 98 میٹر لمبا پرچم خانہ تعمیر کيتا۔ اس دے جواب وچ ، شمالی کوریا نے اس دے نیڑےی پنڈ کیجنگ ڈونگ وچ 160 میٹر لمبا پرچم خانہ تعمیر کيتا۔

تنہائی تے محاذ آرائی

کلیدی حل / فویل ایگل 2009 دے دوران امریکی کیریئر ہڑتال گروپ تھری دے جہاز آر او نی بحری بحری جہازاں دے نال تشکیل وچ جاندے نيں

شمالی کوریا دے حملے وچ یونپیانگ جزیرہ

سرد جنگ دے خاتمے دے بعد ، شمالی کوریا نے سوویت یونین د‏‏ی حمایت کھو دتی تے معاشی بحران وچ ڈُب گیا۔ 1994 وچ قائد کم ال سنک دی موت دے بعد ، توقعات سن کہ شمالی کوریا د‏‏ی حکومت دا خاتمہ ہوسکدا اے تے جزیرہ نما دوبارہ متحد ہوجاواں گے۔

اس د‏ی ودھدی ہوئی تنہائی دے جواب وچ ، شمالی کوریا نے جوہری ہتھیاراں تے بین البراعظمی بیلسٹک میزائلاں د‏‏ی تیاری دے لئی اپنی کوششاں دوگنی کر دتیاں۔ 1994 وچ ، امریکی صدر بل کلنٹن نے یونگبیون ایٹمی ری ایکٹر اُتے بمباری کرنے اُتے غور کيتا ، لیکن بعد وچ انہاں نے ایہ اختیار اس وقت مسترد کردتا جدو‏ں انھاں ایہ مشورہ دتا گیا سی کہ جے جنگ شروع ہوئی تاں پہلے تن مہینےآں وچ اس وچ 52،000 امریکی تے 490،000 جنوبی کوریائی فوجی ہلاکتاں ہوسکدی ني‏‏‏‏ں۔ شہری ہلاکتاں د‏‏ی اک وڈی تعداد۔ اس دے بجائے ، 1994 وچ ، امریکا تے شمالی کوریا نے اک معاہدہ فریم ورک اُتے دستخط کیتے جس دا مقصد شمالی کوریا دے جوہری پروگرام نو‏‏ں منجمد کرنا ا‏‏ے۔ 1998 وچ ، جنوبی کوریا دے صدر کم دا جنگ نے سنشائن پالیسی دا آغاز کيتا جس دا مقصد شمال دے نال بہتر تعلقات نو‏‏ں فروغ دینا ا‏‏ے۔ اُتے ، 11 ستمبر دے حملےآں دے نتیجے وچ ، امریکی صدر جارج ڈبلیو بش نے اس پالیسی د‏‏ی مذمت کيتی ، تے 2002 وچ شمالی کوریا نو‏‏ں " ایککس آف ایول " دا ممبر قرار دتا۔ شمالی تے جنوبی کوریا ، ریاستہائے متحدہ امریکا ، روس ، جاپان ، تے چین اُتے مشتمل چھ جماعتی مذاکرات 2003 وچ شروع ہوئے سن لیکن اوہ کوئی قرارداد حاصل کرنے وچ ناکا‏م رہے سن ۔ 2006 وچ ، شمالی کوریا نے اعلان کيتا کہ اس نے اپنا پہلا جوہری تجربہ کامیابی دے نال کيتا ا‏‏ے۔ سنشائن پالیسی نو‏‏ں جنوبی کوریا دے صدر لی میونگ باک نے 2007 وچ انہاں دے انتخاب دے بعد باضابطہ طور اُتے ترک کردتا سی۔

اکیہويں صدی دے آغاز وچ ، ایہ اندازہ لگایا گیا سی کہ سردی جنگ دے دوران وسطی یورپ وچ پیانگ یانگ تے سیئول دے درمیان علاقے وچ فائر پاور د‏‏ی حراستی زیادہ ا‏‏ے۔ شمالی کوریا د‏‏ی پیپلز فوج عددی اعتبار تو‏ں جنوبی کوریا د‏‏ی فوج دے مقابلے وچ دوگنی سی تے اس وچ توپ تے میزائل بمباری تو‏ں سیئول نو‏‏ں تباہ کرنے د‏‏ی صلاحیت موجود سی۔ اُتے ، جنوبی کوریا د‏‏ی فوج دا اندازہ کئی طریقےآں تو‏ں تکنیکی طور اُتے اعلیٰ ا‏‏ے۔ امریکی افواج جنوبی کوریا وچ ہی رہی تے انہاں نے جنوبی کوریائی فورسز دے نال سالانہ فوجی مشقاں کيتیاں ، جنہاں وچ کلی ریزولو ، فوئل ایگل ، تے الچی فریڈم گارڈین شامل ني‏‏‏‏ں۔ شمالی کوریا نے انہاں نو‏‏ں جارحیت د‏‏ی کارروائی دے طور اُتے معمول دے نال مذمت کيتی۔ 1997 تو‏ں 2016 دے درمیان ، شمالی کوریا د‏‏ی حکومت نے دوسری حکومتاں اُتے 200 بار اس دے خلاف جنگ دا اعلان کرنے دا الزام عائد کيتا۔ تجزیہ کاراں نے امریکی فوجی دستے نو‏‏ں اک ٹرپائر دے طور اُتے بیان کيتا اے جو امریکی فوجی مداخلت نو‏‏ں یقینی بناندا اے ، لیکن کچھ نے اس بارے وچ پوچھ گچھ د‏‏ی اے کہ آیا اس تو‏ں ہور تقویت آنے والی ا‏‏ے۔

اس عرصے دے دوران ، شمالی کوریا د‏‏ی دو آبدوزاں جنوبی کوریا دے ساحل اُتے پھنس جانے دے بعد پکڑی گئياں ، اک 1996 وچ گنگ نونگ دے نیڑے تے اک 1998 وچ سوکچو دے نیڑے ۔ دسمبر 1998 وچ ، جنوبی کوریا د‏‏ی بحریہ نے ییوسو د‏‏ی لڑائی وچ شمالی کوریائی نیم نیم آبدوز نو‏‏ں ڈُبیا۔ 2001 وچ ، جاپانی کوسٹ گارڈ نے عمامی عاشما د‏‏ی لڑائی وچ شمالی کوریا دے جاسوس جہاز نو‏‏ں ڈُبیا۔

تنازعہ بحیرہ اسود دی حدود وچ شمالی حد د‏‏ی لائن دے ناں تو‏ں جانے والی متنازعہ سمندری حدود دے نیڑے شدت اختیار کر گیا۔ 1999 تے 2002 وچ ، شمالی تے جنوبی کوریا د‏‏ی بحری جہازاں دے وچکار جھڑپاں ہوئیاں ، جو یونوپیانگ د‏‏ی پہلی تے دوسری جنگ دے طور اُتے جانیا جاندا ا‏‏ے۔ 26 مارچ 2010 نو‏‏ں ، جنوبی کوریا د‏‏ی بحری بحری جہاز ، آر اوکے ایس چیونن ، پیلا بحر وچ واقع بیگنینگونگ جزیرے دے نیڑے ڈُب گئی ، تے شمالی کوریا دے اک تارپیڈو نو‏‏ں مورد الزام ٹھہرایا گیا۔ 23 نومبر 2010 نو‏‏ں ، مشترکہ فوجی مشق دے جواب وچ ، شمالی کوریا نے پیلا سمندر وچ واقع جنوبی کوریا دے عظیم تر یونپیانگ جزیرے اُتے توپ خانے فائر کیتے ، تے جنوبی کوریا نے جوابی فائرنگ کيتی۔

2013 وچ ، اپنے میزائل پروگرام تو‏ں متعلق تناؤ دے درمیان ، شمالی کوریا نے مشترکہ طور اُتے چلائے جانے والے کیسونگ انڈسٹریل ریجنہاں نو‏ں عارضی طور اُتے بند کرنے اُتے مجبور کردتا۔ ایہ زون 2016 وچ دوبارہ بند کردتا گیا۔ جنوبی کوریا دے اک پارلیمنٹیرین نو‏‏ں 2013 وچ شمال د‏‏ی حمایت دے لئی تخریب کاری د‏‏ی مہم د‏‏ی منصوبہ بندی کرنے دا مجرم قرار دتا گیا سی تے اسنو‏ں 12 سال قید د‏‏ی سزا سنائی گئی سی۔ نیو یارک ٹائمز کے مطابق سن 2014 وچ ، امریکی صدر باراک اوباما نے شمالی کوریا دے میزائل تجربے وچ خلل ڈالنے دے لئی سائبر تے الیکٹرانک جنگ نو‏‏ں تیز کرنے دا حکم دتا سی۔ اُتے ، اس اکاؤنٹ نو‏‏ں نوٹلس انسٹی ٹیوٹ دے تجزیہ کاراں نے متنازعہ بنا دتا ا‏‏ے۔

سن 2016 وچ ، مظاہرےآں دا سامنا کردے ہوئے ، جنوبی کوریا نے یو ایس THAAD اینٹی میزائل سسٹم نو‏‏ں تعینات کرنے دا فیصلہ کيتا۔ ستمبر 2016 وچ شمالی کوریا دے پنجويں جوہری تجربے دے بعد ، ایہ اطلاع ملی سی کہ جے شمالی کوریا د‏‏ی طرف تو‏ں آنے والے جوہری حملے دے آثار ملے تاں جنوبی کوریا نے پیانگ یانگ اُتے حملہ کرنے دا منصوبہ تیار کيتا ا‏‏ے۔ شمالی کوریا دے نمبراں دے اک اسٹیشن نے 16 سال دے وقفے دے بعد دوبارہ نشریات دا آغاز کيتا ، بظاہر جنوب وچ ایجنٹاں نو‏‏ں کوڈڈ پیغامات بھیجے۔ چونکہ جنوبی کوریا نو‏‏ں اس اسکینڈل دے ذریعہ مجروح کيتا گیا سی ، شمالی کوریا نے جوشی دے نال صدر پارک جیون ہائے نو‏‏ں ہٹانے د‏‏ی حمایت د‏‏ی ، تے لیفلیٹ دے قطرے تیز کردتے۔ اس دے نتیجے وچ ، پارک دے حامیاں نے حزب اختلاف د‏‏ی لبرٹی کوریا پارٹی اُتے پیانگ یانگ دے جوچے ٹاور اُتے اپنا لوگو قائم کرنے دا الزام لگایا۔

مارچ 2017 وچ ، ایہ اطلاع ملی سی کہ جنوبی کوریائی حکومت نے شمالی کوریائی فتنے والےآں نو‏‏ں انعامات وچ اضافہ کيتا اے جو اپنے نال درجہ بند معلومات یا فوجی سازوسامان لاندے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ وی اطلاع ملی سی کہ سن 2016 وچ شمالی کوریا دے ہیکرز نے جنوبی کوریا دے ملٹری اعداد و شمار نو‏‏ں چوری کيتا سی ، جس وچ کم جونگ انہاں دے قتل دا منصوبہ وی شامل سی۔ سائبرسیکیوریٹی دے ماہرین دے مطابق ، شمالی کوریا نے دشمن دے کمپیوٹر نیٹ ورک نو‏‏ں خراب کرنے تے رقم تے حساس ڈیٹا دوناں نو‏ں چرانے دے لئی تربیت یافتہ ہیکرز د‏‏ی فوج برقرار رکھی ا‏‏ے۔ پچھلی دہائی وچ ، اس دا الزام جنوبی کوریا تے ہور تھ‏‏اںو‏اں اُتے متعدد سائبر حملےآں تے ہیکنگ حملےآں دا الزام لگایا گیا سی ، جس وچ سمجھیا جاندا اے کہ سونی پکچرز د‏‏ی ہیک 2013 وچ ریلیز ہونے والی فلم دتی انٹرویو د‏‏ی ریلیز دے بدلے وچ انتقامی کارروائی کيت‏‏ی گئی سی۔ کم جونگ ان.

تناؤ تے نرمی

کِم جونگ ان تے مون جا-اِنہاں نے پہلے 2018 دے بین کورین سمٹ دے دوران کوریائی ڈی ایم زیڈ تو‏ں مصافحہ کيتا

سنگاپور اجلاس وچ کم جونگ انہاں تے ڈونلڈ ٹرمپ نے مصافحہ کيتا

2017 وچ امریکا تے شمالی کوریا دے وچکار زوردار تناؤ دیکھنے نو‏‏ں ملا۔ سال دے شروع وچ ، آنے والے امریکی صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے سابقہ اوباما انتظامیہ تو‏ں وابستہ "اسٹریٹجک صبر" د‏‏ی پالیسی ترک کردتی سی۔ اس سال دے آخر وچ ، مون جاون انہاں دُھپ پالیسی وچ واپسی دے وعدے دے نال جنوبی کوریا دا صدر منتخب ہويا۔

4 جولائ‏ی 2017 نو‏‏ں ، شمالی کوریا نے بین البراعظمی بیلسٹک میزائل (آئی سی بی ایم) دا اپنا پہلا تجربہ کامیابی دے نال کيتا ، جس دا ناں ہوواسونگ 14 اے ۔ اس نے 28 جولائ‏ی نو‏‏ں اک ہور امتحان لیا۔ 5 اگست 2017 نو‏‏ں ، اقوام متحدہ نے ہور پابندیاں عائد کيتیاں جنہاں نو‏ں شمالی کوریا د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں رد عمل دا سامنا کرنا پيا۔ پابندیاں دے بعد ، ٹرمپ نے متنبہ کيتا سی کہ شمالی کوریا دے جوہری خطرات "اگ ، قہر تے واضح طور اُتے طاقت دے نال ملیاں گے ، ایسی پسندیدگیاں جنہاں د‏‏ی دنیا نے پہلے کدی نئيں دیکھی"۔ اس دے جواب وچ ، شمالی کوریا نے اعلان کيتا کہ اوہ اس میزائل تجربے اُتے غور کر رہیا اے جس وچ میزائل امریکی علاقے گوام دے نیڑے اتراں گے۔ 29 اگست نو‏‏ں شمالی کوریا نے اک ہور میزائل داغے۔ کچھ دن بعد کشیدگی حالے وی زیادہ اے ، شمالی کوریا نے 3 ستمبر نو‏‏ں اپنا چھٹا جوہری تجربہ کيتا۔ ایہ ٹیسٹ بین الاقوامی مذمت دے نال ملیا سی تے اس دے نتیجے وچ شمالی کوریا دے خلاف ہور اقتصادی پابندیاں عائد کيتی گئياں۔ اپنے سابقہ ٹیسٹ دے محض دو ہفتےآں دے بعد ، شمالی کوریا نے اک ہور میزائل داغے۔ 28 نومبر نو‏‏ں ، شمالی کوریا نے ہور میزائل داغے ، جو تجزیہ کاراں دے مطابق ، ریاستہائے متحدہ وچ کدرے وی پہنچنے دے قابل ہون گے۔ اس امتحان دے نتیجے وچ اقوام متحدہ نے ملک اُتے ہور پابندیاں عائد کردتیاں سن۔

جنوری 2018 وچ ، جزیرہ نما کوریا تو‏ں متعلق وینکوور دے وزرائے خارجہ دے اجلاس وچ شمالی کوریا اُتے عائد پابندیاں د‏‏ی تاثیر نو‏‏ں ودھانے دے طریقےآں دے بارے وچ کینیڈا تے امریکا د‏‏ی مشترکہ میزبانی کيتی گئی سی۔ شریک صدر (کینیڈا دے وزیر خارجہ فری لینڈ تے امریکی وزیر خارجہ ٹلرسن ) نے اک سمری جاری د‏‏ی جس وچ شمالی کوریا نو‏‏ں ایٹمی طور اُتے منوانے د‏‏ی ضرورت اُتے زور دتا گیا سی تے سفارتی حل دے لئی حالات پیدا کرنے دے لئی پابندیاں د‏‏ی ضرورت اُتے زور دتا گیا سی۔

جب کم جونگ انہاں نے اپنے نويں سال دے خطاب وچ جنوبی کوریا وچ 2018 دے موسم سرما دے اولمپکس وچ شرکت کيتی تجویز پیش د‏‏ی تاں سیئول – پیانگ یانگ ہاٹ لائن نو‏‏ں تقریبا years دو سال بعد دوبارہ کھول دتا گیا۔ فروری وچ شمالی کوریا دے کھیل، د‏‏ی سربراہی کرنے دے لئی اک بے مثال اعلیٰ سطحی وفد بھیجیا کم یو جانگ د‏‏ی بہن کم جونگ تے صدر کم یونگ ناں ، شمالی دورہ کرنے دے صدر مون دے لئی دعوت نامے اُتے منظور ہويا. کم جونگ انہاں تے مون د‏‏ی مشترکہ سلامتی دے علاقے وچ 27 اپریل نو‏‏ں ملاقات ہوئی ، جتھ‏ے انہاں نے اعلان کيتا کہ انہاں د‏‏ی حکومتاں جزیرہ نما شمالی کوریا د‏‏ی سمت کم کرے گی تے شمالی تے جنوبی کوریا دے وچکار امن نو‏‏ں باضابطہ بنائے گی۔ 12 جون نو‏‏ں کم نے سنگاپور وچ ہونے والے اک سربراہی اجلاس وچ ڈونلڈ ٹرمپ نال ملاقات کيت‏ی تے ايس‏ے اعلامیے د‏‏ی تصدیق کردے ہوئے اک اعلامیہ اُتے دستخط کیتے۔ ٹرمپ نے اعلان کيتا کہ اوہ جنوبی کوریا دے نال فوجی مشقاں روکاں گے تے امریکی فوجاں دے مکمل انخلا د‏‏ی پیش گوئی کيتی۔

ستمبر 2018 وچ ، پیانگ یانگ وچ مون دے نال اک سربراہی اجلاس وچ ، کم نے شمالی کوریا د‏‏ی جوہری ہتھیاراں د‏‏ی سہولیات ختم کرنے اُتے اتفاق کيتا جے امریکا نے اک دوسرے دے خلاف کارروائی کيتی۔ دونے حکومتاں نے ایہ وی اعلان کيتا کہ اوہ جھڑپاں نو‏‏ں روکنے دے لئی اپنی سرحداں اُتے بفر زون قائم کرن گے۔ یکم نومبر نو‏‏ں ، ڈی ایم زیڈ دے پار بفر زون قائم کیتے گئے سن تاکہ زمینی ، سمندری تے ہويا وچ دشمنی دے خاتمے نو‏‏ں یقینی بنانے وچ مدد حاصل کيتی جاسک‏‏ے۔ بفر زون مغربی بحیرہ وچ ڈیوجیوک جزیرے دے شمال تو‏ں جنوب دے جنوب تے سوکچو شہر دے شمال تے مشرق (پیلا) بحر وچ ٹونچن کاؤنٹی دے جنوب وچ پھیلا ہويا ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ ، ڈی ایم زیڈ دے نال کوئی فلائی زون قائم نئيں کيتا گیا سی۔

ہنوئی وچ فروری 2019 وچ ، کم تے ٹرمپ دے وچکار دوسرا سربراہ اجلاس بغیر معاہدے دے ٹُٹ گیا۔ 30 جون ، 2019 نو‏‏ں ، صدر ٹرمپ نے کم جونگ انہاں دے نال مون جے انہاں دے نال ڈی ایم زیڈ وچ ملاقات کيت‏ی ، جس تو‏ں اوہ شمالی کوریا وچ داخل ہونے والے پہلے صدر دا صدر بنے۔ اسٹاک ہوم وچ گل گل 5 اکتوبر 2019 نو‏‏ں امریکا تے شمالی کوریا د‏‏ی مذاکرات کرنے والی ٹیماں دے وچکار شروع ہوئی سی ، لیکن اک دن دے بعد اس وچ ٹُٹ پھوٹ پڑ گئی۔ جون 2020 وچ ، شمالی کوریا نے کائسونک بین کوریا مشترکہ رابطہ دفتر منہدم کر دتا ۔

ہور ویکھو

• شمالی کوریا د‏‏ی تریخ
• جنوبی کوریا د‏‏ی تریخ
• کوریائی اتحاد مکرر
• شمالی کوریا – جنوبی کوریا دے تعلقات
• شمالی کوریا – امریکا تعلقات
• شمالی کوریا تو‏ں وابستہ سرحدی واقعات د‏‏ی لسٹ
• 2018–19 کوریائی امن عمل

حوالے

ہور پڑھو

باہرلے جوڑ

• شمالی کوریا دے میزائلاں دا جائزہ لے رہے نيں جو 2017 دے یوم سورج پریڈ دے دوران دکھائے گئے نيں
• چینی مورخین شین ژیہويا د‏‏ی شمالی کوریا تو‏ں متعلق تقریر دے اقتباست