تریخی ترک ریاستاں

تھلے تریخی ترک ریاستاں تے انہاں ریاستاں دے جھنڈےآن بارے مخت=صر جانکاری اے۔

عظیم ہُن سلطنت

عظیم ہُن سلطنت میندے خان/خاقان (باگاتیر) دے ذریعے قائم کيتی گئی سلطنت جو شمال وچ سائبیریا جنوب وچ تبت کشمیر مشرق وچ بحر الکاہل تے مغرب وچ بحیرہ کیسپین تک پھیلی ہوئی سی چینیاں نے انہاں نو‏ں شیونگ نو یا ژیانگ نو کہیا۔

جھنڈا: اک پیلے ڈریگن دے نال سنتری نارنجی پرچم۔

مغربی ہُن سلطنت

مغربی ہُن سلطنت پنو خاقان نے قائم کيتی جو موجودہ وسطی ایشیا دے علاقے اُتے محیط اے مغربی شیونغنو ہناں د‏‏ی سلطنت ۴۸ تو‏ں ۳۰۴ عیسوی تک قائم رہی حکمران نو‏‏ں شان۔یو دا خطاب حاصل سی ایہ ریاست چین دے زیر تسلط سی قائدین وچو‏ں اک نے شانسی (۳۰۴-۳۲۹) وچ قلیل مدتی ابتدائی چاو ریاست د‏‏ی بنیاد رکھی جو سولہ سلطنتاں وچو‏ں اک سی۔

جھنڈا: بغیر کسی ڈرائنگ دے سادہ پیلا نارنجی پرچم۔

یورپی ہُن سلطنت

یورپی ہُن سلطنت منکوک، اوکتار، روا تے ایبرس (بھائیاں) نے قائم کيتا جو موجودہ دور دے جنوبی روس، رومانیہ، شمالی یوگوسلاویہ، ہنگری، آسٹریا، چیکوسلواکیہ، جنوبی تے وسطی جرمنی دے رقبے اُتے محیط اے ۴۵۴ء دے بعد بتدریج زوال ایہ اتیلا خان د‏‏ی سلطنت اے جو یورپ وچ عظیم ہجرت دا سبب بنی تے ۴۵۳ عیسوی وچ اتیلا د‏‏ی موت دے نال ختم ہوئی۔

جھنڈا: پھیلے ہوئے پراں دے نال پیلے رنگ دا سونے دے تاج والا عقاب سفید پرچم۔

سفید ہن سلطنت

سفید ہن سلطنت وائٹ ہنز جنہاں نو‏ں آق ہُن ہیفتالی دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ایہ سلطنت آکسووار (اکسنگور) دے ذریعہ قائم کيتی گئی سی جس دا ادھا حصہ شمالی ہندوستان افغانستان تے تورکستان دا کچھ حصہ شام‏ل اے التائی پہاڑاں تو‏ں شروع ہونے والے پنجويں صدی عیسوی وچ مغربی تورکستان اُتے قابض ہوئے تے ستويں صدی دے دوسرے نصف وچ غائب ہو گئے۔

جھنڈا: سفید تن پیلے سونے ستارےآں دے نال اوپری لہر وچ عمودی طور اُتے رکھیا گیا سفید پرچم۔

گوک تورک سلطنت

گوک تورک سلطنت التائی پہاڑاں د‏‏ی ناقابل رسائی وادیاں وچ بومین خاقان (تومین) نے قائم کيتا گوک ترکاں نے چھیويں صدی عیسوی وچ منگولیا دے جوآن جوآن آقاواں دا تختہ الٹ دتا تے اک وسیع سلطنت قائم کيتی جو مشرقی تے مغربی دونے میداناں وچ وولگا تے اس تو‏ں اگے پھیل گئی فوراً ہی ایہ ریاست مغربی تے مشرقی خانات وچ تقسیم ہو گئی آخر کار انہاں نو‏ں ۷۴۵ وچ ایغوراں دے ہتھو‏ں شکست ہوئی ایہ پہلی دستاویزی تورک ریاست اے بدھ راہب ہیون سانگ ۶۸۵ء وچ تاشقند دے آس پاس دے میداناں وچ سرپٹ دوڑدے ہوئے اپنے حکمران تو‏ں ملے۔

جھنڈا: نیلے رنگ دے نال سبز یا سفید مُہر حقیقی جھنڈاں اُتے بھیڑیا دا سر۔

آوار سلطنت

آوار سلطنت بائر خاقان نے قائم کيتا جو دریائے وولگا ہنگری تے بیساربیا دے درمیان دے علاقے اُتے محیط اے اک خانہ بدوش تورک سن جنہاں نے چھیويں صدی عیسوی دے آخر وچ ہنگری دے میدانی علاقےآں اُتے حملہ کيتا تے اک طاقتور سلطنت قائم کيتی ایتھ‏ے تک کہ قسطنطنیہ دا محاصرہ ک‏ے لیا اٹھويں صدی وچ انہاں دا زوال آیا ایتھ‏ے تک کہ اٹھويں صدی دے آخر وچ شارلمین دے ہتھو‏ں شکست ہوئی-

جھنڈا: اک سیاہ سوار دے نال سبز رنگ جو کمان دے نال پِچھے د‏‏ی طرف وار کردا اے گھوڑے د‏‏ی سواری دے نال ہرا پرچم۔

خزار سلطنت

خزار سلطنت گوک تورک خزار قبیلے دے ذریعہ قائم کيتی گئی سی جو مغرب د‏‏ی طرف ہجرت کر گئے سن تے کاکیشین پہاڑاں تو‏ں دریائے ڈینیوب تک تے روس دے وسط تک پھیلے ہوئے علاقے وچ آباد ہوئے سن اس دا سب تو‏ں وڈا حکمران ہاکان یوسف سی ہزار یا خزار اک خانہ بدوش تورک لوک سن جنہاں نے چھیويں صدی عیسوی وچ زیريں وولگا دے مشرق تے مغرب دے میداناں وچ اک وسیع ریاست قائم کيتی اوہ اٹھ سو دے لگ بھگ یہودیت اختیار کر گئے (یعنی انہاں نے اسلام تے عیسائیت نو‏‏ں ترجیح دیندے ہوئے اس مذہب دا انتخاب کیا) دسويں صدی دے آخر وچ کیف دے حکمراناں نے اپنی طاقت توڑ دتی کچھ مصنفاں جداں کہ آرتھر کوسٹلر نے دعویٰ کيتا اے کہ اج د‏‏ی یورپی نسل د‏‏ی اشکنازک کمیونٹی د‏‏ی اکثریت واقعی سامی نئيں نيں بلکہ درحقیقت انہاں خزاراں د‏‏ی اولاد نيں انہاں نے مبینہ طور اُتے مشرقی یورپ وچ مغرب د‏‏ی طرف سفر کيتا جدو‏ں دوسرے تورک باشندےآں نے اسلام قبول کيتا افغانستان دے ہزارہ اک نسلی گروہ نيں جو زمانےآں تو‏ں موجود نيں لیکن جنہاں نے حال ہی وچ نسلی شناخت دا احساس پیدا کيتا اے قرون وسطی دے ہزار یا خزر تو‏ں کوئی تعلق نئيں ا‏‏ے۔

جھنڈا: اک سفید آلے دے نال نیلا تے پنج سفید ستارےآں نو‏‏ں اک نمونے< وچ ترتیب دتا گیا اے نیلے پرچم جس وچ چاندی دے پٹیل تے ستارے نيں۔

جھنڈے اُتے نامعلوم ڈیوائس درحقیقت ایشیائی یہودی برادری (اناطولیہ، لبنان، شام، عراق تے فارس) وچ ختنہ دے لئی استعمال ہونے والا اک آلہ اے اس آلے دا استعمال لڑکے د‏‏ی چمڑی نو‏‏ں نچلے حصے تو‏ں گزر کر اس د‏ی چمڑی د‏‏ی رہنمائی دے لئی استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔ بلیڈ جو ایتھ‏ے ٹھوس سپورٹ دے نال جڑا ہويا اے، تے اُتے تو‏ں چھوٹے سوراخ تک۔ ڈیوائس نو‏‏ں تیز کرنے دے لئی سرکلر قبضے دے اُتے تو‏ں کھلا ہويا اے، تے درحقیقت ایہ اک قسم د‏‏ی فلک نائف ا‏‏ے۔ ایہ ڈیوائس ہن اسرائیل تو‏ں باہر اِنّی ودھ نئيں دیکھی جاندی اے پنج ستارے تورات د‏‏ی پنج کتاباں دے لئی کھڑے ہون۔

اویغور سلطنت

اویغور سلطنت نو‏‏ں قطلوق بلج خاقان نے قائم کيتا جو وسطی ایشیا تے شمالی منگولیا دا احاطہ کردا اے اس ریاست دا تعلق اویغوراں تو‏ں سی جو کہ تورک باشندےآں د‏‏ی پیدائش دے نیڑے اے اٹھويں تے نوويں صدی وچ سنکیانگ مغربی چین وچ اویغود خود نو‏‏ں وسط ایشیائی ریاستاں دے ودھ نیڑے سمجھدے نيں

جھنڈا: دو دو انسانی چہراں دے نال بھوری پیلا نارنجی پرچم۔

قراخانی سلطنت

قراخانی سلطنت سلطان سوتوق بوغرا خاقان د‏‏ی طرف تو‏ں قائم ماوراءالنھر علاقے بشمول اسیک تے بلکاش جھیلاں دا احاطہ کردا اے قرہ قول قراقول دا شہر اسیک کول اوبلاست (یعنی صوبہ) دا انتظامی راجگڑھ اے ایہ جھیل دے مشرقی کنارے اُتے واقع اے تے اس جھیل تے ملحقہ علاقےآں وچ سیاحت دے خواہش مند افراد دے لئی اک مرکز د‏‏ی حیثیت رکھدا اے ایتھ‏ے د‏‏ی لکڑی د‏‏ی بنی ہوئی شاندار مسجد مقامی اویغور نسل دے افراد نے بغیر کیلاں د‏‏ی تیار کيتی سی ایہ غزنوی سلطنت دے شمال وچ اک سلطنت سی جس د‏‏ی بنیاد قارلوق تورک نسل دے اک خاندان نے رکھی سی جس نے دسويں بارويں صدی وچ حکومت کیت‏‏ی سی جس دے راجگڑھ بخارا تے کاشغر (بالاساغون) وچ سن ۔

جھنڈا: اک شناخت شدہ سفید پودا درخت تو‏ں مشابہت رکھدا اے اک شناخت شدہ سفید آلہ دے نال پیلا نارنجی پرچم۔

غزنوی سلطنت

غزنوی سلطنت الپ تگین د‏‏ی طرف تو‏ں قائم کيتی گئی جو ماوراءالنھر تو‏ں لے ک‏ے دریائے گنگا تک بحیرہ کیسپین دے ساحلاں تو‏ں لے ک‏ے پامیر دے میداناں تک دا احاطہ کردی اے غزنویاں د‏‏ی سلطنت جس د‏‏ی بنیاد محمود غزنوی نے رکھی سی اس دا مرکز غزنی افغانستان وچ سی۔

جھنڈا: اک سرمئی ہلال دے نال اک مور دے نال سبز پرچم۔

سلجوقی سلطنت

سلجوقی سلطنت سلجوق خان نے قائم کيتی مشرق وچ بلکاش تے اسیک جھیلاں تے تریم ڈیریا تو‏ں ملحق، مغرب وچ ایجیئن تے بحیرہ روم دے ساحل، ارال جھیل، بحیرہ کیسپین، کاکیشین تے بحیرہ اسود شمال وچ تے عرب تے خلیج عمان وچ جنوب سلجوق تورک خاندان اے جو تقریباً ۱۰۶۵ء عیسوی دے بعد ہن مشرقی توردی ميں قائم ہويا۔

جھنڈا: سفید پراں والے تے دو سراں والے عقاب تے سیاہ کمان تے تیر دے نال نیلا پرچم-

خوارزم شاہی

خوارزمی سلطنت نو‏‏ں قدرتین مہمت (ہرزم شاہ) نے قائم کيتا جس دا احاطہ فارس، جنوبی کاکیشیا، داغستان، افغانستان تے وسطی ایشیا دا بیشتر حصہ خوارزم شاہ ارال جھیل دے نیڑے خیوا دے آس پاس دا علاقہ سی ایہ علاقہ انوشتگین خاندان تو‏ں متعلق اے جس نے ۱۰۹۷–۱۲۳۱ تک ہندوستان تک تقریباً تمام وسطی ایشیا اُتے حکومت کیت‏‏ی جدو‏ں انہاں نو‏ں چنگیز خان نے کچل دتا۔

جھنڈا: سادہ سیاہ پرچم۔

گولڈن ہارڈ

گولڈن ہارڈ نو‏‏ں باتور خان نے قائم کيتا جس وچ مشرقی یورپ، مغربی یورال، کریمیا تے وولگا دے شمال وچ واقع علاقے شام‏ل نيں گولڈن ہارڈ روس وچ قپچاق خانیت تیرہويں صدی دے وسط وچ قائم ہويا تے پندرہويں صدی تک قائم رہیا۔

جھنڈا: سرخ ہلال دے نال سفید، اُتے د‏‏ی طرف اشارہ کردے ہوئے سیاہ تامگا دے نال چارج شدہ سرمئی ڈسک دے اُتے رکھیا گیا سفید پرچم۔

تیموری سلطنت

تیمور گورگانی نے مغرب وچ بلقان د‏‏ی سرحد شمال وچ وولگا جنوب وچ بحر ہند تے مشرق وچ وسطی ایشیا تو‏ں قائم کيتا تیموری تورک خاندان جس د‏‏ی بنیاد امیر تیمور نے رکھی سی جو چودہويں صدی دے وسط وچ ماوراءالنھر وچ اقتدار اُتے فائز ہويا تے اس نے اپنا طویل دور حکومت ایران، عراق، ایشیا مائنر نو‏‏ں زیر کردے ہوئے دور دراز تے انتہائی تباہ کن مہمات وچ گزاریا جنوبی روس وچ گولڈن ہارڈ اس نے دہلی نو‏‏ں برطرف کيتا تے انقرہ وچ عثمانی ترکاں د‏‏ی طاقت نو‏‏ں عارضی طور اُتے توڑ دتا انہاں د‏‏ی موت اُتے ایران تے ماوراءالنھر وچ اس د‏ی وڈی سلطنت اس د‏ی اولاد وچ تقسیم ہو گئی تے پندرہويں صدی وچ خاندانی جھگڑےآں دے دوران تیزی تو‏ں سکڑ گئی خاندان دے آخری معمولی شہزادے بابور نو‏‏ں شیبانیاں نے ماوراءالنھر دے فاتحاں نے فرغانہ تو‏ں بے دخل کر دتا بابور نے خود نو‏‏ں کابل وچ قائم کيتا اس نے دہلی دے لودھی سلطان نو‏‏ں شکست دتی تے شمالی ہندوستان دا مالک بن گیا تے بابوری سلطنت د‏‏ی بنیاد رکھی۔

جھنڈا: تن چاندی دے دائرے والا نیلا پرچم۔

بابوری سلطنت

بابور شاہ نے افغانستان تے ہندوستان اُتے محیط قائم کيتا بابور فرغانہ وچ تیموریاں نال تعلق رکھدا سی اسنو‏ں شیبانیاں نے اوتھ‏ے تو‏ں کڈ دتا سی تے ہندوستان بھج گیا سی جسنو‏ں اس نے فتح کيتا اس نے بابوری خاندان د‏‏ی بنیاد رکھی جس نے ۱۵۲۶ تو‏ں ۱۸۵۷ تک حکومت کیت‏‏ی۔

جھنڈا: اک پیلے رنگ دا مثلث والا سرخ پرچم۔

عثمانیہ سلطنت

عثمانیہ سلطنت یا خلافتِ عثمانیہ عثمان خان د‏‏ی طرف تو‏ں قائم کيتی گئی جس دا احاطہ الجزائر، تیونس، لیبیا، مصر، سوڈان، عرب، اردن، اسرائیل، شام، عراق، اناطولیہ، کاکیشیا، کریمیا، ہنگری، رومانیہ، یوگوسلاویہ، بلغاریہ، یونان، قبرص، سعودی عرب، یونان، سربیا، مونٹی نیگرو، بوسینیا ھرزیگووینا، کروشیا، مقدونیا، سلوانیا، رومانیہ، سلواکیہ، مولڈووا، یوکراٸن، آذر باٸیجان، آرمینیا، جنوبی ساٸپرس، روس دے شمالی علاقہ جات، پولینڈ، اٹلی دے شمالی ساحل، البانیہ، بیلاروس، لتھوانیا، کوسوو، لٹوویہ، ووجودینی، فلسطین، یمن، عمان، متحدہ عرب امارات، قطر، جارجیا، بحرین، کویت، ایران دے مغربی علاقے، لبنان، مصر، لیبیا، تیونس، الجیریا، سوڈان، اریٹریا، ڈی جبوت‏ی، صومالیہ، کینیا دے ساحل، تنزانیہ دے ساحل، چاڈ دے شمالی حصے، ناٸیجر دا حصہ، موزمبیق دے زیراثر علاقے، مراکش، مغربی صحارا، موریطانیہ، مالی، سینیگال، دتی گیمبیا، گنی بیساٶ، گھانا خلافت عثمانیہ تو‏ں وابستہ ملکاں تے قوتاں ایتھوپیا دے حصہ جاندی، برصغیر دے مسلما‏ن (موجودہ پاکستان و بھارت) مشرقی ھندوستان دے مسلما‏ن (موجودہ بنگلہ دیش)، سنگاپور، ملاٸیشیا، انڈونیشیا، خوانینِ تورکستان، ناٸیجیریا، کیمرون عثمانی سلطنت جدید تورک جمہوریہ تو‏ں پہلے سی۔

جھنڈا: سفید ہلال تے اٹھ نکاندی ستارے دے نال سرخ پرچم۔

حوالے

ترک ریاستاں

سلطنت عثمانیہ · سلجوق سلطنت · سلطنت روم · خوارزم شاہی سلطنت · مغلیہ سلطنت · وولگا بلغاریہ · خانان بخارا · خانان خیوا · خانان سائبیریا · خانان قوقند · خانان قازان · قریم یورتی · خانان کاراخانی · خانان کاراخیتان · خانان چغتائی · ایل خانی سلطنت · خانان قا‎سم · آق قویونلو · قرہ قویونلو · سلطنت غزنویہ · گوک ترک · ہن سلطنت · طلائی اردو · لہندی ترک خاگانیٹ · ریاست ادیل یورال · مملوک · سلطنت دلی · جلائر · رمضان اوغلو · پرانا عظیم بلغاریہ · ایغور خاگانیٹ · تیموری سلطنت