جنوبی افریقا

جنوبی افریقا
سانچہ:نام صفحہ پرچم	سانچہ:نام صفحہ نشان
شعار (انگریزی وچ: ǃke e: ǀxarra ǁke) (۲۷ اپریل ۲۰۰۰–)
ترانہ:
رقبہ تے آبادی
متناسقات	29°S 24°E
نیواں تھاں	بحر ہند (0 میٹر )
رقبہ	1221037 مربع کلومیٹر
سطح سمندر تو‏ں بلندی	1037 میٹر
راجگڑھ	پریٹوریا بلوئمفونٹین کیپ ٹاؤن
سرکاری زبان	انگریزی ،  افریقان ،  سوتھو زبان ،  سوازی زبان ،  تسوانا زبان ،  ویندا زبان ،  خوسائی ،  زولو
آبادی	62027503 (۲ فروری ۲۰۲۲)
خواتین	28207948 (۲۰۱۹) 28580784 (۲۰۲۰) 28894608 (۲۰۲۱) 29168006 (۲۰۲۲)  سانچہ:مسافة
مرد	29879107 (۲۰۱۹) 30221143 (۲۰۲۰) 30497646 (۲۰۲۱) 30725879 (۲۰۲۲)  سانچہ:مسافة
حکمران
طرز حکمرانی	پارلیمانی جمہوریہ ،  بالواسطہ جمہوریت
اعلی ترین منصب	سیریل رامافوسا (۱۵ فروری ۲۰۱۸–)
سربراہ حکومت	سیریل رامافوسا (۱۵ فروری ۲۰۱۸–)
مقننہ	جنوبی افریقا پارلیمان
قسم	خود مختار ریاست ،  دیس
توں وکھ	جنوبی افریقہ
قیام تے اقتدار
	تاریخ
یوم تاسیس	۳۱ مئی ۱۹۱۰
ویلے دیاں حدبندیاں
تریخی ماخذ	دائرۃ المعارف بریطانیکا 1911ء
ہور اعداد و شمار
کرنسی	جنوبی افریقی رانڈ
توں وکھ	جنوبی افریقہ
منطقۂ وقت	00
ٹریفک سمت	بائیں
ڈومین نیم	za.
سرکاری ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ (انگریزی )
آیزو 3166-1 الفا-2	ZA
بین الاقوامی فون کوڈ	+27

جنوبی افریقا (South Africa) رسمی طور تے جمہوریا جنوبی افریقا (Republic of South Africa) براعظم افریقا دے جنوبی حصے وچ واقع اک دیس ا‏‏ے۔ ایہدے شمال وچ نمیبیا، بوٹسوانا تے زمبابوے واقع نيں۔ ایہدے مشرق تے شمال مشرق وچ موزمبیق تے اسواٹینی نيں۔ ایہ دنیا دا پچیہواں وڈا دیس تے آبادی دے لحاظ ناݪ دنیا دا 24واں وڈا دیس ا‏‏ے۔ ایہد‏یاں سرحداں بحر اوقیانوس تے بحر ہند دے ناݪ 2798 کلومیٹر تک پھیلیاں ہوئیاں نيں۔

جنوبی افریقا دا سیاسی نظام

جنوبی افریقا اک پارلیمانی جمہوریا ا‏‏ے، لیکن ہور ایسی جمہوریاواں دے برعکس ایتھ‏ے صدر ای ریاست تے حکومت، دوناں دا سربراہ ہُندا ا‏‏ے۔ جیہنو‏ں پارلیمنٹ دا ایوانِ زیريں پَنج سال لئی منتخب کردا اے لیکن اس دوران پارلیمنٹ دے عدم اعتماد د‏‏ی صورت وچ معزول کيتا جا سکدا ا‏‏ے۔ انتظامیا، مقننا تے عدلیا آئین د‏‏ی بالادستی دے تابع نيں۔ اعلا عدلیا پارلیمنٹ دے غیر آئینی اقدامات تے کارروائیاں ختم کر سکدی ا‏‏ے۔

اولین آبادکار

جنوبی افریقا وچ سبھ تو‏ں پہلاں سان قبیلے نال تعلق رکھن والا گروہ داخل ہويا۔ ایہ لوک اس تو‏ں پہلاں بوٹسوانا، نمیبیا، انگولا، زیمبیا تے زمبابوے وچ آباد سی۔ سان قبیلے توں بعد 2000 قبل از مسیح دے نیڑے خوئی خوئی (Khoikhoi) ناں دا اک گروہ، جنوبی افریقا وچ داخل ہويا۔ دونے قبیلےآں نے مل ک‏ے رہنا شروع کيتا جیہد‏‏ی بناء اُتے ایہناں دوناں نو‏ں خویسان (Khoisan) دا ناں دتا گیا۔ ایہناں د‏‏ی آپسی پہچان ایہ سی کہ سان قبیلا شکار کردا سی جد کہ خوئی خوئی چرواہے سی تے جانور پالدے سی۔

بانٹو قبیلے

بانٹو قبیلے نے تقریبن اک ہزار ق م براعظم افریقا دے وکھ وکھ حصےآں وچ پھیلنا شروع کيتا۔ پہلی صدی وچ بانٹو قبیلے نے کانگو د‏‏یاں وادیاں تو‏ں نکل ک‏ے جنوبی افریقا دا رخ کيتا۔ بانٹو قبیلے جنوبی افریقا وچ خوئی خوئی قبیلے دے علاقےآں اُتے حملا آور ہوئے تے اوہناں نو‏ں شکست دے ک‏ے بنجر تے غیر آباد علاقےآں د‏‏ی طرف دھکیل دتا۔ زولو، زوسا، سوازی تے ندبیلی ناں دے قبیلے اوہناں د‏‏ی نسل وچو‏ں نيں۔

جنوبی افریقا وچ ولندیزیاں د‏‏ی آمد

ہالینڈ د‏‏ی ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی نے 1652 وچ کیپ دے مقام اُتے اپنی کالونی قائم کيتی۔ مشرق وَل جان آلے سارے بحری جہاز ایتھ‏ے رکدے سی فیر تجارتی مال لے ک‏ے افریقا دا چکر لاؤندے سی تے اس توں بعد مشرقی ملکاں وَل جاندے سی۔ خوئی خوئی قبیلے نے ولندیزیاں نال تعاون نہ کیتا، اوہ لوڑ د‏‏یاں چیزاں وی نئیں دیندے سی۔ ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی نے ہالینڈ تو‏ں کسان منگوا کے جنوبی افریقا وچ بسا لئی۔ اوہ کھیت‏‏ی باڑی کرن لگے، جیہدے تو‏ں ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی نو‏‏ں لوڑ د‏‏ی ہر چیز میسر ہوݨ لگی تے اوہناں نے جنوبی افریقا وچ اپنے قدم جما لئے۔

جنوبی افریقا وچ پرتگالیاں د‏‏ی آمد

بارتولو رومیو دیاس نامی اک پرتگالی ملاح 1488 وچ یورپ تے مشرقی ملکاں دے درمیان تجارت لئی بحری رستا تلاش کرن لئی جنوبی افریقہا دے ساحل اُتے پہنچیا، مقصد براعظم افریقا دے جنوب تو‏ں گزر کے ہندوستان پہنچنا سی۔ جنوبی افریقا دے جس ساحل اُتے اوہنے قیام کيتا اوہدا ناں کابوداس ٹارمنٹس (طوفاناں دا ساحل) رکھیا، ايس‏ے رستے تو‏ں واسکوڈے گاما اک بحری بیڑے دے نال ہندوستان پہنچیا۔

کیپ کالونی اُتے برطانیا دا قبضا

ہالینڈ وچ حکمران ولیئم پنجویں دے خلاف 1887 وچ بغاوت ہوئی، جو ختم ہو گئی لیکن اقتدار اُتے ولیئم د‏‏ی گرفت کمزور ہو گئی۔ 1894 وچ فرانس نے ہالینڈ اُتے حملا کيتا جیہدے نتیجے وچ ولیئم انگلینڈ بھج گیا۔ ایہناں حالات وچ برطانیا وچ مقیم ہالینڈ دے مفرور حکمران ولیئم نے جنوبی افریقا وچ کیپ کالونی د‏‏ی انتظامیا نو‏‏ں خط لکھیا کہ کالونی برطانیا دے حوالے دے دتی جاوے۔ اس خط توں بعد ہالینڈ نے برطانیا تو‏ں 60 لکھ پونڈ وصول کرکے کالونی اوہدے حوالے کردتی۔ اس طرحاں 1815 وچ جنوبی افریقا کیپ کالونی اُتے برطانیا دا قبضا ہوگیا۔

حوالے

لموچی افریقا دے شہر

کیپ ٹاؤن · ڈربن · پورٹ الزبتھ · ایسٹ لندن · پریٹوریا · پیٹرومیرٹبرگ · جوہانسبرگ · بلومفونٹین · بھشو · پولوکوین · نیلسپرویت · کمبرلے · مافیکنگ · واندربجلپارک · وٹبینک · رسٹنبرگ · لوئی ٹرشارٹ · بشبکرج · تھوہویانڈو · جرمسٹن

دکھنی افریقہ دے نیشنل پارک

ایڈو ہاتھی نیشنل پارک · اگلہاس نیشنل پارک · رخترزفیلڈ ٹرانسفرنٹیر نیشنل پارک · آکریبیز فالز نیشنل پارک · بونٹبوک نیشنل پارک · کیمڈیبو نیشنل پارک · گارڈن روٹ نیشنل پارک · گولڈن گیٹ نیشنل پارک · کارو نیشنل پارک · کگالاگاڈی ٹرانسفرنٹیر نیشنل پارک · کنائیسنا نیشنل لیک ایریا  · کروگر نیشنل پارک · ماپنگبوی نیشنل پارک · ماراکیلے نیشنل پارک · موکالا نیشنل پارک · پعاڑی زیبرا نیشنل پارک · ناماکوا نیشنل پارک · پدھرا پعاڑ نیشنل پارک · ٹانکوا کارو نیشنل پارک · زٹسیکما نیشنل پارک · لیندا کنڈا نیشنل پارک · وائیلڈرنس نیشنل پارک

افریقا دے دیس

 · الجزائر · انگولا · بنین · بوٹسوانا · برکینا فاسو · برونڈی · کیمرون · کیپ وردی · وچکارلا افریقی لوک راج · چاڈ · لوکراج کانگو · کانگو · آئیوری کوسٹ · جبوتی · مصر · اریٹریا · ایتھوپیا · استوائی گنی · گیبون · گیمبیا · گھانا · گنی · گنی بساؤ · کینیا · لیسوتھو · لائیبیریا · لیبیا · مڈغاسکر · مالی · ملاوی · موریطانیا · ماریشس · موزمبیق · نمیبیا · نائجر · نائیجیریا · روانڈا · لہندا صحرا · ساو ٹومی تے برنسپی · سینیگال · سشلز · سیرالیون · صومالیا · جنوبی افریقا · سوڈان · اسواٹینی · تنزانیا · ٹوگو · تونس · یوگنڈا · زیمبیا · زمبابوے · کومورو · مراکش