Jump to content

سنہل لپی

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
سنہل لپی وچ لکھیا وگیاپن

'سنہل جاں سنہالی لپی براہمی لپی توں نکلی ہوئی لپی ہے ۔ ایہہ سنہل بولی جو سری لنکا دی سرکاری بولی ہے ۔ اسدے علاوہ ایہہ لپی پالی اتے سنسکرت لکھن لئی استعمال ہندی ہے ۔

کئی بھارتی بولیاں دیاں لپیاں دی طرحاں سنہل بولی دی لپی وی براہمی لپی دا ہی بدلیا ترقی یافتہ روپ اے ۔ جس طرحاں اردو دے حروف تہجی دے علاوہ دیوناگری ساریاں بھارتی بولیاں دی ورنمالا(حروف تہجی) ہے ، اسی پرکار دیوناگری ہی سنہل بولی دی وی ورنمالا ہے ۔

سنہل لپی دے دو روپ ہن -

( 1 ) خالص سنہل ( جاں ایلُو سنہل ) , اتے
( 2 ) مرکب سنہل

خالص سنہل راہیں سارے مقامی فونیٹک ادا کیتے جا سکدے ہن ۔ اس ورنمالا وچّ صرف بتی اکھر ہن -

ء آ اے ء ای ء ؤ ا و ا اے
(ච) අං
ک گ (چ) ج ٹ ڈ ن ت د نہ پہ بہ م یہ ر ل و س ل اں

مرکب سنہل ، خالص سنہل دا ودھایا ہویا روپ ہے ۔ ایہہ پالی اتے سنسکرت لکھن لئی ضروری ہے ۔ موجودہ مرکب سنہل نے اپنی ورنمالا نوں نہیں صرف پالی ورنمالا دے اکھراں نال قبول کر لیا ہے ، سگوں سنسکرت ورنمالا وچّ وی جو اتے جنے اکھر زیادہ سن ، اوہناں سبھ نوں وی اپنا لیا ہے ۔ اس پرکار موجودہ مرکب سنہل وچّ اکھراں دی گنتی چرنجا(54) ہے ۔ اٹھارہ اکھر آواز(واول) اتے باقی چھتی(36) اکھر وئنجن(صحیح حروف) منے جاندے ہن ۔ حالص سنہل ، مرکب سنہل دا اک حصہ ہے ۔

حروف تہجی

[سودھو]

صحیح اکھر

[سودھو]
ک /ka/ کھ /ka/ گ /ga/ گھ /ga/ ن /ŋa/ نگ /ⁿga/
چ /ʧa/ چھ /ʧa/ ج /ʤa/ جھ /ʤa/ نج /ɲa/
ٹ /ʈa/ ٹھ /ʈa/ ڈ /ɖa/ ڈھ /ɖa/ ن /ɳa/ نڈ /ⁿḍa/
ت /ta/ تھ /ta/ د /da/ دھ /da/ نہ /na/ ند /ⁿda/
پہ /pa/ ف /pa/ بہ /ba/ بھ /ba/ م /ma/ مب /mba/
یہ /ja/ ر /ra/ ل /la/ و /ʋa/ ل /la/
ش /sa/ ش /sa/ س /sa/ ہ /ha/ fa /fa/

سوَر(واول)

[سودھو]
ء /a/, /ə/ ک
آ /a:/ කා کا
/ɛ/ කැ ک
ǣ /ɛ:/ කෑ
ء /i/ කි کہ
ای /i:/ කී کی
ء /u/ කු کو
ؤ /u:/ කූ کو
ر /ru/, /ur/ කෘ کر
/ruː/, /uːr/ කෲ ک
لر /li/ කෟ kḷ
ل /liː/ කඐ kḹ
ا /e/ කෙ ک
اے /e:/ කේ کے
اے /ai/ කෛ قے
ا /o/ කො ک
و /o:/ කෝ کو
ؤ /au/ කෞ کو

سنہل یونکوڈ

[سودھو]

سنہل یونکوڈ نوں U+0D80 سے U+0DFF تک دا تھاں دتا گیا ہے۔

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
D80
D90
DA0
DB0 ඿
DC0
DD0
DE0
DF0 ෿



ایہ وی دیکھو

[سودھو]



حوالے

[سودھو]


باہری کڑیاں

[سودھو]

سانچہ:براہمی لپیاں