مختار بیگم

مختار بیگم
جم	سنہ 1911   امبرسر
وفات	25 فروری 1982 (70–71 سال)  کراچی
شہریت	پاکستان
عملی زندگی
پیشہ	گلو کار-گیت نگار ،  گائک
پیشہ ورانہ زبان	اردو ،  پنجابی

مختار بیگم (انگریزی: Mukhtar Begum) (پیدائش: 1911ء — وفات: 25 فروری، 1982ء) پاکستان دے نال تعلق رکھنی والی مشہور کلاسیکی گلوکارہ سن۔ اوہ مشہور ڈراما نویس و شاعر آغا حشر کاشمیری د‏‏ی بیوی سن۔ انہاں دے شاگرداں انہاں د‏‏ی چھوٹی بہن فریدہ خانم، نسیم بیگم تے اداکارہ رانی شامل سن۔

مختار بیگم اکّ پاکستانی کلاسیکل، غزل گلوکارہ اتے اداکارہ سی۔ اوہ فلماں اتے ریڈیو تے گیت گاؤن لئی سنگیت دی رانی وجوں جانی جاندی سی۔ اسنے ہندی، پنجابی اتے اردو فلماں وچ کم کیتا اتے فلماں ہٹھیلی دلہن، علی بابا 40 چور، نل دمینتی، دل کی پیاس، آکھ کا نشہ، مفلس عاشق اتے چترا بکاوالی وچ اپنیاں کرداراں لئی جانی جاندی سی۔

حالات زندگی

مختار بیگم 1911ء نو‏‏ں امرتسر، صوبہ پنجاب (برطانوی ہند) وچ پیدا ہوئیاں۔ انہاں دے والد غلام محمد موسیقی دے وڈے دلدادہ سن تے خود وی بہت چنگا ہارمونیم بجاندے سن ۔ انہاں نے مختار بیگم نو‏‏ں کلاسیکی موسیقی د‏‏ی تربیت دلوانے دے لئی پٹیالہ گھرانے دے مشہور موسیقار استاد عاشق علی خان د‏‏ی شاگردی وچ دے دتا۔ بعد وچ مختار بیگم نے استاد اللہ دتا خان مہربان، استاد فتوخان، پنڈت شمبھو مہاراج تے پنڈت مچھو مہاراج تو‏ں وی اکتساب فیض کيتا۔ اوہ ٹھمری، دادرا تے غزل گائیدی ميں یکساں عبور رکھدیاں سن۔ انہاں دے فن دے عقیدت منداں وچ ملکہ ترنم نورجہا‏‏ں وی شامل سن۔

مختار بیگم د‏‏ی شادی آغا حشر کاشمیری دے نال ہوئی سی۔ مختار بیگم تو‏ں تربیت پانے والے فنکاراں وچ انہاں د‏‏ی چھوٹی بہن فریدہ خانم، نسیم بیگم تے اداکارہ رانی شامل نيں۔

مڈھلا جیون

مکھتار بیگم دا جم 1901 وچ امرتسر، برطانوی ہند وچ ہویا سی۔ مکھتار سبھ توں وڈی سی اتے اس دے چار بھین-بھرا سن۔ مکھتار دی اک بھین جس دا نام فریدہ کھانم اتے تن بھرا سن۔

اسنے پٹیالہ گھرانہ دے کلاسک سنگیت سکول وچ پڑھائی کیتی۔ اتھے استاد میاں میہربان خاں ناں دے استاد نوں اس دی گائکی پسند آئی اتے اوہ استاد عاشق علی خان دا استاد سی۔ اس لئی اسنے ستّ سال دی عمر توں ہی مکھتار بیگم نوں ہندوستانی ووکل کلاسیکل سنگیت دی سکھلائی دتی۔

کیریئر

1930 دے دہاکے وچ، اوہ کلکتہ چلی گئی اتے اسنے سٹیج ناٹک اتے تھئیٹر کیتا جو اردو دے مشہور ناٹک کار اتے شاعر آگا حشر کشمیری ولوں لکھے گئے سن۔ مختار بیگم بمبئی وی گئی اتے اتھے اسنے تھئیٹر وچ وی کم کیتا۔ تھئیٹر کرن توں بعد، اسنے موک فلماں وچ کم کرنا شروع کیتا اتے 1931 وچ اپنی شروعات کیتی اتے اوہ نل دمینتی، دل کی پیاس، آنکھ کا نشہ اتے مپھلس عاشق سمیت ہندی، پنجابی اتے اردو دوواں فلماں وچ نظر آئی۔ مکھتار بیگم نے دو فلماں لئی گانے وی تیار کیتے جس وچ اسنے پریم کی آگ اتے بھیشم سمیت کم کیتا۔

کلکتہ وچ، اوہ نور جہاں اتے اس دے پروار نوں ملی اتے اسنے نور جہاں اتے اسدیاں بھیناں نوں فلماں اتے تھئیٹر نال جڑن لئی مُتحرک کیتا۔ اس لئی اسنے اوہناں نوں کجھ نرماتاواں اتے اپنے شوہر آگا حشر کشمیری نال جان-پچھان کروائی۔

مکھتار بیگم، اپنے پروار سمیت، ونڈ توں بعد پاکستان چلی گئی اتے اوہ لاہور وچ وس گئی اسنے ریڈیو اتے ٹیلیویژن واسطے غزلاں گاؤنا جاری رکھیا۔ مکھتار نے پاکستانی ریڈیو لئی بہت سارے گیت گائے۔

مختر بیگم نے اکّ سنگیت استاد وجوں وی کم کیتا اتے اسنے گلوکارہ نسیم بیگم اتے اپنی چھوٹی بھین فریدہ کھانم نوں کلاسیکل سنگیت گائکی اتے غزلاں وچ سکھلائی دتی۔

نجی جیون

مکھتار نے اردو شاعر، ناٹک کار اتے ناٹک کار آگا حشر کشمیری نال ویاہ کیتا اتے مکھتار دی چھوٹی بھین فریدہ کھانم وی اکّ مشہور غزل گلوکارہ ہے۔

وفات

مختار بیگم 25 فروری 1982ء نو‏‏ں کراچیماں وفات پاگئياں۔ اوہ کراچی وچ سوسائٹی دے قبرستان وچ آسودۂ خاک نيں۔

بیماری اتے موت

مکھتار بیگم نوں ادھرنگ ہون کارن لمبے ویلے بعد 25 فروری 1982 نوں کراچی وچ 80 سال دی عمر وچ اس دی موت ہو گئی اتے اس نوں کراچی وچ سوسائٹی دے قبرستان وچ آخری سنسکار کر دتا گیا۔

فلموگرافی

فلماں

Year	Film	Language
1932	علی بابا 40 چور	ہندی، اوردو
1932	چترا بکاوالی	ہندی، اوردو
1932	ہٹھیلی دلہن	ہندی، اوردو
1932	ہندوستان	ہندی، اوردو
1932	اندرسبھا	ہندی، اوردو
1932	Krishna Kant ki Wasiyat	ہندی، اوردو
1932	مپھلس اشک	ہندی، اوردو
1932	شرون کمار	ہندی، اوردو
1933	آنکھ کا نشہ	ہندی، اوردو
1933	عورت کا پیار	ہندی، اوردو
1933	چنتامنی	ہندی، اوردو
1933	نل دمئنتی	ہندی، اوردو
1933	رامائن	ہندی، اوردو
1934	سیتا	ہندی، اوردو
1935	دل کی پیاس	ہندی، اوردو
1935	مجنوں 1935	ہندی، اوردو
1936	پریم کی آگ	ہندی، اوردو
1937	بھیشم	ہندی، اوردو
1940	متوالی میرا	پنجابی
1941	چترا بکاولی	پنجابی

حوالے

باہری کڑیاں

• سانچہ:IMDB name