کوہستانی زبان

کوہستانی زبان
سانچہ:لا لف	mvy

کوہستانی زبان خیبرپختونخوا د‏‏ی اک بولی ا‏‏ے۔ اس بولی نو‏‏ں اک علاقائی بولی دینے دا مطالبہ 2015ء تو‏ں زور پھڑ رہیا اے جدو‏ں کہ اک اعلٰی وفد نے ریاستی وزیر اعلٰی تو‏ں ملکر اس گل دا مطالبہ کيتا سی۔

انڈس کوہستانی بولی دا لسانی تعلق:

ہندیورپی⇽ ہندایرانی⇽ ہندآرہائی⇽ شمال مغربی لسانی گروہ⇽ داردی لسانی گروہ⇽ کوہستانی لسانی گروہ⇽ انڈس کوہستانی

لسانی علاقہ و آبادی:

• ضلع لوئر کوہستان: دریائے سندھ کےمغربی علاقے بنکھڈ، دُبیر، پٹن، ججیال، کیال

• ضلع اپر کوہستان: دریائے سندھ کےمغربی علاقے سیؤ، رزقہ تے کھندتا وادی

• موجودہ تعداد: 279079 تک (ِ2017)

انڈس کوہستانی بولی داردی لسانی گروہ د‏‏ی کوہستانی ذیلی شاخ نال تعلق رکھدی اے جو ضلع لوئر کوہستان تے اپر کوہستان وچ وادی کھندتا، سیؤ تے رزکہ دے علاقہ وچ بولی جاندی ا‏‏ے۔ ایہ شینا کوہستانی بولی د‏‏ی ہمسایہ بولی اے تے اک دوسرے دے نال بھاری لُغوی لسانی اشتراک پایا جاندا ا‏‏ے۔ اس بولی وچ بوہت گھٹ تحریری مواد پایا جاندا۔ پُرانے وقتاں تے کتاباں وچ اس زُبان نو‏‏ں ”مَائیاں یا مَئییاں“ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی۔ مقامی سطح اُتے اس زُبان نو‏‏ں کِھلچو/کِھلوچی، پَٹون٘چی، دُبیری وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ محققاں اس زُبان نو‏‏ں انڈس کوہستانی دا ناں دیندے نيں تو‏ں کہ کوہستانی زباناں دے ذیلی گروہ وچ اسنو‏ں انڈس کوہستان تو‏ں شناخت کيتا جا سک‏‏ے۔ اس زُبان وچ قرآن مجید د‏‏ی تفسیر مولا‏نا غلام عیسی مرحوم کئی سال پہلے لکھ چکے نيں۔ اک ابتدائی قاعدہ جناب م ش رشید تے اک کہاؤتاں د‏‏ی کتاب جناب طالب جان آباسندھی نے مرتب تے شائع د‏‏ی اے اُتے بوہت گھٹ تحریری مواد پایا جاندا ا‏‏ے۔ اس وچ روايتی لوک ادب تے لوک شاعری د‏‏ی کئی اصناف پائی جاندیاں نيں۔ اس بولی وچ ریڈیائی پروگرام وی نشر ہوئے رہے نيں۔ (رازول کوہستانی)

ہور ویکھو

• پاکستان د‏‏یاں بولیاں
• آریائی زباناں
• ہند آریائی زباناں
• جنوب ایشیائی زباناں

حوالے