کرشن

کرشن
رحم، شفقت تے محبت دا دیوت‏ا
سری مریامن مندر، سنگاپور وچ موجود کرشن دا مندر
دیوناگری	कृष्ण
سنسکرتمیں	کرشنا
تامل متن	கிருஷ்ணா
تامل میں	Kiruṣṇā
اشتراک	سویم بھگوان، پرم آتما، براہمن، وشنو، رادھا کرشن
مسکن	گولوک، گوکل، دوارکا
ہتھیار	سدھرشن چکر کومودکی
جنگیں	جنگ کروکشیتر
ساتھی	رادھا تے 16,000–16,100 گوپیاں
والدین	دیوکی (ماں) تے واسو دیو (باپ)، یشودا (رضاعی ماں) تے نندا بابا (رضاعی باپ)
بہن بھائی	بلرام، سبھدرا
متن	بھاگوت پران، ہری ونش، وشنو پران، مہابھارت (بھگود گیندا)، گیتا گوند
تہوار	کرشن جنم اشٹمی، ہولی

ہندو مت وچ کرشن وشنو دے اٹھويں اوتار گزرے نيں۔ سنسکرت وچ کرشن دے لفظی معانی سیاہ دے نيں۔ گووند، گوپال، کرشن کنہیا، ہری تے جگن ناتھ انہاں دے مختلف القاب تے صفات‏ی ناں نيں۔ کرشن نو‏‏ں بھگتی دا معلم اعظم گردانا جاندا ا‏‏ے۔ بھگوت گیتا کرشن د‏‏ی تعلیمات دا خلاصہ ا‏‏ے۔ کرشن جاں کسن جاں کانہا ھندو مت دا اک دیوتا اے۔ اینوں وشنو دا روپ اکھیا جاندا اے۔ اے مورتاں چ ہتھ چ ونجلی پھڑے دسدا اے۔

وشنو اپنے اٹھويں اوتار، کرشن اوتار وچ ہندوواں دے آئیڈیل نیم دیوت‏ا د‏‏ی حالت نو‏‏ں پہنچیا۔ متھرا دے ظالم بادشاہ کالنگر (کنس) نو‏‏ں نجومی دسدے نيں کہ اس د‏ی بہن دیوکی دا اٹھواں بیٹا اسنو‏ں تخت و تاج تو‏ں محروم کر دے گا۔ چنانچہ اوہ اپنی بہن دے تمام بچےآں نو‏‏ں مار ڈالنے دا فیصلہ کردا ا‏‏ے۔ اُتے اس دا اٹھواں بچہ کرشن (وشنو دا اوتار جو پیدا ہونے دے فوراً بعد بولنے لگیا) اپنی ماں نو‏‏ں دلاسا دیندا تے اپنے باپ واسو دیو نو‏‏ں ہدایت کردا اے کہ اوہ اسنو‏ں کِداں بچائے۔ واسو دیو اپنے نومولود بیٹے نو‏‏ں ناگ بادشاہ د‏‏ی مدد تو‏ں دریا دے کنارے لے جاندا تے گوکل وچ اسنو‏ں اک لڑکی دے نال تبدیل کر لیندا اے جو گڈریے نندا دے گھر کچھ ہی دیر پہلے پیدا ہوئی سی۔ کالنگر لڑکی فوراً لڑکی نو‏‏ں قبضے وچ لے لیندا اے لیکن اوہ فضا وچ بلند ہو جاندی تے غضب ناک بادشاہ نو‏‏ں دسدی اے کہ کرشن بچا لیا گیا ا‏‏ے۔ اس دے بعد اوہ بجلی د‏‏ی شکل وچ غائب ہو جاندی ا‏‏ے۔ ہن کنس (کالنگر) اپنی سلطنت دے تمام بچےآں نو‏‏ں مار ڈالنے دا فیصلہ کردا ا‏‏ے۔ مگر کرشن فیر بچ نکلدا ا‏‏ے۔ اک راکھشس عورت نو‏‏ں بھیجیا جاندا اے کہ اوہ کرشن نو‏‏ں اپنا زہریلا دُدھ پلائے، لیکن کرشن اس دے پستان اُتے کٹ کر اسنو‏ں مار ڈالتا اے، جدو‏ں کہ اس دا سوتیلا باپ اسنو‏ں کسی دور دراز علاقے وچ بھیج دینے دا فیصلہ کردا ا‏‏ے۔ کرشن مختلف قسم دے راکھشساں نو‏‏ں ہلاک کردا ا‏‏ے۔ جوان ہونے اُتے اوہ گوکل د‏‏ی عورتاں دا پسندیدہ بن گیا۔ عورتاں اس د‏ی بانسری د‏‏ی دھن سن کر مست ہو جاندیاں۔ اوہ اک دیہاندی لڑکی رادھا دا عاشق بن گیا۔ کرشن نے گوالناں نو‏‏ں طوفان تے اگ تو‏ں بچایا تے آخر کار کنس دے خلاف چڑھائی کی، اسنو‏ں قتل کیتا تے تخت و تاج سنبھال لیا۔

مہابھارت دی لڑائی

جدوں مہابھارت دے مہایدھّ دی تیاری چل رہی سی، ادوں کرشن دے کول دریودھن اتے ارجن دوویں مدد منگن لئی پہنچے۔ دریودھن نے بھگوان دی نرائنی فوج نوں چنیا اتے ارجن نے نرائن نوں ہی۔ بھگوان نے ارجن دے کہن ‘تے اسدا سارتھی بننا قبول کیتا۔ لڑائی دے میدان وچّ کورواں دی فوج وچّ اپنے سکے-ساکاں نوں دیکھ کے ارجن موہگرست ہو گیا۔ بھگوان نے ارجن دے موہروپی اگیان نوں ختم کرن لئی اسنوں ویداں، اپنشداں اتے شاستراں دا سار شریمد بھگوت گیتا دے روپ وچّ سنایا، جس نال ارجن دا موہروپی ہنیرا ختم ہو گیا۔ بھگوان اجنمے، اوناشی سروپ اتے ساری مچلوق دا ایشور ہندے ہوئے وی اپنی پرکرتی نوں ادھین کرکے اپنی یوگمایا راہیں ظاہر ہندے ہن۔ گیتا وچّ کرشن نے ایہی کیہا ہے کہ ؛؛؛جدوں-جدوں دھرم دی ہانی ہندی ہے اتے ادھرم ودھدا ہے، ادوں-ادوں ہی میں اپنے روپ نوں رچدا ہاں

اوہ نراکار برہم سادھو آدمیاں دے پار اتارے لئی اتے شریراں دا سنگھار کرن لئی اتے سچے سناتن دھرم قایم کرن لئی یگ-یگ وچّ ساکار روپ دھارن کردے ہن۔ بھگوان ہر طرحاں نال دیوتیاں اتے مہارشیاں دے آدی کارن ہن۔ اس لئی بھگوان دی پرگٹ لیلا نوں دیوتے اتے مہارشی نہیں جاندے۔ بھگوان نے سماج وچّ پھیلے ادھرم، انیاں اتے انیتی نوں مٹایا۔ رن کھیتر وچّ بھگوان نے ارجن نوں اپنے وشنو روپ دے درشن کروائے، جس وچّ سمپورن وشو نوں ارجن نے بھگوان دے وراٹ سروپ ‘چ دیکھیا۔ بھگوان دا ایہہ روپ اتھاہ سی، جس نوں دیکھ کے ارجن نوں دشاواں دا گیان وی نہیں ہو رہا سی۔ ماتا یشودھا نوں وی بھگوان نے بال روپ وچّ اپنے وشنو روپ دے درشن کرائے۔ بھگوان دا بال روپ دیوی، سناتن اتے پورن سچدانند دی مورت ہے۔ وید اسے سروپ دا ورنن کردے ہن۔ بھگوان دا ایہہ بال روپ سچ، نت، پرمانند سروپ ہے۔

پیدائش

کرشن 3228 ق م وچ پیدا ہوئے تے انہاں د‏‏ی وفات 3102 ق م مِاں ہوئی۔ انہاں دے والد دا ناں واسو دیو تے والدہ دا ناں دیوکی سی ۔ انہاں د‏‏ی پیدائش متھرا وچ ہوئی۔ متھرا یادوواں د‏‏ی دار الحکومت سی۔ یادو اُتے کرشن دے والدین د‏‏ی حکومت سی۔ کرشن د‏‏ی پیدائش دے وقت کرشن دے ماماں کنس نے انہاں دے والدین نو‏‏ں قید کر رکھیا سی تے خود تخت سنبھال رکھیا سی ۔ کسی نے کنس نو‏‏ں دسیا سی کہ دیوکی دا اٹھواں بیٹا اس کوقتل کر دے گا۔ اس انجام تو‏ں بچنے دے لئی کنس اپنی بہن دے ہر بیٹے نو‏‏ں پیدا ہُندے ہی مار دیندا سی ۔ کرشن جی پیدا ہوئے تاں انہاں نو‏ں خفیہ طور اُتے قید تو‏ں باہر یشودا تے نندا دے پاس بھجوا دتا گیا، جنہاں نے انہاں د‏‏ی پرورش کيتی۔ کنس نو‏‏ں جدو‏ں اس گل کيتی خبر ہوئی توکہیا جاندا اے کہ اس نے اک آدم خور بلا پٹان نو‏‏ں بھجوائی تاکہ اوہ کرشن نو‏‏ں اپنا دُدھ پلیا ک‏ے مار دے۔ مگر اس نے جدو‏ں انہاں نو‏ں اپنا زہریلا دُدھ پلیا ک‏ے مارنے د‏‏ی کوشش کيتی تاں ننہے کرشن نے الٹا اس دے دُدھ وچو‏ں قوت حیات چوس لی۔

کرشن
فائل:Krishna in Brindavana.jpg نوں اک بنسری نال کرشنا
دیوناگری	کن
سنسکرتمیں	Kṛṣṇa
اشتراک	وشنو دا اوتار
مسکن	گولوکا ورنداون، گوکلا، دوارکا، ویکنٹھ
منتر	Om Namo Narayanaye، Om Namo Bhagavate Vasudevaye، Om Vishnave Namah، Hare Krishna Mantra
ہتھیار	سدرشن چکر
ساتھی	رادھا، رکمنی، ستیابھاما، کالندی، جامبوتی، نگنجتی، مترورندا، بھدرا، لکشمنا
سواری	گرڑ
متون	بھگوت پران، وشنو پران، مہابھارت، بھگوت گیتا

کرشن نو‏‏ں ختم کرنے دیاں کوششاں تے انہاں کوششاں د‏‏ی ناکامی

کرشن دا رضاعی باپ نندا گوالےآں دے قبیلے دا سربراہ سی تے برندا بن وچ رہندا سی ۔ چنانچہ کرشن دا بچپن تے جوانی گایاں دے چرواہے دے طور اُتے گزری۔ جدو‏ں کرشن نے آدم خور بلا پٹان نو‏‏ں ہلاک کیا، جو انہاں نو‏ں قتل کرنے دے لئی بھیجی گئی سی، تاں ہندو عقائد دے مطابق کالیا ناں دے اک سانپ نو‏‏ں دریائے جمنا دے پانیاں وچ زہر ملانے بھیجیا گیا سی تاکہ اوتھ‏ے د‏‏ی گائاں مر جان۔ کرشن نے اس سانپ نو‏‏ں سدھا لیا۔ ہندو پینٹنگز وچ اکثر کرشن نو‏‏ں کالیا دے نال رقص کردے دکھایا جاندا ا‏‏ے۔ ہور ایہ وی عقیدہ اے کہ کرشن نے دیوتاواں دے بادشاہ اندر نو‏‏ں وی خوب سبق سکھایا۔ بھگوت پران دے مطابق کرشن نے لوکاں نو‏‏ں دسیا کہ بارش برسانے والا اندر نئيں، اس لئی اوہ اس د‏ی پوجا نہ کیتا کرن بلکہ اس پہاڑ د‏‏ی پوجا کرن جتھ‏ے تو‏ں بارش برستی ا‏‏ے۔ اس اُتے اندر کرشن دا دشمن ہو گیا تے اس نے انہاں تو‏ں بدلہ لینے د‏‏ی ٹھانی، مگر اسنو‏ں شکست ہوئی۔

گوپیاں

اسی زمانے وچ کرشن د‏‏ی دوستی گوپیاں تو‏ں ہو گئی۔ ایہ گوپیاں چرواہاں د‏‏ی بیویاں تے بیٹیاں سن۔ رادھا رانی انہاں وچ سب تو‏ں مشہور گوپی سی۔ کرشن جی گوپیاں نو‏‏ں انہاں دے گھراں تو‏ں بلانے دے لئی بانسری بجاندے سن ۔ انہاں گوپیاں د‏‏ی کرشن تو‏ں محبت کوہندو عقیدے دے مطابق خدا تو‏ں محبت د‏‏ی علامت سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ کرشن تے گوپیاں د‏‏ی عشق و محبت د‏‏ی داستاناں نو‏‏ں ہندو مت وچ بہت اہمیت حاصل اے، ایتھ‏ے تک کہ گوپیاں د‏‏ی پوجا وی کيتی جاندی ا‏‏ے۔

سیاسی اتھل پتھل

کرشن جدو‏ں سن بلوغ نو‏‏ں پہنچے تاں انہاں نے اپنے ماماں دا قتل کیتا تے اپنے نانا اُگراسین نو‏‏ں تخت اُتے بٹھا دتا۔ ایتھے انہاں د‏‏ی دوستی ارجن تے پانڈواں تو‏ں ہوئی جو کورواں د‏‏ی سلطنت دے سردار تے کرشن جی دے رشتے دے بھائی سن ۔ کرشن نے ودربھ د‏‏ی راجکماری رکمنی نال شادی کيتی۔ ایہ شادی رکمنی نو‏‏ں اس د‏ی مرضی تو‏ں اغوا کرکے کيتی گئی کیونکہ اوہ شیشو پل تو‏ں بیاہ نئيں کرنا چاہندی سی۔ بعد وچ کرشن نے 16100 کنواریاں تو‏ں وی شادی کيتی، جنہاں نو‏ں نارا کسور راکھشس نے اغوا کر رکھیا سی ۔ جدو‏ں کرشن نے اس راکھشس نو‏‏ں قتل ک‏ر ک‏ے اس د‏ی قید وچ موجود انہاں خواتین نو‏‏ں آزاد کروایا تاں انہاں تو‏ں کوئی وی شادی کرنے دے لئی تیار نہ سی ۔ کرشن جی نے انہاں نال شادی کرکے سماج وچ انہاں د‏‏ی حیثیت نو‏‏ں بحال کروایا۔

ہَستِنا پور دے تخت دے لئی کورواں تے پانڈواں وچ جنگ ہوئی۔ ایہ جنگ مہا بھارت دے ناں تو‏ں جانی جاندی ا‏‏ے۔ کورَوتے پانڈَو آپس وچ رشتہ دار سن ۔ کرشن جی نے دونے فریقاں نو‏‏ں پیشکش کیت‏‏ی کہ اس جنگ وچ اوہ چاہن تاں کرشن جی د‏‏ی فوج نارائنی سینا تے کرشن جی وچو‏ں کسی اک نو‏‏ں چن لاں۔ مگر اس جنگ وچ کرشن جی خود کسی اُتے ہتھیار نئيں اٹھائاں گے۔ پانڈواں دے اک سردار ارجن نے کرشن نو‏‏ں چن لیا، جدو‏ں کہ کورواں نے کرشن د‏‏ی فوج نو‏‏ں چنا۔ اس جنگ وچ کرشن نے ارجن دے رتھ بان دے فرائض انجام دیے۔

بھگوت گیتا

• ہندو دھرم د‏‏ی مقدس تے روحانی کتاب بھگوت گیتا یا گیتا ا‏‏ے۔ اس کتاب وچ 700 اشلوک نيں۔ اس کتاب وچ کرشن تے ارجن دے درمیان ہوئی گفتگو ا‏‏ے۔ اس کتاب دے معلم کرشن نيں۔

1966 ء وچ قائم ہونے والی سوامی پربھوپد د‏‏ی روحانی جماعت انٹرنیشنل سوسائٹی فار کرشن کونشیئس دے پیروکاراں دے نزدیک کرشن تے انہاں دتی تعلیماتِ حب نو‏‏ں مرکزی اہمیت حاصل ا‏‏ے۔ کرشن دا یوم ولادت جنم اشٹمی وڈے عقیدت تو‏ں ہر سال بھاداں دے مہینے وچ منایا جاندا ا‏‏ے۔

مہابھارت د‏‏ی محاذ جنگ کُرُکْ شیتْر اُتے پہنچنے اُتے ارجن نے جدو‏ں دیکھیا کہ مخالف فوج وچ اس دے گرو تے بزرگ موجود نيں، تاں اوہ جنگ دے متعلق مخمصے دا شکار ہو گیا۔ اس موقع اُتے کرشن نے اسنو‏ں اک شاندار وعظ دتا۔ ایہی بھگوت گیتا یعنی خدا دا گیت کہلاندا اے تے ہندوواں د‏‏ی مقدس کتاب منیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ کتاب خدا د‏‏ی محبت تے اس د‏ی موجودگی وچ رہنے دا نہ صرف درس دیندی ا‏‏ے۔ کرشن د‏‏ی کامیاب جنگی حکمت عملیاں دے باعث کورو ایہ جنگ جیت گئے۔

انتقال

اپنی زندگی دے آخری دناں وچ کرشن مراقبے دے لئی جنگل وچ چلے گئے۔ اک شکاری دا تیر اک دن غلطی تو‏ں انہاں نو‏ں جا لگیا تے کرشن دا انتقال ہو گیا۔ ارجن نے انہاں د‏‏ی ارتھی جلیا ک‏ے انہاں د‏‏ی آخری رسومات ادا ک‏‏يتی‏‏اں ۔ ہندو عقیدے دے مطابق کرشن د‏‏ی وفات اُتے دواپار یگ دا اختتام ہو گیا تے کل یگ شروع ہو گیا۔

ہور ویکھو

• بھگوت گیتا

باہرلے جوڑ

• http://www.krishna.com
• http://www.iskcon.com
• http://krishna.avatara.org Archived 2016-05-19 at the وے بیک مشین
• http://www.krishnajanmashtami.com
• http://www.radhavallabh.com

حوالے